* गरिमा पंकज
मधुमेह ही अशी स्थिती आहे जेव्हा तुमच्या शरीरातील रक्तातील साखरेची (ग्लुकोज) पातळी खूप जास्त होते. जेव्हा तुमचे स्वादुपिंड पुरेसे इंसुलिन तयार करत नाही किंवा तुमचे शरीर इन्सुलिनच्या प्रभावांना योग्य प्रतिसाद देत नाही तेव्हा ते विकसित होते. मधुमेह कोणत्याही वयाच्या व्यक्तीला होऊ शकतो. यावर योग्य उपचार न केल्यास त्याचा शरीराच्या अनेक भागांवर परिणाम होऊन इतर आजार होऊ शकतात. काही सोप्या उपायांनी मधुमेहाची गुंतागुंत टाळता येते.
चला, मरींगो एशिया हॉस्पिटल गुरुग्रामचे डॉ. शिबल भट्टाचार्य यांच्याकडून जाणून घेऊया की त्याची गुंतागुंत कशी टाळता येईल :
नियमितपणे रक्तातील साखर तपासा
मधुमेहाची गुंतागुंत टाळण्यासाठी, तुम्ही तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी नियमितपणे तपासत राहणे सर्वात महत्त्वाचे आहे. तुमच्या रक्तातील साखरेची चाचणी करून तुम्हाला कळेल की तुमची साखरेची पातळी योग्य आहे की नाही. जर ते सामान्य पातळीपेक्षा जास्त असेल तर तुम्हाला ते नियंत्रित करण्यासाठी पावले उचलावी लागतील.
रक्तातील साखर तपासण्यासाठी घरच्या घरी ग्लुकोमीटर वापरता येते. याशिवाय वेळोवेळी डॉक्टरांचा सल्ला घेणेही गरजेचे आहे. साखर नियंत्रित करण्यासाठी डॉक्टर तुम्हाला आवश्यक औषधे आणि आहार योजना देऊ शकतात.
योग्य आहाराचे पालन करा
मधुमेही रुग्णांनी आपल्या खाण्यापिण्याची विशेष काळजी घ्यावी. अनियंत्रित खाण्याने साखरेची पातळी वाढू शकते, ज्यामुळे अनेक प्रकारच्या समस्या उद्भवू शकतात. त्यामुळे मधुमेहाच्या रुग्णांनी संतुलित आणि सकस आहार पाळावा.
फायबर युक्त अन्न खा : संपूर्ण धान्य, भाज्या आणि फळे यांसारखे फायबरयुक्त अन्न खाल्ल्याने साखरेची पातळी नियंत्रणात राहते.
प्रथिनांचे प्रमाण वाढवा : डाळी, अंडी, मासे आणि दही यांसारख्या प्रथिनयुक्त आहारामुळे शरीराला ऊर्जा मिळते आणि साखरही नियंत्रणात राहते.
गोड खाणे कमी करा : गोड पदार्थ खाल्ल्याने साखरेची पातळी झपाट्याने वाढते. त्यामुळे मिठाई, साखरयुक्त पेये आणि पॅकेज केलेले पदार्थ टाळा.
लहान भागांमध्ये अन्न खा : दिवसातून 5-6 वेळा लहान जेवण खाल्ल्याने रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर राहते.