- डॉ. राजू वैश्य
प्रश्न : माझ्या ३३ वर्षांच्या पुतणीला अलीकडेच ऑस्टियोपोरोसिस झाल्याचं निदान झालं आहे. मला वाटायचं की हा वृद्धांचा आजार आहे, पण हा काय तरुणांनाही होतो का?
उत्तर : लोकांचा हा चुकीचा समज आहे की ऑस्टियोपोरोसिस हा केवळ वृद्धांनाच होतो, पण सत्य हे आहे की माणसांना ९८ टक्के बोन मास वयाच्या ३०व्या वर्षांपर्यंत राहातो, दरवर्षी हाडांचं घनत्त्व कमी कमी होत जातं. रजोनिवृत्तीनंतर एस्ट्रोजनच्या अभावामुळे स्त्रियांची हाडं वेगाने कमकुवत होत जातात. पण कमी वयाच्या लोकांनाही ऑस्टियोपोरोसिसची समस्या होऊ शकते. विशेष करून तेव्हा जेव्हा हार्मोन्सची समस्या असेल. व्हिटामिन डीचा अभाव असेल किंवा एखादं औषध घेत असाल जसं की थायरॉइड किंवा स्टेराइडचं. या समस्येपासून वाचण्यासाठी स्वस्थ आहार घ्या, ज्यामध्ये भरपूर प्रमाणात कॅल्शियम आणि व्हिटामिन डी असेल. त्याचबरोबर किशोर आणि तरुणांनी कार्बोनेटेड पेय, अल्कोहोल आणि धूम्रपान करणं टाळलं पाहिजे.
प्रश्न : मी २७ वर्षांची तरुणी आहे. माझ्या बोन डेंसिटी टेस्ट (अस्थी घनत्त्व)मध्ये माझ्या हाडाचं घनत्त्व कमी आढळलं आहे. हे नीट करण्यासाठी मला काय करावं लागेल?
उत्तर : धूम्रपान करणं, अधिक मद्यपान करणं, सोडा पॉपचं सेवन, अधिक गोड आणि प्रोसेस्ड आहार घेतल्याने बोन डेंसिटीवर विपरीत परिणाम होतो. याऐवजी हलकं मांस, हलकी डेरीची उत्पादनं, भरपूर भाज्या आणि फळाचं सेवन करा. आर्थ्रायटिसग्रस्त लोकांनी वॉटर ऐरोबिक्स तर वाढवायलाच हवं, पण त्याचबरोबर वजन उचलणं आणि पायी चालणं या गोष्टी आपल्या दिनचर्येत सामील करा. याने तुमची हाडं मजबूत होतील.
प्रश्न : माझी मुलगी दूध पीत नाही. मला वाटतं यामुळे तिची हाडं कमजोर होतील. मी तिला कसा आहार देऊ ज्यामुळे तिला पुरेपूर कॅल्शियम मिळू शकेल?
उत्तर : तुमची मुलगी जर दूध पीत नसेल तर तिला दुधापासून निर्मित पदार्थ जसं की दही, चीज, पनीर इत्यादी खायला द्या. व्हिटामिन डीयुक्त इतर खाद्यपदार्थ खायला द्या. अंडी, पालक, कडधान्य हे कॅल्शियमचे चांगले स्त्रोत असतात.
