* अर्चना गौतम
सोडून मला एकाकी,
तू नेलास दिवाळीचा,
सर्व हर्षोल्हास,
हास्य अन् प्रकाश,
सजलेल्या दारी,
तोरणांचे दीप उजळती,
अंगणी जळे
रांगोळीतील पणती.
तुला करत नाही,
का घायाळ,
माझ्या विरहाचा जाळ.
तुळशीभोवती,
दीप उजळताना,
सतवत नाहीत का,
माझ्या स्मृती,
तुझ्या मना,
अंधकाराने वेढलेले,
माझे हृदय,
प्रकाशाविना आहे शापित,
सांग एकदा तरी,
कसे उजळू मनाचे दीप.
* गृहशोभिका टीम
या दिवाळीच्या सणाला तुमचे डोळेही सुंदर दिसावेत म्हणून तुम्ही तुमचे डोळे भेट देऊ इच्छिता? आम्ही तुम्हाला डोळ्यांच्या मेकअपसाठी काही खास टिप्स सांगणार आहोत.
प्रत्येक मुलीला डोळ्यांचा मेकअप करायला आवडतो. डोळ्यांचा मेकअप करूनच चेहऱ्यावर सौंदर्य आणता येते. या दिवाळीत, जेव्हा तुम्ही तयार असाल, आम्ही तुम्हाला सांगितल्याप्रमाणे तुमच्या डोळ्यांचा मेकअप करा, तुमचा चेहरा नक्कीच सुंदर दिसेल.
अनेक लोक डोळ्यांचा मेकअप करणे आवश्यक मानत नाहीत किंवा ते चुकीच्या पद्धतीने मेकअप करतात. समजा त्यांचे डोळे खूप लहान आहेत आणि ते हलका मेकअपदेखील करतात, अशा परिस्थितीत, डोळे सुंदर दिसत नाहीत किंवा ते मोठ्या डोळ्यांवर भारी मेकअप करतात, ज्यामुळे ते लहान दिसू लागतात.
डोळ्यांचा मेकअप ही एक कला आहे जी शिकण्यासाठी ज्ञान आणि वेळ दोन्ही आवश्यक आहे. या दिवाळीत डोळे कसे सजवायचे ते जाणून घेऊया.
* शैलेंद्र
सणांचा काळ होता. नेहाने आपली आवडती काळी साडी आणि स्लीव्हलेस ब्लाउज घालण्यासाठी बाहेर काढले. ब्लाउज बॅकलेस तर होताच, पण पुढूनही डीप नेक होता. तिची क्लीवेज दिसत होती. ती तयार होऊन आपल्या सासूसमोर उभी राहिली आणि म्हणाली, ‘‘आई, मी कशी दिसतेय.’’
नेहाची सासू खूप समजदार होती. कधीही कोणत्याही प्रकारचा ड्रेस परिधान केल्यानंतर ती त्यावर विशेष टीका-टिप्पणी करत नसे. याच कारणामुळे नेहा नेहमी कपडयांच्या बाबतीत आपल्या सासूचे मत विचारात घेत असे. सासू मुक्त विचारांची असल्यामुळे कधीही कोणतीही अडचण येत नसे. दांडीया नृत्य करण्यासाठी तयार होऊन नेहा सर्वप्रथम सासूजवळ गेली आणि तिला पेहरावाबाबत विचारले.
नेहा दांडीयामध्ये काळया रंगाची साडी चांगली दिसणार नाही. तिथे उपस्थित लोक तोंड वाकडे करतील. बाकी लोक दांडीयाच्या हिशोबाने कपडे घालून येतील. तू हा पेहराव बदलून दुसरा घाल. नेहाने आपल्या सासूचे बोलणे ऐकले. तिने आपला पोशाख बदलला. त्यानंतर त्या दोघी दांडीया खेळण्यासाठी गेल्या. दांडीया डान्समध्ये ज्या लोकांना भाग घ्यायचा होता, त्यामध्ये रीनाही होती. तिनेही खूप फॅशनेबल ड्रेस घातला होता. अनेक लोकांच्या नजरा तिच्या ड्रेसवर खिळल्या होत्या. सध्या दांडीयामध्ये फॅशनची स्पर्धा जरूर सुरू झालेली असली, तरी तिथेही या गोष्टीची काळजी घेतली जाते की धार्मिक विचारधारेनुसार ड्रेसमध्ये बदल व्हावेत. रीनाने गाउन स्टाईलचा सूट परिधान केला होता. ती जेव्हा दांडीया खेळण्यासाठी जाऊ लागली, तेव्हा आयोजकांनी तिला अडविले. त्यांचे म्हणणे होते की दांडीयामध्ये पारंपरिक पेहराव परिधान केला पाहिजे. जर अशा ड्रेसमध्ये जायचे असेल, तर दुपट्टा घेऊन ड्रेसला कव्हर करावे लागेल. रीनाजवळ कोणताही दुपट्टा नव्हता. तिने आधी तिथून एका दुसऱ्या महिलेकडून दुपट्टा मागितला. मग त्याद्वारे आपला ड्रेस झाकला. त्यानंतर दांडीयामध्ये सहभागी झाली. दांडीयाला एक प्रकारे धार्मिक आयोजन बनविण्यात आले. त्यामुळे तिथे परंपरागत ड्रेस घालणे आवश्यक असते.
सणांच्या काळात केवळ महिलांसाठीच नव्हे, पुरुषांसाठीही वेगळे ड्रेसकोड असतात. धार्मिक आयोजनाच्या वेळी पुरुषांनाही डोक्यावर रुमाल ठेवणे किंवा टोपी घालण्याची पद्धत आहे. केवळ हिंदू धर्मातच नव्हे, तर मुस्लीम आणि ख्रिश्चन धर्मामध्येही अशा प्रकारचे रिवाज आहेत. कपडयांची केवळ डिझाइनच नव्हे, त्यांचे रंगही पाहिले जातात.
धार्मिक रंगांत रंगलेले पोशाख
काळया आणि सफेद रंगांच्या ड्रेसना सण-उत्सवाच्या दृष्टीने चांगले मानले जात नाही. याच कारणामुळे अशा रंगाचे ड्रेस सणाच्या काळात कमी निवडले जातात. त्यामुळेच डिझायनरही सणांच्या हिशोबाने पोशाख तयार करण्यापूर्वी रंग आणि डिझाइनची पूर्ण काळजी घेतात. ते अशा रंग आणि डिझाइनची निवड करत नाहीत, जे धार्मिक गोष्टींत वापरता येणार नाहीत. ड्रेसचे रंग लाल-पिवळे असतात. धर्माच्या कट्टरतेने वेगवेगळया रंगांवर कब्जा केलेला आहे. धर्माने कपडयांनाच नव्हे, रंगांनाही धर्माच्या आधारावर वेगवेगळे केले आहे. हिंदू धर्मात लाल, भगवा आणि पिवळा हे रंग चांगले मानले जातात. याच कारणामुळे प्रत्येक आयोजनात या रंगांच्या कपडयांना विशेष महत्त्व दिले जाते.
