मेड नव्हे तर लाईफलाईन म्हणा

* रोचिका शर्मा

जिममध्ये संध्याबरोबर ट्रेडमिलवर चालत असताना मी शॉपिंगची योजना बनविली. घरी जाऊन आंघोळ करून न्याहारी केली आणि त्यानंतर संध्याचा फोन आला. म्हणू लागली की एक तास उशीराने निघूया. आज कामवाली बाई आलेली नाही. मी जरा स्वयंपाकघर आणि घर स्वच्छ करून घेते किंवा मग उद्या जाऊया. हे सांगत असताना ती खूप दु:खी होती आणि म्हणत होती की जेव्हा मेड रजा घेते तेव्हा ती अगोदर सांगतही नाही.

मीसुद्धा काय करणार होते, एक तास उशीरा चालण्याचे मान्य केले. कारण दुसऱ्या दिवशी माझी डॉक्टरांशी अपॉइंटमेंट होती. पण आता आमच्याकडे खरेदीसाठी कमी वेळ होता कारण मुले शाळेतून येण्यापूर्वी आम्हाला घरी परत यायचे होते.

अनेक समस्या

दुसऱ्या दिवशी माझी कामवाली बाई उशीराने आली, पण मला डॉक्टरकडे जावे लागणार होते, मग मी बेडरूमला कुलूप लावले आणि घराची चावी शेजारच्या घरात देऊन निघाली जेणेकरून कामवाली बाई आल्यावर ती स्वयंपाकघर आणि बाकीचे घर स्वच्छ करेल. मला तिला घरात एकटं सोडण योग्य वाटत नव्हतं पण विवश होते कारण आम्ही विभक्त कुटुंबात राहतो.

ही समस्या आज जवळजवळ प्रत्येक घरात आहे. नोकरी व बदल्यांमुळे संयुक्त कुटुंबे कोसळत आहेत, तर कार्यरत महिलांची संख्या वाढत आहे. मुले, म्हातारे आणि तरूण सगळे घरातील नोकरांवर अवलंबून आहेत.

साफसफाईपासून ते स्वयंपाक बनवण्यापर्यंत, मुलाचे संगोपन करण्यापासून वृद्धांची काळजी घेण्यापर्यंत सर्व कामे कामवाल्या बाया घरा-घरांत करत आहेत.

मेड आणि मॅडम एकमेकांना पूरक आहेत

मुंबईत राहणारी रिया सांगते, ‘‘मी जेव्हा गर्भवती होते. तेव्हा माझ्या घरात काम करणाऱ्या मुलीने माझी खूप काळजी घेतली. मी तिला न दिलेली कामेदेखील ती करायची आणि एवढेच नाही तर माझ्या मुलीच्या जन्मानंतर जेव्हा मी कामामध्ये व्यस्त होते तेव्हा ती तिच्याबरोबर खेळत असे आणि जेव्हा-जेव्हा मी कामासाठी बाहेर जात असे तेव्हा ती माझ्याबरोबर जात असे. जेणेकरून ती माझ्या मुलीची काळजी घेऊ शकेल.

तिची वागणूक पाहून आम्ही तिला घरातील सदस्याचा दर्जा दिला. आमच्या घरी नातेवाईकदेखील आले तरी तिला कुटुंबातील सदस्यांप्रमाणे आदर द्यायचे.

‘‘मी स्वत: ही तिच्या कुटुंबाच्या गरजा भागवत असे. आम्ही दोघी एकमेकांच्या पूरक झाल्या. काही वर्षांनी तिचे लग्न झाले तेव्हा आम्ही तिची मुलीप्रमाणे पाठवणी केली आणि तिच्या कुटुंबियांना आर्थिक मदतदेखील केली.’’

परिस्थितीने विवश केले

हैदराबादची रहिवासी असलेली कोमल म्हणते, ‘‘मी माझ्या कामवालीला घराच्या सदस्याप्रमाणे ठेवले होते. परंतु दुसऱ्या मुलीच्या जन्मानंतर जेव्हा तिला रात्रंदिवस घरीच राहण्याचे काम देण्यात आले. तेव्हा तिने घरात चोरी सुरू केली. स्वयंपाकघरातील खाण्याच्या वस्तूंपासून सुरुवात केली. आणि हळू- हळू तिचे धाडस वाढू लागले.

‘‘एक दिवस तिने संधी बघून माझ्या कपाटातून सोन्याच्या बांगडया चोरल्या. मी पोलिसांकडे तक्रार केली, तेव्हापासून माझ्या घरात कुठलीही कामवाली बाई काम करण्यास तयार नाही.’’

बदलीमुळे चेन्नईला गेलेल्या मोहिनी म्हणतात, ‘‘भाषा ही पहिली समस्या आहे. येथे हिंदीभाषी कामवाल्या फारच कमी आहेत, म्हणून त्यांची मागणी आहे. म्हणून, मी थोडी तमिळ शिकले आहे.

‘‘परदेशात हातांनी काम करून येणाऱ्यांसाठी कामवाल्या बाया या लक्झरीसमान आहेत. म्हणूनच ते त्यांना केवळ मागतील ती किंमतच देत नाहीत तर त्यांचे खूप नखरेदेखील पुरे करतात. त्यांची मागणी दिवसेंदिवस वाढत आहे आणि त्याचा त्या खूप फायदाही घेत आहेत. वेळेवर कामावर न जाणे जणू ही त्यांची सवयच झाली आहे.’’

मेड शिक्षित असावी

आजकाल ही समस्या सामान्य स्त्रियांना आहे. प्रत्येकीला घरी एक चांगली, स्वच्छ, प्रामाणिक आणि वेळेवर येणारी कामवाली हवी आहे. परंतु एकाच स्त्रीमध्ये हे सर्व गुण असणे फार कठीण आहे.

आजच्या घडीला त्या प्रत्येक घराची जीवनरेखा आहे, म्हणून अशा परिस्थितीत हा प्रयत्न केला गेला पाहिजे की भले जास्त पगार द्यावा लागेल, परंतु थोडी सुशिक्षित आणि चांगल्या दर्जाची मेड्स ठेवली जावी.

कीर्तन धार्मिक किट्टी पार्टी

* प्राची भारद्वाज

‘‘शैलजा, उद्या तू कामाला जाऊ नकोस. सुट्टी घे. नवदुर्गाच्या पहिल्या दिवशी आपल्या घरात कीर्तन असते. माताराणीच्या चरणी आपण दोघी लीन होऊया,’’ असे सासूनं सांगितल्यावर शैलजाला होकारार्थी मान डोलवावी लागली.

शैलजा नवविवाहिता होती. सासरचे वातावरण खूपच धार्मिक असल्याचे तिला लग्नावेळी केलेल्या पूजाविधीतूनच लक्षात आले होते. प्रत्येक मुलीला सासरच्यांशी जुळवून घ्यावे लागते, असा विचार करून शैलजाही तिचा सासरचे प्रत्येक रीतीरिवाज, सण-उत्सव साजरे करू लागली होती.

महानगरात लहानाची मोठी झालेली, आजच्या आधुनिक काळातील मुलगी असूनही, एक चांगली सून होण्यासाठी तिने आपल्या आधुनिक विचारसरणीला मुरड घातली होती.

नि:श्वासे न हि विश्वास: कदा रुद्धो भविष्यति।

कीर्तनीयमतो बाल्याद्धरेनार्मैव केवलम्॥

कैवल्याष्टकम – ४ शास्त्रानुसार श्वासाचे काही खरे नसते. म्हणूनच लहानपणापासूनच भजन कीर्तनात रमायला हवे. या विचारांचा फायदा लांडग्याची कातडी ओढून घेतलेले आजचे ढोंगी भ्रष्ट गुरू घेतात. आता विचार करायची गोष्ट अशी की, जर लहानपणापासूनच भजन कीर्तनात वेळ घालवू लागलो आणि इष्टदेवता किंवा गुरूचा जप सुरू करू लागलो तर मग अभ्यासाला कितीसा वेळ मिळेल, शिवाय करिअरचे नुकसान होईल ते वेगळेच. त्यावर जर आसाराम किंवा राम रहिमसारखा गुरू मिळाला तर काय परिणाम होईल, हे सर्वश्रृत आहे.

कीर्तनाआडून एकच मानसिकता विकली जाते ती म्हणजे पुण्य कमवायचे असेल तर कीर्तन, सत्संग करावा लागेल. जो देवाचे नाव घेणार नाही किंवा इतरांना असे करण्यापासून परावृत्त करेल तो पापाचा भागीदार होईल.

कीर्तन विरुद्ध अवडंबर

कीर्तन ही केवळ देवाच्या नामस्मरणात तल्लीन होण्याची प्रक्रिया नाही तर समाजात आपली श्रीमंती दाखवून देण्याचा योग्य मार्ग बनत चालला आहे. पूजेच्या दरबाराला भारदस्त ओढण्या, लाईटच्या माळा आणि फुलांची सजावट, येणाऱ्या सर्व महिलांची बसण्याची व्यवस्था करणे, धूप, अगरबत्ती, कापूरचे ताट सजवणे, येणाऱ्या लोकांसाठी मृदंग, टाळ यांची व्यवस्था करणे, प्रसादात उपवासाच्या पदार्थांची सोय करणे, हे सर्व हेच दर्शवते.

इतकेच नाही तर कीर्तनानंतर चहा-नाश्त्याची व्यवस्थाही करायची असते. कीर्तन आयोजित करणारी महिला किती हुशार आहे, हे तिच्या कीर्तन मॅनेजमेंटवरुन ठरत असते.

मोक्षाची नाही प्रशंसेचा हव्यास

एका पौराणिक कथेनुसार एकदा नारद मुनींनी ब्रह्माजींना सांगितले, ‘‘असा एखादा उपाय सांगा ज्यामुळे अक्राळविक्राळ काळाच्या जाळयात मी अडकणार नाही.’’

याच्या उत्तरादाखल ब्रह्माजींनी सांगितले:

आदिपुरुषस्य नारायणस्य नामोच्चारणमात्रेण निर्धूत कलिर्भवति.

अर्थात, जर एखाद्याने देवाचे नाव घेतले फक्त तरच तो या जन्म-मृत्यूच्या फेऱ्यातून मुक्त होईल. असाच एक श्लोक पद्म पुराणात आहे :

ये वदंति नरा नित्यं हरिरित्यक्षरद्वयम्।

तस्योच्चारणमात्रेण विमुक्तास्ते न संशय:॥

यात इथपर्यंत सांगण्यात आले आहे की, शुद्ध (पवित्र) किंवा अपवित्र (अशुद्ध), सावध किंवा बेसावध अशा कोणत्याही क्षणी ‘हरि’ नामाचा जप केल्यास किंवा नामोच्चार केल्यास मनुष्याला मुक्ती मिळते. यात कोणतीही शंका नाही. पण विचार करण्यासारखी गोष्ट अशी की, ‘मुक्ती’ म्हणजे काय? धर्मानुसार मुक्ती म्हणजे संसार, प्रपंचापासून मुक्त होणे. पुढचा, मागचा जन्म काय आहे, हे कोणी सप्रमाण सांगू शकेल का? कीर्तन केल्यामुळे जन्म-मृत्यूपासून मुक्ती मिळाली, हे देखील कुणीही सिद्ध करू शकत नाही. तर मग मोक्ष म्हणजे काय?

