दिर आहे प्रियकर नाही

* जोगेश्वरी सुधीर

नीताचं लग्न जेव्हा झालं तेव्हा तिचा दिर रवी बारावीत शिकत होता. नीता सुंदर आणि आकर्षक होती, लाजाळू रवीला वहिनीचीसोबत आवडू लागली. नातं मस्तीचं होतं त्यामुळे चेष्टा मस्करी चालायची. दोघे लवकरच मोकळेपणाने मोबाईलवर मेसेज एक्सचेंज व फॉरवर्ड करू लागले.

वहिनी सुखात होती, रवीचे भाऊ मोठया पदावर नोकरीमध्ये होते आणि उदार स्वभाव होता. रविदेखील वहिनीकडे आकर्षित होत चालला होता. यादरम्यान रवीच्या आईचे निधन झालं, तेव्हा रवी पूर्णपणे त्याच्या वहिनीवरतीच अवलंबून राहू लागला.

आता तो त्याचं शहर सोडून वहिनीजवळच राहू लागला आणि आई राहिली नाही, भाऊ उदास राहू लागला, वहिनी स्वच्छंद होत गेली. दिर कॉलेजमध्ये शिक्षण घेत होता, त्यामुळे वहिनीशी प्रत्येक प्रकारच्या गोष्टी होत होत्या. रवीच्या मोबाईलमध्ये अनेक व्हिडिओ सेक्स आणि पॉर्नचे होते तेदेखील वहिनी गुपचूप पाहत असे.

सीमा विसरणं

ही जवळीक मर्यादा तोडू लागली. खरं तर काहीच रोखठोक नव्हती, त्यामुळे  वहिनी दिराने एकमेकांशी बोलणं केलं. रवीने चांगल्या मार्कांनी ग्रॅज्युएशन केलं. तो मेहनती होता, त्यामुळे त्याला नोकरीदेखील मिळाली. परंतु वहिनीच्या शहरात येणं जाणं चालूच होतं. जेव्हादेखील ते भेटायचे तेव्हा भरपूर गप्पा मारायचे. तिथपर्यंत ठीक होतं कारण दिरवहिनीच्या जवळकिच्या नात्यांना रोखणारं कोणीच नव्हतं. त्यामुळे ते आपले सीमा विसरून गेलेत.

खरंतर त्यांच्यामध्ये कोणीच आलं नाही तेव्हा त्यांना हे वाटू लागलं की ते जे काही करत आहेत ते चांगलं करत आहेत. बोल्ड झालेल्या मोकळया नात्यांवरती जेव्हा प्रश्न निर्माण झाले तेव्हा रवीचं लग्न झालं. २-३ वर्ष तर रवी त्याच्या पत्नीसोबत आनंदी होता, परंतु चंचल स्वभावाचा रवी कुठपर्यंत पत्नीसोबत आनंदीत राहणार.

वहिनीशी सेक्ससंबंध तरीदेखील चालूच होते. तो वहिनीला प्रत्येक गोष्ट विचारायचा आणि तीदेखील त्याला सांगायची की कसं काम करायचं आहे. हे सर्व रवीच्या पत्नीला अजिबात आवडत नव्हतं. परंतु याची पर्वा ना रवीला होती ना नीताला.

दिराशी जवळीक

नीताचे पती वयस्कर होते, ती तरुण होती. पती गंभीर होते, ती चंचल होती. पती तेवढे हँडसम नव्हते. ती जास्त सुंदर व चंचल होती. रवीदेखील सुंदर, हँडसम तरुण दीर होता. आपल्या सुंदर वहिनीची तो काळजी घ्यायचा आणि तिच्याशी नातंदेखील ठेवत होता. यामुळे किती आयुष्य उध्वस्त होत होती. त्या दोघांना याची काळजी नव्हती. सुंदर वहिनीचा प्रियकर आपल्या भावाला फसवत होता आणि आपल्या पत्नीशीदेखील प्रामाणिक नव्हता.

काही वर्षांत तर नीता वहिणी एक तरुण मुलीची आईदेखील बनली होती. परंतु तिला त्याची पर्वा नव्हती  कारण तिला वाटत होतं की ती श्रीमंत आहे, पती हातात आहे, तर दिराला ती साईड बिजनेस समजत होती. मुलगी बरंच काही पाहत होती.

वैवाहिक आयुष्यात साईड संबंध खतरनाक

विवाहिता आता काय लिविंग रिलेशनमध्येदेखील असे साईड बिझनेस खतरनाक परिणाम दाखवत आहे. खरंतर निताने आपल्या दिराला तेव्हाच अडवलं असतं आणि स्वत:च्या घरावर लक्ष दिलं असतं तर बरं झालं असतं. जावेला जळविण्यासाठी तिने तिच्या शरीराचा वापर केला.

रवीची पत्नी सुधा सुंदर होती, परंतु पती जेव्हा पूर्णपणे वहिनीच्या मुठीत होता तेव्हा ती तडफडत होती. पूर्णपणे चिडचिड करत होती. रवी तिला कायम टोमणे मारायचा, चिडवायचा आणि ऑफिसमध्येदेखील वहिनीशी प्रत्येक तासाला फोन करायचा. अनेकदा व्हिडिओ चॅट करायचा.

ती तिच्या दिराच्या वैवाहिक आयुष्यात कायम लक्ष घालायची. यामुळे सुधा आणि रवीमध्ये वाद वाढू लागले. सुधा आपल्या मुलांना शिकविण्यात व्यस्त रहायची. परंतु मन तिचं पूर्णपणे खिन्न असायचं. पतीचं वहिनीमध्ये रमणं तिला खूप वाईट वाटत होतं.

ती मुलांना शिकवायची, घरातील कामे करायची, उदास गाणी गायची, परंतु तिचा पती चिडवून घराची शांती भंग करायचा. त्याला हे समजत नाही की आपल्या घरामध्ये काटे रोवून, आपल्या घराची शांती मिटवून तो आपल्या मुलांच्या आयुष्याशी खेळत आहे.

आता तर ती प्रत्येक वेळी ‘स्वत:चं काहीतरी करून घेईन’ म्हणायची परंतु तिच्या भाऊ-बहिणींचं म्हणणं होतं की तिचा संसार आहे, मुलं आहेत, त्यात रमून जा. वहिणीची जादू जेव्हा संपेल तेव्हा रवी घरात येईल. असं होईल, याची तिला शक्यता नव्हती.

अशा प्रकारे संबंधांवर अंकुश ठेवणं खूपच कठीण होतं आणि दीर वहिनीच्या मोकळेपणाला सर्व सहन करावं लागतं. स्वत:हून सर्व व्यवस्थित होईल हा आता एक गैरसमज राहिली आहे.

असं बनवा हॅप्पी मॅरिड लाईफ

* शोभा कटारे

आनंदी वैवाहिक जीवनासाठी काही छोटया छोटया गोष्टी करणं गरजेचं आहे. तर चला जाणून घेऊया या छोटया छोटया गोष्टी ज्या नात्याला सुंदर आणि आनंदी बनवतात :

एकमेकांच्या भावनांना महत्त्व देणं

एका वैवाहिक नात्याचा मजबूत पाया अशा गोष्टीवरती टिकलेला असतो की तुम्ही एकमेकांच्या भावनांना किती आदर, सन्मान आणि महत्त्व देता. असं तर नाही ना की तुम्ही एकमेकांच्या भावना समजून न घेता तुमची गोष्ट एकमेकांवरती जबरदस्तीने थोपवता? जर असं असेल तर ही सवय बदला आणि एकमेकांच्या भावनांना महत्त्व द्यायला सुरुवात करा, तेव्हाच तुमच्या नात्याचा पाया मजबूत होईल.

कामात मदत करणं

अलीकडे अनेक कपल वर्किंग असतात. जर तुम्ही अशावेळी फक्त तुमच्या कामाचाच विचार कराल तर गोष्ट बिघडूदेखील शकते. म्हणून एकमेकांच्या कामांना समान महत्व द्या. जर एखाद्या दिवशी तुमच्या जोडीदाराला लवकर जायचं असेल तर तुम्ही त्याच्या कामात थोडी मदत करा म्हणजे त्याचं काम लवकर आटपेल.

एकमेकांसोबत क्वॉलिटी वेळ घालवा

वर्किंग कपल्सजवळ नेहमीच वेळेची कमी असते. कधी कधी त्यांच्या ऑफिसच्या वेळादेखील वेगवेगळया असतात म्हणून त्यांनी एकमेकांसोबत एक चांगला म्हणजेच क्वॉलिटी वेळ घालविण्याची संधी सोडता कामा नये. यासाठी सुट्टीच्या दिवशी सकाळी जिम, मॉर्निंग वॉकला तुम्ही निरोगी राहू शकता आणि एकमेकांसोबत कोणत्याही विषयावर बोलू शकता तसंच एकमेकांचा सल्ला घेऊ शकता वा मग किचनमध्ये एकमेकांसोबत जेवण बनवू शकता तसेच कुठेतरी बाहेर फिरण्याचा प्रोग्राम बनवून काही आठवणीतले क्षण एकमेकांसोबत घालवून तुमच्या नात्यांमध्ये गोडवा आणू शकता.

पैशाचे योग्य प्रबंधन

लग्नानंतर कपल्सने एकमेकांसाठी पैशाचं प्रबंधन करणं गरजेचं असतं कारण पैसा वाईट कमी वाईट वेळेत कामी येतो आणि गरज असल्यावर कोणत्याही प्रकारचा तणाव होत नाही. यासाठी एकमेकांच्या सल्ल्याने योग्य जागी पैशाची गुंतवणूक करा.

मी टाईमची घ्या काळजी

एकमेकांच्या मी टाईमची काळजी घ्या. अनेकदा कपल्सनादेखील दररोजच्या धावपळीनंतर काही काळ स्वत:साठी काढायचा असतो. म्हणजे त्यांना त्यांची आवड व हॉबीनुसार काही कामं जसं की पुस्तक वाचण्याची आवड, बागकामाची आवड वा काही वेगळं जे मी टाईममध्ये पूर्ण करू शकतील. यासाठी कपल्सने एकमेकांना मी टाईम नक्की द्यावा.

नात्यांच्या मजबुतीसाठी

* केलेल्या मदतीसाठी आभार व्यक्त करा.

* एकमेकांवर विश्वास ठेवा.

* एकमेकांची काळजी घ्या.

* एकमेकांना महत्त्व देणं गरजेचं आहे.

* एकमेकांना वेळोवेळी वा खास प्रसंगी गिफ्ट द्यायला विसरू नका.

* एकमेकांवरती आरोप करू नका.

* एकमेकांचा मत्सर करू नका.

तुमच्या लाईफ पार्टनरला तुमचा सर्वात चांगला मित्र बनवण्यासाठी ७ टिप्स

* शिखा जैन

जोडप्याचे ध्येय : जोडीदाराच्या मृत्यूनंतर वेगळे होणे असो किंवा घटस्फोटानंतर वेगळे होणे असो, दोन्ही परिस्थितीत जगणे कठीण होते, म्हणून वेळीच तुमच्या जोडीदाराचे कौतुक करा. जेणेकरून तुम्ही तुमच्या जोडीदारासोबत आनंदी जीवन जगू शकाल.

जेव्हा तुमच्या आयुष्याचा सर्वात महत्वाचा भाग असलेला जोडीदार निघून जातो तेव्हा तुमचे जग कोरडे होते आणि वेळ थांबल्यासारखे वाटते. सर्वत्र निराशा, एकटेपणा आणि दुःख आहे. या कठीण काळात, स्वतःला सावरणे आणि पुढे जाणे हे एक मोठे आव्हान असू शकते. जर तुम्ही ६० वर्षांपेक्षा कमी वयाचे असाल तर ते दुःख कधीही विसरता येणार नाही.

मग तो घटस्फोट असो, विधवा असो किंवा विधुर असो. जर मुले आईसोबत राहिली तर वडिलांसाठी अधिक समस्या निर्माण होतात. मला दुसरी मुलगी किंवा जोडीदार सापडत नाही. आज तुमच्याकडे असलेल्या पती-पत्नींची काळजी घ्या. ही एक अतिशय अनोखी गोष्ट आहे. ज्यांच्याकडे तो आहे त्यांनी असा विचार करावा की जणू त्यांच्याकडे कोहिनूर हिरा आहे.