सर्वात जास्त समस्या तर मुलांबाबत असते. लग्नाच्या विधींमध्ये मुलांना धोती-कुर्ता घालावा लागतो. लग्नानंतर पहिला सण आल्यानंतर दीपकलाही धोती-कुर्ता घालावा लागला होता. दीपकला तर दांडीया डान्समध्ये सहभाग घ्यायचा होता. त्यासाठी त्याला धोती घालायची होती. दीपकने कधी धोती घातली नव्हती. अशा वेळी धोती घालणे त्याच्यासाठी कठीण काम होते. अशा वेळी त्याच्यासाठी रेडीमेड धोती आणण्यात आली. तो कसातरी धोती घालण्यासाठी तयार झाला, पण या पेहरावात त्याला विचित्र वाटत होते.
अनेक प्रकारच्या पूजांमध्येसुद्धा धोती घालावी लागते. सणांमध्ये होणाऱ्या धार्मिक आयोजनांमध्ये अनेक वेळा पतिपत्नीला एकत्र भाग घ्यावा लागतो. त्यामध्ये पतिपत्नीला एका कपडयाच्या गाठीने बांधले जाते. अशी खूप बंधने असतात, जे सणांच्या आनंदावर विरजण घालतात. अशा वेळी सणांच्या आनंदामध्ये धार्मिक दिखावा टाळणे आवश्यक आहे. याचा एक फायदा हाही होईल की इतर धर्माचे लोकही लांब न राहता एकमेकांच्या जवळ येतील.
बंधनात फॅशन
मुस्लिमांना ईदच्या सणाला टोपी घालावी लागते. मुस्लीम वर्गातील लोक तसे कितीही फॅशनेबल पेहराव परिधान करोत, पण सणाला ते कुर्ता-पायजामा जरूर घालतात. पायजमाही असा घातलेला असतो की तो पायाच्या घोटयाच्या वरती येतो. छोटया-छोटया मुलांना कुर्ता-पायजमा घातलेले पाहून कळून येते की ते कोणत्या तरी उत्सवात सहभागी होत आहेत.
ख्रिश्चन आपल्या सणांमध्ये सफेद रंगाचा पोशाख घालतात. अर्थात ख्रिश्चन प्रगतिशील विचारधारेचे असतात, पण सणांच्या काळात ते धार्मिक पेहराव घालण्यास विवश असतात. मुस्लीम धर्मात बिकिनी वापरण्याचा रिवाज नाही. यामुळेच मुस्लीम मुली पोहण्यात पुढे येत नाहीत. इतर अनेक प्रकारच्या खेळांतही त्यांचे वेगळे पोशाख असतात.
खरे तर धर्माचे हे सर्व प्रतिबंध यासाठी लावले जातात, जेणेकरून धर्माच्या परवानगीशिवाय लोक काहीही करू शकू नयेत. धर्माला आपल्या जीवनातील प्रत्येक कार्यात स्वत:ची हजेरी दाखवायची असते. त्यामुळे धर्माची पकड सैल होत नाहीए. आता तर तरुणाईही वेगाने याची शिकार होतेय. सणाच्या काळात प्रत्येक तरुणाला धोती घातलेले पाहता येऊ शकेल. बंगाल आणि दक्षिण भारतात प्रत्येक सणामध्ये पारंपरिक पेहराव घालणे आवश्यक असते. अशा वेळी सर्व आपले रोजचे पेहराव बाजूला करून धोती घालतात.
धार्मिक प्रभावामुळे वाढता दुरावा
सणांवर धर्माच्या प्रभावाचा वाईट परिणाम हा होतो की यांचा आनंद एक धर्म आणि क्षेत्राच्या लोकांपर्यंतच मर्यादित राहतो. बंगाली लोकांच्या दुर्गापूजेच्या वेळी दुसऱ्या कोणत्याही धर्माची व्यक्ती पूजेत सहभागी होत नाही. दुर्गापूजेत सहभागी होण्यासाठी धार्मिक आधारावर निश्चित केलेला व त्याच रंगाचा पेहराव वापरला जातो.
अशा प्रकारे ईदला सफेद कुर्ता-पायजमा वापरला जातो. त्यामुळे दुसऱ्या धर्माचे लोक यामध्ये सामील होत नाहीत. गुजराती, मराठी, दक्षिण भारतीय, आसाममध्ये राहणाऱ्या लोकांच्या सणांमध्येही एका निश्चित रंगाचा पोशाख घातला जातो, त्यामुळे दुसऱ्या धर्माची व्यक्ती त्यामध्ये सहभागी होत नाही. जर सणांमधील धर्माचा हा दबाव संपुष्टात आला, तर इतर धर्माचे लोकही सर्व प्रकारचे सण साजरे करू शकतात.
धर्माच्या कट्टरतेचा माणसावर चांगलाच पगडा असतो. त्यामुळे कपडयाचे रंग आणि डिझाइन निश्चित केलेले असतात. मात्र, कधी असे घडले नाही की दान-दक्षिणा आणि देणग्या अशा असतील की एका धर्मामध्ये चालतील, तर दुसऱ्या धर्मामध्ये चालणार नाहीत. रुपये-पैसे, जमीनजुमला यांचा सर्व धर्मांमध्ये देणगीच्या रूपात स्वीकार केला जातो. मंदिर, मशीद, चर्च सर्व ठिकाणी देणग्यांसाठी दानपात्र ठेवलेली असतात. प्रत्येक धर्म देणग्या सोडून बाकी बाबतीत वेगवेगळी विचारधारा बाळगतात.
खरे तर सर्वांनी मिळून-जुळून राहावे, अशा धर्माचा दिखावा करणाऱ्यांची मुळीच इच्छा नसते. जेणेकरून आपसातील धार्मिक दुरावा कमी होईल आणि मग एकमेकांना आपसात लढवणे कठीण होईल. धर्माच्या नावावर पेहराव निश्चित केल्यामुळे सणाचा आनंद धर्माच्या कट्टरतेमध्ये दबून जातो.
