* रीता गुप्ता
मी माझ्या शेजारी राहणाऱ्या कविताला काही दिवसांपासून खूप व्यस्त पहात होते. ती मार्केटमध्येही खूप फिरत होती. दररोज आम्ही संध्याकाळी एकत्र फिरायचो, पण तिच्या व्यस्ततेमुळे ती आजकाल येत नव्हती, म्हणून पार्कमध्ये खेळत असलेली तिच्या मुलीला काव्याला, मी बोलावून विचारलेच, ‘‘काव्या, खूप दिवसांपासून तुझी आई दिसत नाही. सर्व काही ठीक तर आहे ना? ’’
‘‘काकू, आजी-आजोबा माझ्या घरी येत आहेत. आई त्यांच्या येण्याची तयारी करत आहे,’’ काव्याने सांगितले.
‘‘का कुणास ठाऊक पण माझ्या घरी’’ हे शब्द बऱ्याच वेळेपर्यंत मनात हातोडीसारखे वाजत राहिले. त्यानंतर दुसऱ्याच दिवशी कविताचा नवरा कामेश दिसला. कदाचित तो स्टेशनवरून त्याच्या आईवडिलांना घेऊन येत होता. त्यानंतर सुमारे १० दिवस कविता अजिबात दिसली नाही. तिने कार्यालयातूनही सुट्टी घेतली होती. संध्याकाळचा वॉकही बंदच होता तिचा.
एक दिवस मी तिच्या सासू-सासऱ्यांना आणि तिला भेटायला तिच्या घरी पोहोचले. सासू-सासरे ड्रॉईंग रूममध्ये बसले होते. गोंधळलेल्या अवस्थेत स्वयंपाकघर आणि इतर खोल्यांमध्ये कविता धावत होती. मी तिच्या सासू-सासऱ्यांशी बोलू लागले.
भेदभाव का
‘‘आमच्या येण्याने कविताचे काम वाढते. मला वाईट वाटते,’’ तिचे सासरे म्हणाले.
‘‘खरंच, मलाही काही काम करू देत नाही, नुसतेच पाहुणे बनवून ठेवले आहे,’’ तिची सासू म्हणाली.
त्या लोकांच्या संभाषणातून असे वाटले की ते लवकरच परतणार आहेत, जेणेकरून कविता तिच्या कार्यालयात जाऊ शकेल. मी तेथून निघाले तेव्हा कविता मला गेटपर्यंत सोडायला आली. मग मी विचारले, ‘‘त्यांच्याबरोबर पाहुण्यांसारखे का वागते, दोघे अद्याप इतकेही म्हातारे किंवा असहाय नाहीत?’’
‘‘नाही बाबा, मला माझ्या सासू-सासऱ्यांकडून काहीही करून घ्यायचं नाही. माझ्या बहिणीने तिच्या सासूला तिच्याकडे राहायला आल्यावर काहीतरी करायला सांगितले. तेव्हा राईचा पर्वत झाला होता आणि माझ्या पतीचीही हीच इच्छा आहे की मी त्यांची सेवा करावी. पण ही वेगळी गोष्ट आहे की मी आता त्यांच्या परत जाण्याची वाट पाहत आहे,’’ कविता तिच्या कपाळावर आलेला घाम पुसत म्हणाली.