कारण आपल्याला हे तेव्हाच कळते जेव्हा आपण घटस्फोट घेतो, आपला जोडीदार आपल्यापासून वेगळा होतो आणि आपण एकटे पडतो. खूप कमी लोक असे असतात जे नंतर चांगले आयुष्य जगू शकतात. मुली अजूनही चांगल्या प्रकारे सांभाळू शकतात कारण त्यांना मुले आहेत. त्याचे पालक त्याला पाठिंबा देतात. जेव्हा तुम्ही तरुण असता तेव्हा तुम्हाला नेहमीच कोणीतरी फ्लर्ट करायला सापडते. पण एकाकी माणसाला काहीही मिळत नाही, तो ध्येयाविना भटकत राहतो.

जसजसे तुम्ही मोठे व्हाल तसतसे समस्या वाढत जातील. कोणत्याही वयात, पुरुषाला स्वतःची आणि घराची काळजी घेणे कठीण असते. म्हणून, उशीर करू नका आणि तुमच्याकडे असलेल्या जीवनसाथीसोबत राहायला शिका. त्याला सोडून जाण्याऐवजी, स्वतःला बदला, त्याला काही प्रकारे बदला. जर ते शक्य नसेल तर गोष्टी जशा आहेत तशा स्वीकारा आणि पुढे जा.

ज्यांनी आपला जोडीदार गमावला आहे, त्यांना त्यांच्याकडून हे दुःख कळते

जीवनसाथी हा शब्द स्वतःच आयुष्यभराच्या साथीदाराला स्पष्टपणे सूचित करतो, ज्याच्यापासून फक्त मृत्यूच आपल्याला वेगळे करू शकतो, म्हणून त्याच्यापासून वेगळे होण्याचे दुःख नक्कीच जाणवेल. एक असह्य वेदना असते. आपल्या जोडीदारासोबत आपले सर्व प्रकारचे शारीरिक आणि मानसिक नाते असते जे आपण एकत्र राहतो तेव्हा इतके खोलवर जाते की ते आपल्या विचारांमध्ये, आपल्या पेशींमध्ये, आपल्या हृदयात आणि मनात घर करते, ज्याशिवाय जगणे अशक्य वाटते. आपल्या आयुष्यातला आनंद हा आपल्या जोडीदाराच्या सुख-दुःखाशी जोडलेला असतो.

उदाहरणार्थ, जर तुमच्या पतीला एके दिवशी ऑफिसमधून परत येण्यास उशीर झाला, तर तुमच्या मनात नकारात्मक विचार येऊ लागतात जसे की तो कुठे आहे, तो अजून का आला नाही? हे सर्व सामान्य परिस्थिती आहे, पण आपण हे सहन करू शकत नाही.

मग अशा परिस्थितीत, ज्यांच्या जोडीदाराचा कोरोनामुळे किंवा इतर कोणत्याही कारणामुळे मृत्यू झाला आहे, त्यांना त्यांच्याकडून ही वेदना कळते. त्यांचे जीवन कसे पूर्णपणे थांबले आहे. पुढे जायचे असले तरी त्यांना जोडीदार सापडत नाही. एकट्या महिलांना घर आणि बाहेरचे काम सांभाळणे कठीण होऊन जाते. महिलांना अचानक स्वतःच्या पायावर उभे राहणे ही एक मोठी समस्या आहे. जर तो/ती आधीच काम करत असेल तर ठीक आहे पण जर तो/ती काम करत नसेल तर सर्वकाही नव्याने सुरू करणे सोपे नाही. एकट्या पालकांच्या मार्गात अनेक अडचणी येतात.

त्याच वेळी, स्त्रिया घर आणि बाहेरचे काम लवकर सांभाळायला शिकतात परंतु पुरुषांना घर सांभाळणे अशक्य होते. मुलांना कसे वाढवायचे हे देखील कठीण आहे. महिलांना अजूनही जीवनसाथी मिळतो कारण त्या स्वतःची काळजी घेतात पण पुरुषांना सहजासहजी जोडीदार मिळत नाही. त्याला एकटे राहण्याचा कंटाळा येतो. मुलींना त्यांचे पालक आणि भावंडे पाठिंबा देतात पण मुलांना त्यांच्या भावंडांकडून जास्त काळ पाठिंबा मिळत नाही कारण त्या त्यांच्या छोट्या छोट्या गरजांसाठीही इतरांवर अवलंबून राहतात.

त्याच वेळी, मुली स्वतःची आणि त्यांच्या मुलांची तसेच ज्याच्यासोबत त्या राहत आहेत त्याच्या घराची काळजी घेतात. त्यामुळे, भावंडांना आणि पालकांना त्यांना ठेवणे सोपे जाते. जरी पुरुष आणि महिला दोघांनाही या समस्येचा सामना करावा लागतो, तरीही असे म्हणता येईल की पुरुषांना स्वतःवर नियंत्रण ठेवणे अधिक कठीण होते.

घटस्फोटानंतरचा एकटेपणा

मी ४६ वर्षांची एक महिला आहे जिच्या आयुष्यात काम सोडून काहीही उरले नाही. सुमारे १ वर्षापूर्वी तिचा पतीपासून घटस्फोट झाला. माझा १९ वर्षांचा मुलगा त्याच्या आयुष्यात खूप व्यस्त आहे. संपूर्ण दिवस ऑफिसमध्ये जातो पण मला आयुष्यात खूप एकटे वाटू लागले आहे. मी एका नात्यात होतो पण नंतर मला वाटले की ते फक्त तात्पुरते आहे आणि समाज किंवा माझा मुलगा मला स्वीकारणार नाही आणि याच विचाराने मला ते नाते संपवण्यास भाग पाडले.

आता पुन्हा तोच शून्यता आणि एकटेपणा जीवनात परतला आहे. मी कामावरून घरी परतल्यावर बोलण्यासाठी कोणीच नसते. मला खूप दुःख आणि निराशा वाटते. या एकाकीपणातून कसे बाहेर पडायचे, माझ्या आयुष्यात आनंद कसा आणायचा. जर मला माझे मागील आयुष्य आठवले तर मला खूप पश्चात्ताप होतो. माझे माझ्या नवऱ्याशी पटत नव्हते. पण सगळी चूक त्याची नव्हती. मी थोडे जुळवून घेण्याचा प्रयत्न केला असता तर आज ही परिस्थिती उद्भवली नसती.

घटस्फोट घेणे खरोखर सोपे आहे पण त्यानंतर जगणे कठीण आहे. जेव्हा आपण आपल्या जोडीदारापासून दूर एकटेपणा अनुभवतो तेव्हाच आपल्याला हे समजते. म्हणून, तुमच्या जोडीदारात काही वाईट गुण आहेत हे वेळीच समजून घ्या आणि त्याच्याशी वागायला शिका कारण त्याला सोडून गेल्यानंतरही परिस्थिती फारशी चांगली राहणार नाही.

पुरुषांनी महिलांचा अधिक आदर करावा

अनेकदा असे दिसून येते की पुरुष महिलांना गृहीत धरतात. ते त्यांचे सर्व काम वेळेवर करतात, पण त्यांना त्या कामाची किंमतही नसते. पुरुषांना वाटते की जर मी कमावणारा असेल तर माझे मूल्य जास्त आहे. ते महिलांना फारसे महत्त्व देत नाहीत. पण जरी महिला काम करत असल्या तरी त्यांना वाटते की घरातील बहुतेक काम महिलांनीच करावे. पालकांशी जुळवून घेत असतानाही, ते त्यांच्या जोडीदारांना अशा घरांच्या जंगलात सोडतात, जिथे ते त्यांचे संपूर्ण तारुण्य त्यांच्या आईंशी जुळवून घेण्यात घालवतात. पण जेव्हा त्यांना हे कळते, तेव्हा मध्यम वयातही त्या त्यांच्या पतींना सोडण्यास मागेपुढे पाहत नाहीत. मग मला त्या स्त्रीची किंमत समजते जिच्या शब्दांकडे मी कधीही लक्ष दिले नाही.

म्हणून, वेळीच तुमच्या पत्नीचा आदर करा. जर त्याला तुमच्या आईशी किंवा इतर कोणत्याही नात्याशी काही समस्या असेल तर ती समजून घ्या आणि ती सोडवा. वेगळ्या घरात राहा. त्याने तुझ्याशी लग्न केले आहे, तुझ्या आईला आयुष्यभर आनंदी ठेवणे हा त्याचा करार नाही. हे देखील समजून घ्या की जर तुमची पत्नी तुम्हाला सोडून गेली तर ती कशीतरी स्वतःच्या पायावर जगेल पण तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांना तुमची काळजीही राहणार नाही. मग त्याच पत्नीचे शब्द आठवून तो रडायचा. म्हणून, अजूनही वेळ आहे काळजी घेण्याची आणि तुमच्या पत्नीचा आदर करण्याची.

तुमच्या जोडीदाराला मित्र बनवा

जर तुमचे मित्राशी भांडण झाले तर घटस्फोट होत नाही. तो तुमचा न्यायही करत नाही. तुमच्या सर्व चांगल्या आणि वाईट गोष्टींसह तुम्हाला स्वीकारतो. पती-पत्नीमध्ये असे नाते सहसा नसते. पत्नीसाठी, तिचा पती देवासारखा असतो ज्यामध्ये तिला कोणतीही कमतरता किंवा कमतरता पाहायची नसते. पतीसाठी, त्याची पत्नी ही एक जबाबदारी असते, एक अशी स्त्री जिचा तो आदर करतो पण ती तिच्याशी सर्व काही उघडपणे शेअर करू शकत नाही कारण ते दोन भिन्न व्यक्तिमत्त्वे आहेत.

पण जर तुम्ही तुमच्या जीवनसाथीलाही तुमचा मित्र बनवला आणि स्वतः त्यांचे मित्र बनले तर आयुष्य पूर्णपणे बदलते. जर तुम्ही मित्र बनवले तर तुम्ही त्यांना समान हक्क देऊ शकाल. नाते कोणतेही असो, त्यात समानता आणि आदर असणे खूप महत्वाचे आहे. अशा परिस्थितीत, जर जीवनसाथी मित्र असेल तर पती-पत्नीमधील वाद सोडवणे सोपे होईल. तिथे संवादाचा मार्ग खुला असेल. आपल्या एकमेकांशी असलेल्या समस्यांवर चर्चा करता येईल आणि त्या सोडवण्यासाठी प्रयत्न करता येतील.

एक निघून गेल्यावर दुसरा जुना वाटू लागतो

एक जोडीदार निघून गेल्यावर दुसरा मोठा होऊ लागतो आणि वय कितीही असो, त्याचे विचार जोडीदारासोबत थांबतात. तिची स्वप्ने, आशा, आकांक्षा, आनंद, सर्वकाही तिच्या जीवनसाथीसोबत जाते. महिलांना आता प्रश्न पडतो की त्यांनी स्वतःला कोणासाठी सजवावे, आता त्यांची प्रशंसा कोण करेल? त्यांच्या चेहऱ्यावरील तेज निघून जाते. जोडीदारापासून वेगळे होण्याच्या दु:खाच्या फक्त सावल्या त्याच्यावर दिसतात. ताण इतका वाढतो की आरोग्याच्या अनेक समस्या उद्भवतात. रक्तदाब, साखर इत्यादी अनेक आजार त्यांना जखडतात आणि त्याशिवाय, घराची काळजी घेणे आणि मुलांची जबाबदारी त्यांना वेळेआधीच म्हातारे करते. दिवसभर धावपळ केल्यानंतर, रात्री अंथरुणावर जाणवणारा एकटेपणा तुम्हाला जगू देत नाही आणि मरूही देत ​​नाही.

आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर जोडीदाराची गरज असते

कर्नाटकातील म्हैसूर येथे राहणाऱ्या ७३ वर्षीय वृद्धाने लग्नाची जाहिरात दिली आहे. तो सरकारी शिक्षकाच्या नोकरीतून निवृत्त झाला आहे आणि घरी एकटाच राहतो. त्याला आता एकटेपणाची भीती वाटते. तो आता जीवनसाथी शोधत आहे.