* अमी साता, फाऊंडर, अमोव
सणांचा काळ अनेक आनंद घेऊन येतो. सणासुदीच्या दिवसात आपण नेहमीच घरातील नव्या वस्तू घेण्यासाठी इतके व्यस्त होतो की आपण हे लक्षातच घेत नाही की आपल्या आरोग्यासाठी हे हानिकारक आहे. म्हणून तुमचे घर ऑर्गेनिक बनवण्यासाठी हे १० उपाय सांगत आहोत :
लाकडाचा वापर मन आणि मेंदू दोन्ही बदलण्याची क्षमता ठेवतो : लाकूड एकमात्र अशी सामुग्री आहे, ज्यामुळे घराची चमक अनेक पटींनी वाढवता येते. यामुळे केवळ घराचे अंतर्गत सौंदर्य वाढते इतकेच नाहीतर यामुळे घराला नैसर्गिक टचसुद्धा मिळतो. फरशीपासून ते छताच्या बीमपासून लाकडाने घर सजवता येते. जुन्या इमारतीमध्ये लाकडाचा वापर करून ती अनेक वर्षांसाठी उपयोगी बनवली जाऊ शकते.
झाडे आणि रोपे : घरात असलेली झाडे आपल्याला नेहमी ही जाणीव करून देतात की हरित तसेच स्वच्छ वातावरणाची सुरूवात घरापासूनच होते. हे अत्यंत आकर्षक दिसतात इतकेच नाही तर आसपासची हवा ही शुद्ध करतात व आपल्याला रिलॅक्स करतात. रोपे तणाव आणि आराम मिळवून देण्यासाठी तसेच चांगली झोप यावी म्हणून मदत करतात. घरात ठेवण्यासाठी सर्वात उत्तम पर्याय एलोवेरा, लवेंडर, जॅसमिन व स्नेक प्लांट आहे.
विंडो ब्लाइंड्स : जेव्हा तुम्हाला झोयचे असेल किंवा आराम करायचा असेल तेव्हा खोलीत अंधार असण्याची गरज असते. यासाठी बांबू किंवा जूटपासून बनवलेल्या नैसर्गिक ब्लाइंड्स किंवा शेड्स निवडा. तुमचे पडदे ऑर्गेनिक कॉटन, हॅप किंवा लिनेनचे असावेत. आकर्षक रंग आणि डिझाइन निवडून तुम्ही बेडरूमला नवा लुक देऊ शकता.
फर्निचर : फर्निचरची योग्य निवड तुमच्या खोलीसाठी खुप महत्त्वाची आहे. कारण ही अशी जागा असते, जिथे तुम्ही अधिक काळ व्यतित करता. फर्निचर असे निवडा जे वातावरणाला अनुकूल असेल आणि नैसर्गिक लाकूड वा वांळूने बनलेले असेल तसेच मजबूत लाकूड किंवा बांबूचे बनलेले असावे. जर तुम्ही पेंट केलेले किंवा स्डेंड फर्निचर निवडत असाल तर लक्षात ठेवा, त्यात वीओसीरहीत पेंटचा वापर केलेला असावा.
चादरी : तुम्हाला हे माहीत आहे का की कॉटनच्या ज्या चादरींवर तुम्ही तुमच्या जीवनाचा एकतृतियांश भाग व्यतित करता त्या रसायनांनी बनलेल्या असतात. कॉटनच्या चादरींमध्ये फॉर्मेल्डिहाइड आणि कॅन्सर निर्माण करणारे घटक असतात. हे रसायन अनिद्रा, शिंका, छातीमध्ये घरघर आणि श्वासाच्या समस्यांचं कारण बनू शकतात. त्यामुळे कॉटनच्या बनलेल्या ऑर्गेनिक चादरीच खरेदी करा. या खूप मुलायम असून अत्यंत आरामदायक असतात.
सोबतच गाद्याही अशा निवडा ज्या नैसर्गिक लेटेक्सच्या बनलेल्या असतात. मैमोरी फोम आणि अशाच इतर पेट्रो रसायनांमुळे झोपेमध्ये बाधा निर्माण होते. इतकेच नाही तर आरोग्य आणि पर्यावरणासाठीही हानिकारक असतात.
फूले : तुम्हाला ते दिवस आठवतात, जेव्हा हिरवळ म्हणून लोक कृत्रिम झाडे घरात ठेवत असत आणि जे धुळीच्या थरांनी माखलेले असत. आता पुन्हा एकदा लोक निसर्गाच्या दिशेने वळू लागले आहेत. घराच्या अंतर्गत सजावटीत नैसर्गिक फुले त्यांची जागा निर्माण करत आहेत. ही फूले डायनिंग टेबल, कॉफी व साईड टेबलला एक वेगळाच नैसर्गिक लुक देतात.
रंग : घराच्या भिंतीचा रंग बदलणे हा घराला नवीन लुक देण्याचा सोपा मार्ग आहे. रंगाची निवड करताना वीओसीरहित रंग निवडा, ज्यात हानिकारक रसायनांचा वापर केलेला नसतो. हे निश्चित करा की पेटिंग केलेली खोली हवेशीर असावी आणि पेटिंगचे काम पूर्ण झाल्यानंतर पेंट व्यवस्थित स्टोर करावा.
प्रकाश योजना : एलईडी लाईट सामान्य बल्बच्या तुलनेत अनेक पटींनी प्रभावी असते. त्यामुळे तुमच्या जुन्या बल्बच्या जागी एलईडी लाईट्सने प्रकाश वाढवा. उर्जेचीही बचत होईल.
कारपेट : जर थंडीने त्रासले असाल आणि खोलीत गरम वातावरण हवे असेल तर फरशी गालिचाने झुकावी. फरशीवर असणाऱ्या गालिच्यामुळे उष्णता बाहेर जात नाही व खोली उबदार राहते. गालिचे अनेक रंगात आणि डिझाइनमध्ये उपलब्ध आहेत.
इकोफ्रेन्डली मेणबत्ती : मेणबत्ती बनवण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात पॅरफिनचा वापर केला जातो. पॅराफिन एक पेट्रोलियम वॅक्स आहे, जे नैसर्गिक नाही. हे पर्यावरणासाठी अनुकूल नाही.
मेणबत्ती बनवण्यासाठी इकोफ्रेन्डली पद्धत आहे. ती म्हणजे ग्रीन कॅन्डल वॅक्सची निवड. बी वॅक्स १०० टक्के नैसर्गिक आहे. यामध्ये कुठलेही हानिकारक रसायन नाही. तुम्ही हे वितळवल्याशिवाय मेणबत्ती बनवू शकता. बी वॅक्स शीट्स सोपा आणि पर्यावरणाला अनुकूल असा पर्याय आहे.
* डॉ. एकता अग्निहोत्री
दिवाळीचा माहौल असतोच असा की लोक दिवसरात्र मजामस्तीच्या रंगात रंगुन जातात. अशात अवेळी खाणं आणि झोपणं तर सामान्य गोष्ट आहे. तर या कारणांनी तुमची तब्येत बिघडू नये म्हणून या काही गोष्टींवर लक्ष नक्की द्या :
आहार
फेस्टिव्ह सीझनमध्ये मिठाई आणि पाटी टाळणं शक्य नसतं. तरीसुध्दा आपल्या डेली रुटीनमध्ये काही गोष्टींची काळजी घेऊन तुम्ही काही प्रमाणात सणांच्या साइड इफेक्ट्सपासून स्वत:ला दूर ठेवू शकता.