ज्या महिला कीर्तनात टाळमृदंग वाजवतात त्यांना मोक्षाऐवजी आपल्या कलेचे कौतुक जास्त आकर्षित करत असते. त्यांना बसण्यासाठी एक खास जागा तयार केलेली असते. त्या आल्यानंतरच कीर्तन सुरू होते आणि ज्या महिला माईकवर भजन गातात त्यांना तर माईक सोडवतच नाही. माइक जिच्याकडे येतो तिला सूरतालातले काही समजत नसले तरी ती माईक सोडायला तयार नसते. बेसूर आवाज, चुकीचा ताल किंवा मग थरथरणाऱ्या आवाजात भजन गाण्याची जणू स्पर्धा लागते.

व्यक्तिगत स्त्री कशीही असली तरी ती जर धार्मिकतेचा खोटा बुरखा चढवण्यात यशस्वी झाली तर आपला समाज तिला ‘सदाचारी स्त्री’चा मुकुट घालण्यासही मागेपुढे पाहत नाही.

कीर्तन संपले, किटी पार्टी सुरू

कीर्तनानंतर चहा-नाश्ता मिळताच त्याच्यासोबत एकमेकांच्या चुगल्या, उणीधुणी काढायला सुरुवात होते. ज्या महिला काही वेळापूर्वी जोरजोरात भजन गात होत्या की, हे जग मोहजाल आहे, जगातील सर्व नातेवाईक, संपत्ती, खरे-खोटे सर्व येथेच सोडून जायचे आहे, त्याच महिलांमध्ये आता आपली सासू, पती, सून किंवा शेजाऱ्यांबद्दल वाईट बोलण्याची जणू स्पर्धा सुरू होते. पाहायला गेल्यास या सर्व धार्मिक कार्याच्या नावाखाली एकत्र जमलेल्या असतात, पण सत्य हे आहे की, धर्माच्या नावाखाली या सर्व केवळ आपला वेळ घालवण्यासाठी एकत्र आलेल्या असतात.

ज्या महिला मुलांची जबाबदारी किंवा आधुनिक विचारसरणीमुळे कीर्तनात सहभागी होत नाहीत, त्यांना धार्मिकतेचा बुरखा परिधान केलेल्या या महिला बरेच उपदेश करतात. पूजापाठ न केल्यामुळेच जीवनात कष्टाचा सामना करावा लागत आहे, असे सांगतात. दुर्दैवाने आपल्या समाजात पुरोगामीपणापेक्षा रूढीवाद आणि अंधविश्वासाला अधिक महत्त्व दिले जाते. कदाचित हेच कारण आहे की ज्या महिलांकडे काहीही काम उरलेले नसते त्या विदेशी महिलांप्रमाणे आपल्या आसपासच्या समाजात सुधारणा, स्वच्छता आणि समाज सुंदर करण्याऐवजी कीर्तनात वेळ घालवणे पसंत करतात.

बृहन्नारदीय पुराणात असे सांगितले आहे की :

संकीर्तनध्वर्नि श्रृत्वा ये च नृत्यतिंमानवा:।

तेषां पादरजस्पर्शान्सद्य: पूता वसुंधरा॥

अर्थात जे देवाच्या नामस्मरणाचा आवाज ऐकताच भक्तिभावाने लीन होऊन नाचू लागतात त्यांच्या चरणस्पर्शाने पृथ्वी पवित्र होते. यातूनच प्रेरणा घेऊन चैतन्य महाप्रभूंनी सामूहिक कीर्तन प्रणाली सुरू केली. इस्कॉनचे संस्थापक श्रील प्रभुपाद यांनी याच हरिनाम संकीर्तनाचा प्रसार जगातील प्रत्येक कानाकोपऱ्यापर्यंत केला.

जर वरील श्लोकांचा अर्थ खरा मानला तर इतक्या ठिकाणी कीर्तन केल्यामुळे आतापर्यंत पृथ्वीचे कितीतरी भले व्हायला हवे होते. पण पृथ्वी तर दिवसेंदिवस प्रदूषित होत आहे. येथील नैसर्गिक ठेवा संपुष्टात येण्याच्या मार्गावर आहे. त्याच्यावर प्रदूषणाचा दुष्परिणाम होत आहे…या सर्वांवरील उपाय खरोखरच कीर्तनात आहे का?

हे स्पष्ट आहे की जर आपण आपले जीवन सुंदर बनवू इच्छित असाल तर या जगाला अतिउत्तम बनवावे लागेल आणि आपल्या पृथ्वीला सुधारायचे असेल तर कीर्तनात वेळ वाया घालवण्याऐवजी काम करण्याची आवश्यकता आहे. समाजाला सर्वश्रेष्ठ करण्यासाठी आपल्याला वैज्ञानिक विचारांना आपलेसे करावे लागेल.

हग मी डियर

* किरण आहुजा

खाद्याला मिठी मारणे किंवा एखाद्याकडून आलिंगन मिळणे ही सर्वात आनंददायक भावना आहे. ही अशी भावना आहे, जी कोणत्याही मनुष्याच्या हृदयाच्या खोलीला स्पर्श करते. कितीही त्रासलेले असलात तरी कुणा आपल्या जवळच्या माणसाला मिठी मारून खूप छान वाटते. यालाच जादूची मिठी म्हणतात.

भले ही आपण आपल्या जोडीदाराच्या बाहूमध्ये असलात किंवा आपल्या मुलाला मिठी मारली असेल किंवा आपण आपल्या मित्रालाच जादूची मिठी दिली असेल, एखाद्याला मिठी मारणे किंवा कुणाकडून आलिंगन मिळणे आपल्याला नेहमी चांगुलपणाची आणि आनंदाची जाणीव करून देते. आपल्याला सुरक्षितता आणि प्रेमाचा अनुभव होतो.

जादुई मिठी

‘मुन्नाभाई एमबीबीएस’ चित्रपटाच्या शेवटी एक दृश्य होते, जेव्हा संजय दत्त आणि सुनील दत्त पहिल्यांदाच एकमेकांना मीठी मारतात. या चित्रपटात सुनील दत्तचा संवाद होता, ‘‘आपल्या आईला नेहमीच जादूई मिठी देत आलास, आज वडिलांनाही दे.’’ त्यावेळी दोघेही एकमेकांना मिठी मारून रडू लागतात.

या चित्रपटात ज्या प्रकारे मुन्नाला पारंपारिक पद्धती ऐवजी प्रेम, आपुलकी आणि जादूई मिठीने रूग्णांना बरे करण्याचा प्रयत्न करताना दाखवले आहे, ते खरोखर दर्शविते की एखाद्याला मिठी मारल्याने किती प्रभाव पडतो.

आपण म्हणू शकतो की मिठी मारणे, केवळ भावना व्यक्त करण्यासाठीच नाही तर हेल्थ बूस्टरदेखील आहे आणि ही गोष्ट वैद्यकीय शास्त्रानेदेखील सिद्ध झाली आहे. हृदयापासून मारलेली एक मिठी आपल्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यासाठी खूपच फायदेशीर ठरते.

आजच्या आधुनिक जीवनशैलीत आपल्याकडे सामाजिक संवाद आणि स्पर्श करण्याच्या फारच कमी संधी आहेत कारण आपण एकटे आणि व्यस्त आयुष्य जगतो, तर थेरपिस्ट म्हणतात की जगण्यासाठी आपण १ दिवसातून ४ वेळा मिठी मारली पाहिजे.

जर आपल्याला स्वत:बद्दल चांगले वाटून घ्यायचे असल्यास, आपला तणाव कमी करू इच्छित असल्यास, आपले संभाषण प्रभावी बनवू इच्छित असाल, आनंदी राहू इच्छित असाल आणि याशिवाय निरोगी आयुष्य जगू इच्छित असाल तर मग मिठी मारणे आणि हृदयाशी घेणे दोन्ही करण्याची हीच योग्य वेळ आहे.

केवळ फायदे

आपल्या शरीराच्या त्वचेत लहान-लहान प्रेशर पॉईंट्स आहेत, ज्यास पॅसिनीयन कॉर्पसल्स म्हणतात. या पॉइंट्समुळे शारीरिक स्पर्श जाणवतो आणि मेंदूपर्यंत व्हॅगस मज्जातंतूद्वारे सिग्नल पोहोचतो. व्हॅगस मज्जातंतू हृदयासारख्या शरीराच्या अनेक भागाशी जोडलेले असतात. हे ऑक्सिटोसिन रिसेप्टर्सशीदेखील जोडलेले असतात आणि ऑक्सिटोसिन (हॅप्पी हार्मोन) ची पातळी वाढवतात.

एखाद्याला मिठी मारल्यामुळे आपल्या शरीरात ऑक्सिटोसिन हार्मोन स्त्राव होऊ लागतो आणि यामुळे आपल्याला खूप आराम मिळतो आणि शरीरात स्ट्रेस हार्मोन कोर्टिसोलची पातळी कमी होते, ज्यामुळे आपल्याला हृदयरोग किंवा हृदयविकाराचे झटके येण्याचा धोका कमी होतो.

* नवजात मुलास हॅग केल्याने मुलाचा शारीरिक आणि मानसिक विकास सहजपणे होतो. याशिवाय मिठी मारणे मुलाला मानसिक मनशांती देते, ज्यामुळे मुलाला हे समजते की कोणीतरी त्याच्या जवळ आहे आणि ही भावना मुलाचा आत्मविश्वास आणि व्यक्तिमत्त्व वाढीसाठीदेखील फायदेशीर आहे.

* मीठी मारल्याने ताण कमी होतो. याव्यतिरिक्त, मिठी मारल्याने इंफेक्शन होण्याचा धोका कमी होतो. एका संशोधनानुसार ताणतणावामुळे शरीराची रोग प्रतिकारशक्ती कमी होते, परंतु मिठी मारल्याने ती पुन्हा पूर्ववत होऊ शकते. ज्यामुळे ताण-तणावाबरोबरच इंफेक्शनही दूर होते.

* हॅग केल्याने, शरीरात वाहणाऱ्या रक्तात ऑक्सिटोसिन हार्मोनचा स्त्राव होतो, ज्यामुळे वाढलेला रक्तदाब कमी होतो, ज्यामुळे मनुष्याचा तणाव आणि चिंताग्रस्तपणा टळतो. यासह, मेंदूच्या नसा मजबूत होतात आणि स्मरणशक्ती वाढते.

* सेरोटोनिन नावाचा न्यूरोट्रांसमीटर, जो आपला मुड बनने-बिघडण्यास कारणीभूत असतो, तो मिठी मारल्याने वाढतो. हे संप्रेरक उदासीनतेशी संबंधित आहे. म्हणून जेव्हा आपण एखाद्याला मिठी मारतो तेव्हा आपला मूड त्वरित खूप चांगला होतो.

* संवाद सामान्यत: शब्दांद्वारे किंवा चेहऱ्यावरील हावभावातून उद्भवतो, परंतु शास्त्रज्ञांनी हे सिद्ध केले की एक अज्ञात माणूस कुणा दुसऱ्या व्यक्तीस, त्याच्या शरीराच्या वेगवेगळया भागांना स्पर्श करून अनेकप्रकारच्या भावना व्यक्त करू शकतो. या भावना राग, चिडचिडेपणा, प्रेम, कृतज्ञता, आनंद, दु:ख आणि सहानुभूतीसारख्या असू शकतात. मिठी मारणे हा एक अतिशय आरामदायक आणि हृदयास मन:शांती देणारा स्पर्श आहे.