अशा जाहिराती आता सामान्य झाल्या आहेत. अनेक संस्था वृद्धांचे लग्न लावण्याचे काम देखील करतात. कारण आता लग्न वयावर अवलंबून नाही. पूर्वी, जिथे संयुक्त कुटुंबे होती, तिथे एखाद्याचा जोडीदार वेगळा झाला तरीही, त्या व्यक्तीची काळजी घेण्यासाठी आणि त्याची काळजी घेण्यासाठी घरात बरेच लोक असायचे. पण आता विभक्त कुटुंबांच्या युगात, जोडीदार गेल्यानंतर सर्वकाही एकट्याने हाताळणे कठीण होते. नातेवाईकही आमच्यासोबत फक्त काही दिवस राहतात. म्हणूनच मी माझे उर्वरित आयुष्य कसे घालवायचे याचा विचार करूनच चिंताग्रस्त होतो.

तुमचा अहंकार आणि अहंकार सोडून द्या आणि तुमच्या जोडीदाराशी जुळवून घेण्यास शिका

रचना म्हणते, “माझ्या पतीशी झालेल्या छोट्याशा भांडणानंतर, तो मला घेण्यासाठी माझ्या आईवडिलांच्या घरी आला, पण नंतर काही खोट्या नातेवाईकांच्या आणि माझ्या आईवडिलांच्या घरातील काही लोकांच्या बोलण्यामुळे मी त्याच्यासोबत गेलो नाही. उलट, त्यांनी त्याला फसवले आणि खोट्या हुंड्याच्या प्रकरणात अडकवले. पण आता ६ वर्षे झाली आहेत आणि मी घरी बसली आहे, केस खोटी होती, म्हणून माझ्या पतीला निर्दोष सोडण्यात आले. त्याने पुन्हा लग्न केले. आज मला वाटतं की जर मी माझ्या नवऱ्यासोबत गेलो असतो जेव्हा तो मला घ्यायला आला असता तर आज मला एक-दोन मुले झाली असती आणि मीही माझ्या मित्रांसारखी माझ्या नवऱ्यासोबत आनंदी असते.”

म्हणून हे समजून घ्या, कोणीही तुम्हाला पाठिंबा देणार नाही पण सर्वजण सल्ला देतील. शेवटी तुमचे आयुष्य उद्ध्वस्त होईल. जर भांडण झाले तर नाते संपवण्यापेक्षा काही दिवस रागावलेलेच बरे.

खरं तर, आयुष्यात असे अनेक टप्पे येतात जिथे आपल्याला महत्त्वाचे निर्णय घ्यावे लागतात. जर आपण स्वतःचे हित लक्षात न घेता आणि नातेवाईक आणि मित्रांच्या प्रभावाखाली काही चुकीचे निर्णय घेतले तर त्याचे परिणाम आपल्याला आयुष्यभर भोगावे लागतात. म्हणून, तुमचा अहंकार आणि अहंकार बाजूला ठेवा आणि तुमच्या जोडीदाराला त्याच्या सर्व कमतरतांसह स्वीकारा आणि त्यासोबत जगायला शिका. मग आयुष्य चालत राहील पण जर आपण एकमेकांना सोडले तर आयुष्य आणखी वाईट होईल. मग जर तुम्ही दुसरा जोडीदार शोधलात तर सुरुवातीला तुम्हाला तो सापडणार नाही आणि जरी अनेक वर्षे संघर्ष करूनही तुम्हाला तो सापडला तरी, तुम्हाला तुमच्या पहिल्या जोडीदाराशी जुळवून घेण्यास संकोच वाटला त्यापेक्षा ५० पट जास्त जुळवून घ्यावे लागेल. आणि जर तुम्हाला जोडीदार मिळाला नाही तर संपूर्ण आयुष्य एकटे घालवणे देखील एक शाप बनेल.

जर तुम्ही जुळ्या मुलांची आई होणार असाल तर या गोष्टी लक्षात ठेवा

* दीक्षा मंगला

जुळ्या मुलांची आई : जुळ्या मुलांना जन्म देणे गर्भधारणेच्या आधीच परिवर्तनशील अनुभवाला एका नवीन पातळीवर घेऊन जाते. जुळी मुले असणे हा एक अनोखा अनुभव आहे ज्यामध्ये अनेक भावना, शारीरिक बदल आणि लॉजिस्टिकल समस्या असतात, गर्भधारणेच्या सुरुवातीच्या टप्प्यापासून ते दोन नवजात मुलांचे पालनपोषण करण्याच्या आनंद आणि आव्हानांपर्यंत. बाळंतपणानंतरचे जीवन आणि जुळ्या मुलांना जन्म देण्याचा अनुभव पहा.

सुरुवातीचे टप्पे : तुम्हाला जुळी मुले होणार आहेत हे कळणे तुम्हाला जुळी मुले होणार आहेत हे कळणे अनेकांसाठी धक्कादायक आणि भीतीदायक असू शकते. जेव्हा एखाद्या महिलेला एकाच गर्भधारणेपेक्षा किंवा सुरुवातीच्या अल्ट्रासाऊंड शोपेक्षा जास्त गंभीर लक्षणे जाणवू लागतात तेव्हा हे अनेकदा घडते. सकाळी जास्त तीव्र आजार, वजन वाढणे आणि पोटाची वाढ ही जुळ्या गर्भधारणेची सुरुवातीची लक्षणे आहेत. जुळ्या मुलांची गर्भधारणा निश्चित झाल्यावर येणाऱ्या भावना आनंद आणि उत्साहापासून ते आश्चर्य आणि भीतीपर्यंत असू शकतात. तुमच्याकडे दोन लहान मुलांची काळजी घ्यायची आहे हे जाणून घेणे रोमांचक आणि चिंताग्रस्त दोन्ही असू शकते.

जुळी मुले गर्भधारणा : भावनिक आणि शारीरिक अडचणी : जुळी मुले बाळगणे शारीरिकदृष्ट्या थकवणारे असते. गर्भधारणेदरम्यान एका महिलेच्या शरीरात वेगाने बदल होतात कारण ती दोन विकसनशील बाळांना जन्म देत असते.

सामान्य अडचणींमध्ये हे समाविष्ट आहे

वाढलेला थकवा : दोन गर्भ टिकवण्यासाठी, शरीराला जास्त मेहनत करावी लागते, ज्यामुळे थकवा वाढतो. याव्यतिरिक्त, जुळ्या गर्भधारणेमुळे विश्रांतीची गरज वाढू शकते.

मॉर्निंग सिकनेस : जरी जुळ्या मुलांपुरते मर्यादित नसले तरी, अनेक गर्भधारणेदरम्यान प्रोजेस्टेरॉन आणि एचसीजीसारख्या संप्रेरकांच्या पातळीत वाढ झाल्याने मळमळ आणि उलट्या वाढू शकतात.

गुंतागुंतीचा धोका जास्त : जुळ्या मुलांसह गर्भधारणा ही उच्च-जोखीम मानली जाते. अकाली प्रसूती, गर्भावस्थेतील मधुमेह आणि प्रीक्लेम्पसिया हे काही संभाव्य दुष्परिणाम आहेत. जुळ्या मुलांची अपेक्षा करणाऱ्या महिलांना वैद्यकीय तज्ञांकडून वारंवार तपासणी आणि अतिरिक्त अल्ट्रासाऊंडची आवश्यकता असण्याची शक्यता जास्त असते.

वजन वाढणे आणि शारीरिक अस्वस्थता : जुळ्या गर्भधारणेदरम्यान जास्त वजन वाढणे सामान्य आहे आणि त्यामुळे पाय सुजणे, ओटीपोटात दाब येणे आणि पाठदुखी यासारख्या अतिरिक्त शारीरिक अस्वस्थता येऊ शकते. वाढत्या पोटामुळे आणि शरीराला दोन बाळांना आधार देण्याची गरज असल्यामुळे हालचालींच्या समस्या देखील उद्भवू शकतात.

भावनिक ताण : जुळ्या मुलांची अपेक्षा केल्याने उत्साह आणि भावनिक ताण दोन्ही येऊ शकतात. बऱ्याच स्त्रिया त्यांच्या शरीरावर येणाऱ्या शारीरिक ताणांबद्दल आणि गर्भधारणेसोबत येणाऱ्या भावनिक जबाबदाऱ्यांबद्दल काळजी करतात, ज्यासाठी अनेकदा अतिरिक्त तयारीची आवश्यकता असते.

भावनिक आधार : जोडीदाराकडून, जुळ्या मुलांकडून भावनिक आधार मिळणे. एकाच वेळी दोन मुले जन्माला घालण्यामुळे येणारा ताण कमी करण्यासाठी एक मजबूत आधार नेटवर्क असण्यास मदत होते. जुळ्या मुलांच्या जन्माच्या तयारीसाठी कुटुंब आणि मित्र हे एक महत्त्वाचे घटक आहेत.

जुळ्या मुलांचा जन्म : एक महत्त्वाची घटना माता आणि त्यांच्या कुटुंबियांसाठी, जुळ्या मुलांना जन्म देणे हा खूप भावनिक काळ असू शकतो. आई आणि बाळाचा जन्म ब्रीच किंवा डोके खाली असलेल्या स्थितीत, इतर स्थितींसह झाला आहे याची खात्री करण्यासाठी अनेकदा वैद्यकीय तज्ञांच्या पथकाची आवश्यकता असते.

जुळी बाळंतपण, योनीमार्गे असो किंवा सिझेरियनद्वारे : आरोग्य आणि सुरक्षितता. जुळ्या बाळंतपणाची शक्यता अधिक अनिश्चित असू शकते कारण डॉक्टर प्रसूतीच्या काळात दोन्ही बाळांवर लक्ष ठेवतात. जन्मानंतर जुळ्या मुलांना एकत्र राहू दिले जाऊ शकते किंवा त्यांना वेगळ्या इनक्यूबेटरमध्ये ठेवावे लागू शकते.

प्रसूतीनंतरच्या आयुष्यात जुळ्या मुलांचे संगोपन व्यवस्थापित करणे,

प्रसूतीनंतरचे आयुष्य : जुळ्या मुलांचे संगोपन हाताळणे जुळ्या मुलांचे आगमन झाल्यावर खरा प्रवास सुरू होतो. जुळ्या मुलांची काळजी घेणे हे रोमांचक आणि थकवणारे दोन्ही असू शकते. नवीन पालकांना अनेकदा अनेक अडचणींचा सामना करावा लागतो.

झोपेचा अभाव : जेव्हा तुमच्याकडे दोन नवजात बाळे असतात तेव्हा झोपेचा अभाव ही एक नियमित समस्या असते. पालकांना अनेकदा एकाच वेळी दोन बाळांना खायला घालावे लागते, बदलावे लागते आणि शांत करावे लागते, ज्यामुळे झोपेत व्यत्यय येतो आणि २४ तास काळजी घ्यावी लागते.

आहार देणे : जुळ्या मुलांना आईचे दूध असो किंवा फॉर्म्युला वापरून दूध पाजणे, त्यात काही आव्हाने असतात. दोन्ही बाळांना एकाच वेळी स्तनपान देणे ही मातांमध्ये एक सामान्य निवड आहे, ज्यासाठी समन्वय आणि सराव आवश्यक आहे.

वेळेचे व्यवस्थापन : जुळ्या मुलांचे संगोपन करताना वेळेचे व्यवस्थापन महत्त्वाचे असते. दोन बाळांची काळजी घेत असताना, नवीन पालकांना स्वयंपाक, साफसफाई आणि कपडे धुणे यासारखी दैनंदिन कामे कशी करायची हे शोधून काढावे लागते.

प्रेमाचा आनंद दुप्पट करा : जुळे पालक असणे आव्हानात्मक असू शकते, परंतु ते दुप्पट आनंद देखील देते. दोन बाळांना एकत्र वाढताना आणि विकसित होताना पाहणे हा एक अनोखा अनुभव आहे. सुरुवातीला, जुळी मुले सहसा एकमेकांशी एक विशेष बंध निर्माण करतात आणि खेळ, हास्य आणि हास्याद्वारे एकमेकांबद्दल कौतुक व्यक्त करतात.

