* स्नेहा सिंग
नातेसंबंध म्हणजे सहकारातून जीवन प्रवासाचा आनंद घेणे, एकत्र समस्या सोडवणे आणि योग्य स्थळी पोहोचणे. विशेषत: पती-पत्नी एकमेकांना पूरक असावेत. आर्थिक, सामाजिक, कौटुंबिक, मानसिक समस्यांची आग अधिक तीव्र होऊ नये हे पाहण्याची जबाबदारी पती-पत्नी दोघांची आहे, परंतु काही लोक स्वभावाने पलायनवादी असतात. अशा परिस्थितीत, अधिक गोंधळ निर्माण होतो, ज्यामुळे नात्यात तणाव वाढतो. या पलायनवादाचे जीवनातील वेगवेगळ्या प्रसंगी वेगवेगळे परिणाम होतात.
कुटुंबात आर्थिक जबाबदारी खूप महत्त्वाची असते. बिले, मुलांची फी, औषधोपचार आणि घरातील नियमित खर्च पद्धतशीरपणे व्यवस्थापित करणे फार महत्वाचे आहे. सर्व काही माहीत असूनही यापासून पळून जाणारे अनेक नवरे आहेत. त्यांना या दिशेने विचार करायचा नाही. त्यामुळे घरावर संकट वाढत जाते. अगोदरच व्यवस्था करून पळून जाण्याच्या या प्रवृत्तीवर मात केली जाते. व्यवस्थाच नसेल, तर कष्ट करण्याची किंवा सोडवण्याची दिशा कुठून मिळणार?
जीवनात अनेक प्रसंगी पलायनवादापेक्षा सामोरे जाण्याचे धैर्य महत्त्वाचे असते. जबाबदारीपासून पळून जाण्याने ते कमी होत नाही तर अधिक समस्या निर्माण होतात.
केवळ आर्थिक जबाबदारीच नाही, तर घरातील छोट्या-छोट्या कामांच्या जबाबदारीपासून दूर पळणारे असे अनेक लोक आहेत. उदाहरणार्थ, एखाद्या किरकोळ आजारात ते डॉक्टरांकडे जाण्याचे निमित्त करतात आणि आजार बळावला की इतरांना त्रास देतात. असे लोक या भ्रमात राहतात की सर्व समस्या जादूच्या कांडीने सुटतील. एका व्यक्तीला सुटकेचा मार्ग सापडला की इतरांची जबाबदारी आणि तणाव दोन्ही वाढतात.
लढायला घाबरणारे बरेच लोक आहेत? काहीवेळा नात्यात खरे बोलणेही आवश्यक असते. चूक करणाऱ्याला अडवणेही आवश्यक आहे. सत्य आणि चुकीचे सिद्ध करण्यासाठी, एक ग्रीड देखील आहे. जिथे तर्क, वाद किंवा संवाद असतो तिथे गागडे सोबत पारदर्शकता आणि सत्यता असते.
काही वेळा कोलाहल होण्याची शक्यता आहे, परंतु गप्प बसणे किंवा संकटाच्या भीतीने घराबाहेर पडणे, परिस्थिती हाताळण्याऐवजी बिघडू शकते. एखादी व्यक्ती बरोबर असली तरीही ती चुकीची सिद्ध होऊ शकते, ज्याचा लोक चुकीच्या पद्धतीने फायदा घेऊ शकतात. भांडण गड्डेच्या भीतीने बायकोने 500 ऐवजी 5000 रुपये खर्च केले तर गप्प बसता येत नाही. जर नवरा उशीरा आला तर तो आंधळेपणाने जाऊ शकत नाही.