* पूनम अहमद
नेल्सन मंडेला एकदा म्हणाले होते की हिंसा आणि भय यांच्या तावडीत लहान मुले सर्वात अधिक सापडतात. अशात आपले हे कर्तव्य असते की आपण त्यांना हिंसा आणि भयापासून मुक्त असे जीवन प्रदान करावे. परंतु आज मुलांना सुरक्षित वातावरण देणे खूप कठीण झाले आहे. दररोज घडणारे बालशोषण, रेप, किडनॅपिंग या घटनांमुळे आजचे पालक चिंतित झालेले दिसून येतात.
टीव्हीवरील अशा घटना पाहून ३५ वर्षीय स्नेहाला असे वाटले की तिच्या १० वर्षीय मुलीला केवळ गुड टच आणि बॅड टच सांगणे पुरेसे नाही. तिने आपल्या मुलीला एक पासवर्ड दिला आणि सांगितले जर तुला कधी कोणी आमचे नाव घेऊन काही खायला दिले आणि त्यांच्यासोबत येण्यास सांगितले तर तिने त्या व्यक्तिस पासवर्ड विचारला पाहिजे. तिने आपली मुलगी सुरक्षित राहावी म्हणून आपला पती आणि मुलीबरोबर असे अनेक कोडवर्ड बनवले.
स्नेहाप्रमाणेच आज अनेक मातापिता हे करत आहेत. ते आपल्या मुलांना अलर्ट राहून कोणत्याही संकटांचा सामना करण्याचे ट्रेनिंग देत आहेत. सर्वत्र पसरलेल्या असामाजिक तत्त्वांशी सामना करण्यासाठी हे आवश्यकच बनले आहे.
मुलांना असे तयार करा
मुले निरागस असतात. ती सहज कोणावरही विश्वास ठेवतात. मुलींची आई असलेली नमिता सांगते, ‘‘जर कोणी अनोळखी व्यक्ती मुलांना चॉकलेट ऑफर करत असेल तर मुले ते घेतात. मी माझ्या मुलींना समजावून सांगितले आहे की त्यांना जे काही हवे आहे ते मी त्यांना आणून देईन. त्यांना कुणा अनोळखी व्यक्तिकडून घेण्याची काही गरज नाही. मी त्यांना जास्त निगेटिव्ह गोष्टी सांगत नाही, कारण त्यांच्या मनात भीती बसू शकते.’’
टीचर पारुल देशमुख यांनी आपल्या मुलाला गरज भासल्यास आपली ताकद लावण्यास सांगून ठेवले आहे. त्यांचे असे म्हणणे आहे, ‘‘मी माझ्या मुलाला सांगून ठेवले आहे की जर तुला कोणी जबरदस्तीने पकडायचा प्रयत्न केला तर तू जोरात ओरडले पाहिजेस. मी घरी याची प्रॅक्टिसही करून घेतली आहे. त्याला हेही सांगितले आहे की त्या व्यक्तिचा हात जोरात चाव आणि जसे त्या व्यक्तिचे लक्ष हटेल तसे तिथून पळून जा.’’