भावनिक रोलरकोस्टर : जुळ्या मुलांचे संगोपन हा एक बहुआयामी भावनिक अनुभव असू शकतो. असे दिवस येतात जेव्हा तुम्ही खूप थकलेले असता, पण असे दिवस देखील येतात जेव्हा तुम्ही खूप आनंदी असता. जुळ्या मुलांचे बंधन जुळ्या मुलांमधील नाते पाहणे हे त्यांच्या पालकत्वाच्या सर्वात गोंडस पैलूंपैकी एक आहे. अनेक जुळ्या मुलांना लहानपणापासूनच एकमेकांच्या सहवासात आराम मिळतो. ते जसजसे मोठे होतात तसतसे ते खेळ, परस्पर शिक्षण आणि एका विशेष प्रकारच्या मैत्रीद्वारे एक अनोखे बंध तयार करतात. जुळ्या मुलांचे भावंडांचे नाते त्यांच्या उर्वरित आयुष्यासाठी आनंद आणि आधार देऊ शकते.

कधीकधी थकवा येत असला तरी जुळ्या मुलांचे पालक होण्याचा विशेष अनुभव समाधान आणि आनंदाची अतुलनीय भावना प्रदान करतो. गर्भवती राहणे आणि जुळ्या मुलांचे संगोपन करणे हा प्रेम, आनंद आणि चिरस्थायी आठवणींनी भरलेला एक अविश्वसनीय अनुभव आहे.

मी स्वतःला खूप भाग्यवान समजते की मला दोन सुंदर मुली आहेत, किरत आणि कियारा, ज्यांनी मला एक व्यक्ती म्हणून बदलले आहे आणि मला मातृत्व आणि स्त्रीत्वाचा खरा अर्थ दाखवला आहे.

अटींवर जे केले जाते ते प्रेम नसून एक करार असतो

* शिखा जैन

प्रेमाचे नियम : प्रेमात कोणत्याही अटी नसतात, पण तू अटींवर प्रेम केलेस, साहिबा, प्रेमात कोणताही सौदा नसतो. अशी अनेक बॉलिवूड गाणी आहेत जी प्रेमाच्या अटींवर बनवली जातात आणि प्रेमात कोणत्याही अटी नसतात. तो हा संदेश देताना दिसतो. खरंच, प्रेम ही एक निस्वार्थी भावना आहे; तिथे परिस्थितीचा काय उपयोग? पण आजकाल प्रेमाची भावना कुठेतरी हरवत चालली आहे आणि त्याची जागा परिस्थितीने घेतली आहे.

अलिकडेच, उत्तर प्रदेशातील २५ वर्षीय सृष्टी तुली ही व्यावसायिक पायलट होती. त्याच्या आत्महत्येचे प्रकरण सध्या चर्चेत आहे. सृष्टीने मुंबईतील तिच्या भाड्याच्या फ्लॅटमध्ये डेटा केबलला गळफास लावून आत्महत्या केली. या प्रकरणात पोलिसांनी मृत सृष्टी तुलीचा प्रियकर आदित्य पंडित याला अटक केली आहे. असाही आरोप आहे की आदित्य पंडित सृष्टीला मांसाहार सोडण्यासाठी त्रास देत असे. मुलीने मुलाला खूप समजावून सांगण्याचा प्रयत्न केला पण तो ऐकला नाही आणि या वादामुळे मुलीने आत्महत्या केली. आता तुम्ही याला काय म्हणाल? तुम्हाला वाटतं का तो मुलगा मुलीवर प्रेम करत होता? सशर्त प्रेमासाठी मरण्याची गरज नाही.

दुसरे म्हणजे, धर्म आणि रीतिरिवाजांमुळे अनेक प्रेम प्रेम राहात नाहीत. ते प्रत्यक्षात तडजोड बनतात. जेव्हा मी पहिल्या दिवशी मांसाहारी जेवण केले, तेव्हा दुसऱ्या दिवशी मी ते खाऊ शकणार नाही असे म्हणत ते खाण्यास नकार द्यायचो. हा विषय पुढे नेण्याची गरज का होती? तुम्हाला २-४ बैठकांमध्ये कळले असेलच की ती मुलगी मांसाहारी असते. मग तुम्ही हे नातं इतक्या लांब का राहू दिलंत?

तुम्हाला वाटत असेल की माझ्या प्रेमात मांसाहारी असणे खूप मोठी गोष्ट आहे, ती ते फक्त तेव्हाच सोडेल जेव्हा मी तिला तसे करायला सांगेन. हीच गोष्ट आणि विचारसरणी चुकीची आहे. जर तुमची प्राथमिकता मुलीने फक्त शाकाहारी जेवण खावे अशी असेल तर तुम्ही ही गोष्ट आधीच स्पष्ट करायला हवी होती. जेणेकरून कोणाचाही जीव जाऊ नये. याचा अर्थ असा की तो मुलगा प्रेमाच्या लायक नाही. अशा प्रेमासाठी जीव देण्याची गरज नाही, फक्त धाडस करून त्या नात्यातून बाहेर पडण्याची गरज आहे.

अशा घटना आता सामान्य झाल्या आहेत ज्यामध्ये एक जोडीदार एखादी अट ठेवतो आणि जर दुसरा त्याला सहमत नसेल तर वाद इतका मोठा होतो की अशा परिस्थितीत प्रेमाचे दावे खूप मागे राहतात. प्रेमात अटी लादणाऱ्याला प्रियकर म्हणता येणार नाही.

प्रेम सशर्त आहे की नाही याबद्दल लोकांचे मत

बँकेतून निवृत्त झालेले सुनीलजी याबद्दल असे म्हणतात: मी एक पिता आहे आणि मी माझ्या मुलावर निःशर्त प्रेम करतो. मला वाटतं मी माझ्या पत्नीवरही निःस्वार्थ प्रेम करतो. असं असलं तरी, माझ्या पत्नीच्या काही गोष्टी किंवा चुका आहेत ज्यामुळे आमचे लग्न संपुष्टात येऊ शकते, पण मला वाटतं की मी अजूनही तिच्यावर प्रेम करेन. कदाचित माझा मुलगा अशा काही गोष्टी करेल ज्या मी अजिबात सहन करू शकणार नाही आणि कदाचित मी त्याच्यासोबत एकाच घरात राहू शकणार नाही. पण तरीही याचा अर्थ असा नाही की मी तिच्यावर प्रेम करणार नाही.

मला वाटतं ते “प्रेम” म्हणजे काय यावर अवलंबून आहे. मला खूप लोक आवडतात. प्रेमात कोणत्याही अटी नसतात. तथापि, आपल्याकडे इतर सामाजिक करार आहेत ज्यात अटी आहेत आणि ते त्या अटी फक्त मला आवडतात म्हणून मोडू शकत नाहीत.

याबद्दल हिमांशू म्हणतो की प्रेमात कोणत्याही अटी नसतात. प्रेम निस्वार्थ असते. मला असं वाटतं. हो अगदी, जर मध्ये काही अट असेल तर तुम्ही प्रेम देऊ शकाल का? नाही, कारण तुम्ही त्या स्थितीबद्दल सतत विचार करत राहाल जेणेकरून तुम्ही कोणतीही चूक करू नये आणि स्थिती तुटू नये. तुम्ही नेहमीच जागरूक असाल पण प्रेमात स्वातंत्र्य आहे. एकमेकांबद्दल आदर आहे.

आशा याबद्दल म्हणतात की प्रेम माणसाला निर्भय, शूर, निस्वार्थी आणि परोपकारी बनवते; जिथे प्रेम असेल तिथे समर्पण नक्कीच असेल. एक गोष्ट समजून घ्या की समर्पण ही प्रेमाची अट नाही, समर्पण हा प्रेमाचा स्वभाव आहे. अटी असलेली कोणतीही गोष्ट म्हणजे करार. प्रेमात कोणत्याही अटी नसतात आणि जो अटी घालतो तो प्रेम करू शकत नाही. जर तुम्हाला प्रेम करायचे असेल तर तुम्हाला हार मानण्याची गरज नाही. ते असे आहे: जर दिवा लावला तर प्रकाश असेल. तुम्ही दिवा लावला आणि प्रकाशच नसेल हे शक्य नाही. जिथे जिथे प्रेमाचा प्रकाश जळतो तिथे तिथे समर्पणाचा प्रकाश असला पाहिजे.

अटी आणि शर्ती काय आहेत?

१. मांसाहारी पदार्थ खाणे बंद करा.

२. तुम्हाला माझा धर्म स्वीकारावा लागेल.

३. तुला माझ्या आईशी जुळवून घ्यावे लागेल.

४. आम्हाला पारंपारिक कपडे जास्त आवडतात.

५. लग्नानंतर तू काम करशील की नाही हे माझे कुटुंब ठरवेल.

मुलींच्या अटी

१ तू माझ्याशिवाय दुसऱ्या कोणत्याही मुलीशी मैत्री करणार नाहीस.

२ मला आठवड्याच्या शेवटी उशिरा झोपणारे लोक आवडत नाहीत.

३ मला नेहमीच मित्रांचा सहवास आवडत नाही, तुला मला सोडून जावे लागेल.

४ तुम्हाला तुमच्या गेमिंग सवयी बदलाव्या लागतील

५ मी तुमच्या मोठ्या संयुक्त कुटुंबात जुळवून घेऊ शकणार नाही, आपण वेगळ्या घरात राहू.

६ आपण दोघेही एकच करिअर निवडू.

सशर्त प्रेमाचे तोटे

आज इतक्या अटी घालणारी व्यक्ती उद्या तुमचा मुद्दा पटवून देण्यासाठी तुम्हाला छळूही शकते. अशा प्रेमाची कोणतीही हमी नाही; ही स्थिती कधी हट्टीपणात बदलेल हे सांगता येत नाही. अशा नात्यात आदराला स्थान नसते कारण हे नाते समान नसते. जिथे दोघेही एकमेकांच्या इच्छेचा आदर करतात तिथे समानता असते, पण इथे एका व्यक्तीची स्वतःची पद्धत असते. प्रेमात अटी आल्यावर काय करावे

या व्यक्तीचा स्वभाव काय आहे हे काही बैठकांमध्येच समजून घेतले पाहिजे. त्याच्या घरात वातावरण कसे आहे? जीवनात त्याचे प्राधान्य काय आहे? पण जर तुम्हाला समजत नसेल तर समजून घेण्याचा प्रयत्न करा. शेवटी, ही संपूर्ण आयुष्याची बाब आहे. जर त्या मुलाला तुम्ही मांसाहारी पदार्थ खाल्ल्याने समस्या असेल किंवा तुम्हाला त्याच्या संयुक्त कुटुंबात समस्या असेल किंवा तत्सम काहीतरी दिसत असेल, तर नाते लांबवण्याचा काही उपयोग नाही.

तुमच्या जोडीदाराशी बोला की या अटी तुम्हाला मान्य नाहीत

तुम्हाला खरोखर वाटते का की जी व्यक्ती तुमच्यावर काही अटी घालून प्रेम करते ती विश्वास ठेवण्यास पात्र आहे? आज त्याची एक अट आहे जी तो तुमच्यासाठी बदलू शकत नाही, उद्या तो अशा हजार अटी ठेवणार नाही याची काय हमी आहे? अशा जोडीदाराला सोडून जाणे शहाणपणाचे आहे पण त्याला फक्त सोडून जाऊ नये तर त्याला एक वाईट स्वप्न समजून विसरून जावे.

निःशर्त प्रेम कसे दिसते?

खरे प्रेम कोणत्याही अटी किंवा अपेक्षांशिवाय असते. याचा अर्थ असा की प्रियकर त्याच्या जोडीदारावर कोणत्याही बाह्य कारणाशिवाय प्रेम करतो, जसे की त्याचे गुण, त्याची स्थिती किंवा इतर कोणतीही परिस्थिती. बिनशर्त प्रेमाचा अर्थ असा आहे की दोन्ही भागीदार एकमेकांना त्यांच्या पूर्ण वास्तवात आणि अपूर्णतेत स्वीकारतात.

तो कधीही तुमचा न्याय करत नाही. तुमच्या जीवनशैलीऐवजी, तुमचे कपडे, आनंदाने फिरण्याची तुमची शैली स्वीकारा. अशा नात्याला भविष्य नसते.

 

वैवाहिक नातेसंबंधात संपूर्ण सत्य सांगणे आवश्यक नाही

* शिखा जैन

तुम्ही म्हणू शकता की तुम्ही तुमच्या जोडीदाराशी पूर्णपणे एकनिष्ठ आहात? खरे बोलण्याची किंमत मोजावी लागली असे कधी घडले आहे का? तुमचे प्रत्येक रहस्य तुमच्या जोडीदारासोबत शेअर करणे तुमच्यासाठी महाग झाले आहे का? तुमच्या खोट्यामुळे तुम्ही तुमच्या जोडीदाराच्या भावना दुखावल्या आहेत का, सत्य नाही आणि तुम्हाला ते सत्य बोलल्याचा पश्चाताप होतो का?