* आपल्या शरीरात पाण्याचं खूप महत्व आहे. म्हणून सकाळी उठून २ ग्लास कोमट पाणी प्यायल्याने शरीरातील चांगले बॅक्टेरिया शरीरात राहतात आणि पाणी शरीराला नवी उर्जा देतो. याच्या काही वेळानंतर ओवा टाकलेलं पाणी उकळून ते पाणी प्यायल्याने फॅट कंट्रोल होण्यास मदत होते. दिवसातून कमीत कमी ८ ते १० ग्लास पाणी प्यायला विसरु नका.
* सकाळी अनुशापोटी १ चमचा अळशीच्या बिया घेतल्या तर त्यादेखील कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यात मदत करतात. बिनमीठाचं जेवण किंवा जेवणात कमी मीठ वापरल्यानेही तुम्ही आपलं वजन कंट्रोल करू शकता. त्याचबरोबर बेली फॅट वाढत नाही. ब्लडप्रेशरही नियंत्रित राहतं. सणांच्या दिवसात रात्रीच्या जेवणापासून ते सकाळच्या नाश्त्यापर्यंत आठवडयातून दोन दिवस मीठाचा प्रयोग करा.
* जेवण जेवण्याच्या अर्धा तास आधी आणि एक तास नंतर पाणी पिऊ नये. पुर्ण दिवसात अति थंड वा अति गरम पाणी पिऊ नये. असं केल्याने पचनशक्ती सुधारण्यास मदत होईल.
* घरात बनविणाऱ्या गोड पदार्थात साखरे ऐवजी गुळ वापरा. दुकानातूनही बेसनानेच बनलेली मिठाई विकत घ्या. बऱ्याच संशोधनाअंती समजलं आहे की साखर, गहू, आणि दूध शरीरात जळजळ निर्माण करतात, ज्यामुळे शरीरात ऊर्जेचा अभाव होऊ लागतो.
* लिंबू पाणी किंवा व्हिटॅमिन सी सप्लिमेंट घेतल्याने जळजळ थांबू शकते.
चांगली झोप
फेस्टिव्ह सीझनमध्ये धावपळीमुळे महिलांना पुरेशी झोप घेता येत नाही, जे खूप नुकसानदायक आहे. त्यामुळे कमीत कमी ६ ते ७ तास झोप नक्की घ्यावी. कारण झोपेदरम्यान शरीरातून निघणारं केमिकल मैलाटोनिन शरीर ऊर्जावान बनवतं.
वॉर्मअप एक्सरसाइज
भले ही तुम्ही गृहीणी असा किंवा नोकरदार सर्वांनाच काम करण्यासाठी एनर्जीची गरज असते. त्यासाठी सकाळी केलेली वॉर्मअप एक्सरसाइज संपूर्ण दिवसासाठी ऊर्जादायक ठरते.
ही एक्सरसाइज खूपच साधी आणि परिणामकारक आहे :
* गुडघे आळीपाळीने १०-१० वेळा छातीजवळ घेऊन जा.
* एकाच जागी २ मिनीटं उभे राहून जॉगिंग करा.
* ४-४ वेळा फोरवर्ड बेंडिंग आणि साइड बेंडिंग करा.
* ५-५ वेळा हळुहळु दोन्ही बाजुला मान फिरवा.
शारीरिक आणि मानसिक तणाव दुर करण्यासाठी कानाला खांद्यांनी स्पर्श करा, खांदे फिरवा. नेक स्ट्रेचिंगही करून पाहा.
पोस्चर
* उभे राहून गुडघ्याला थोडसं फोल्ड करा.
* झोपताना एक उशी मानेखाली आणि कुशी झोपताना दोन गुडघ्यांमध्ये एक उशी घ्या आणि सरळ झोपताना एक उशी गुडघ्याखाली घ्या.
* गाडीतून फिरताना जर गाडीची सीट खाली असेल तर एक उशी सीट उंच होईल अशी लावून बसा.
* थेट कंबरेत जास्त न वाकता गुडघे वाकवून खाली वाकून कोणतीही वस्तू उचला.
* एक पाय पुढे ठेवून आणि एक मागे ठेवून वर ठेवलेली वस्तू काढा.
* जेवण बनवत असताना खांदे मागे ठेवून मान दर २-३ मिनिटाला सरळ करत राहा.
* अमित सारदा, मॅनेजिंग डायरेक्टर, सोलफ्लॉवर
सणांच्या काळात काम वाढत असल्याने आपल्या त्वचेची देखभाल करण्यासाठी वेळ मिळत नाही. खरं तर या काळात आपल्या त्वचेला जास्त देखभालीची आवश्यकता असते. वेळ न मिळाल्यामुळे आपण त्वचेकडे लक्ष देऊ शकत नाही आणि त्वचेतील कमतरता भरून काढण्यासाठी कॉस्मॅटिक पर्यायांचा वापर करतो. परंतु हे पर्याय चांगले नाहीत, कारण पारंपरिक कॉस्मॅटिक उत्पादने त्वचेला फायदा पोहोचविण्याऐवजी जास्त नुकसान पोहोचवू शकतात.
इथे स्किन केअर रूटीन टीप्स देत आहोत, ज्याद्वारे आपण आपल्या त्वचेसाठी काही मिनिटे खर्च करून संपूर्ण दिवसभर ताजेतवाने राहाल.
* मिंट साबणाने अंघोळ केल्यास आपल्याला ताजेतवाने वाटेल. तुम्ही जर रोज मिंट साबणाचा वापर कराल, तुम्हाला रोजच ताजेपणाचा अनुभव येईल.
* आपला चेहरा आणि गालांना ग्रेप सीड ऑइलने मॉइश्चराइज करा. त्याचप्रमाणे, आपल्या डोळयांखाली व वर काकडी व गुलाबपाण्याचे मिश्रण लावून हलक्या हातांनी मालीश करा. हे मिश्रण चेहऱ्यावर लावून मालीश केल्याने आपल्याला केवळ फ्रेशच वाटणार नाही, तर यामुळे रूक्ष त्वचेला ओलावा मिळेल आणि त्वचा उजळेल.
* साबणाऐवजी लिक्विड क्लींजरचा वापर करा, त्याला फेस येत नाही. फोमयुक्त क्लींजरचा वापर करून त्वचेला नुकसान पोहोचविण्याऐवजी आरोग्यदायी उजळपणा मिळविण्यासाठी त्वचेचे पोषण आवश्यक आहे. आपण ऑलिव्ह ऑइलचा वापर करून त्वचेला नैसर्गिक ओलावा प्रदान करू शकता.