आपल्या जोडीदाराला मिठी मारल्याने परस्पर संबंध वाढतात. शारीरिक स्पर्शाने आपणास एकमेकांशी अधिक कनेक्ट  असल्याचे जाणवते, आत्मीयता वाढते,    निष्ठेची भावना वाढते आणि परस्पर विश्वास वाढतो जो केवळ शब्दांद्वारे व्यक्त केला जाऊ शकत नाही.

* संशोधनाने हे सिद्ध झाले आहे की शारीरिक स्पर्शात वेदना कमी करण्याची क्षमता आहे. अशा लोकांना ज्यांना फिब्रोमायल्जियाच्या, जी एक प्रकारची शारीरिक वेदना असते, उपचारासाठी शारीरिक स्पर्श दिला गेला आणि यामुळे त्यांची वेदना आश्चर्यकारकपणे कमी झाली.

* जेव्हा आपण एखाद्यास मिठी मारता तेव्हा यामुळे त्यांच्या शरीरात रक्त परिसंचरण वाढते, ज्यामुळे ऑक्सिजनची पातळी आणि प्रवाह योग्य राहतो. यामुळे हृदयाशी संबंधित आणि ब्लड प्रेशरच्या आजारांचा धोका कमी होतो.

* हग केल्याने एखाद्याला मनापासून आनंद होतो, जे आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. संशोधनानुसार, आपण एखाद्या जवळच्या माणसाला मिठी मारल्याने आपल्या वेदनेत बराच आराम जाणवतो. याशिवाय एखाद्याचा प्रेमाने हात धरल्यासही वेदना कमी होते.

आपण आपल्या प्रेमी जोडीदारासह राहत असल्यास किंवा विवाहित जोडपे असल्यास आपण आपल्या जोडीदारास जास्त काळ मिठी मारावी. याने आपल्या दोघांनाही आनंद मिळेल आणि आपल्यातील जवळीक वाढवेल. कदाचित आपले परस्परांतील भांडणदेखील केवळ एका मिठीनेच दूर होईल.

एखाद्याला मिठीत घेण्याने खरोखर छान वाटते. मिठी मारल्याने आपल्याला स्पेशल फील होते आणि कोणाला स्पेशल फील करणे आवडत नाही.

सिंगापूर नाही पाहिले तर काय पाहिले

* राजेश गुप्ता

तसेही सिंगापूरचे बाजार, सँटोसा आयलँड्स, नाइट सफारी, भव्य मॉल, पर्यटन पॉइंट इ. बाबत खूप काही लिहिले जाते, पण डाउनटाउन ईस्टबद्दल अजून तेवढे लिहिले गेलेले नाहीए. कोणत्या जमान्यात सिंगापूरच्या कर्मचाऱ्यांसाठी बनवला गेलेला क्लब आता पूर्णपणे रिसॉर्ट बनलेला आहे, त्यात वॉटरगेम आहेत, खाण्या-पिण्याच्या अनेक सुविधा आहेत, मनमोहक वातावरण आहे आणि सिंगापूरमध्ये कडक कायदेही नाहीत.

स्वतंत्र एक छोटेसे शहर असल्यामुळे आपल्याला दुसरीकडे कुठे जायची गरजही भासत नाही. याच्यामधून ना रस्ते जातात, ना इथे ट्रॅफिकचा गोंधळ आहे. राहण्यासाठी अनेक रेस्टॉरंटची सुविधा आहे. भारतीय पर्यटकांसाठी देशी जेवणही सहजपणे उपलब्ध होते.

अनेक एकर जमिनीवर विस्तारलेले नदी किनारी हिरवेगार डाउनटाउन ईस्ट शहर मेन सिंगापूरपासून वेगळे दिसते. हे छंगी एअरपोर्टपासून जास्त दूरही नाहीए आणि राहण्याची सुविधा स्वस्त आहेत. एकदा इथे प्रवेश केला की कोणताही पर्यटक आपले २-३ दिवस आरामात बाहेर न पडता घालवू शकतो.

हे जरूर पाहा

डाउनटाउन ईस्टचे मुख्य आकर्षण तेथील वाइल्डवाइल्ड वेट वॉटर पार्क आहे. त्यात ट्यूबमधून निघणारे वोर्टेक्स आहे, पाण्यात खास उंचीवरून सरकणारे ब्रोकन रेसर्स आहेत. वोर्टेक्सची उंची १८.५ मीटरपर्यंत आहे आणि स्लाइड १३४ मीटरची आहे. त्यातून घसरत जाण्याचा स्पीड ६०० मीटर प्रती मिनीटपर्यंत होतो. आपले वजन थोडे जास्त असेल, तर काळजी करू नका. १३६ किलोपर्यंतच्या पर्यटकांना परवानगी आहे. ब्रोकन रेसर्स १३ मीटरचे आहेत आणि स्लाइड ९१ मीटरची आहे.

वॉटर पार्कमध्ये रॉयन फ्लशही आहे, त्यामध्ये गोल फिरणाऱ्या पाण्यात नवीन थ्रील निर्माण होते. हेही १६ मीटर उंच आहे. फ्री फॉल एकदम सरळ पाण्यातून वाहावत आणते आणि ५५ किलोमीटर प्रतितासाच्या स्पीडने एका मोठ्या पाँडमध्ये टाकतो.

जर या थोड्या भीती उत्पन्न करणाऱ्या वॉटर गेम्सची मुलांना भीती वाटत असेल, तर त्यासाठी किड्स झोन, वेट अँड वाइल्ड फाउंटेन, स्प्लॅश प्लेही उपलब्ध आहे. आराम करण्यासाठी टेंटसारखे तंबूही मिळतात.

डाउनटाउन ईस्टमध्ये जेवणाचे ५०हून अधिक जास्त रेस्टॉरंट पावलोपावली आहेत. काहींमध्ये उत्तम प्रकारचे भारतीय जेवण मिळते.

डाउनटाउन ईस्ट भले कधी काळचे सिंगापूरच्या हजारो कर्मचाऱ्यांसाठी बनलेले शॉपिंग आणि मनोरंजनाचे केंद्र असेल, पण आता ते सिंगापूरचे एक महत्त्वाचे क्षेत्र आहे. तिथे राहून मौजमस्तीचा आनंद घेऊ शकता.

लिटिल इंडिया

पीकॉक चौक म्हणजेच मोरांच्या चौकाजवळच एक लिटिल इंडिया नावाचा भाग आहे. त्याला सिंगापूरचे केंद्र म्हटले जाऊ शकते. हा भाग भारतीय लोकांसाठी खूपच आकर्षणाचे केंद्र आहे. कारण एक म्हणजे याचे नाव आपल्या देशाशी जोडलेले आहे, दुसरं म्हणजे तिथे खूप भारतीय लोक राहतात. तेथील वातावरण बऱ्याच प्रमाणात भारतीय आहे.

लिटिल इंडियामध्ये बहुतेक मद्रासी लोकांची दुकाने आहेत. इथे पंजाबी जेवणही सहजपणे उपलब्ध होते. याच भागात एक खूप मोठा अनेकमजली मॉलही आहे, तिथे खूप वस्तू मिळतात. याचे नाव मुस्तफा मॉल आहे. ही इमारत २-३ भागात विभागलेली आहे. हा मॉल २४ तास आणि आठवड्याचे सातही दिवस खुला असतो. इथे बरेचसे भारतीय आणि पाकिस्तानी लोक काम करतात.

लिटिल इंडियामधल्या एका सामान्य भारतीयाला हिंदी, तामिळी आणि पंजाबी बोलणारे लोक सहजपणे भेटतात. ज्या लोकांना इंग्रजी बोलायला येत नाही, तेही इथे आरामात काही सांगू शकतात किंवा ऐकू शकतात. येथील वातावरण बऱ्याच प्रमाणात भारतासारखेच आहे. त्यामुळे याला छोटा भारत असेही म्हटले जाते.

याच भागात भारतीय आणि पाकिस्तानी लोकांची हॉटेल्सही आहेत. इथे त्यांना आपआपल्या देशाप्रमाणे जेवण मिळते. येथील हॉटेलांमध्ये नेहमीच इंग्रजी लोकही भारतीय आणि पाकिस्तानी जेवणाचा आनंद घेताना आढळतात. इथे आनंद भवन नावाचे एक मद्रासी रेस्टॉरंट आहे. तिथे स्वादिष्ट मद्रासी जेवण योग्य किंमतीला मिळते.

इथे क्राइम रेट झिरो आहे. लोकही खूप इमानदार आहेत. व्यवसायही नीटनेटक्या पध्दतीने चालवतात. संपूर्ण सिंगापूर शहर सीसीटीव्हीच्या निगराणीखाली आहे. अपहरण करणारा इथून वाचून जाऊ शकत नाही. त्यामुळेही हे शहर गुन्हेमुक्त आहे. इथे आपल्याला कुठेही असे लिहिलेले आढळणार नाही की पाकीटमारांपासून सावध राहा. येथील इंटरनेट सेवाही उत्तम दर्जाची आहे. इथे उत्पादनाच्या नावाखाली क्वचितच काही उत्पादित होत असेल. बहुतेक वस्तू दुसऱ्या देशातूनच मागवल्या जातात. उदा. पाणी मलेशियातून, दूध-फळे-भाज्या न्यूझिलँड व ऑस्ट्रेलियातून, डाळ-तांदूळ आणि रोजच्या उपयोगातील वस्तू थायलँड व इंडोनेशियामधून आयात केल्या जातात.

सिंगापूरला जाण्यासाठी सर्वप्रथम आपल्याकडे पासपोर्ट असणे आवश्यक आहे. पंजाबमधील लोकांसाठी अमृतसर आंतरराष्ट्रीय विमानतळ सर्वात उत्तम पर्याय आहे. दिल्लीहूनही सिंगापूरला जाण्यासाठी उड्डाणे मिळू शकतात. भारतीय लोकांनी हॉटेल बुक करण्यापूर्वी याची जरूर काळजी घेतली पाहिजे किंवा जाणून घेतले पाहिजे की ते लिटिल इंडियामध्येच असेल, जेणेकरून आपल्याला बाजारात फिरण्यासाठी व खरेदी करण्यात काही अडचण येणार नाही.

पीकॉक चौकाच्या एका बाजूला लिटिल इंडिया आहे, तर दुसऱ्या बाजूला बुग्गी स्ट्रीट आहे. जो आपल्या बाजारांसारखाच बाजार आहे. तिथे प्रत्येक प्रकारच्या सामानाची दुकाने आहेत. इथे दिवसभर खूप गर्दी असते. सिंगापूर एक पर्यटनप्रधान देश आहे. त्यामुळे आपल्याला इथे प्रत्येक प्रकारचे पर्यटक दिसतील.