रहीमची अतिशय प्रसिद्ध जोडी आहे

जर विश्वासात तडा गेला तर विश्वास परत मिळवता येत नाही, असे रहिमचे म्हणणे आहे. जे तुटले आहे ते पुन्हा जोडता येत नाही; म्हणजेच प्रेमाचा धागा कधीच तुटू नये कारण तो एकदा तुटला की पुन्हा जोडता येत नाही आणि जोडला तरी एक गाठ कायम राहते. जर हा धागा नवीन लग्नाचा असेल तर तो तुटण्याची किंवा त्यात गाठ पडण्याची शक्यता जास्त असते, कारण सुरुवातीला तो थोडा कच्चा असतो. नात्याच्या गाठी बाहेरून दिसत नसतात, पण त्या मनात राहतात, जी आयुष्यभर आपल्यासोबत राहतात.

दुसऱ्या शब्दांत, कधीकधी सत्य बोलण्याच्या आपल्या सवयीमुळे आपल्या चांगल्या नातेसंबंधांमध्ये अशी दरी निर्माण होते की ती कधीही भरून निघू शकत नाही. असो, नवरा-बायकोचे नाते कधी बर्फाचे असते तर कधी आगीचे असते. कधी सुखाचा तर कधी दु:खाचा, पण या नात्याचा धागा जसा नाजूक आहे तितकाच घट्ट आहे. विश्वासाने विणलेला आणि प्रेमाने भिजलेला हा धागा विश्वासावर टिकून आहे. असा विचार करून तुम्ही तुमच्या लग्नापूर्वीच्या अफेअरचे तपशीलही तुमच्या जोडीदारासोबत शेअर करता.

पण ही गोष्ट जोडीदाराला कळताच त्याला तुमच्या प्रामाणिकपणाचा अभिमान वाटत नाही, तर आधीच्या अफेअरबद्दल कळल्यानंतर दोघांमध्ये दरी निर्माण होते आणि बंध कमकुवत होऊ लागतात. त्याचवेळी मनापासून पटवून द्या की आता तसे काही नाही, तर नकळत दोघांमध्ये दुरावा निर्माण होतो. जे भरणे कठीण होते.

सत्य लपवण्यामागचे कारण काय?

ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटीच्या अभ्यासानुसार, लोक अनेकदा खोटे बोलतात कारण त्यांना त्यांच्या जोडीदाराच्या भावना दुखावण्याची इच्छा नसते. खोटे बोलण्यामागे सुरक्षितता आणि संरक्षणाची भावना असते, ज्याचा उद्देश नातेसंबंध मजबूत आणि आनंदी करणे हा आहे.

मानसशास्त्रज्ञ रॉबिन डनबर यांनी असेही म्हटले आहे की खोटे बोलल्याने भावना दुखावत नाहीत, ज्यामुळे नातेसंबंध स्थिर आणि गोड राहण्यास मदत होते. पण खोट्याचा नकारात्मक प्रभाव पडू नये आणि सत्य नेहमी महत्त्वाचे ठेवले पाहिजे हेही महत्त्वाचे आहे.

कधी कधी आपल्या जोडीदारावरचं प्रेम इतकं असतं की जोडीदार त्याच्या/तिच्या भावना दुखावण्याचा विचारही करू शकत नाही आणि कधी कधी सत्य इतकं कटू असतं की समोरच्याला ते आवडणार नाही आणि त्यातून काही फायदा होत नाही आम्ही फक्त वाढवू. असा विचार करून लोक आपल्या पार्टनरला संपूर्ण सत्य सांगत नाहीत.

सत्य कोणत्या बाबतीत लपलेले आहे?

आपल्या माजी बद्दल बोलण्यापूर्वी 10 वेळा विचार करा. यामुळे विश्वास गमावण्याचे प्रमाण जास्त आहे. जर तुमचा जोडीदार मालक असेल तर सत्य सांगणे कठीण होऊ शकते.

एखाद्याचा मृत्यू किंवा अपघातासारख्या गंभीर घटनेची माहिती द्यावी लागली तर थोडे खोटे बोलून मनोबल वाढवता येते.

एखाद्याच्या आवडी-निवडीचा जोडीदारावर परिणाम होत असेल तर जोडीदाराला खूश करण्यासाठी पांढरे खोटे बोलावे लागते.

जर एखाद्याला आपल्या भावना योग्यरित्या कसे व्यक्त करावे हे माहित नसेल तर तो खोटे बोलू शकतो.

जर एखाद्याला स्वतःला बरे वाटायचे असेल तर तो खोटे बोलू शकतो.

आपल्या आईच्या घराबद्दल सर्व काही सांगणे आवश्यक नाही. बऱ्याच वेळा चांगल्यासाठी सांगितलेल्या गोष्टींसाठी आयुष्यभर टोमणे ऐकावे लागतात की तुमचे कुटुंबीय असे आहेत. मग अशा गोष्टी किंवा त्यांच्या कमकुवतपणा तोंडातून का सांगता?

बहुतेक बायका त्यांच्या पतींना त्यांच्या विस्तृत खरेदी सूचीबद्दल सांगत नाहीत. एवढेच नाही तर आजही ५०% नवरे आहेत ज्यांना त्यांच्या पत्नीच्या खरेदीची माहिती नाही.

नात्यातील भांडणे थांबवण्यासाठी अनेकदा खोटे बोलले जाते. जेव्हा तुम्ही तुमच्या जोडीदाराच्या काही प्रश्नामुळे अधिक चिंतित होतात, तेव्हा खोटे बोलणे ही सर्वात सोपी गोष्ट वाटते.

सगळं सांगायची काय गरज?

पौगंडावस्थेत, आपण सर्वजण प्रेमाने वेडलेले असतो. पण या वयात फार कमी नातेसंबंध लग्नापर्यंत पोहोचतात आणि मग तुम्ही आयुष्यात पुढे जा आणि लग्न करण्याचा निर्णय घेतला. हे सुद्धा खरे आहे, पण जेव्हा तुम्ही तुमच्या आयुष्यात आधीच पुढे गेला आहात, तेव्हा ते मृतदेह खोदून तुमच्या जोडीदाराला हे सांगण्यात काय अर्थ आहे. आता तुम्ही हे प्रकरण खूप मागे सोडले आहे, म्हणून हे सर्व विसरून जा की हे सर्व तुमच्यासोबत कधीच घडले नाही, मग हे तुमच्या जोडीदाराला सांगण्याचा प्रश्नच येत नाही.

कधीकधी सत्य हानिकारक असू शकते

जेव्हा एखादी व्यक्ती आपल्या आयुष्यात खूप आनंदी असते तेव्हा त्याला वाटते की त्याने आपल्या जोडीदारापासून काहीही लपवू नये, परंतु प्रत्येकवेळी हा प्रामाणिकपणा कामी येत नाही. तुमचा जोडीदार हे सत्य ऐकण्यास तयार आहे की नाही हे तुम्हाला माहीत नाही किंवा तो किंवा ती यावर काय प्रतिक्रिया देईल हे तुम्हाला माहीत नाही. यामागे तुमचा हेतू चांगला असू शकतो, परंतु यामुळे तुमच्या नात्यात मोठी दरी निर्माण होऊ शकते.

उदात्त हेतूने बोललेले खोटे असे खोटे बोलण्यापेक्षा जास्त स्वीकार्य असते ज्याचे कोणतेही परिणाम नसतात किंवा एखाद्याला वेदना किंवा हानी पोहोचवते. विशेषतः एखाद्याला मदत करण्यासाठी किंवा एखाद्याचा जीव वाचवण्यासाठी बोललेले खोटे सत्यापेक्षा अनेक पटींनी चांगले असते.

तरीही, अंतिम उत्तर तुमच्या नातेसंबंधांचे परीक्षण करणे असेल. एक, दोन, दहा प्रसंगी त्याची चाचणी घ्या आणि तुम्हाला काय अनुभव येतो ते पहा. पुढे कोणता मार्ग अवलंबायचा हे स्वतः ठरवण्याची ताकद तुमच्यात असेल. जर तुम्हाला सत्य लपवायचे असेल तर त्याची जबाबदारी घ्या आणि जर तुम्हाला खरे सांगायचे असेल, तर त्यामुळे जर नात्यात कलह निर्माण झाला तर त्याला कसे सामोरे जायचे हे देखील कळले पाहिजे.

सासू हे नाते आहे काही खास

* गरिमा पंकज

अंकुशची आई सून दीपाच्या वागण्यावर खूप नाराज होती. दीपा तिला नातवाला भेटू देत नसे. आधी तिने वेगळे घर घेतले आणि आता एकाच शहरात राहूनही ती मुलाला त्यांच्यापासून दूर ठेवत होती. जेव्हा अंकुशने आईची बाजू घेत पत्नीला जाब विचारला तेव्हा तिने आजीला महिन्यातून एकदा नातवाला भेटण्याची परवानगी दिली. मात्र फोनवर संभाषण किंवा भेटवस्तूंची देवाणघेवाण यासाठी परवानगी नव्हती.

सासू न कळवता मुलाला भेटायला आल्यास तिला राग यायचा. दीपाच्या अशा वागण्याचा अंकुशच्या आईला खूप त्रास होत असे. दरम्यान अंकितचे आजीबद्दलचे प्रेम आणि जिव्हाळाही कमी होत होता. महिन्यातून एक-दोनदाही आजीला भेटायला जायला तो कंटाळत असे.

कालांतराने अंकुशच्या आईने हे सर्व मान्य केले, पण एक दिवस परिस्थिती बदलली. त्यादिवशी दीपाची तब्येत बिघडली होती. मोलकरीणही सुट्टीवर होती. दीपाने बहिणीला फोन केला असता तिने परीक्षा असल्याने मदतीसाठी येण्यास नकार दिला. दीपाच्या आईच्याही पायाला जखमा झाल्या होत्या, त्यामुळे ती येऊ शकली नाही.

दीपाने जेव्हा तिची समस्या अंकुशला सांगितली तेव्हा अंकुशने सुचवले, ‘‘मी अंकितला आईकडे सोडेन जेणेकरून ती त्याच्या खाण्यापिण्याची काळजी घेईल. मी स्वत: तिथेच जेवेन आणि तुझ्यासाठी जेवण घेऊन येईन.’’

दीपाला थोडी लाज वाटली. सासू मदत करणार नाही, असे तिला वाटले, पण अंकुशला विश्वास होता की आई सगळं सांभाळेल. तसेच झाले. सासूने अंकित आणि अंकुशची काळजी तर घेतलीच, पण दुपारी वेळ मिळेल तेव्हा येऊन दीपाचे घर साफ केले. तिने फळे कापून दीपाला खायला दिली. तिच्या डोक्यावर प्रेमाने हात फिरवत म्हणाली, ‘‘जेव्हा कधी तुला माझी गरज असेल तेव्हा मला बोलव.’’

दीपाचे डोळे पाणावले. सासूचा हात प्रेमाने धरून ती म्हणाली, ‘‘मी तुमच्यासारख्या प्रेमळ आईवर अत्याचार केले. तुम्हाला अंकितपासून दूर ठेवले, जेव्हा की तुमच्यापेक्षा जास्त प्रेम त्याच्यावर कोणीच करू शकणार नाही. आपल्या माणसांचे महत्त्व दु:खातच लक्षात येते.’’

या घटनेनंतर दीपा पूर्णपणे बदलली. सासू किती उपयोगी आहे, हे तिला समजले होते. एकत्र राहत नसतानाही सासूने तिला साथ दिली त्यामुळेच दीपाने अंकितवरील आजीला भेटण्याची बंदी उठवली. ती स्वत: अंकुशला आजीशी बोलायला सांगू लागली. तिचे प्रेम त्याला समजावे, यासाठी प्रयत्न करू लागली. आजीचे प्रेम त्याची सदैव सोबत करेल, हे तिला समजले होते.