* आपल्या आहारात आंबट फळांचा समावेश करा. कारण त्यात व्हिटॅमिन सी असते. त्यामुळे उत्साह वाढतो. अंघोळीसाठी संत्रे किंवा गाजराच्या गुणांचा साबण वापरल्यास आपल्याला टवटवी येईल व जास्त ऊर्जावान वाटेल.
* अनेक एक्सफोलिएंट अशा तत्त्वांनी बनलेले असतात, जे आपल्या त्वचेला सोलवटून क्षतिग्रस्त करतात. त्यामुळे त्वचेचे वय वेगाने वाढू लागते. म्हणून आपण एंजाइमॅटिक एक्सफोलिएंटचा वापर करा. पपईमध्ये नैसर्गिक एंजाइम पपाईन आढळून येते, जे त्वचेला अपेक्षेपेक्षा जास्त उजळपणा प्रदान करते.
* सिंथेटिक सुगंधाचा वापर करू नका. यामध्ये हानिकारक केमिकल असू शकतात. त्याऐवजी आपण शुद्ध एसेंशिअल ऑइलच्या रूपात असणाऱ्या नैसर्गिक सुगंधाचा वापर करा. यात मधुर सुगंध असतोच, परंतु त्याचबरोबर ते रूक्ष किंवा तेलकट त्वचेमध्ये सिबमच्या स्तराचे संतुलन करते.
* टीट्रीमध्ये अँटिबॅक्टेरिअल व अँटिइन्फ्लेमेटरी गुण असतात, जे मुरमांना अटकाव करतात. आपण अलोविरामध्ये या तेलाचे १-२ थेंब मिसळून लावा.
* केसांसाठी अँटिफ्रीज सीरम, उदा. एवोकॅडो कॅरियर ऑइल केसांना लावून त्यांना बांधून ठेवा. मग आपले दैनंदिन काम सुरू ठेवा. आपले केस पूर्ण सुकल्यानंतर मखमली होतील, जे आपण मोकळे किंवा अंबाडा बांधून ठेवू शकता.
* आपल्या चेहऱ्याचा मेकअप सुरू करण्यापूर्वी त्यावर प्राइमरचा एक थर लावा. त्यामुळे आपली त्वचा मुलायम होईल आणि आपणासाठी मेकअप करणेही सोपे होऊन जाईल. आपण प्राइमर दीर्घकाळ लावून ठेवा.
* केसांना ऑलिव्ह ऑइल लावा. त्यानंतर गरम पाण्यात टॉवेल भिजवा आणि पाणी पिळून टाका. हे गरम टॉवेल आपल्या केसांना बांधा आणि पाच मिनिटे तसेच राहू द्या. गरम टॉवेल तीन ते चार वेळा केसांना बांधा. त्यामुळे आपले केस व डोके जास्त तेल शोषून घेतील.
हे उपाय केल्याने दिवाळीच्या झगमगत्या संध्येला तुमचं रूप अधिक खुलून दिसेल.
* पाककृती सहकार्य : अनुपमा गुप्ता
साहित्य
* १ कप बेसन
* अर्धा कप बदाम पूड
* पाऊण कप साखर
* अर्धा कप पाणी
* २ मोठे चमचे तूप
* सजावटीसाठी बदाम.
कृती
कढईत तूप गरम करून बेसन भाजा. नंतर त्यात बदाम पूड घालून परता. दोन-तीन मिनिटांनंतर गॅसवरून उतरवा. एका कढईत साखर व पाण्याचा एक तारी पाक बनवा. यात बदाम व बेसन मिसळा. दोन-तीन मिनिटे परतून घट्ट करा. एका थाळीत हलकेसे तूप लावून कापलेल्या बदाम आणि सजवून फ्रीजमध्ये ठेवून थंड करून आवडीच्या आकारात कट करून सर्व्ह करा.
2. मैद्याची बर्फी
साहित्य
* अर्धा लिटर दूध
* ६ मोठे चमचे साखर
* ३ मोठे चमचे मैदा
* २ छोटे चमचे तूप
* थोडासा कापलेला सुकामेवा सजावटीसाठी.
कृती
मैद्यात तूप घालून हलका सोनेरी तपकिरी रंग येईपर्यंत परता. कढईत दूध घालून उकळायला ठेवा. दूध घट्ट झाल्यानंतर मैदा घालून मिसळत शिजवा. त्यानंतर साखर घालून ६ ते ७ मिनिटे हलवा व गॅस बंद करा. एका प्लेटमध्ये तूप लावून मिश्रण त्यात ओता व पसरवा. काजू व बदामाने सजवा. थंड झाल्यावर कापून सर्व्ह करा.
3. रवा रोल
साहित्य
* अर्धा कप दूध
* १ मोठा चमचा साखर
* ३ चमचे खवा
* २ मोठे चमचे कंडेन्स्ड मिल्क.
कृती
कढईत दूध गरम करून त्यात रवा घाला व घट्ट होईपर्यंत शिजवा. याचे गोळे बनवून प्लास्टिकच्या दोन पदरांमध्ये पातळ लाटा. दीड इंच रुंद पट्टी कापा. खवा व कंडेन्स्ड मिल्क मिसळा. रव्याच्या पट्टीच्यावर खवा व कंडेन्स्ड मिल्कचे मिश्रण लावा. एकसारखे रोल करून फ्रीजमध्ये थंड करून सर्व्ह करा.
4. चोको ब्रेड पेढा
साहित्य
* ४ ब्रेड स्लाईसेस
* २ मोठे चमचे वितळलेले चॉकलेट
* ५ छोटे चमचे कंडेन्स्ड मिल्क
* २ मोठे चमचे किसलेला नारळ.
कृती
ब्रेड मिक्सरमध्ये घालून चुरा करून घ्या. एका कढईत तूप घालून ब्रेडचा चुरा परतून घ्या. आता यात कंडेन्स्ड मिल्क व वितळलेले चॉकलेट घालून पेढे बनवून त्यांना नारळात घोळवून थंड करून सर्व्ह करा.
कलाकंद
साहित्य
* ६ कप दूध
* पाऊण कप पनीर
* ८ छोटे चमचे साखर
* २ मोठे चमचे मलई
* थोडासा कापलेला सुकामेवा सजावटीसाठी.
कृती
दूध सतत हलवत त्याला आटवून घ्या. नंतर गॅस बंद करून भांडे गॅसवरून उतरवा. आता पनीर चांगले मॅश करुन दुधात घाला व उलथण्याने मिसळा. नंतर भांडे गॅसवर ठेवा. मलई घाला व घट्ट होईपर्यंत शिजवा. काही वेळानंतर जेव्हा मिश्रण खव्यासारखे होऊ लागेल, तेव्हा यात साखर घाला. मिक्स करून तोपर्यंत शिजवा जोपर्यंत बर्फी बनवण्याची इतपत घट्ट होत नाही. आता गॅस बंद करा. एका प्लेटमध्ये तूप लावून मिश्रण त्यात काढून पसरवा. वरून बदाम-पिस्ता घाला. जेव्हा मिश्रण घट्ट होऊ लागेल, तेव्हा चाकूने बर्फीच्या आकाराच्या तुकडयांमध्ये कापा.
