* मिनी सिंह
देशात कोरोना विषाणूमुळे लॉकडाऊन करण्यात आले. ते अशावेळी जाहीर झाले जेव्हा देशात लग्नाचा हंगाम असतो. लॉकडाऊनमुळे अनेक जोडप्यांनी लग्नाची तारीख पुढे ढकलली. परंतु काही जोडपी अशीही आहेत ज्यांना लग्नाच्या बंधनात अडकायचे आहे. त्यामुळेच लॉकडाऊनमध्येही यावर पर्याय शोधून त्यांनी लग्नगाठ बांधली. ऑनलाइन लग्न केले. यात मेहंदी, संगीत आणि इतर सर्व विधीही ऑनलाइनच झाल्या. लोकांनाही ऑनलाइन आमंत्रण दिले. लॉकडाऊनच्या नियमांचे उल्लंघन होऊ नये म्हणून लग्न ऑनलाइन करण्यात आले.
नवरा एकीकडे आणि नवरी दुसरीकडे
उत्तर प्रदेशातील शहर बरेलीमध्ये असाच एक अनोखा, ऑनलाइन लग्न सोहळा पहायला मिळाला. नवरा सुषेनचे असे म्हणणे आहे की, भलेही येत्या काही दिवसांत लॉकडाऊन संपेल, पण आम्हाला तोपर्यंत लग्नासाठी वाट पाहत रहायचे नव्हते. म्हणूनच, एक जबाबदार नागरिक या नात्याने आम्हाला असे वाटले की सामाजिक अंतर राखण्यासाठी हा एक चांगला मार्ग आहे.
हे लग्न शादी डॉट कॉमद्वारे करण्यात आले. शादी डॉट कॉमने ‘वेडिंग फ्रॉम होम सर्व्हिस’ सुरू केली आहे. या सेवेअंतर्गत सर्व पाहुणे लग्नात ऑनलाइन सहभागी झाले आणि फेरेही ऑनलाइनच घेण्यात आले. इतकेच नाही तर या लग्नात सनई-चौघडयांचीही ऑनलाइन व्यवस्था करण्यात आली होती. हे लग्न इतर लग्नांप्रमाणेच सामाजिक अंतर राखून आयोजित करण्यात आले होते.
भारतात जिथे लग्नाची तयारी अनेक महिन्यांपूर्वीपासून सुरू होते, तिथे केवळ दोन तासांत लग्न होणे आश्चर्याची गोष्ट आहे.
परंतु कोरोनाच्या महामारीने आयुष्यच बदलून टाकले. याच बदलामुळे भारतीय लग्नाचे रुपही बदलले. तेच लग्न जिथे नवरा- नवरीसोबत वऱ्हाडी, वाजंत्री आणि न जाणो किती मित्रमैत्रीणी सहभागी होत असत. कितीतरी महिने आधीपासूनच तयारी सुरू केली जायची आणि नंतर हळद, मेहंदीसारख्या बऱ्याच विधी झाल्यावर तो खास दिवस उजाडायचा ज्या दिवशी नवरा-नवरी कायमचे एकमेकांचे होऊन जायचे. परंतु आता कोरोना युगाने लग्नाचा हॉल, मंडप, केटरिंगची संकल्पना अशी काही बदलली आहे की, लग्नात सामाजिक अंतर आणि ऑनलाइन वेडिंगसारख्या अनेक संकल्पना नव्याने जोडल्या गेल्या आहेत.