सासूचे वास्तव समजून घ्या

अनेकदा सूनांना सासूचे महत्त्व कळत नाही आणि त्या त्यांना घर तसेच मुलांपासून दूर ठेवण्याचा प्रयत्न सुरू करतात. कालांतराने, जेव्हा त्यांना त्यांच्या चुका लक्षात येतात तेव्हा मात्र स्वत:च्या कृतीचा खूप पश्चाताप होतो.

आणखी एक घटना पाहा

राजदेवने मला बोलावले आणि म्हणाला, ‘‘माझा मुलगा राहुलचे लग्न आहे. तुला माहीत आहे का, सर्वात चांगली गोष्ट काय आहे?’’

‘‘काय?’’ मी कुतूहलाने विचारले.

‘‘मुलीचे तिच्या आईशी चांगले संबंध नाहीत.’’

त्याचं उत्तर ऐकून मला धक्काच बसला, ‘‘पण तू यात आनंदी का आहेस?’’

‘‘कारण त्या मुलीला आमच्या कुटुंबाचा एक भाग व्हायचे आहे. तिच्या आईशी चांगले संबंध नसणे म्हणजे ती सुट्टीत आईकडे जाण्याचा हट्ट करणार नाही,’’ राजदेव हसत म्हणाला.

मी विचारात हरवून गेले आणि हळूच म्हणाले, ‘‘कदाचित तू बरोबर आहेस. मुलगी अनेकदा तिच्या माहेरी जाण्याचा आग्रह धरते, जेणेकरून तिला तिचे सुख-दु:ख आईसोबत वाटून घेता येईल. काही काळ ती आईच्या प्रेमळ हाताने बनवलेले पदार्थ खाऊ शकेल. अनेकदा आईच तिला सासूपासून वेगळे होण्याचा सल्ला देते आणि त्यामुळेच सून सासूशी उद्धट वागू लागते, कारण तिला अडचणीच्या वेळी आईची साथ मिळते.

‘‘माझ्या सुनेनेही असेच काहीसे केले आणि मला माझा मुलगा, नातवापासून दूर केले. तिने आईच्या घराजवळ भाडयाने घर घेतले आणि मला माझ्या पतीसोबत वडिलोपार्जित घरात एकटीला सोडून गेली, पण जेव्हा मुलीचे तिच्या आईशी संबंध चांगले नसतात तेव्हा ती तिथे का जाईल?’’

‘‘होय, हेमा, तुझे काय झाले ते आठवून मला माझ्या मुलाचे आणि या मुलीचे नाते जुळवताना बरे वाटत आहे,’’ राजदेव म्हणाला.

जीवन होते सोपे

जेव्हा एखादी मुलगी नववधू म्हणून नवीन घरात प्रवेश करते, तेव्हा तिला तिच्या आईची खूप साथ मिळते हे खरे आहे. ती आईला सगळं सांगते आणि तिचा सल्ला घेत राहते, पण सुनेने हे लक्षात घेतले पाहिजे की, आईसोबतच सासू-सासऱ्यांचा पाठिंबाही खूप फायदेशीर ठरू शकतो. ती जर आईची काळजी करत असेल तर पतीच्या आईचाही आदर करणे हे तिचे कर्तव्य आहे.

तसेही लग्नानंतर मुलगी जशी पत्नी होते तशी सूनही होते, हे लक्षात ठेवा. अशा परिस्थितीत पतीचे प्रेम मिळण्यासोबतच सुनेने सासू-सासऱ्यांशी चांगले संबंध ठेवले पाहिजेत. सासूशी भांडून पतीसोबत सुखी राहाता येत नाही. थोडीशी तडजोड करून तुम्ही सासू-सासऱ्यांसोबत चांगले संबंध राखू शकलात तर तुमचे आयुष्य खूप सोपे होईल. सासू तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त असते. जरी ती तुमच्या सोबत राहात नसेल, पण त्याच शहरात जवळपास राहात असेल तर तुम्हाला अनेक प्रकारे आराम मिळू शकतो. विशेषत: सासू-सासरे मुलाची काळजी घेण्यात आणि त्याचे व्यक्तिमत्त्व घडवण्यासाठी खूप मदत करतात.

सासूचा सल्ला ऐका

जर तुमची सासू तुमच्यासोबत असेल तर काही अंतर्गत कलह होण्याची शक्यता आहे, पण जर ती त्याच शहरात काही अंतरावर राहात असेल तर तुमच्या दोघांमधील मतभेद कमी करण्यासाठी हे अंतर उपयुक्त ठरेल. हे अंतर आजी-आजोबांमध्ये निर्माण होऊ देऊ नका. सासू-सासऱ्यांशी तुमचं बरं जमत नसलं तरी याचा परिणाम तुमच्या मुलाला भोगू देऊ नका. मुलाच्या जन्मानंतर काही वर्षांमध्ये तुम्हाला तुमच्या सासू-सासऱ्यांच्या पाठिंब्याची खूप गरज असते.

कार्यालयातून लवकर घरी परतण्याची सक्ती नाही

नोकरदार महिलांचे अर्धे लक्ष त्यांच्या मुलांवर असते. त्यांना कार्यालयातून लवकरात लवकर निघून मुलाकडे जायचे असते, कारण तो काय करतोय, त्याने काही खाल्ले असेल का? याची त्यांना काळजी वाटते. पण जर मुलाला सासूकडे सोडले असेल तर कार्यालयातून पटकन निघण्याची चिंता नसते. महत्त्वाच्या कामासाठी काही दिवस बाहेर जाणेही शक्य होते.

तुमची सासू तुमच्यासोबत राहात नसली तरी तुम्ही तुमच्या मुलाचे तिच्याबद्दलचे प्रेम वाढवू शकता. छोट्या छोट्या प्रयत्नांनी तुम्ही दोघांना एकमेकांच्या जवळ येण्यास मदत करू शकता. यासाठी तुम्ही काही गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात :

* दर रविवारी, तुमच्या मुलाला त्याच्या आजीशी व्हिडीओ कॉलवर बोलू द्या. मूल आजीशी बोलत असताना, तुम्ही तिथे बसून मुलाला सूचना देत राहाणे गरजेचे नाही. तुमच्या कामात गुंतून जा आणि मग बघा मूल आजीशी कसे मोकळेपणाने बोलते.

* नातवंडांच्या मागण्या पूर्ण करण्यात आजीला वेगळाच आनंद मिळतो. पैसे खर्च होतील किंवा म्हातारपणात त्यांना बाजारात जावे लागेल याची काळजी करू नका. उलट यामुळे आजीची तब्येत आणखी सुधारेल.

विवाह ही एक भागीदारी आहे, एकमेकांची मालकी नाही

* ललिता गोयल

“अहो, काय घातले आहेस? तुला माहित आहे मला तू साडी नेसलेली आवडत नाही.”

“मी तुला अर्ध्या तासापूर्वी फोन केला, तू कॉल का उचलला नाहीस? अर्ध्या तासानंतर उत्तर का दिलेस?”

रेस्टॉरंटमध्ये गोलगप्पा खावासा वाटतो पण समोरच्या माणसाला चाट खायची इच्छा होते.

“तुझ्या कोणत्या मित्राशी बोलत होतास? मला तो अजिबात आवडत नाही.

तुमचा बॉस तुम्हाला ऑफिसमध्ये उशीर होण्यापासून का थांबवतो?”

हे संभाषण दोन लोकांमधील आहे जे काही काळानंतर लग्न करण्याचा विचार करत आहेत.

या गोष्टी तुम्हाला छोट्या वाटतील पण भविष्यात या छोट्या गोष्टी खूप मोठ्या होतील असे वाटत नाही का?

वरील संभाषणावरून, तुम्हालाही असे वाटत नाही का की ते दोघेही एकमेकांवर नियंत्रण ठेवण्याचा किंवा एकमेकांचे गुरु बनण्याचा प्रयत्न करत आहेत?

लग्नाचा निर्णय हा कोणाच्याही आयुष्यातील सर्वात मोठा निर्णय मानला जातो. आज जर तुम्ही स्वतःसाठी योग्य जोडीदार निवडला नाही तर तुमचे आणि तुमच्या जोडीदाराचे आयुष्य बिघडू शकते. आज आम्ही तुम्हाला अशाच काही प्रश्नांबद्दल सांगणार आहोत, जे विचारल्याने तुम्हाला लग्नाचा निर्णय घेता येईल. लग्नाआधी तुम्ही तुमच्या जोडीदारासोबत या विषयांवर चर्चा केली नाही तर भविष्यात तुमच्या नात्यात दुरावा येऊ शकतो.

एकमेकांना जाणून घेण्याची ही प्रक्रिया लग्नाआधी सुरू व्हायला हवी, मग तुमचा लव्ह मॅरेज असो की अरेंज्ड मॅरेज.

खरे तर पती-पत्नी ही जीवनाच्या वाहनाची दोन चाके आहेत. दोघांनाही एकत्र चालावे लागते आणि एकमेकांना आधार द्यावा लागतो, अशावेळी दोघांपैकी कोणाला वाटत असेल की तो समोरच्याला बेड्या ठोकू शकतो, त्याच्यावर वर्चस्व गाजवू शकतो, त्याचा मालक होऊ शकतो, तर हे पूर्णपणे चुकीचे आहे. एकमेकांशी बोलण्यावर बंधने घातल्याने तुम्ही फक्त तुमचेच नुकसान कराल आणि तुमचे नाते विनाशाच्या उंबरठ्यावर आणाल.

तुम्हाला तुमच्या भावी वैवाहिक जीवनात कोणताही संघर्ष नको असेल तर लग्नाआधी तुमच्या जोडीदाराशी या प्रश्नावर नक्कीच चर्चा करा आणि तुम्हाला त्याच्याशी लग्न करायचे आहे की नाही याची पूर्ण चाचणी घ्या?

जाणून घ्या तुमचा भावी जीवनसाथी तुमचा खरा जोडीदार असेल की तुमचा सन्मान?

दोघांपैकी कोणीही इतर कोणावर नियंत्रण ठेवण्याचा प्रयत्न करणार नाही.

तुमचे भावी वैवाहिक जीवन चांगले जावे असे वाटत असेल, तर लग्न करण्यापूर्वी हे स्पष्ट करा की एकमेकांवर कोणाचे नियंत्रण राहणार नाही. दोघांच्याही स्वतःच्या इच्छा आहेत, स्वतःच्या आवडी आहेत, स्वतःची स्वप्ने आहेत. दोघेही एकमेकांच्या इच्छा आणि स्वप्नांचा आदर करतील. जेणेकरून त्यांच्या नात्यात मोकळा श्वास घेता येईल आणि नात्यात गुदमरणार नाही.

दोन्ही भागीदारांची स्वतःची मते असू शकतात

दोघांनाही हे लक्षात ठेवावे लागेल की कोणत्याही मुद्द्यावर किंवा समस्येवर दोघांचे स्वतःचे मत असू शकते. अशा वेळी कोणाच्याही बोलण्याकडे दुर्लक्ष करण्याऐवजी समोरच्या व्यक्तीचे म्हणणे लक्षपूर्वक ऐकून त्याच्या बोलण्याचा आदर केला पाहिजे.

दोन्ही भागीदारांची स्वतःची निवड असेल

जर तुम्ही तुमच्या पार्टनरला त्याच्या कपड्यांबद्दल प्रतिबंधित केले तर ते तुमच्या नात्यात मोठी चूक ठरू शकते. तुमच्या जोडीदाराला कसे कपडे घालायचे हे एकट्याने ठरवू द्या जेणेकरुन त्याला कधीही तुमच्यासोबत गुदमरल्यासारखे वाटणार नाही आणि त्याला असे वाटणार नाही की त्याला स्वतःचे जीवन किंवा पर्याय नाही. जर तुमच्यापैकी कोणीही असे वागले तर समजून घ्या की तो तुमच्यावर नियंत्रण ठेवण्याचा किंवा तुमचा मालक बनण्याचा प्रयत्न करत आहे आणि तुमचे नाते भविष्यात टिकू शकणार नाही.

स्वतःला बरोबर आणि इतरांना चुकीचे दाखवायची सवय नाही का?

“तुम्ही अशा आणि अशा कंपनीच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक का केली? जर तुम्हाला समजत नसेल, तर तुम्ही असे का करता?

प्रत्येक गोष्टीत दोष शोधण्याची सवय

“तुम्ही बेडशीट नीट घातली नाही, खूप सुरकुत्या आहेत, तुम्हाला गाडी नीट कशी चालवायची हे माहित नाही, कशा प्रकारची साफसफाई केली गेली आहे, सर्व काही घाण आहे, कोणत्या प्रकारचे अन्न तयार केले आहे.”