5. मिल्क केक
साहित्य
* ८ कप दूध
* २ मोठे चमचे साखर
* १ मोठा चमचा लिंबाचा रस
* १ छोटा चमचा वेलचीपूड.
कृती
जाड बुडाच्या कढईत दुध गरम होण्यासाठी ठेवा. दुध हलवत उकळून घ्या. जेव्हा दूध १/३ राहील, तेव्हा आच बंद करून लिंबाच्या रसात ३-४ चमचे पाणी मिसळून दुधात घालून मिसळा व नंतर दूध अर्धा मिनिटं तसेच राहू द्या. आता दूध सतत हलवत थोडे आणखी आटेपर्यंत शिजवा. आच मंदच ठेवा. दूध घट्ट आणि रवाळ झाल्यानंतर यात साखर घालून पुन्हा हलवत शिजवा. मिश्रण तयार आहे. आता यात वेलचीपूड घालून चांगल्या पद्धतीने मिसळा. प्लेटमध्ये तूप लावून मिल्क केकचे मिश्रण त्यात घालून सेट होऊ द्या. नंतर आवडीच्या आकारात कापा.
* गरिमा पंकज
लग्नानंतर सृष्टीची पहिलीच दिवाळी होती. तिचे सासूसासरे आणि दिर जाऊ जवळच दुसऱ्या फ्लाटमध्ये राहत असत. सृष्टीचे पती मनीष यांना कंपनीतर्फे वेगळा फ्लॅट मिळाला होता. त्यात दोघे पतिपत्नी एकटे राहत असत. सृष्टीही नोकरी करत असल्याने घराला दिवसभर कुलुप असे.
ऑफिसमध्ये दिवाळीची सुट्टी एकच दिवस होती पण सृष्टीने २ दिवस सुट्टी घेतली होती. तिला तिची दिवाळी अविस्मरणीय बनवायची होती. दिवाळीच्या दिवशी मनीषला महत्त्वाच्या मिटींगसाठी बाहेर जावे लागले. मिटींग लांबली. परतताना सायंकाळ झाली. मनीषने सृष्टीला फोन केला तर तिने उचलला नाही. घरी परतताना मनीष विचार करत होता की आज नक्कीच सृष्टी त्याला टोमणे देईल किंवा मग निराश तरी झालेली असेल.
गोधंळाच्या मन:स्थितित त्याने बेल दाबली. दरवाजा उघडला, पण आत अंधार होता. तो क्षणात एकदम घाबरला आणि जोरात ओरडला, ‘‘सृष्टी, कुठे आहेस गं, आय एम सॉरी.’’
तितक्यात अचानक सृष्टी आली आणि त्याला बिलगून हळूच म्हणाली, ‘‘आय लव यू डिअर, हॅप्पी हॅप्पी दिवाली.’’
तितक्यात दोघांवरही फुलांची बरसात होऊ लागली. पूर्ण खोलीत रंगबेरंगी मेणबत्ती जळू लागल्या आणि मनमोहक संगुधाने वातावरण भरून गेले. समोर खूपच आकर्षक आणि सांजश्रृंगार केलेली सृष्टी उभी राहून हसत होती. मनीषने पटकन् तिला उचलून कवेत घेतले. सर्व घर व्यवस्थित सजवलेले होते. टेबलावर खूप मिठाया आणि फायरक्रॅकर्स ठेवले होते. सृष्टी हळूच हसत होती.
दोघांनी १-२ तास आतषबाजीची मजा लुटली. तोपर्यंत मनीषचे आईवडिल, भाऊवहिनी आणि त्यांची मुलेही आली. सृष्टीने सर्वांना आधीच आमंत्रित केले होते. पूर्ण कुटुंबाने एकत्रित दिवाळी साजरी केली. मनीष आणि सृष्टीसाठी ही दिवाळी आयुष्यभारासाठी संस्मरणीय ठरली होती.
मनंही प्रकाशाने उजळू दे
याला म्हणतात दिवाळीचा आनंद ज्यामुळे घरासोबतच मनंही उजळून निघतात. लग्नानंतरच्या दिवाळीचं विशेष महत्त्व असते. जर हा दिवस भांडणं, वादावादी किंवा तणावात घालवलात तर समजा तुम्ही मौल्यवान क्षण वाया घालवले. आयुष्य आनंद साजरे करण्याचेच नाव आहे, तर मग दिवाळीसारख्या विविधरंगी आणि प्रकाशाच्या क्षणाने आपले तनमन का बरे उजळू नये?
लग्नानंतर मुलगी जेव्हा सासरी पहिली दिवाळी साजरी करते तेव्हा तिला होम सिकनेस आणि तिच्या घरच्यांची कमतरता जाणवते. असे होणे स्वाभाविक आहे. पण याचा अर्थ असा नाही की दिवाळीसारखा क्षण वाया घालवावा. त्यापेक्षा नवे वातावरण, नवी माणसे यांच्यासोबत प्रेमाने दिवाळी साजरी करावी. ती ही इतकी आनंदात की येणारा काळही नवीन आनंदाने उजळून निघेल.
सासूसासऱ्यांसोबत खरेदी करावी
हे प्रसंग अविस्मरणीय बनवायचे असतील तर तुमची सासू किंवा नणंदेसोबत खरेदी करावी. सर्व कुटुंबासाठी भेटवस्तू खरेदी कराव्यात. कोणासाठी काय खरेदी करायचे याची यादी बनवावी. याकामी सासूची मदत घेऊ शकता. तुम्हांला सर्वांची आवडनिवड सांगू शकतात. सर्व भेटवस्तू आकर्षकपणे रॅप कराव्यात आणि सुरक्षित ठिकाणी ठेवाव्यात. भेटवस्तूशिवाय मिठाया, चॉकलेट्स, फायरक्रॅकर्स आणि सजावटीच्या शोभेच्या सामानाचीही खरेदी करावी.
उजळू द्या घरातील कोपरा न् कोपरा
दिवाळी प्रकाशाचा सण आहे. म्हणून पूर्ण घर दिवे मेणबत्त्या आणि इतर डिझायनर बल्बने सजवावे. लाइट अॅरेजमेंट अशी करावी की तुमचे घर वेगळेच झगमगताना दिसेल.