सुचारू प्रवास

सिंगापूरची दळवळण व्यवस्था आंतरराष्ट्रीय दर्जाची आहे. रस्ते खूपच सुंदर आणि व्यवस्थित आहेत. मोठ्या आणि छोट्या गाड्यांसाठी वेगवेगळ्या लेन बनलेल्या आहेत. पायी चालणाऱ्यांसाठी आणि सायकल चालवणाऱ्यांसाठीही वेगवेगळे मार्ग बनलेले आहेत. पायी चालण्याच्या रस्त्यावर थोड्या-थोड्या अंतरावर आराम करण्यासाठी ठिकठिकाणी काचेचे वॉटरप्रूफ शेड आणि मोठमोठे वॉटरप्रूफ टेंट लावलेले आहेत. त्याखाली लोक पाऊस आणि गरमीपासून मुक्ती मिळवण्यासाठी झोपलेले किंवा बसलेले आढळतात.

पर्यटक देश असल्यामुळे इथे बरीचशी ठिकाणे पाहण्यायोग्य आहेत. उदा. सिंगापूर शहर, सिंगापूर फ्लायर, युनिव्हर्सल स्टुडिओ, सी अॅक्वेरियम, सँटोसा, बीच, मॅरीनाबे, जू, नाइट सफारी, जोरांगबर्ड पार्क, केबल कार राइड, स्काय राइड, लक्यूज, स्काय टॉवर, गार्डन बाय द वे इ. मूलत: सिंगापूर मॅन मेड देश आहे. त्याला पर्यटनाच्या दृष्टीने खूप नियोजनपूर्ण पध्दतीने विकसित करण्यात आले आहे. या सर्व ठिकाणांना आणि वस्तूंना खूपच आधुनिक पध्दतीने डिझाइन करण्यात आले आहे. जेणेकरून पाहणाऱ्याची उत्सुकता कायम राहील.

इथे जायला विसरू नका

भारतीयांसाठी सर्वात मोठे आकर्षण लिटिल इंडिया आहे. त्यामध्ये बाजार, मुस्तफा मॉल, बुग्गी स्ट्रीट आहे. दुसरे आकर्षण सिंगापूर फ्लायरचे आहे. हे सिंगापूरचा आणि आशियाचा मोठा झोपाळा आहे. त्याची उंची ५१४ फुटांची आहे. यात २८ एअर कंडिशन कॅप्सूल लावलेले आहेत. त्यात प्रत्येक कॅप्सूलमध्ये २८ लोक बसून त्याचा आनंद घेऊ शकतात.

मॅरिलिन पार्कमध्ये पर्यटकांची खूप गर्दी असते. हे शहराच्या मध्यवर्ती भागात आहे. हे पार्क मॅरिना बे येथे आहे. इथे फोटो काढण्यासाठी खूपच उपयुक्त वातावरण आहे. इथे वाघाचा एक पुतळा बनलेला आहे. त्याच्या मुखातून पाण्याची एक धार सतत वाहत असते. या पुतळ्याचे तोंड वाघाचे आहे आणि धड माशाचे आहे. सँटोसामध्ये केबल कार राइड लोकप्रिय आहे. ही लोखंडाची एक खूप सुंदर वातानुकूलित केबिन असते. ती खूपच आधुनिक पध्दतीने बनवली गेली आहे. त्यात ८ जण बसू शकतात. हे माउंट फॅबरहून सँटोसापर्यंत १५ मिनिटांत पोहोचते. हा रोप वे १६५० मीटर लांबीचा आहे. केबिनच्या खाली संपूर्ण समुद्र दिसतो. त्याचबरोबर त्याच्या आजूबाजूचे जंगल याच्या चारही बाजूला लावलेल्या सुंदर काचांमधून पाहणे एक अनोखा अनुभव असतो. हे पूर्णपणे सुरक्षित बनवलेले आहे. मॅडम तुसाद म्युझियम इंबाह, सँटोसामध्ये आहे. इथे आपल्याला सिंगापूरच्या सुरुवातीपासून वर्तमानापर्यंत संपूर्ण कहाणी एका फिल्म आणि तेथील पुतळ्यांच्या रूपात आवाज आणि प्रकाशाच्या माध्यमातून दर्शवली आणि सांगितली जाते की कशाप्रकारे एक सामान्य देश आपली विचारधारा, मेहनत आणि प्रामाणिक उद्देशामुळे कुठल्या कुठे पोहोचला. यात आपल्या भारतीयांचे मोठे योगदान आहे. या म्युझियममध्ये जगातील प्रसिध्द क्रांतिकारक, राजकारणी, कलाकार, खेळाडूंचे मेणाचे पुतळे बनवण्यात आले आहेत. स्काय राइड मॅडम तुसादच्या अगदी बाजूलाच आहे. हा एक सोफा सॅटीसारखा झोपाळा आहे. त्यावर ४ व्यक्ती बसू शकतात. हे अगदी मोकळे असते. यावर बसून आपण हवेत विहरू शकता. हा लोखंडाच्या मजबूत तारांवर चालतो. याच्या सीटच्या पुढे एक लोखंडाचे हँडलसारखे लॉक असते. त्याने आपली सीट लॉक केली जाते आणि आपण आपल्या सुरक्षेसाठी याला पकडून बसू शकता. हेही रोप वे ने चालते.

विंग्स ऑफ टाइम म्हणजेच वेळेचे पंख. हेही तिथेच सँटोसामध्ये आहे. हा समुद्र किनारी लेजर प्रकाशाद्वारे प्रस्तुत केला जाणारा एक शो आहे. प्रकाशाचा शो असल्यामुळे हा संध्याकाळच्या वेळी चालतो. हा शो सँटोसामध्येच सिलीसी बीचवर समुद्राचे पाणी हवेत उडवून लेझर प्रकाशाने एका फिल्मच्या रूपात प्रस्तुत केला जातो.

युनिव्हर्सल स्टुडिओ एक खूप मोठा म्हणजेच आशियातील दुसरा सर्वात मोठा आणि थीम बेस पार्क आहे. हा ४९ एकर जमिनीवर पसरलेला आहे. हा सँटोसा आयलँडमध्ये आहे. हा मनोरंजक पार्क खूपच बुध्दीचा वापर करून बनवण्यात आला आहे. यात २१ राइडमध्ये ६ रोलर झोपाळे आणि २ वॉटर राइड आहेत. जे खूपच धाडसी लय निर्माण करतात. गार्डन बाय द बे एक नैसर्गिक पार्क आहे. हा सिंगापूरच्या मध्य मॅरीना बेमध्ये आहे. हा चांगला पिकनिक स्पॉट आहे. इथे लोक पिकनिकला येतात. इथे छोटी आणि मोठी मुले आपापल्या शाळांतर्फेही पिकनिकला येतात.

जोरांग बर्ड पार्कच्या नावानेच स्पष्ट होते की हे पक्ष्यांचे पार्क आहे. इथे काही पक्षी पिंजऱ्यात, काही वाड्यांमध्ये, काहींसाठी मोकळे स्थान, तर काहींसाठी तलावासारखे वातावरण बनवण्यात आले आहे. इथे प्रत्येक पक्षाला त्याच्या स्वभावानुसार वातावरण देण्यात आले आहे. जोरांग बर्ड पार्क एक खूपच मोठे जंगलयुक्त पार्क आहे. नाइट सफारी, ज्यासाठी संध्याकाळपर्यंत वाट पाहावी लागते. हा प्रवास सूर्य मावळल्यानंतर सुरू होतो आणि मध्यरात्रीपर्यंत सुरू असतो. हे सिंगापूरमधीलच नव्हे, तर जगातील पहिली विशेष नाइट सफारी आहे. यात जवळपास १२० प्रकारचे १०४० प्राणी आहेत. हे जंगल ४ लाख स्क्वेयर मीटरमध्ये वसवण्यात आले आहे. या जंगलाला ७ झोनमध्ये विभागण्यात आले आहे. रात्रीच्या चमकत्या चंद्रप्रकाशात आणि लुकलुकत्या ताऱ्यांच्या प्रकाशात या प्राण्यांच्या नैसर्गिक हालचाली करताना पाहून तुम्ही एक अद्भुत आनंद मिळवू शकता.

७ उपाय किचन स्मार्ट बनवा

* मनीषा कौशिक

कोणत्याही घरातील स्वयंपाकघर पाहुण्यांचे स्वागत करण्यात व कुटुंबातील लोकांच्या आरोग्याची काळजी घेण्यात महत्त्वाची भूमिका पार पाडते. इथे सादर आहेत, स्वयंपाकघराला सुविधापूर्ण बनवण्यासाठी सल्ले :

  • घरातील अन्य कोपऱ्यांतील साफसफाईबरोबरच स्वयंपाकघरातील सफाईही खूप आवश्यक आहे. स्वयंपाकघरात वापरात येणाऱ्या सर्व वस्तूही बाहेरून आणि आतून स्वच्छ होणे आवश्यक आहे. सर्व उपकरणे, शेल्फचे खण, भांडी ठेवण्याचे होल्डर इ. चांगल्याप्रकारे स्वच्छ केले पाहिजेत. विशेषत: खण आणि कॅबिनेटमध्ये ठेवलेल्या वस्तू वेळोवेळी बाहेर काढून साफ करणे खूप आवश्यक आहे.
  • स्वयंपाकघरातील खाण्या-पिण्यापासून इतर कामी वापरात येणाऱ्या वस्तूंच्या उपयुक्ततेच्या क्रमबध्दतेनुसार, कॅबिनेट किंवा त्यासाठी बनवल्या गेलेल्या उपयुक्त ठिकाणी त्या ठेवल्या पाहिजेत. कोणकोणत्या वस्तू सारख्या उपयोगात येतात आणि कोणकोणत्या कधीतरी हे लक्षात घेतले पाहिजे. त्यानुसार त्या लक्षात घेऊन स्टोरमध्ये ठेवल्या पाहिजेत. उदा. सतत वापरात येणाऱ्या वस्तू आपल्याजवळ, तर कधीतरी कामी येणाऱ्या वस्तूंना थोडे लांब ठेवले पाहिजे.
  • प्रत्येक वस्तू सहज हाताला सापडेल अशी ठेवली पाहिजे आणि ती चांगल्याप्रकारे साफ झाली पाहिजे. परंतु ती जवळ ठेवण्यापूर्वी हे निश्चित केले पाहिजे की तिची उपयुक्तता किती आहे. उदाहरणार्थ, जर नाश्त्याला तुम्ही टोस्टब्रेड खात असाल, तर टोस्टर स्वयंपाकघराच्या काउंटरच्या बरोबर खाली ठेवला पाहिजे, जेणेकरून तो सहजपणे लगेचच काढता येईल.
  • आवडत्या आणि नेहमी कामी येणाऱ्या जेवण बनवण्याच्या वस्तूंमध्ये विशेषत: खाद्यपदार्थ एकत्र ठेवले पाहिजेत, जेणेकरून त्यांचा वापर करतेवेळी सहजपणे निवडता येतील. अर्थात त्या वेगळ्या भांड्यात ठेवल्या पाहिजेत, जेणेकरून वापर करताना अडचण येणार नाही व जिरे आणि ओव्यासारख्या वस्तू सहजपणे मिळू शकतील.
  • शेल्फमध्ये वस्तू कडेला ठेवाव्यात. आवश्यकतेनुसार आणि एकसारख्या वस्तूंच्या हिशोबाने नीटनेटक्या ठेवल्या पाहिजेत. मोठ्या आणि लांबट वस्तू मागच्या बाजूला, तर आकार व साइजने छोट्या वस्तूंना पुढे ठेवले पाहिजे. ट्रे असलेले रॅक, भांडी ठेवण्याचे वेगवेगळे खण असलेले होल्डर आणि खुंट्या असलेले शेल्फ भांडी ठेवण्यासाठी वापरले पाहिजेत.
  • स्वयंपाकघरात काम करताना नजरेसमोर काय-काय ठेवले पाहिजे, हे निश्चित केले पाहिजे. ज्या वस्तूंचा वापर केला जाणार नाहीए, त्या हटवल्या पाहिजेत. जर एखादी वस्तू तुटलेली असेल तर ती तत्काळ दुरुस्त केली पाहिजे आणि निरुपयोगी ठरत असेल तर अशा वेळी ती फेकून नवीन आणली पाहिजे. भाजी वगैरे कापण्यासाठी वापरात येणाऱ्या चाकूची धार चांगली असली पाहिजे.
  • जर स्वयंपाकघरात गरजेपेक्षा जास्त रद्दी पेपर किंवा मग निरूपयोगी सामान गोळा झाले असेल तर ते स्टोअरमध्ये ठेवले पाहिजे.