प्रकृतीवर नियंत्रण ठेवणाऱ्या जोडीदाराला खूप वाईट सवय असते की तो समोरच्या व्यक्तीच्या प्रत्येक कामात काही ना काही उणिवा शोधत राहतो आणि काम नीट करण्यासाठी त्याच्यावर दबाव टाकत राहतो आणि समोरच्याला कोणत्याही कामासाठी सक्षम समजत नाही.

बारकाईने लक्ष ठेवण्याची सवय

जर तुमच्या भावी जोडीदाराने तुम्हाला सांगितले की तुम्ही कधी, कुठे आणि कोणासोबत जात आहात? जर तो वारंवार फोन करून तुमच्या प्रत्येक क्षणावर लक्ष ठेवत असेल तर हे तुमच्या नात्यासाठी योग्य नाही. हे त्यांचे तुमच्यावर नियंत्रण ठेवण्याचे लक्षण आहे.

परस्पर आदर

तुमची आर्थिक स्थिती, शिक्षण, गुण किंवा नोकरी यामुळे तुमचा भावी जोडीदार तुमच्या मित्रांसमोर आणि ओळखीच्या लोकांसमोर तुमच्याकडे तुच्छतेने पाहत असेल तर याचा अर्थ असा होतो की तो तुमचा आदर करत नाही आणि भविष्यात तो वर्चस्व गाजवण्याचा प्रयत्न करेल.

वैवाहिक जीवनात दोन भिन्न स्वभावाची माणसे एकत्र येतात, अशावेळी दोन्ही बाजूंनी सहकार्य आणि एकमेकांचा आदर हा सुखी वैवाहिक जीवनाचा मूळ मंत्र असतो, परंतु अनेक वेळा एका जोडीदाराचा स्वभाव दुसऱ्यावर नियंत्रण ठेवण्याचा असतो, जे नात्यासाठी अजिबात योग्य नाही. नात्यातील जोडीदारांपैकी एकाला दुस-याला दडपून टाकायचे असेल, तर नाते जास्त काळ टिकणे कठीण होऊन जाते किंवा नात्यात गुदमरून राहावे लागते. जर तुमच्यापैकी एकाचा स्वभाव नियंत्रित असेल तर समजून घ्या की समोरची व्यक्ती तुम्हाला त्याच्या नियंत्रणाखाली ठेवण्याचा प्रयत्न करत आहे आणि भविष्यातही असेच करेल.

जर तुम्हाला लग्नानंतर तुमच्या जोडीदारासोबत शांततेने राहायचे असेल, तर लग्न करण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या जोडीदाराशी काही मुद्द्यांवर चर्चा केली पाहिजे.

एकमेकांची करिअरची उद्दिष्टे जाणून घ्या

तुमच्या करिअरच्या बाबतीत तुमचा पार्टनर किती सपोर्टिव्ह आहे हे जाणून घेणं तुमच्यासाठी खूप महत्त्वाचं आहे. कारण जर तुमचे करिअर त्याच्यासाठी महत्त्वाचे नसेल तर भविष्यात तो तुमच्यावर वर्चस्व गाजवेल आणि तुम्हाला तुमच्या करिअरसाठी तडजोड करावी लागू शकते.

तुम्ही एकटे राहाल की कुटुंबासह?

लग्नाआधी केवळ तुमच्या जोडीदाराच्या कुटुंबाविषयीच नाही तर तुमच्या जोडीदाराच्या त्यांच्याशी असलेल्या बॉन्डिंगबद्दलही जाणून घेणं खूप गरजेचं आहे. लग्नानंतर तुमच्या जोडीदाराला त्याच्या कुटुंबासोबत राहायचे आहे की त्याला नवीन घरात जायचे आहे? लग्नापूर्वी अशा प्रश्नांवर चर्चा झाली पाहिजे अन्यथा भविष्यात दोघांमध्ये तेढ निर्माण होऊ शकते.

कुटुंब नियोजनाबाबतही स्पष्ट व्हा

जर लग्नानंतर जोडीदारांपैकी एकाला पालक बनायचे नसेल तर आधीच चर्चा करा कारण लग्नानंतर या मुद्द्यावर समजूतदारपणा नसल्यामुळे दोघांमध्ये मतभेद होऊ शकतात. त्यामुळे लग्नाआधी तुम्ही दोघांनी या विषयावर चर्चा केलेली बरी.

एकंदरीत, लग्नानंतर सर्व काही नवीन आहे, त्यामुळे लग्न करण्यापूर्वी, तुम्हाला हे नीट समजून घ्यावे लागेल की तुम्ही स्वतःच्या इच्छेचे मालक होऊ शकत नाही किंवा जोडीदारावर तुमची इच्छा लादू शकत नाही.

लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहिल्याने मुले किंवा मुलींना जास्त फायदा होतो का?

* आरती सक्सेना

एक काळ असा होता की लोक लग्न झाल्यावर सात जन्म एकत्र राहण्याची शपथ घेत असत. पण आजच्या जमान्यात आपण एकच आयुष्यसुद्धा एकत्र राहू शकत नाही कारण प्रेम करणं किंवा लग्न करणं जितकं सोपं आहे तितकंच ते लग्न टिकवणंही अवघड आहे. लोकांचा लग्नावरील विश्वास उडाला आहे किंवा आजच्या काळात विवाह टिकत नाहीत असे नाही. आजही, अनेक विवाह, मग ते ग्लॅमर जगाशी निगडित लोकांचे असोत किंवा सामान्य लोकांचे, वर्षानुवर्षे टिकतात, ज्याला कधीकधी तडजोड म्हणतात, कारण अशा दीर्घकाळ टिकणाऱ्या विवाहांमध्ये पती किंवा पत्नीपैकी एकाला राहण्याचा अधिकार मिळतो. घरात शांतता राखण्यासाठी चुकीच्या गोष्टीतही तडजोड करावी लागते, जेणेकरून पती-पत्नीमध्ये भांडण होऊ नये.

जर पती उद्योगपती किंवा सेलिब्रिटी असेल तर पत्नीच्या बाजूने अधिक तडजोड करावी लागते, कारण पती पैसे कमवतो, घर चालवतो आणि पत्नी गृहिणी आहे किंवा नवऱ्यावर अवलंबून आहे, तर पत्नीने असे करू नये. पतीचे इतर महिलांशी संबंध, रात्री उशिरापर्यंत पार्ट्या करणे अशा अनेक गोष्टी सहन कराव्या लागतात कारण तिने असे केले नाही तर दीर्घकाळ टिकणारे लग्न तुटते. अशा स्थितीत पती पत्नीला गुलाम बनवून ठेवतो, त्यामुळे अनेक वेळा अशा बायका नवऱ्याला कंटाळतात आणि अनेक वर्षानंतरही घटस्फोट घेतात.

अशा वेळी प्रश्न पडतो की लोकांचा लग्नावरील विश्वास पूर्णपणे उडाला आहे का? लग्न हे आता कारावासाचे बंधन झाले आहे का? लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहण्याचे फायदे आणि तोटे काय आहेत? लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहिल्याने मुले किंवा मुलींना जास्त फायदा होतो का? येथे त्याचे जवळून पाहणे आहे :

सामान्य मुलगी असो किंवा बॉलीवूडची नायिका, ती लग्न करण्यास किंवा लग्न करण्यास टाळाटाळ करते. लग्नाऐवजी ती लिव्ह इन रिलेशनशिपमध्ये राहणे पसंत करते. यामागे अशी अनेक कारणे आहेत की, स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर ते फारशी जबाबदारी घेत नाहीत कारण चांगले पैसे कमावल्यामुळे त्यांना घरातील कोणतेही काम करण्याची गरज नाही. त्या मुलीची सर्व कामे घरातील लोक करतात.

अलीकडेच एका प्रसिद्ध टीव्ही हिरोईनने हे बघून सांगितले की, लग्नानंतर ती खूप दुःखी झाली आहे, कारण तिला घरची कामे करण्याची किंवा घरची कोणतीही जबाबदारी घेण्याची सवय नाही आणि लग्नानंतर तिला सर्व जबाबदाऱ्या उचलाव्या लागतात. अशा परिस्थितीत, लग्नानंतर, पती आणि मुलांची जबाबदारी तिचे स्वातंत्र्य पूर्णपणे नष्ट करते, ज्यामुळे अनेक बॉलिवूड नायिकांनी लग्न केले परंतु काही वर्षांनी घटस्फोट घेतला. घटस्फोटामागील कारण म्हणजे पतीचे इतर मुलींसोबतचे अवैध संबंध आणि पतीचा सतत होणारा छळ हिरोइन्सना सहन होत नाही, त्यामुळे बॉलीवूडमधील अनेक जुन्या नायिकांनीही आपले लग्न मोडून पुन्हा अभिनयात प्रवेश केला आहे.

याउलट छोट्या आणि मोठ्या पडद्याशी निगडीत अनेक नायिका अनेक वर्षांपासून लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहत आहेत आणि त्याही त्यांच्या नात्यात खूश आहेत. कारण या नात्यात ना कुठली बंधनं आहेत ना कुठलीही वृत्ती समस्या. तिच्यासोबत राहणाऱ्या मुलाला माहीत आहे की जर त्याने राग दाखवला तर मुलगी कधीही त्याच्याशी संबंध तोडू शकते. आणि मुलगी चांगली कमावती असल्यामुळे तिला त्या मुलाप्रमाणे आणखी दहा मुलं मिळतील, त्यामुळे लिव्ह-इन रिलेशनशिपमधील जोडीदार मुलीचा त्रास सहन करतो आणि तिचे ऐकतो.

बॉलीवूड स्टार्स जे बर्याच काळापासून लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये आहेत

सलमान खाननंतर कतरिना कैफ रणबीर कपूरसोबत लिव्ह इन रिलेशनशिपमध्ये आहे. नंतर त्याने विकी कौशलशी लग्न केले. याशिवाय राणी मुखर्जी आदित्य चोप्रासोबत ६ वर्षे रिलेशनशिपमध्ये होती. करीना कपूर अनेक वर्षांपासून सैफ अली खानसोबत रिलेशनशिपमध्ये होती. दीपिका पदुकोण आणि रणवीर सिंग 6 वर्षे रिलेशनशिपमध्ये होते, मलायका अरोरा खान अर्जुन कपूरसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये होती. करिश्मा कपूर 7 वर्षे अभिषेक बच्चनसोबत होती. करिश्मा कपूर आणि अभिषेक बच्चन यांची एंगेजमेंटही झाली. समंथा प्रभू 4 वर्षे नागा चैतन्यसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये होत्या, पण 4 वर्षांनी त्यांनी लग्न केले आणि नंतर घटस्फोट घेतला. जॉन अब्राहम आणि बिपाशा बसू अनेक वर्षे एकत्र राहिले, पण नंतर त्यांचे ब्रेकअप झाले. अक्षय कुमार शिल्पा शेट्टी आणि रवीना टंडनसोबत रिलेशनशिपमध्ये होता, पण नंतर त्याने ट्विंकल खन्नासोबत लग्न केले. सैफ अली खानची बहीण सोहा अली खानही लिव्ह इन रिलेशनशिपमध्ये आहे. अंकिता लोखंडे अनेक वर्षे सुशांत सिंग राजपूतसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये होती, पण नंतर त्यांचे ब्रेकअप झाले. दिव्यांका त्रिपाठी अनेक वर्षांपासून शरद मल्होत्रासोबत लिव्ह इन रिलेशनशिपमध्ये आहे.

बॉलीवूडची नायिका लारा दत्ता अनेक वर्षांपासून केली दोरजीसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये होती. गायिका अनुष्का दांडेकर करण कुंद्रासोबत लिव्ह इन रिलेशनशिपमध्ये आहे. सुझैन खानसोबतचे लग्न संपल्यानंतर हृतिक रोशन 3 वर्षांपासून त्याच्या गर्लफ्रेंडसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये आहे. सुष्मिता सेन अनेक वर्षे तिच्या बॉयफ्रेंडसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये होती, जो फिल्म इंडस्ट्रीमध्ये नव्हता, पण नंतर त्यांचे नाते केवळ मैत्रीपुरतेच मर्यादित राहिले.