घरी बनवा मिठाई
ही एक जुनी व अगदी समर्पक अशी म्हण आहे की कोणाच्या हृदयापर्यंत पोहोचायचे असेल तर तो मार्ग त्यांच्या पोटातून जातो. लग्नानंतर तुमच्या सासरच्या मंडळींच्या व पतीच्या हृदयापर्यंत याच मार्गाने जाऊ शकाल. यासाठी तुम्हाला पाककुशल व्हावे लागेल. चविष्ट सणाचे जेवण आणि रूचकर मिठाया बनवाव्या लागतील. जास्त माहिती नसेल तर आई किंवा सासूकडून माहिती घ्यायला घाबरू नका. मासिकांमध्येही अनेक प्रकारच्या रेसिपी प्रकाशित होत असतात.
दिवाळी पार्टी
तुमची पहिली दिवाळी अविस्मरणीय बनवण्यासाठी आजूबाजूचे लोक व नातेवाईंकांना समजून घेण्याची आणि नाती जपण्याची यापेक्षा चांगली संधी मिळणार नाही. घरात दिवाळी पार्टीचे आयोजन करा आणि लोकांना बोलावून धमाल मजामस्ती करा.
विभक्त कुटुंब
जर तुम्ही लग्नानंतर काही कारणास्तव सासरच्यांपासून वेगळे राहत असाल तर तुमची आव्हाने काही वेगळी असतील. तुम्हाला हे लक्षात घ्यायला हवे की तुम्हाला ज्याप्रमाणे होमसिकेनस जाणवतो, त्याप्रमाणे तुमच्या पतिलाही जाणवत असणार. अशात तुम्ही तुमच्या पतिला विशेष महत्त्व द्या आणि त्यांच्यासाठी विशेष सरप्राइज तयार करा.
या संदर्भात तुम्ही तुमच्या आईला विचारू शकता की तिने काय विशेष केले होते. दिवाळी साजरी करताना तुमच्या सासूला फोन करून सांगा की तुम्ही काय सरप्राईज तयार केले आहे. त्यांना सांगा की तुमच्यापेक्षा त्या पतिला अधिकिने ओळखतात. म्हणून त्यांनी तुमची मदत करावी. तुमच्या सासूला हे जाणून आनंद होईल की तुम्ही त्यांच्या मुलाच्या जीवनात त्यांचे विशेष स्थान असण्याला दुजोरा देत आहात. महत्त्व देत आहात. त्या तुमची मदत करतील. आंनदी होतील.
आपल्या पतिसाठी काही विशेष भेटवस्तू खरेदी करा. एखादे गॅद्ब्रोट किंवा नवा डे्स किंवा तुमच्या बजेटनुसार अन्य काही खरेदी करा. त्यांच्या आवडीच्या मिठाया, आवडते पदार्थ बनवा. त्यांच्यासाठी छान शृंगार करा. रात्री घराचा कोपरा न् रोपरा उजळून टाका.
हल्लीच्या काळात स्काईप व फेसबुकच्या माध्यमातून हा खास क्षण तुम्ही संस्मरणीय बनवू शकता व हे क्षण इतरांशी शेअरही करू शकता.
* प्रतिभा अग्निहोत्री
रांगोळीला विविध राज्यात वेगवेगळया नावाने ओळखलं जातं. बंगालमध्ये अल्पना, आंध्रप्रदेशात मुग्गुल, तमिळनाडुमध्ये कोलम, राजस्थानमध्ये मांडना, हिमाचलमध्ये अडूपना आणि उत्तरप्रदेशात चौक व बिहारमध्ये एपन या नावानी ओळखले जाते.
रांगोळी ही प्रद्धत जास्त करून गुजरात आणि महाराष्ट्रात आहे. परंतु महाराष्ट्र, गुजरात, मध्य प्रदेशमधून येत ही कला आता पुर्ण देशात प्रचलित झाली आहे. महाराष्ट्रात तर दसऱ्यानंतरच दररोज सकाळी गृहिणी उठून मुख्य दारात नविन रांगोळी काढून मगच कामाला सुरूवात करतात. रांगोळीचं तात्पर्यच रंगाच्या माध्यमातुन मनातील भावना अभिव्यक्त करणं आहे.
चला तर मग तुमची ओळख करून देतो याच्या वेगवेगळया रंगरूपांशी :
फ्री हँड रांगोळी : यात तुम्ही कोणतीही फुलं, पानं, यासारख्या कलाकृती करू शकता. ज्यांची स्केचिंग आणि चित्रकला चांगली आहे ते याचा जास्त वापर करतात.
ठिपक्यांची रांगोळी : यामध्ये ठिपके एकमेकांना जोडून डिझाइन तयार होते. यामध्ये भौमितीय, चौकोनी, किंवा आयताकृती डिझाइन अधिक बनविल्या जातात.
रेडिमेड रांगोळी : ही बाजारात विविध डिझाइनमध्ये पेपर किंवा प्लास्टीक शीटवर मिळते. डिझाइननुसार पेपरवर छिद्र असतात. ज्यावर रंग टाकून डिझाइन तयार करता येते.
आर्टीफिशियल रांगोळी : ही प्लास्टीक शीट विविध डिझाइनमध्ये उपलब्ध असते. याच्या मागच्या बाजुला गम लावलेला असतो. गमवर असलेला पातळ कागद हटवून तुम्ही ती डिझाइन शिट तिथे चिकटवू शकता.
हर्बल रांगोळी : ही गुलाब, झेंडुसारख्या विविध रंगांच्या फुलांनी, झाडाच्या पानांनी काढली जाते. ती दिसायला फार सुंदर दिसते.
कशी असावी जागा
रांगोळी बनविण्यासाठी जागेचा समतोल असणं अत्यंत गरजेचं असतं. आजकाल घरात टाइल्स लावलेल्या असतात आणि बऱ्याचदा त्या फुगीर असतात. तर अशावेळी तुम्ही रांगोळी काढायच्या ठिकाणी प्लेन रंगाचं प्लास्टीक घालून किंवा पेपर टेप पट्टीने चिकटवून त्यावर रांगोळी काढा. हे स्थान घराच्या मुख्य दरवाज्याच्या उजव्या किंवा डाव्या बाजुला ठेवावे जेणेकरून येण्याजाण्यासाठी त्रास होणार नाही आणि रांगोळीसुद्धा जास्त काळ टिकून राहील.
कशी काढाल रांगोळी
रांगोळी काढायची जागा स्वच्छ ठेवा. जर तुम्ही पेपर शीट किंवा प्लास्टीक पेपर शीट चिकटवली असेल तर तीदेखील साफ करा. स्वच्छ कापडाने पुसून घ्या. सफेद रंगाने, डिझाइन किंवा आउटलाईन काढून घ्या. जर तुम्ही ठिपक्यांची रांगोळी काढत असाल तर आधी ठिपके काढून घ्या नंतर ते जोडा. मग त्यात मनासारखे रंग भरा. लक्ष ठेवा की रंग एका वर एक सांडणार नाही.