बहरणारी सेकंड इनिंग

* शैलेंद्र सिंह

फॅशन, मॉडेलिंग आणि अभिनयासाठी पूर्वी स्त्रियांचे वय २० ते ३० पर्यंतच योग्य मानले जात होते. पण आता ३५ व्या वर्षांनंतरही स्त्रिया स्वत:ला एखाद्या मॉडेल किंवा अभिनेत्रीपेक्षा कमी समजत नाहीत. संधी मिळाल्यावर चंदेरी पडद्यापासून ते रॅम्प शो, कॅटवॉक आणि मॉडेलिंगमध्येही त्या सेकंड इनिंगची मजा घेत आहेत.

हा बद्दल फक्त बॉलिवूडपर्यंतच मर्यादित राहिला नसून लहान मोठ्या शहरातील घरगुती स्त्रियासुद्धा यामध्ये मागे राहिलेल्या नाहीत. यामुळेच देशात सौंदर्य, फॅशनेबल कपडे आणि वेलनेसचा व्यवसाय सर्वात अग्रेसर आहे.

हेमामालिनी, माधुरी दिक्षित, मलायका अरोरा, काजोल, जुही चावलाच नाही तर लहान मोठ्या शहरात राहणाऱ्या स्त्रियासुद्धा आता वयाच्या दुसऱ्या टप्प्यामध्ये आधीपेक्षाही चांगले काम करत आहेत. फिटनेस आणि सौंदर्य पाहता त्या आधीपेक्षाही अधिक सुंदर आणि ग्लॅमरस दिसू लागल्या आहेत. हेच कारण आहे की हल्ली लहान मोठ्या सर्वच शहरात ‘मिसेस’ म्हणून वेगलेगळ्या स्पर्धांचे आयोजन होऊ लागले आहे. लग्नानंतर स्त्रिया इतर काही सामाजिक कार्यांमध्ये सक्रिय असत. आता फॅशन, ब्युटी, रॅम्प शो आणि मॉडेलिंगमध्येही त्या त्यांचे सौंदर्य आणि फिटनेसची कमाल दाखवत आहेत.

याबद्दल मिळालेल्या माहितीवरून समजते की लग्नानंतर करिअर, कुटुंब, मुलांचे ताणतणाव यामुळे स्वातंत्र्यावर गदा यायची. ३५ व्या वर्षी किंवा त्यानंतर साधारणत: सर्व बाबी सुरळीत झालेल्या असतात आणि मानसिकदृष्ट्या थोडी मोकळीक मिळालेली असते आणि याच कारणामुळे हल्लीच्या काळात महिला वयाच्या दुसऱ्या टप्प्यात जास्त सक्रिय दिसू लागल्या आहेत.

आणि हे फक्त रॅम्प आणि ब्युटी शो पुरतं मर्यादित नाही. आज हॉटेलांमध्ये होणाऱ्या पार्ट्यां पाहिल्या तर कळून येते की सर्वात जास्त पार्ट्यांचे आयोजन स्त्रियांकडूनच केलेले असते. त्याच अयोजक असतात आणि त्याच सहभागीसुद्धा होतात. आधी किट्टी पार्टी फक्त तंबोला खेळण्यापुरतीच मर्यादित होती. पण आता किट्टी पार्टी  ग्लॅमरस होऊ लागली आहे. यामध्ये थीम पार्टीचे आयोजन केले जाते. पार्टीची थीमसुद्धा काही अशाप्रकारे ठरवली जाते की त्यामध्ये महिला त्यांचा फिटनेस आणि सौंदर्यही दाखवू शकतील. थीम पार्टीमध्ये पूलपार्टीसुद्धा असते. तिथं महिला स्विमवेअर परिधान करून येतात. कधी तर स्कर्ट घालून येण्याची वेगळी थीम बनते. थीम पार्टीमध्ये जेव्हा विजेत्यांची निवड होते, तेव्हा कुणाचा स्कर्ट किती शॉर्ट होता, कोणी कशाप्रकारचे स्विमवेअर घातले होते हेही पाहिले जाते.

फिटनेसची कमाल

फिटनेसमुळे महिलांमध्ये हा बदल घडून आला आहे. फिटनेसचे प्रमाण पाहिले तर पुरूषांपेक्षा स्त्रियाच आपल्या फिटनेसवर जास्त लक्ष देऊ लागल्या आहेत. जिमपासून ते ब्युटी पार्लरपर्यंत आणि स्किन स्पेशालिस्ट डॉक्टरांपासून ते प्लॉस्टिक सर्जनपर्यंत या स्त्रिया फेऱ्या मारू लागल्या आहेत. त्यांच्या याच मानसिकतेमुळे आज सौंदर्य आणि फिटनेससाठी मदत करणाऱ्यांचा व्यवसाय भरभराटीस आला आहे. कुठल्याही महिलेला हल्ली जरा जरी फॅट वाढले तरी त्यांना भीती वाटू लागते आणि मग त्या काहीही करून स्वत:चे वजन कमी करण्याचा प्रयत्न करू लागतात. माधुरी दिक्षित, मलायका अरोरा, काजोल, जूही चावला अशा स्त्रिया यांच्या आदर्श असतात. त्यांना पाहून त्या स्वत:ला त्यांच्याप्रमाणे बनवू पाहतात.

लोभसवाणी सेकंड इनिंग

लग्नाच्या २० वर्षांनंतर मिसेस यूनिवर्सपर्यंत मजल मारणाऱ्या रश्मि सचदेवा पहिल्या नॉन बॉलिवूड सेलिब्रिटी बनल्या, ज्यांना कान्स फिल्म फेस्टिवलमध्ये रेड कारपेटवर वॉक करण्याची संधी मिळाली.

त्या म्हणतात, ‘‘जर आम्ही थोडे मागे वळून पाहिले तर आम्हांलाही जाणीव होते की आम्ही आधीपेक्षा जास्त सुंदर दिसत आहोत. हा फरक आमच्यात निर्माण झालेल्या आत्मविश्वासामुळे झाला आहे. आज आम्ही निरनिराळे डिझायनर ड्रेस घालू शकतो. आम्हांला असे कधीही वाटत नाही की आम्ही आजाच्या काळातील मॉडेलपेक्षा फिटनेसमध्ये कुठेही कमी आहोत. जे ड्रेस त्या परिधान करतात, आम्हीही तसे ड्रेस परिधान करू शकतो. त्यांच्या आमच्या साइजमध्येही काही फरक आढळत नाही.

‘‘मी पूर्ण भारतात वेगवेगळ्या ठिकाणी सेलिब्रिटी म्हणून गेले आहे. प्रत्येक ठिकाणी मी तेथील महिलांशी बोलले. त्यांचे विचार ऐकले तर आढळले की हा बदल घरोघरी झालेला आहे. त्या महिला रॅम्पवर जरी नसल्या तरी घरातही त्या आधिक सुंदर व फिट राहू लागल्या आहेत. याचे सर्वात मोठे कारण आहे मिडिया. विशेषकरून महिलांमध्ये वाचली जाणारी मासिके. ज्यामुळे हा बदल शक्य झाला आहे. घरोघरी झालेल्या जागरूकतेमुळे प्रत्येक महिलांची सेकंड इनिंग अधिक सुंदर झालेली आहे आणि यामुळेच कापड व्यवसायात मोठा बदल घडून आलेला आहे. तिथे डिझायनर त्यांना डोळ्यांसमोर ठेवून ड्रेस तयार करू लागले आहेत.’’

फिटनेसपासून सर्जरीपर्यंत

पूर्वी अनेक प्रकारच्या समस्यांमुळे महिला फॅशन करिअरमध्ये येण्यास बिचकत असत. पण आता फिटनेसपासून ते सर्जरीपर्यंत अनेक असे उपाय आहेत, ज्यामुळे मनाप्रमाणे सौंदर्य मिळवता येऊ शकते. आता शरीरातील कुठल्याही भागात जमा असलेले फॅट काढून टाकता येणे शक्य आहे. जसे, हिप्स, ब्रेस्ट, वेस्ट आणि हाताजवळील फॅटमुळे शरीर बेढब होते. हे दूर केले जाऊ शकते. अंडर आर्म, लिप्स आणि आयब्रोपासून ते स्माइल म्हणजेच हसण्यातही सुधारणा केली जाऊ लागली आहे आणि यामुळे वयाचा परिणाम स्वत:वर दिसूनच येत नाही. बऱ्याचशा महिलांना सेकंड इनिंगमध्येही हिप्स, ब्रेस्ट, वेस्ट, अंडरआर्म्स, लिप्स किंवा आयब्रोजसारख्या बाबी योग्य करून घेण्यासाठी डॉक्टरांकडे जाण्याची गरज नसते. अनेक प्रकारच्या व्यायामांनीच सर्व ठिक होऊन जाते.

सौंदर्य क्षेत्रामध्ये काम करणाऱ्या डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की पूर्वी लग्न आणि विशेषत: आई बनल्यानंतर शरीराच्या काही भागांचा कसाव नष्ट होत असे. आता फिटनेस आणि डाएट एक्सपर्ट यांच्या मदतीने या सर्व बाबी टाळता येऊ शकतात. आता लग्नानंतरही आई बनल्यानंतर महिला त्यांच्या मुलांना व्यवस्थितपणे ब्रेस्ट फिडिंग करतात आणि त्याचा परिणामही दिसत नाही. इतकेच नाही तर ब्रेस्ट आणि वेस्ट या भागात पडणारे स्ट्रेच मार्क्स नष्ट करता येतात.

गर्भावस्थेदरम्यानसुद्धा असे उपाय करता येऊ लागले आहेत. यामुळेच स्ट्रेच मार्क्स कमी प्रमाणात तयार होतील, असे उपाय आधी महागडे होते आणि सर्वत्र उपलब्ध नव्हते. पण आता तसे नाही. हे उपाय स्वस्त आणि सर्वत्र उपलब्ध आहेत.

फिगरची कमाल

ही बाब फक्त फॅटस्ची नाही. जर तुमची ब्रेस्ट, हिप्स आणि वेस्ट योग्य त्या आकारात नसतील तर त्यांची रचना योग्य केली जाऊ शकते. लहान ब्रेस्ट सुडौल केली जाऊ शकते. ज्यामुळे तुम्ही रॅम्प आणि मॉडेलिंग दरम्यान असा प्रत्येक ड्रेस परिधान करू शकता, जो एखादी नवी मॉडेल परिधान करू शकते. अंडरआर्म्सबद्दल थोडा संकोच असतोच, पण आता यासाठी विचार करण्याची गरज नाही. अंडरआर्म्सच्याखाली जमा झालेले फॅटही काढून टाकले जाऊ शकते. आणि तेथील डार्कनेसही कमी करता येणे शक्य आहे. शॉर्ट ड्रेसच नाही तर गृहिणी आता थिमवेअरसुद्धा आत्मविश्वासाने वापरू लागल्या आहेत. पूर्वीपेक्षा आता हॉटेलांमध्ये जास्त प्रमाणात स्विमिंग पूल बनले आहेत. इथे येणाऱ्यांमध्ये स्त्रियांची संख्या सर्वात जास्त असते. यावरून कळून येते की स्त्रिया त्यांच्या फिगरच्या बाबतीत किती सजग झाल्या आहेत.

आई बनल्याने करिअर संपुष्टात येत नाही

दिवसभर क्लिनिकमध्ये रूग्णांच्या समस्येला तोंड देणाऱ्या डॉ. मेघना सांगतात, ‘‘माझे लग्न ३० व्या वर्षी झाले. त्याचवेळी मी माझे करिअर सुरू केले. तो काळ माझ्यासाठी आव्हानात्मक होता. कारण कुटुंब आणि करिअरमध्ये ताळमेळ बसवणे खूप गरजेचे होते. यानंतर मुलगी झाल्यानंतर दिनचर्या थोडी डगमगली. मी इतर स्त्रियांप्रमाणे फिटनेस बाबतीत निष्काळजी राहू लागले.

‘‘मग मी लवकरच स्वत:ला बदलले आणि नियमित व्यायाम मेडिटेशन करू लागले आणि याचा फायदा मला माझ्या करिअरमध्येसुद्धा दिसू लागला. माझ्याकडे अनेक असे रूग्ण येतात, जे माझ्यापेक्षा वयाने १०-१२ वर्षं लहान असतात. पण फिटनेसमुळे मी त्यांच्यापेक्षा खूप लहान दिसते. मुलगी झाल्यानंतर माझे कुटुंबही पूर्ण झाले.

‘‘आई झाल्यानंतर मला कधीच हे जाणवले नाही की माझे वय ४० पेक्षा जास्त झाले आहे. कारण आजही मी स्वत:वर प्रेम करते. मी मुलीच्या संगोपनात स्वत:ला हरवू दिले नाही. आज सेकंड इनिंगमध्येसुद्धा माझ्यात तोच उत्साह आणि आत्मविश्वास आहे जो माझ्यात लग्नाआधी मला जाणवायचा. लग्न झाल्याने आणि आई बनल्याने कोणाचेही करिअर आणि ग्लॅमर संपुष्टात येत नाही.’’

शहरांमध्ये वेगाने लेडीज जिम सुरू झाल्या आहेत. इथे स्त्रिया वर्कआऊट करून स्वत:ला फिट ठेवतात. हे गरजेचे नाही की प्रत्येक स्त्रीला रॅम्पवॉक करायला पाहिजे किंवा तिला चित्रपट किंवा मॉडेलिंगच करायची असेल. हे मात्र नक्की की ती आज तिच्या कुटुंबाची साथ देते, व्यवसाय सांभाळते आणि यामुळेच तिला फिट राहाणे आवडू लागले आहे. हल्लीच्या काळात साडी आणि नेहमीचे पंजाबी ड्रेस बाद झाले आहेत. आता महिलांना डिझायनर ड्रेस आवडू लागले आहेत. पंजाबी ड्रेसही डिझायनर झाले आहेत.

फिटनेस हल्लीच्या महिलांची मोठी गरज बनली आहे आणि अशात त्या त्यांच्या आयुष्यातील सेकंड इनिंगमध्ये वेगाने पुढे चालल्या आहेत. सोशल मिडियानेही याला पाठिंबा दिला आहे आणि त्यामुळे महिला त्यांची फिगर आणि फिटनेस बाबतीत जास्त जागरूक राहू लागल्या आहेत. यात त्या कुठलीही तडजोड करत नाहीत.

गुंतवणूकीचे हे उत्तम पर्याय आहेत

* ज्योती गुप्ता

लोक बहुतेकदा सणाच्यावेळी खरेदी करण्यास किंवा नवीन सुरुवात करण्यास प्राधान्य देतात. परंतु बऱ्याचवेळा आर्थिक अडचणींमुळे त्यांचे स्वप्न पूर्ण होऊ शकत नाही. अशा परिस्थितीत आपल्या गरजा लक्षात घेऊन बँका अशा अनेक ऑफर देतात, ज्यातून आपण लहानाहून लहान आणि मोठयाहून मोठया वस्तू सहजपणे खरेदी करू शकता आणि स्वस्त ईएमआयचा फायदा घेऊ शकता.

येथे आम्ही आपल्याला अशी माहिती देत आहोत, जी आपल्याला गुंतवणूक करण्यात मदत करेल :

१० टक्के कॅशबॅक

उत्सवाच्या निमित्ताने अनेक बँकांनी खरेदीवर १० टक्के कॅशबॅकची ऑफर दिली आहे. काही बँकांचे बऱ्याच ऑनलाइन शॉपिंग वेबसाइट्सबरोबर टायअप्सदेखील असतात. ही कॅशबॅक केवळ मर्यादित उत्पादन आणि निश्चित रकमेवर असते. म्हणूनच खरेदी करताना मर्यादा अवश्य लक्षात ठेवा, तरच आपण या ऑफरचा लाभ उठवू शकाल.

पैशांशिवाय खरेदी करा

काही बँका पैसे न भरता खरेदी करण्याची सुवर्ण संधी आपल्या ग्राहकांना उत्सवाची भेट म्हणून देतात. या ऑफरनुसार ग्राहकाला खरेदी करताना कुठले पैसे द्यावे लागत नाहीत आणि पुढच्या महिन्यापासून ईएमआय त्याच्या डेबिट कार्डवर प्रारंभ होते, जे ग्राहक आरामात ६ ते १८ महिन्यांत भरू शकतो.

कार न्या, पुढील वर्षी पैसे चुकवा

बऱ्याच बँकांनी ही सुविधादेखील दिली आहे, जर तुम्हाला कार विकत घ्यायची असेल तर आता कर्ज घ्या आणि पुढच्या वर्षापासून त्याची ईएमआय भरा. त्याचबरोबर महिलांसाठी व्याज दरामध्ये ०.२५ ते ०.५० टक्के अतिरिक्त सूटही दिली जात आहे.

दुचाकी दररोज ७७ रुपयांना उपलब्ध आहे

जर आपण बऱ्याच वर्षांपासून दुचाकी घेण्याचा विचार करीत असाल आणि हे स्वप्न अद्याप पूर्ण झाले नसेल तर ही योजना आपल्यासाठी फायदेशीर ठरू शकते. यासाठी तुम्हाला कोठले डाऊन पेमेंट करावे लागणार नाही किंवा प्रक्रिया शुल्कही लागणार नाही. कर्ज मंजूर होताच काही वेळातच तुमच्या खात्यात पैसे येतील. त्याचबरोबर या योजनेंतर्गत तुम्हाला विशेष कंपनीची बाईक व स्कूटरवर २ हजार रुपयांपर्यंत सूट मिळेल.

क्रेडिट कार्डने फायदे घ्या

काही बँका असे क्रेडिट कार्डदेखील लाँच करीत आहेत, ज्यांचे ईएमआय व्याज दर खूपच कमी असेल आणि आपल्याला ४.५० करोड रुपयांचे हवाई अपघात कव्हरदेखील मिळेल. तसेच, खरेदीवर तुम्हाला भरपूर सूट मिळेल.

याशिवाय काही खास क्रेडिट कार्डधारकांना एक असे कार्डही देण्यात आले आहे, जेणेकरून ते सर्व प्रकारच्या खरेदीवर आणि बिलाच्या देयकावर ३० टक्के सूट मिळविण्यास सक्षम असतील. यासाठी काही वार्षिक शुल्क भरावे लागेल, ज्याचे ५० टक्के परत केले जातील. तसेच आपल्याला बँकेकडून ब्रांडेड भेटवस्तूदेखील मिळतील.

कर्जाच्या व्याजदरामध्ये कपात

दिवाळीनिमित्त ग्राहकांना मोठी भेट देताना अनेक बँकांनी रेपो दरांशी जोडल्या गेलेल्या किरकोळ कर्जाच्या व्याज दरामध्ये ०.२५ टक्क्यांपासून ०.१० टक्क्यांपर्यंत कपात केली आहे. ज्यामुळे गृह कर्ज, वाहन कर्जासह सर्व किरकोळ कर्जे स्वस्त झाले आहेत. तर तुम्हीसुद्धा या सुवर्ण संधीचा लाभ घेऊ शकता.

येथे गुंतवणूक करू शकता

बहुतेक लोक सणाला पैशांची उधळपट्टी करतात. यामध्ये ते कपडे, इलेक्ट्रॉनिक वस्तू, लेटेस्ट गॅझेट आणि सोनं खरेदी करण्याला प्राधान्य देतात, खरेतर आपण आपल्या पैशाची अशा ठिकाणी गुंतवणूक करावी, जेणेकरुन आपल्याला भविष्यात लाभ मिळतील.

येथे आम्ही तुम्हाला अशाच काही परवडणाऱ्या गुंतवणूकीच्या पर्यायांबद्दल सांगत आहोत.

कर्जाची परतफेड करून ओझे हलके करा : समजा आपल्या कंपनीने आपल्याला चांगला बोनस दिला आहे. या रकमेने आपण कर्जाची परतफेड करू शकता, ज्यामुळे पैसे परत करण्याचा दाब कमी होईल आणि आपण तणावमुक्त होऊन आनंद साजरा करू शकाल. याला विवेकशील गुंतवणूकदेखील म्हणता येईल.

दीर्घ मुदतीसाठी गुंतवणूक करा : आपण बऱ्याच दिवसापासून दीर्घकाळासाठी गुंतवणूकीचा विचार करत असाल परंतु अद्याप करू शकले नसाल, तर हे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी ही सर्वोत्तम वेळ आहे. या गुंतवणूकीमुळे आपल्या कुटुंबाचे आर्थिक भविष्य सुरक्षित असेल.

आपत्कालीन निधी : आजच्या काळात केव्हा वाईट वेळ येईल काही सांगता येणार नाही. अशा परिस्थितीत वाईट परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी आपण आधीपासूनच तयारी करायला हवी. म्हणूनच या उत्सवानिमित्ताने आपण आपत्कालीन निधीमध्ये गुंतवणूक करावी आणि आपल्या कुटुंबास आर्थिकदृष्टया सुरक्षित असल्याची जाणीव करून द्यावी.

गोल्ड ईटीएफमध्ये गुंतवणूक करणे अर्थपूर्ण आहे : ईटीएफ खरेदी करून आपण चांगली गुंतवणूक करू शकता. तसेही आजच्या काळात लोक भौतिक सोने खरेदी करण्याऐवजी इतर मार्गांनी गुंतवणूक करण्यास अधिक प्राधान्य देतात. असे करून आपण आपली परंपराही निभवू शकता आणि आपल्या कुटुंबाची आर्थिक स्थितीदेखील मजबूत करू शकाल.

