* गरिमा पंकज
उच्च रक्तदाब किंवा उच्च रक्तदाब ही आज अतिशय सामान्य परंतु गंभीर आरोग्य समस्या बनली आहे. हा रोग जगभरातील लाखो लोकांना प्रभावित करतो आणि हळूहळू शरीराच्या अनेक अवयवांवर नकारात्मक परिणाम करू शकतो. यावर वेळीच उपचार न केल्यास हृदयविकाराचा झटका, पक्षाघात आणि किडनीशी संबंधित समस्या निर्माण होऊ शकतात.
बिमल छाजेर (संचालक) शौल हार्ट सेंटर, नवी दिल्ली यांचे तपशीलवार डॉ. उच्च रक्तदाबाच्या समस्येबद्दल सांगणेः
उच्च बीपी काय आहे
ब्लड प्रेशर म्हणजे ज्या दाबाने आपले रक्त संपूर्ण शरीरातील धमन्यांमधून वाहते. जेव्हा हा दाब सामान्यपेक्षा जास्त होतो तेव्हा त्याला उच्च रक्तदाब किंवा उच्च रक्तदाब म्हणतात. सामान्य रक्तदाब 120/80 मिमी एचजी आहे. जेव्हा ही पातळी 140/90 mm Hg च्या वर जाते, याला हाय बीपी म्हणतात.
उच्च रक्तदाबामुळे हृदय आणि इतर अवयवांवर दाब वाढतो, ज्यामुळे कालांतराने त्यांचे नुकसान होऊ शकते. ही समस्या काही वेळा कोणत्याही स्पष्ट लक्षणांशिवाय उद्भवू शकते, म्हणून याला "सायलेंट किलर" देखील म्हणतात.
उच्च बीपीची लक्षणे
उच्च रक्तदाबाची अनेक लक्षणे आहेत, जे समजून घेऊन तुम्ही ते ओळखू शकता :
डोकेदुखी : जर तुमच्या डोक्याच्या मागील बाजूस वारंवार डोकेदुखी होत असेल तर हे उच्च रक्तदाबाचे लक्षण असू शकते.
चक्कर येणे : काहीवेळा तुम्हाला उच्च रक्तदाबामुळे चक्कर येऊ शकते, जे
तुमचे डोके फिरू शकते.
अंधुक दृष्टी : तुमचे डोळे अस्पष्ट असल्यास किंवा तुम्हाला पाहण्यात अडचण येत असेल.
जर असे होत असेल तर ते उच्च रक्तदाबाचे लक्षण देखील असू शकते.
छातीत दुखणे: उच्च रक्तदाबामुळे, हृदयावर दाब वाढतो, जे कधीकधी
तुम्हाला छातीत वेदना किंवा जडपणा जाणवू शकतो.
नाकातून रक्तस्त्राव : जर तुमच्या नाकातून विनाकारण रक्त येत असेल तर
उच्च रक्तदाबाचे लक्षण देखील असू शकते.
उच्च रक्तदाबामुळे उच्च रक्तदाबाची अनेक कारणे असू शकतात, मुख्य कारणे आहेत -
अनियमित जीवनशैली : जास्त तळलेले आणि मीठयुक्त अन्न, शारीरिक क्रियाकलाप कमतरता हे उच्च रक्तदाबाचे मुख्य कारण आहे.