* सोमा घोष
मान्सूनचा पाऊस सर्वांनाच आवडतो, पण सततच्या पावसामुळे हवेतील आर्द्रतेचे प्रमाण वाढते, कपडे, घर आणि परिसरात आर्द्रतेचे प्रमाण वाढते. त्यामुळे अनेक प्रकारच्या त्वचेच्या ऍलर्जीचा धोका असतो. या ऋतूमध्ये त्वचेची अतिरिक्त काळजी घेणे खूप गरजेचे असते.
याविषयी डॉ. रिंकी कपूर, कन्सल्टंट डर्मेटोलॉजिस्ट, कॉस्मेटिक डर्मेटोलॉजिस्ट आणि डर्मेटो सर्जन, द एस्थेटिक क्लिनिक, मुंबई सांगतात की, हवेतील आर्द्रतेमुळे त्वचेचे संक्रमण आणि इतर अनेक प्रकारच्या समस्या उद्भवू शकतात. त्वचेच्या या समस्या वेळीच दूर करणे गरजेचे आहे, अन्यथा त्या मोठ्या आजारांचे रूप घेऊ शकतात.
कारण काय आहे
पावसाचे पाणी हवेतील धूलिकण, रासायनिक धूर इत्यादी प्रदूषकांमध्ये मिसळते, ज्यामुळे त्वचेच्या समस्या आणि खाज सुटते.
पावसामुळे त्यावेळी बुरशी आणि कीटकांची पैदास वाढते, ज्यामुळे त्वचेच्या समस्या वाढतात. हवेतील परागकण आणि पाळीव प्राण्यांचा कोंडा देखील त्वचेच्या समस्या वाढवतो.
पावसाळ्यात जास्त आर्द्रतेमुळे त्वचा चिकट होते, त्यामुळे त्वचेला खाज सुटते.
दमट हवामानात त्वचेच्या ऍलर्जीवर वेळेवर उपचार न केल्यास समस्या वाढू शकते. ऍलर्जीचे अनेक प्रकार असले तरी पावसाच्या काही खास ऍलर्जी पुढीलप्रमाणे आहेत.
1.फंगल इन्फेक्शन
पावसाळ्यात बुरशीजन्य संसर्ग होण्याचा धोका जास्त असतो, ज्यामुळे त्वचेवर भेगा पडणे, खाज सुटणे, त्वचा लाल होणे इत्यादी कारणे या ऋतूत जास्त घाम येतो.
- ओले कपडे आणि शूजची ऍलर्जी
ओले कपडे, शूज आणि मोजे अंगावर घासतात आणि विशेषत: त्वचेच्या दुमडलेल्या आणि मांडीच्या भागात खाज सुटतात. शूजमध्ये बाँडिंग एजंट, गोंद, चिकटवणारे, उपचार करणारे एजंट इत्यादी रसायने असतात. त्यामुळे पायांना ऍलर्जी होण्याचा धोका असतो. सिंथेटिक कपड्यांमध्येही रसायने असतात, ज्यामुळे ते ओले झाल्यावर त्वचेची ऍलर्जी होते.
- molds करण्यासाठी ऍलर्जी
जेव्हा त्वचेच्या प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्ष संपर्कात येतो तेव्हा साच्यामुळे ऍलर्जीक राहिनाइटिस आणि ऍलर्जीक दमा होतो.
- त्वचेच्या ऍलर्जीचा उपचार
बुरशीजन्य संसर्ग, उपचार न केल्यास, दाद म्हणून प्रकट होऊ शकतो. रिंगवॉर्म्स घामाच्या ओलाव्यामध्ये वाढतात आणि अनेकदा संसर्गजन्य असतात. ते टॉवेल, मेकअप, भांडी, सार्वजनिक शौचालय इत्यादींच्या संपर्कात किंवा वापरामुळे पसरतात. एवढेच नाही तर नखांमधूनही पसरू शकते. त्यामुळे या ऋतूत ओले राहू नका, पावसात भिजल्यानंतर लगेच स्वच्छ पाण्याने आंघोळ करा, टॉवेल, कंगवा आणि साबण वैयक्तिक ठेवा,
आंघोळीच्या पाण्यात जंतुनाशक द्रावण किंवा जंतुनाशक साबण वापरा, जंतुनाशक साबण किंवा द्रावण उपलब्ध नसल्यास कडुलिंबाची पाने उकळून त्या पाण्यात आंघोळ करावी.
खूप घट्ट, ओले कपडे आणि ओले शूज घालू नका, कपडे एकदा घातल्यानंतरच धुवा, आंघोळीनंतर अँटीफंगल पावडर वापरणे चांगले,
जास्त वेळ पाण्यात राहिल्याने पायांना खाज सुटणे आणि खवलेले डाग येऊ शकतात. काही वेळा त्यात फोडही येतात, म्हणून पावसात बाहेरून आल्यानंतर कोमट पाण्याने आणि अँटीसेप्टिक साबणाने पाय धुवा आणि टॉवेलने नीट वाळवा, यामुळे खूप आराम मिळतो.
एक्जिमामुळे त्वचेवर पुरळ उठणे आणि ऍलर्जी होऊ शकते, ते त्वचेच्या सूजाने देखील होऊ शकते जे आर्द्रता, तापमानातील चढउतार आणि पावसाळा आणि उन्हाळ्यामुळे घाम येणे यामुळे होऊ शकते, यासाठी स्वतःच्या स्वच्छतेची काळजी घेणे आवश्यक आहे.
त्वचेवर खाज येणे ही त्वचेची ऍलर्जी आहे, जी पाण्याद्वारे पसरते. हे त्वचेवर लहान गुठळ्या म्हणून दिसते. यावर वेळीच उपचार न केल्यास त्याचा त्रास वाढू शकतो.
टाळणे आवश्यक आहे
पुढे, डॉ. रिंकी सांगतात की त्वचेची ऍलर्जी टाळणे कसे महत्त्वाचे आहे. कोणत्याही ऍलर्जीकडे जास्त काळ दुर्लक्ष करू नका आणि आवश्यकतेनुसार डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. काही सूचना खालीलप्रमाणे आहेत.
त्वचा नियमित स्वच्छ आणि कोरडी ठेवणे,
घट्ट कपडे आणि रबर वस्तू घालणे टाळणे,
पावसात जास्त वेळ भिजू नका,
पावसाळ्यात रेनकोट आणि छत्री सोबत ठेवा,
घाणेरडे पाणी किंवा ऍलर्जी निर्माण करणाऱ्या घटकांपासून दूर राहणे जसे की प्राण्यांची फर, धूळ, घाण आणि परागकण,
त्वचेची चांगली काळजी घेणे, जसे की त्वचेवर ओरखडे न येणे. यामुळे ऍलर्जी होऊ शकते,
त्वचेचे थर कोरडे आणि संसर्गमुक्त ठेवण्यासाठी औषधी साबण, अँटीफंगल आणि अँटीबॅक्टेरियल पावडर वापरणे,
रोज बाहेर जाण्यापूर्वी सनस्क्रीन वापरणे,
घरातील चादरी, टॉवेल, उशी इत्यादी स्वच्छ व कोरड्या ठेवाव्यात.