मान्सून-स्पेशल : पावसाळ्यात काय वापराल, काय टाळाल?

* दीप्ति अंगरीश

पावसाळयाच्या दिवसांत अति फॅशनपेक्षा साध्या फॅशनला महत्त्व दिले पाहिजे. उदा. असे कपडे वापरा, जे उडणार नाहीत, अन्यथा ते लवकर खराब होतात. या दिवसांत कपडयांची निवड कशी करावी, या जाणून घेऊ :

* पावसाळी फॅशनसाठी आपण आपल्या वॉर्डरोबमध्ये लाल, पिवळा, हिरवा, नारिंगी इ. रंग सामील करू शकता.

* या मोसमात इंडोवेस्टर्न लूक कॅरी करू शकता. कॉलेजच्या तरुणी वाटल्यास कॅप्री व शॉर्ट पँटसोबत कलरफुल आणि स्टाईलिश टॉपही वापरू शकतात.

* पावसाळयाच्या दिवसांत लहरिया स्टाईल खूप सुंदर दिसते. तरुणी लहरिया स्टाईलचा सलवार सूट, कुर्ता, ट्युनिकही वापरू शकतात.

* जर तुम्ही साडी नेसत असाल, तर लहरिया साडीबरोबर मॉडर्न स्टाईलचे ब्लाउजही वापरा. प्लेन लहरिया साडीसोबत उत्तम नक्षीकाम केलेले ब्लाउजही ट्राय करू शकता.

* तुम्ही जर पावसाळयात बाहेर जात असाल, तर गडद रंगाचे कपडे वापरणं टाळा. कारण पावसाळयात त्यांचा रंग जाण्याची भीती असते.

* पावसाळयाच्या दिवसांत ओलाव्यापासून वाचण्यासाठी असे कपडे वापरा, जे शरीराला चिकटणार नाहीत. या मोसमात लाइट वेट किंवा स्ट्रेचेबल लाइक्रा आणि कॉटन कपडे कमी वापरा. पॉलिस्टर आणि सिंथेटिक कपडे तर या मोसमात टाळाच.

* या वातावरणात कपडयांच्या रंगांशी मॅचिंग एक्सेसरीजचा वापरही करा. तुम्ही जर ऑफिसला किंवा कॉलेजला जाणाऱ्या असाल, तर पॉप आणि एक्सेसरिजही वापरता येऊ शकतील.

* या मोसमात फॅशनेबल दिसायची इच्छा असेल, तर सध्या बाजारात उपलब्ध गडद हलक्या कॉम्बिनेशनचे कलरफुल स्कार्फ किंवा लहरिया, बंधेज स्टाईलचे स्कार्फही वापरून पाहा.

* सलवार-कुर्ता वापरायचा असेल, तर सिंथेटिकच वापरा.

* बॉटम ड्रेस डार्क रंगाचे असतील, तर उत्तम. कारण ते ट्रान्सपरंट नसतात आणि यावरील डागही दिसत नाहीत. यांच्यासोबत अपरवेअरमध्ये ब्राइट आणि फंकी कलर्सची निवड करू शकता. ऑरेंज, पिंक, टर्क्वाइज, लेमन यलो, ब्लू, ग्रीन यांसारखे कलर्सही मूड छान बनवतात. फ्लोरल आणि स्ट्राइप्सही वापरू शकता.

* फॅब्रिकबद्दल म्हणाल, तर या वेळी लाइक्रा टाळा. हे बॉडीला चिकटतात व ह्युमिडीटीही निर्माण करतात. याऐवजी कॉटन नेट, सिल्क, पॉलिनायलॉन आणि कॉटन ब्लेंडचा वापर करू शकता. हे लवकर आकसत नाहीत.

* कॉटन आणि पॉलिस्टर कपडा टाळा, हा लवकर क्रश होतो.

* लेदरच्या चप्पल किंवा हँडबॅग पावसाळयात ओले होऊन खराब होतात. म्हणून यांचा वापर टाळा.

हेसुद्धा आजमावून पाहा

याबरोबरच गुलाबी, नारिंगी, पीच इ. रंगांच्या फिकट शेड्ससुद्धा या मोसमात आजमावू शकता. पारदर्शी रंगीबेरंगी रेनकोट, रंगीत स्पोर्ट्स शूज, वेजिस आणि गमबूट यांचा वापर या दिवसांत केला जाऊ शकतो. पोल्का प्रिंट्स, जिओमॅट्रिकल प्रिंट्स आणि फ्लोरल प्रिंट्सचे आकर्षण फॅशनप्रेमींना भुरळ घालेल. ड्रेसच्या रंगांना मॅच करणारे फॅशनेबल कलरफुल स्लीपर्सही वापरू शकता.

जीन्स-टीशर्टवर रुंद बेल्टऐवजी छोटा बेल्ट लावा. मुलींसाठी नीलेंथ फ्रॉक, फ्लोरल प्रिंट स्कर्ट इ. मान्सूनसाठी उत्तम पेहराव आहेत. सुती व शिफॉनचे ड्रेस तरुणाईच्या जास्त पसंतीस उतरतात. डोळयांच्या सुरक्षेसाठी व थकवा टाळण्यासाठी प्रत्येक मोसमात गॉगलचा वापर करा. कपडयांच्या स्टाईलसोबत केसांनाही नवीन लूक द्या.

फूटवेअर

पावसाळयाच्या दिवसांत बाजारात फूटवेअरचे अनेक पर्याय उपलब्ध असतात, ज्या पावसाळ्यातही तुमची स्टाईल कायम राखतात. बाजारात रंगीत फ्लिपफ्लॉप, फ्लोटर, रेन बूट्स आणि प्लॅस्टिक चपलांच्या अनेक स्टाईल उपलब्ध आहेत. हे फूटवेअर लाल, निळे, पिवळे, हिरवे प्रत्येक रंगात पाहायला मिळतील.

याबरोबरच, फ्लॉवर प्रिंट व अन्य आकर्षक डिझाइनमध्येही फूटवेअर मिळतील, जे तुम्हाला खूश करतीलच, पण हटके लूक प्रदान करतील. जर आपण स्वत:साठी पावसाळी फूटवेअरची शॉपिंग करायला निघाला असाल, तर स्टाईलसोबत पायांना आराम कसा मिळेल, याचाही विचार करा.

या वस्तू बाथरूममध्ये ठेवणं टाळा

* प्रतिनिधी

तुमचं स्वच्छ बाथरूम पाहून पाहुणेमंडळीही आपली स्तुती केल्याशिवाय राहणार नाहीत आणि त्यांना पुन्हा-पुन्हा तुमच्या घरी यावेसे वाटेल. बाथरूमच्या सजावटीसाठी आपण काही खास उपाय करू शकता. मिक्स अँड मॅचसाठी बाथरूमच सर्वात सुरक्षित जागा आहे. कारण जर काही गडबड झाली, तरी जास्त टेन्शन घेण्याची गरज नाही.

परंतु काही अशा वस्तू आपण बाथरूममध्ये ठेवतो, ज्या बाथरूममध्ये ठेवणे धोकादायक ठरू शकते. या वस्तू खराब होण्याचा धोका तर असतोच, पण त्यांचा आपल्या आरोग्यावर वाईट परिणाम होण्याची शक्यता असते.

या वस्तू बाथरूममध्ये ठेवणे टाळा :

टूथब्रश

बहुतेक लोक बेसिनजवळ नव्हे, तर बाथरूममध्ये टूथब्रश ठेवतात. मात्र, असे करणे चुकीचे आहे. याची दोन कारणे आहेत. एक म्हणजे, जर तुम्ही तुमच्या टूथब्रशवर कव्हर लावत नसाल, तर त्यांच्यावर टॉयलेटमधील जीवाणूंच्या संक्रमणाचा धोका वाढतो. दुसरे म्हणजे, बाथरूममधील आर्द्रतेमुळे बॅक्टेरिया अगदी सहजपणे आपल्या टूथब्रशवर बस्तान  बसवू शकतात. आपले टूथब्रश एखाद्या काळोख्या जागी ठेवा. मात्र, ३-४ महिन्यांनी टूथब्रश बदलायला विसरू नका.

रेजर ब्लेड

आपल्या घरीही एकापेक्षा जास्त रेजर ब्लेड खरेदी केले जात असतील आणि ते बाथरूममध्येच ठेवले जात असतील, तर सावधान. कारण बाथरूममधील ओलावा रेजर ब्लेडसाठी चांगला नाही. जास्त ओलाव्यामुळे रेजर ब्लेडला गंजही लागू शकतो. रेजर ब्लेड एअर टाइट डब्यात ठेवा आणि तो एखाद्या घरातील कोरडया जागेत ठेवा.

मेकअप प्रॉडक्ट्स

आजकाल लोकांना एवढी घाईगडबड असते की, मेकअप प्रॉडक्ट्सही आता ड्रेसिंग टेबलऐवजी बाथरूममध्ये ठेवले जाऊ लागले आहेत. जर तुम्हीही वेळ वाचविण्यासाठी असे करत असाल, तर लगेच आपले मेकअपचे सामान हटवा. गरमी आणि ओलाव्यामुळे मेकअपचे सामान खराब होते.

मेकअप प्रॉडक्ट्स आपल्या बेडरूममध्येच ठेवा.

औषधं

औषधं ही अनेक लोकांच्या जीवनाचा महत्त्वपूर्ण भाग आहेत. परंतु ती घेणे आपण अनेक वेळा विसरून जातो. लक्षात ठेवण्यासाठी मग ती एखाद्या उपयुक्त जागेत ठेवली जातात. उपयुक्त जागा शोधताना ती जर तुम्ही बाथरूममध्ये ठेवत असाल, तर त्वरित तिथून हटवा. औषधांच्या पॅकेटवर या गोष्टी लिहिलेल्या असतात की, त्यांना तीव्र प्रकाश आणि ओलाव्यापासून दूर ठेवा. बाथरूममध्ये औषधे ठेवल्याने, त्यांचा प्रभाव हळूहळू कमी होतो.

आपण किचनमध्ये औषधे ठेऊ शकता. जर किचनचे कपाट गॅसपासून लांब असेल, तर किचनमध्ये औषधे ठेवा.

टॉवेल

दिवसभराच्या थकव्यानंतर एक रिफ्रेशिंग बाथ आपल्याला ताजंतवानं करते. अंघोळ केल्यानंतर मऊ टॉवेलने स्वत:ला कोरडे करण्याचा अनुभव खूप सुखद असतो. मात्र, अंघोळ केल्यानंतर वापरला जाणारा टॉवेल तुम्ही बाथरूममध्येच ठेवत असाल, तर लगेच त्याची जागा बदला. बाथरूममध्ये टॉवेल ठेवल्यामुळे तो ओलाच राहातो आणि त्याच्यातून दुर्गंधी येऊ लागते.