याशिवाय बॉलीवूडमध्ये अशा अनेक नायिका आहेत, ज्यांनी लग्न केले पण त्यांचे लग्न टिकले नाही जसे महिमा चौधरी, मनीषा कोईराला, चित्रांगदा सिंग इत्यादी. मोठ्या पडद्याव्यतिरिक्त छोट्या पडद्यावरही अशा अनेक नायिका आहेत ज्या लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये आहेत जसे की जास्मिन भसीन अली गोनीसोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये आहे, तेजस्विनी प्रकाश करण कुंद्रासोबत लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये आहे.

लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहण्याचे तोटे

लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहण्याचा सर्वात मोठा तोटा म्हणजे त्यांना समाजात पती-पत्नीला जो मान मिळतो तसा मिळत नाही. या नात्यात कितीही स्वातंत्र्य आणि प्रेम असले तरी समाज त्याकडे चुकीच्या नजरेने पाहतो. आणि अशा नात्याला कुठेही मान्यता मिळत नाही. या नात्यात कोणतेही गंतव्यस्थान नाही आणि याची शाश्वती नाही. हे नाते परस्पर समंजसपणाने चालते आणि जर दोघांपैकी एक भागीदार अविश्वासू ठरला तर दुसऱ्या जोडीदाराला त्याला थांबवण्याचा अधिकार नाही. याशिवाय, अनेक वर्षे या नात्यात एकत्र राहूनही, दोघांपैकी एकाचा मृत्यू झाल्यास त्याची/तिची मालमत्ता लिव्हिंग पार्टनरकडे जात नाही, तर मृत व्यक्तीच्या नातेवाईकांकडे जाते. हे नाते चीनच्या मालासारखे आहे… जर ते चंद्रापर्यंत चालले तर संध्याकाळपर्यंत चालले नाही.

मैत्रीच्या नावाखाली फायदा घेऊ नका

* लेखक- श्रीप्रकाश शर्मा

वडिलांच्या बदलीमुळे जेव्हा अंतराने नवीन शहरातील नवीन शाळेत प्रवेश घेतला तेव्हा तिच्या आनंदाला पारावार राहिला नाही, कारण तिच्या सौंदर्यामुळे शाळेतील बहुतेक तरुणांना तिच्याशी मैत्री करायची होती. त्यामुळे कधी कोणी त्याला गिफ्ट तर कधी चॉकलेट द्यायचे. पण शहरी जीवनशैली आणि विरुद्धलिंगी मैत्रीचा खोल अर्थ माहीत नसलेल्या अंतराला त्यामागील वास्तव काय आहे, याची कल्पना नव्हती.

सुरुवातीला अंतराला हे सर्व आवडले, कारण तिच्याशी मैत्री करणाऱ्या आणि तिच्यावर प्रेम करणाऱ्या लोकांची एक ओढ होती, पण या मैत्रीमागे नेमकं काय दडलं आहे हे अंतराला दिसत नव्हतं. त्याच्यासाठी अशी मैत्री फक्त हॉटेल्स किंवा रेस्टॉरंटमध्ये जेवण आणि कोल्ड ड्रिंक्सचा आस्वाद घेणे आणि शाळेच्या कॅन्टीन आणि कॉफी हाऊसमध्ये चॉकलेट्स वाटणे आणि केक खाणे आणि मित्रांच्या वाढदिवसाच्या पार्टीत आनंदाने नाचणे एवढीच मर्यादित होती.

या सगळ्या पार्ट्यांमुळे अंतरा अनेकदा शाळेतून उशिरा घरी परतायची. त्याच्या आई-वडिलांनीही फारसा व्यत्यय आणला नाही. त्यामुळेच अंतरा हे क्षण मोकळेपणाने जगत होती, पण एके दिवशी अंतराचे काय झाले, तिने स्वप्नातही कल्पना केली नसेल.

योगायोगाने एके दिवशी गौरवचा वाढदिवस होता, ज्याला अंतरा आपली सर्वात चांगली मैत्रीण मानत होती, त्यादिवशी शाळा संपल्यानंतर अंतरा इतर मित्रांसोबत गौरवचा वाढदिवस साजरा करण्यासाठी शहरापासून काही अंतरावर असलेल्या गौरवच्या फार्म हाऊसवर गेली. केक, मिठाई आणि चॉकलेट्ससोबतच वाईन आणि बिअरच्या बाटल्याही तेथे उघडण्यात आल्या. अंतरा यातून सुटू शकली नाही. प्रभावाखाली असताना अंतरा सर्व काही करत होती ज्याची तिला कल्पना नव्हती.

मद्यधुंद अवस्थेत त्याचे मित्र हळूहळू अंतराची छेड काढू लागले. पार्टीत 10-12 मैत्रिणींमध्ये अंतरा ही एकटीच मुलगी होती. अंतराला तिच्या मैत्रिणींच्या स्पर्शाचा थरकाप तिच्या अंगावर जाणवत होता, पण जेव्हा अंतराला आपल्यावर जबरदस्ती केली जात आहे असे वाटले तेव्हा तिला तिची चूक कळली. अशा परिस्थितीत त्याने त्याच्या मित्रांना त्याला सोडून जाण्याची विनंती केली, परंतु अंतराच्या सौंदर्याने ते सर्व आंधळे झाले.

ते मान्य करणार नाहीत हे लक्षात येताच अंतरा जोरजोरात ओरडू लागली आणि जवळच ठेवलेल्या रिकाम्या बाटल्या खिडक्यांच्या काचेवर मारायला लागली. लोक जमतील या भीतीने अंतराच्या मैत्रिणींनी तिला सोडून दिले. या सापळ्यातून बाहेर पडल्यानंतर अंतराला नवीन अनुभवांसह नवीन जीवन मिळाले, ही तिच्यासाठी खूप मोठी शिकवण होती.

खरे सांगायचे तर अंतरासारख्या निष्पाप आणि निष्पाप मुलीच्या आयुष्याची ही कथा एखाद्या लेखकाची निव्वळ कल्पना असू शकते, परंतु वास्तविक जगात छापील माध्यमे आणि दूरचित्रवाणी वाहिन्यांची पाने अशा खऱ्या आणि कटू कथांनी भरलेली आहेत. अंतरा वास्तविक जीवनात आणि आधुनिक जगात एकटी नसून अशा घटनेला बळी पडते हेही खरे आहे. अंतरासारख्या काही मुली कुटुंबाच्या आणि समाजाच्या भीतीपोटी आत्महत्या करतात किंवा मूकपणे त्यांच्यावर होणारे अत्याचार सहन करतात.

ज्या पवित्र नात्याला मानवी जीवनाची अनमोल देणगी समजली जाते, त्याच पवित्र नात्याला कलंक लावण्याची पार्श्वभूमी निर्माण करण्यास जबाबदार कोण? मानसशास्त्राचे जनक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या सिग्मंड फ्रॉईडचा असा विश्वास होता की जीवनातील प्रत्येक क्रियाकलाप केवळ दोन हेतूंनी प्रभावित होतो, प्रसिद्धीची इच्छा आणि लैंगिक इच्छा. अशाप्रकारे सेक्स ही मानवी जीवनातील नैसर्गिक गरज म्हणून गणली जाते.

खरे सांगायचे तर तरुण आणि मुलगी यांच्यातील मैत्रीची प्रतिष्ठा आणि पावित्र्य राखणे सोपे काम नाही. मैत्रीच्या या नात्याला बांधणारा नाजूक धागा हृदयाच्या थोडय़ाशा तापानेही तुटतो. म्हणूनच, जर तुम्हीही अशा तथाकथित मैत्रीच्या बंधनात बांधले असाल, तर हे पवित्र नाते स्वच्छ ठेवण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या मनावर कडक नियंत्रण ठेवण्याची गरज आहे, कारण तरुण-तरुणींच्या मैत्रीच्या बंधनाचे आयुष्य खूपच कमी असते उद्भवते. केवळ तरुण पुरुषच या मैत्रीच्या नावाखाली शारीरिक संबंध शोधू पाहत आहेत असे नाही तर मुलीही यामध्ये मागे नाहीत.

लहानशा गावातून शालेय शिक्षण पूर्ण करून जेव्हा संस्कार कॉलेजच्या अभ्यासासाठी शहरात आला तेव्हा सुरुवातीला त्याला सगळंच विचित्र वाटलं. तो खूप लाजाळू स्वभावाचा होता आणि तरुण पुरुषांशी बोलण्यात खूप त्रास होत होता, मुलींना एकटे सोडा. पण तो खूप हुशार होता आणि त्याच्या पालकांना त्याला आयएएस अधिकारी म्हणून पाहायचे होते. वर्षासुद्धा त्याच वर्गात शिकत होती आणि संस्काराच्या राखीव स्वभावामुळे आणि हुशारीमुळे ती त्याच्यावर खूप प्रेम करत होती, पण ती संस्कारला सांगण्याचे धाडस करू शकली नाही.

योगायोगाने एके दिवशी त्याच्या कॉलेजने एका हिल स्टेशनवर जाण्याचा बेत आखला आणि त्यादरम्यान दोघांनाही बसमध्ये एकत्र बसण्याची संधी मिळाली. संधी साधून वर्षाने संस्काराच्या हातात हात घालून आपल्या भावना व्यक्त केल्या. हे ऐकून संस्कारला धक्का बसला आणि त्याने विचार न करता तिला नकार दिला, कारण तो ज्या पार्श्वभूमीतून आला होता त्या पार्श्वभूमीवर या सर्व गोष्टी स्वीकारणे त्याला शक्य नव्हते.

ठीक आहे, जर तुम्ही माझ्यावर प्रेम करू शकत नसाल तर आम्ही किमान मित्र राहू शकतो. तू माझी मैत्री पण स्वीकारणार नाहीस का? प्रेमाचा शेवटचा बाण म्हणून वर्षाने हा प्रश्न संस्काराकडे ठेवताच संस्कार भावनांच्या सागरात डुंबू लागला आणि त्याने त्याला होकार दिला.

आता मैत्रीच्या नावाखाली दोघेही एकत्र फिरतात आणि मस्ती करतात. कालांतराने त्यांच्यातील मैत्री अधिक घट्ट होत गेली आणि हळूहळू एकत्र जगण्याची आणि मरण्याची शपथ घेतली गेली. व्हॅलेंटाईन डेच्या दिवशी संपूर्ण कॉलेज नृत्य-संगीतात व्यग्र असताना, फेब्रुवारीच्या कडाक्याच्या थंडीत संस्कार आणि वर्षा शहराच्या एका सुंदर उद्यानात एकत्र आयुष्य जगण्याची स्वप्ने पाहत होते.

सूर्य मावळत होता आणि संध्याकाळच्या सावलीत प्रकाश हळूहळू मावळत होता. तिथून परतताना पावसाच्या सान्निध्यात आयुष्याच्या सगळ्या सीमा पुसून गेल्या होत्या. प्रेमाच्या आणि वासनेच्या भुकेने मैत्रीच्या नात्यात कधी दुरावा निर्माण केला हे या प्रेमी युगुलाला कळलेही नाही.

जेव्हा अशी मैत्री टिकवण्याचा प्रश्न उद्भवतो तेव्हा असे करणे हे तलवारीच्या धारेवर चालण्यापेक्षा कमी धोकादायक नाही. सर्वप्रथम, हा प्रकार आपल्या कुटुंबातील सदस्यांपासून लपवू नका. महागड्या भेटवस्तूंची देवाणघेवाण करण्यापासून दूर राहण्याचा प्रयत्न करा, कारण जेव्हा अशा महागड्या भेटवस्तूंची देवाणघेवाण सुरू होते, तेव्हा एकमेकांकडून अपेक्षांची व्याप्ती खूप वाढते आणि यातील सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे लक्ष्मणरेखा नसतात.

दुसरी महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे तुम्ही तुमच्या मित्रांसोबत कोणत्याही पार्टीत किंवा फंक्शनला एकटे जाणे टाळावे, कारण मनाच्या आवेगांवर विश्वास नसतो. अशा पार्ट्यांमध्ये जाणे आवश्यक असल्यास, आपल्या कुटुंबातील सदस्यासह किंवा सामान्य मित्रांसह जा. असे केल्याने तुम्ही सुरक्षित राहाल.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें