* पारुल भटनागर
मुलांची स्किन विशेषकरून नुकत्याच जन्मलेल्या बाळाची स्किन खूप नाजूक असते. अशक्त असल्यामुळे ते खूप लवकर अॅलर्जी व इन्फेक्शनच्या संपर्कातही येऊ लागते. त्यासाठी त्यांना विशेष काळजीची आवश्यकता असते.
याविषयी एशियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल साइंसचे डॉक्टर सुमित चक्रवर्ती बाळाला अॅलर्जीपासून वाचवण्यासाठी काही विशेष टीप्स सांगत आहेत :
स्किन अॅलर्जी काय आहे
जेव्हा बेबीची स्किन अॅलजर्न अर्थात अॅलर्जी तयार करणाऱ्या तत्वांनी प्रभावित होते किंवा मग शरीर जेव्हा एका अॅलर्जीद्वारे ट्रिगर रासायनिक हिस्टामाइनचे उत्पादन करते तेव्हा स्किन अॅलर्जी होते.
मुलांमध्ये साधारणपणे ही अॅलर्जी डायपरद्वारे, खाण्यातून, साबण व क्रीमने, हवामानात आलेल्या बदलावामुळे व बऱ्याच वेळा कपडयांमुळेही होते. याचा प्रभाव विशेषकरून सेंसिटिव स्किनवर सर्वाधिक पडतो, ज्यास विशेष काळजीची आवश्यकता हवी असते.
कशा-कशा स्किन अॅलर्जी
एक्जिमा : हा नेहमी ३-४ महिन्यांच्या बाळांमध्ये बघायला मिळतो. यात शरीराच्या कुठल्याही अंगावर लाल रंगाचे चट्टे बघायला मिळतात. ज्यामुळे एवढी खाज येते की बाळाला ते सहन करणे अवघड होते.
कारण : हा आजार नेहमी एकतर आनुवंशिकपणे किंवा मग कपडे, साबण, अस्वच्छता व बदलत्या हवामानामुळे होतो. अशा स्थितीत आपणास जेव्हा ही आपल्या बाळाच्या स्किनवर लाल रंगाचे चट्टे बघावयास मिळाले तर त्वरित डॉक्टरांशी संपर्क करा.
काय करावे : आपल्या मुलाच्या स्किनला रोज माईल्ड सोपने स्वच्छ करा. स्किन जास्त वेळेपर्यंत ओली ठेवू नये नाहीतर तिला अॅलर्जी होण्याचे चान्सेस वाढतात.
डायपर पुरळ : बाळाने साउंड स्लिप घ्यावी यासाठी पेरेंट्स त्याला नेहमी डायपर घालून ठेवतात, परंतु बऱ्याच काळासाठी डायपर परिधान केल्याने बाळाच्या त्वचेवर सूज येते आणि पुरळ उठते.
कारण : दीर्घ काळापर्यंत डायपर चेंज न करणे, जास्त ओला डायपर, आवश्यकतेपेक्षा जास्त टाइट डायपर पुरळ उठण्याचे कारण बनतो.
काय करावे : प्रत्येक दोन-तीन तासांनी डायपर बदलावे आणि चेंज करण्यापूर्वी स्किन व्यवस्थितपणे स्वच्छ करावी. त्याचबरोबर डॉक्टरांच्या सल्यानुसार डायपर पुरळावर क्रिमपण लावावे. जर मुलाला डायपर घालण्यास त्रास होत असेल तर त्याची त्वचा उघडीच ठेवावी.