विवाहबाह्य संबंधांचे कारण लैंगिक अतृप्तता तर नाही

* वेणीशंकर पटेल

काही वर्षांपूर्वी आलेल्या सुप्रीम कोर्टाच्या एका मुख्य निर्णयानुसार कलम ४९७ रद्द करत विवाहबाह्य संबंधांना अपराधाच्या श्रेणीतून हटवण्यात आले. त्यावेळचे सीजेआय दीपक मिश्रा यांनी आपला निर्णय सुनावला की विवाहबाह्य संबंध हा एक व्यक्तिगत मुद्दा असू शकतो. तो घटस्फोटाचे कारण ठरू शकतो, पण हा अपराध नाही. देशाच्या सर्वोच्च न्यायालयाच्या या निर्णयामुळे वादाला तोंड फुटले आहे. समाजात वाढत असलेला व्यभिचार हा समाजाची वीण तोडण्याचा कुत्सित प्रयत्न तर करत आहे, पण असाही प्रश्न निर्माण होत आहे की या वाढत्या व्यभिचार आणि विवाहबाह्य संबंधांची कारणे काय आहेत?

मानवी संस्कृतीचा विकास होताना समाजाने शारीरिक समाधान आणि सेक्स संबंधांच्या मर्यादेसाठी विवाह नामक संस्थेला सामाजिक मान्यता दिली असावी. विवाहपश्चात पती पत्नीतील सेक्स संबंध सुरुवातीला ठीक असतात, पण कालांतराने सेक्स प्रति अरुची आणि पार्टनरच्या गरजांकडे पुरेसे लक्ष न देणे ही कलहाची कारणे ठरतात.

साधारणपणे सुखद सेक्स त्यालाच मानले जाते, ज्यात दोन्ही पार्टनर्सना ऑर्गेज्मचा आनंद मिळतो. जर पतिपत्नी सेक्स संबंधांत एकमेकांना समाधानी करण्यात यशस्वी झाले तर त्यांच्या दाम्पत्य जीवनाची केमिस्ट्री ही उत्तम राहते.

राकेश आणि प्रतिभा यांच्या लग्नाला ५ वर्षे झाली आहेत. त्यांना २ वर्षांची एक मुलगीही आहे. परंतु मुलीच्या जन्मानंतर प्रतिभा मुलीच्या संगोपनातच रमून गेली. आपल्या पतिच्या लहानसहान गरजांकडे लक्ष पुरवणारी प्रतिभा आता त्याच्याकडे दुर्लक्ष करू लागली.

कधी रोमँटिक मूड असताना जेव्हा राकेश सेक्सची इच्छा व्यक्त करत असे, तेव्हा प्रतिभा त्याला या गोष्टीवरून झिडकारायची की तुला फक्त या एका गोष्टीशीच मतलब आहे. यामुळे राकेश नाराज होऊन चिडचिड करत असे. मनाला मुरड घालून तो आपली कामेच्छा दाबून टाकत होता. हळूहळू सेक्सच्या ओढीने त्याला दुसरीकडे शारीरिक संबंध निर्माण करण्याचे विचार मनात येऊ लागले. प्रतिभासारख्या अनेक महिलांचे हे असे वागणे राकेशसारख्या पुरुषांना दुसऱ्या महिलांशी संबंध प्रस्थापित करायला प्रवृत्त करतात.

ज्याप्रमाणे चविष्ट भोजन केल्यानंतर लगेचच काही खाण्याची इच्छा होत नाही, त्याचप्रमाणे सेक्स क्रियेत संतुष्ट पतिपत्नी इतरत्र सेक्ससाठी भटकत नाहीत. दाम्पत्य जीवनात सुख प्राप्त करण्यासाठी पती आणि पत्नीला आपल्या सेक्स विषयक गरजांकडे लक्ष देणे गरजेचे असते. सेक्ससाठी पुढाकार साधारणपणे पतिकडून घेतला जातो. पत्नीनेही असा पुढाकार घेतला पाहिजे. पतिपत्नीमधील कोणीही घेतलेल्या पुढाकाराचे स्वागत करून, सेक्स संबंध स्थापित करून, एकमेकांच्या समाधानाची काळजी घेऊन विवाहबाह्य संबंध टाळता येतात.

मुलांच्या जन्मानंतरही सेक्स प्रति उदासीन राहू नका. सेक्स दाम्पत्य जीवनाचा एक मजबूत आधार आहे. शारीरिक संबंध जितके सुखद असतील, भावनात्मक प्रेमही तितकेच मधुर असेल. घरात पत्नीच्या सेक्स प्रति रुक्ष व्यवहारामुळे पती अन्यत्र सुखाच्या शोधात संबंध निर्माण करतो. कामात व्यस्त असलेल्या पतिकडून पुरेसा वेळ आणि लैंगिक समाधान न मिळाल्याने पत्नीही दुसऱ्या पुरुषासोबत संबंध निर्माण करू शकते. ज्याची परिणती दाम्पत्य जीवनातील तणाव आणि ताटातूट यात होते.

बदल स्वाभाविक असतो

मानसशास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की संबंधांतील बदल होणे हे स्वाभाविक आहे. लग्नाच्या सुरुवातीच्या वर्षांत पती आणि पत्नी यांना एकमेकांविषयी जे आकर्षण वाटत असते ते कालांतराने कमी होत जाते आणि मग सुरू होतो नात्यांतील एकसुरीपणा.

आर्थिक, कौटुंबिक आणि मुलांच्या चिंता हा एकसुरीपणा अधिकच वाढवतात. मग हा एकसुरीपणा दूर करण्यासाठी पतिपत्नी बाहेर शांतता मिळवण्याचा प्रयत्न करू लागतात, जिथे त्यांना पुन्हा एकदा आपल्या वैवाहिक जीवनाच्या सुरुवातीच्या वर्षांचा रोमांच अनुभवता येईल. इथूनच विवाहबाह्य संबंधांची सुरुवात होते.

एका रिसर्चनुसार असे पुढे आले आहे की वेगवेगळया लोकांमध्ये या संबंधांची वेगवेगळी कारणे असतात. कोणाशीतरी भावनात्मक पातळीवर लगाव, सेक्स लाइफमधील असमाधान, सेक्सशी निगडित काही नवीन अनुभव घेण्याची लालसा, कालानुरूप आपसांतल्या संबंधांत निर्माण झालेली प्रेमाची कमतरता, आपल्या पार्टनरच्या एखाद्या सवयीला त्रासणे, एकमेकांना जळवण्यासाठी असे करणे ही विवाहबाह्य संबंधांची कारणे आहेत.

महिलांच्या प्रति दुय्यम दर्जाची मानसिकता

भारतीय संस्कृतीत महिलांना आजही दुय्यम दर्जा दिला जातो. सामाजिक परंपरांच्या मुळाशी स्त्री द्वेष लपलेला आढळून येतो. या परंपरा महिलांना पिढयान पिढया गुलाम याखेरीज अधिक काही मानत नाहीत. त्यांना अशाचप्रकारे वाढवले जाते की त्या स्वत:च्या शरीराचा आकार इथपासून ते त्यांचा वैयक्तिक साजशृंगार यासाठीही अनुमती घ्यावी लागते.

ज्या महिला आपल्या मर्जीने जगण्यासाठी परंपरा आणि निषिद्ध मानलेल्या गोष्टी यांना आवाहन देतात त्यांच्यावर समाज चरित्रहीन असल्याचा आरोप ठेवतो. पतीला घरात चोख व्यवस्था, पत्नीचा वेळ आणि चविष्ट आणि मन तृप्त होईल असे भोजन, आनंदी वातावरण आणि देह संतुष्टी या गोष्टी हव्या असतात. पण पती तिला आवश्यक सोयी सुविधा आणि शारीरिक गरजा यांची काळजी घेताना दिसत नाही. पत्नीकडून अशी अपेक्षा केली जाते की तिने पतिच्या नैसर्गिक इच्छा पूर्ण केल्या पाहिजेत.

मानसशास्त्रज्ञांनुसार विवाहबाह्य संबंध रोखण्यासाठी काही गोष्टींकडे लक्ष देणे गरजेचे असते. जर परस्पर नात्यातील प्रेम कमी झाले आहे असे वाटले तर नात्याला एखाद्या जुन्या कपडयांप्रमाणे काढून फेकले जाते आणि नवीन कपड्यांनुसार नवीन नाती बनवणं हे काही समस्येचे समाधान नाही. आपल्या पार्टनरला समजावण्याचे अनेक मार्ग आहेत. त्याच्याशी बोलून समस्या सोडवता येऊ शकते. सेक्सविषयी केलेली बातचीत, सेक्सचे नवनवे प्रकार आजमावून एकमेकांना शारीरिक संतुष्टी देऊन विवाहबाह्य संबंधांना आळा घालता येऊ शकतो.

फोरप्ले ते ऑर्गेज्म पर्यंतचा प्रवास

एका नामांकित फॅशन मॅगझिनच्या सर्वेक्षणानुसार महिलांमध्ये ऑर्गेज्मसंबंधी काही महत्त्वाची तथ्ये समोर आली आहेत. या ऑनलाइन शोधात १८ ते ४० वयोगटातील २३०० महिलांना प्रश्न विचारण्यात आले. ज्यातील ६७ टक्के महिलांनी हे मान्य केले की त्या फेक ऑर्गेज्म म्हणजे ऑर्गेज्म झाल्याचे नाटक करतात. ७५ टक्के महिलांनी हे मान्य केले की त्यांचा पार्टनर हा वीर्यस्खलन झाल्यावर त्यांच्या ऑर्गेज्मवर लक्ष देत नाही. सर्वेक्षणाचे हे आकडे दर्शवतात की बहुतांश प्रकरणांत पती आणि पत्नी हे सेक्स संबंधांत ऑर्गेज्मपर्यंत पोहोचतच नाहीत.

सेक्सला केवळ रात्री उरकण्याची क्रिया असे मानून पार पाडणे याने सहसंतुष्टी मिळत नाही. जेव्हा दोन्ही पार्टनर्सना ऑर्गेज्मचे सुख मिळते, तेव्हा खऱ्या अर्थाने सहसंतुष्टीचा आनंद मिळतो. पत्नी आणि पतिचे एकत्र स्खलन होणे म्हणजे ऑर्गेज्म असते. सुखद सेक्स संबंधांच्या यशात ऑर्गेज्मची भूमिका फार महत्त्वाची असते.

सेक्स हे शारीरिक तयारी सोबतच मानसिक तयारीनिशीही केले गेले पाहिजे आणि हे पतिपत्नीतील आपसांतील जुगलबंदीनेच शक्य होते. सेक्स करण्याआधी केलेली सेक्स संबंधी छेडछाडच योग्य वातावरण तयार करायला मदत करते. खोलीतले वातावरण, पलंगाची रचना, अंतर्वस्त्रे अशा छोटया छोटया गोष्टी सेक्ससाठी उद्दीपनाचे कार्य करतात.

सेक्सच्या वेळी कौटुंबिक समस्यांची चर्चा करणे टाळले पाहिजे. सेक्स संबंधाच्या दरम्यान छोटया छोटया गोष्टीवरून केलेल्या तक्रारी संबंधांना बोजड आणि सेक्सप्रति अरुचीही निर्माण करतात. सेक्ससाठी नवीन स्थान आणि नवीन प्रकार आजमावून संबंध अधिक दृढ करता येतात.

सेक्सची सहसंतुष्टी नक्कीच दाम्पत्य जीवन यशस्वी बनवण्यासोबतच विवाहबाह्य संबंध रोखण्यासाठीही साहाय्यकारी ठरू शकते.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें