* सीमा ठाकूर
किशोरावस्थेत अनेकदा किशोरवयीन विरुद्ध लिंगाकडे आकर्षित होऊन शारीरिक संबंध ठेवण्यासाठी उत्सुक असतात. प्रेमाच्या नावाखाली सेक्स करतात, पण अज्ञानामुळे आवश्यक काळजी घेत नाहीत. परिणामी विविध प्रकारच्या लैंगिक आजारांचे शिकार होतात.
आकडेवारीनुसार भारतात दरवर्षी १५ ते १९ वर्षांपर्यंतच्या १.६ कोटी मुली गर्भधारण करतात. या छोटया वयात गर्भधारणा करण्याचे सर्वात मोठे कारण त्यांचे अल्पज्ञान आणि प्रगल्भतेचा अभाव आहे. प्रोटेक्शनशिवाय सेक्स केल्याने सेक्शुअली ट्रांसमिटेड इन्फेक्शन सर्व्हायकल कॅन्सर आणि हायपरटेंशनसारखे आजार होण्याचा धोका असतो. हे आजार मुलगा व मुलगी दोघांनाही होऊ शकतात.
किशोरवयीनांमध्ये प्रेगनन्सी आणि असुरक्षित सेक्समुळे होणाऱ्या आजारांबाबत मूलचंद हॉस्पिटल, दिल्लीच्या वरिष्ठ स्त्रीरोगतज्ज्ञ डॉ. मीता वर्मा यांच्याशी बातचीत केली. त्यांनी किशोरवयीनांच्या वापरासाठी कॉन्ट्रासेप्टिव पिल्स आणि त्याच्या धोक्यांबाबत सविस्तर माहिती दिली :
कॉन्ट्रासेप्टिव पिल्स काय आहेत आणि त्या कधी व कशा घ्यायच्या?
या इमर्जन्सी कॉन्ट्रासेप्टिव आहेत. यांना पोस्ट कोर्डल आणि मॉर्निंग आफ्टर पिल असेही म्हणतात. आय पिल एक हार्मोन आहे. याचा चांगला परिणाम तेव्हाच होतो, जेव्हा त्या सेक्सच्या १ तासाच्या आसपास घेतात. यांना ७२ तासांत दोनदा म्हणजे २४ तासांच्या कालावधीत घेतले जाते. इमर्जन्सी कॉन्ट्रासेप्टिवची तेव्हा गरज असते, जेव्हा मुलीसोबत बलात्कार झालेला असतो. नको असलेल्या गर्भधारणेची भीती असेल किंवा कंडोम फाटले असेल. लोक विथड्रॉल टेक्निकचाही वापर करतात. यात जर अंडरएज इजॅक्यूलेशन झाले तर या पिलचा वापर करतात. पीरियड अनियमित असतील आणि तुम्ही सुरक्षेबाबत चिंतित असाल तर अशा स्थितीतही इमर्जन्सी कॉन्ट्रासेप्टिव पिल्सची गरज असते.
एखाद्या मुलीला याची सवय झाली तर त्याचे काय दुष्परिणाम होऊ शकतात?
नाही. याची सवय होऊ देऊ नका. याचे अनेक साईड इफेक्ट आहेत. मुलगी किशोरवयीन असेल तर सर्वात आधी तिला सेक्स एज्युकेशन असायला हवे. आजकाल ते नेटवरही उपलब्ध आहे. ८वी आणि ९वी इयत्तेच्या पुस्तकातही याची माहिती देण्यात आली आहे. मुलींना माहीत असायला हवे की या पिल कशाप्रकारे काम करतात. याचे डोस हेवी असतात. याचा मासिक चक्रावर परिणाम होतो. ते अनियमित होते. याशिवाय उलटया आणि चक्कर येणे, स्तनात दुखणे, पोटदुखी आणि अवेळी रक्तस्त्राव होऊ शकतो. जर तुम्ही सेक्शुअली अॅक्टिव्ह असाल तर तुम्ही कॉन्ट्रासेप्टिवचा प्रयोग केवळ इमर्जन्सीतच करायला हवा. याच्या साइड इफेक्टमध्ये सर्वात मोठा धोका ट्यूब प्रेगनन्सीचा आहे. म्हणून जर इमर्जन्सी असे म्हटले जात आहे तर केवळ इमर्जन्सीतच वापर करा. तसेही हे ९० टक्के परिणामकारक आहे. १०० टक्के नाही.