लक्षात घेण्यायोग्य बाबी
* जर तुम्ही पहिल्यांदा रांगोळी काढत आहात तर छोट्या आणि सोप्या डिझाइन काढा. त्याचबरोबर बाजारात मिळणाऱ्या रांगोळीच्या पुस्तकाचा आणि ठिपक्यांच्या कागदाचा वापर करा.
* डायरेक्ट सफेद रंगाने रांगोळी काढायला जमत नसेल तर आधी खडूने किंवा पेन्सिलने डिझाइन काढून घ्या मग त्यावर रंग भरा. प्लास्टीक आणि पेपरवर मग तुम्ही पेन्सिलही पण डिझाइन तयार करू शकता.
* रांगोळी काढताना डिझाइनमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या सर्व रंगांना वेगवेगळया डबित ठेवा. जेणेकरून वापरणं सोपं जाईल.
* जर काही नविन प्रयोग करू इच्छिता तर तांदुळ पाण्यात एक तास भिजवून आणि मग वाटून पेस्ट बनवून घ्या आणि मग एका प्लास्टीकच्या कोनमध्ये ही पेस्ट भरून जमिनीवर मनासारखी डिझाइन काढा.
मग या दिवाळीत आपल्या घराची सजावट अधिक उठावदार बनवण्यासाठी रांगोळी काढायला विसरू नका.
* शैलेंद्र सिंह
देशाची राजधानी दिल्लीच नव्हे तर इतर सर्व शहरेही प्रदूषणामुळे चिंतेत आहेत. दिल्लीच्या सभोवताली पेंढा जाळल्यानेही प्रदूषण वाढते. दिवाळीच्या दिवशी फटाक्यांमुळे दिल्ली आणि आसपासच्या परिसरात सर्वाधिक प्रदूषण होते. जगातील १० सर्वाधिक प्रदूषित शहरांमध्ये भारतातील सर्वाधिक शहरे समाविष्ट आहेत, जो एक धोकादायक इशारा आहे.
कोणत्याही उत्सवाचा हेतू तेव्हाच सार्थक होतो जेव्हा तो समाजात आनंद पसरवितो. प्रदूषण हा संपूर्ण जगाचा सर्वात मोठा मुद्दा बनला आहे. येणाऱ्या काळात ही आणखी वाईट परिस्थिती असेल. आपल्या भावी पिढयांना स्वच्छ हवा आणि पाणी देण्यासाठी आपणास प्रदूषण निर्मूलनासाठी काम केले पाहिजे.
फटाके आनंद कमी, प्रदूषण अधिक देतात
दिवाळी हा आनंदाचा सण आहे. याचा सर्वात मोठा दुष्परिणाम म्हणजे आनंद साजरा करण्यासाठी लोक फटाके आणि फुलबाजीचा अवलंब करतात, ज्यामधून धूर बाहेर पडून वातावरणात पसरतो आणि श्वसन रोगाचे रुग्ण असलेल्या लोकांना अधिक नुकसान पोहोचवतो.
श्वसन रोगाशिवाय फटाके वाजविल्याने होणाऱ्या मोठया आवाजाने कानदेखील खराब होतात, ज्याला ध्वनी प्रदूषण म्हणतात. ध्वनी प्रदूषण कमी करण्यासाठीच रुग्णालये आणि शाळांचे क्षेत्र सायलेंस झोन बनविले जातात. येथे मोठया आवाजात हॉर्न वाजवण्यास मनाई आहे.
जेव्हा लोक मोठया आवाजाचे फटाके, बॉम्ब आणि इतर वस्तू फोडतात तेव्हा ते आपल्या कानांवर हात ठेऊन आपले तोंड दुसऱ्या बाजूला करतात. याचा अर्थ असा की त्यांनादेखील हा आवाज आवडत नाही,
जे हे सिद्ध करते की गरजेपेक्षा मोठा आवाज कानांसाठी योग्य नाही. विचार करण्यासारखा मुद्दा असा आहे की जेव्हा एखादी गोष्ट आपल्या कानांना आवडत नाही तेव्हा ती इतरांना कशी आवडेल? म्हणूनच मोठया आवाजाचे फटाके वाजवू नयेत. फटाके केवळ वाजविणाऱ्यांनाच इजा पोहोचवत नाहीत तर त्यांना तयार करणाऱ्यांनाही इजा पोहोचवतात. फटाके तयार करण्यासाठी गनपाऊडरचा वापर केला जातो, यामुळे तयार करणाऱ्यांच्या हाताला नुकसान होते.
दिवाळीत आनंद साजरा करण्याचा आणखी एक मार्ग म्हणजे विद्युत दिवे वापरणे. यासाठी लोक मोठया संख्येने इलेक्ट्रिक स्कर्टिंग, बल्ब आणि इतर सजावटीच्या वस्तू वापरतात. यामधील सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे लोकांना इतरांचे पाहून आपले घर अधिकाधिक प्रकाशाने झळकावण्याची इच्छा असते. यासाठी विजेचा वापर होत आहे. यामुळे विजेचा खर्च वाढतो. त्याचा परिणाम असा होतो की वीजपुरवठयात अडचण तर येतेच शिवाय ज्या ठिकाणी तिची अत्यंत गरज आहे अशा ठिकाणी वीज पोहोचू शकत नाही. बरीच रुग्णालये, कार्यालये, रेल्वे स्थानके आणि बाजारपेठांमध्येही वीज मिळत नाही.
रांगोळीमध्ये नैसर्गिक रंग वापरा
रांगोळी तयार करण्यासाठी फक्त नैसर्गिक गोष्टींचा वापर केला पाहिजे. यासाठी, फुले आणि पाने वापरली जाऊ शकतात. तांदूळ रंगविण्यासाठीदेखील हळद वापरा. हिरव्या रंगासाठी पाने वापरा. पाने बारीक चिरून घ्यावी. याचा वापर रांगोळीला आकर्षक रूप देण्यासाठी केला जाऊ शकतो. त्याचप्रमाणे वेगवेगळया रंगांची फुलेदेखील बारीक कापून रंगाच्या जागी वापरता येतात.
लखनौमधील रांगोळी कलाकार ज्योती रतन म्हणतात की आकर्षक आणि निरुपद्रवी रांगोळी नैसर्गिक रंगांनी बनवता येते. रांगोळीमध्ये तिची रचना आणि रंगांचा वापरच अधिक महत्वाचा असतो. आज, विविध प्रकारचे फुले प्राप्त होत आहेत, ज्यापासून रंगीबेरंगी रांगोळया तयार केल्या जाऊ शकतात.
अशा गोष्टींची काळजी घेत पर्यावरणपूरक दिवाळी साजरी केली जाऊ शकते. यासह, खाद्यपदार्थ तयार करताना हे लक्षात ठेवा की त्यांच्यामध्ये आपल्या आरोग्यास हानी पोहोचविणाऱ्या गोष्टींचा वापर व्हायला नको.
