* रोचिका शर्मा
जिममध्ये संध्याबरोबर ट्रेडमिलवर चालत असताना मी शॉपिंगची योजना बनविली. घरी जाऊन आंघोळ करून न्याहारी केली आणि त्यानंतर संध्याचा फोन आला. म्हणू लागली की एक तास उशीराने निघूया. आज कामवाली बाई आलेली नाही. मी जरा स्वयंपाकघर आणि घर स्वच्छ करून घेते किंवा मग उद्या जाऊया. हे सांगत असताना ती खूप दु:खी होती आणि म्हणत होती की जेव्हा मेड रजा घेते तेव्हा ती अगोदर सांगतही नाही.
मीसुद्धा काय करणार होते, एक तास उशीरा चालण्याचे मान्य केले. कारण दुसऱ्या दिवशी माझी डॉक्टरांशी अपॉइंटमेंट होती. पण आता आमच्याकडे खरेदीसाठी कमी वेळ होता कारण मुले शाळेतून येण्यापूर्वी आम्हाला घरी परत यायचे होते.
अनेक समस्या
दुसऱ्या दिवशी माझी कामवाली बाई उशीराने आली, पण मला डॉक्टरकडे जावे लागणार होते, मग मी बेडरूमला कुलूप लावले आणि घराची चावी शेजारच्या घरात देऊन निघाली जेणेकरून कामवाली बाई आल्यावर ती स्वयंपाकघर आणि बाकीचे घर स्वच्छ करेल. मला तिला घरात एकटं सोडण योग्य वाटत नव्हतं पण विवश होते कारण आम्ही विभक्त कुटुंबात राहतो.
ही समस्या आज जवळजवळ प्रत्येक घरात आहे. नोकरी व बदल्यांमुळे संयुक्त कुटुंबे कोसळत आहेत, तर कार्यरत महिलांची संख्या वाढत आहे. मुले, म्हातारे आणि तरूण सगळे घरातील नोकरांवर अवलंबून आहेत.
साफसफाईपासून ते स्वयंपाक बनवण्यापर्यंत, मुलाचे संगोपन करण्यापासून वृद्धांची काळजी घेण्यापर्यंत सर्व कामे कामवाल्या बाया घरा-घरांत करत आहेत.
मेड आणि मॅडम एकमेकांना पूरक आहेत
मुंबईत राहणारी रिया सांगते, ‘‘मी जेव्हा गर्भवती होते. तेव्हा माझ्या घरात काम करणाऱ्या मुलीने माझी खूप काळजी घेतली. मी तिला न दिलेली कामेदेखील ती करायची आणि एवढेच नाही तर माझ्या मुलीच्या जन्मानंतर जेव्हा मी कामामध्ये व्यस्त होते तेव्हा ती तिच्याबरोबर खेळत असे आणि जेव्हा-जेव्हा मी कामासाठी बाहेर जात असे तेव्हा ती माझ्याबरोबर जात असे. जेणेकरून ती माझ्या मुलीची काळजी घेऊ शकेल.
