मदर्स डे स्पेशल : हसतखेळत शिकवा कामाच्या गोष्टी

* डॉक्टर संदीप गोविल, मानसोपचारतज्ज्ञ, सरोज सुपर स्पेशालिटी रुग्णालय, नवी दिल्ली

वेगाने बदलणाऱ्या जीवनशैलीचा परिणाम फक्त तुमच्या जीवनावरच होतो का? वेळ कमी पडत असल्याचा त्रास फक्त तुम्हालाच होतो का? कामावरचे प्रचंड काम आणि सर्व गोष्टी आल्याच पाहिजे, अशा दबावामुळे फक्त तुम्हीच त्रासून गेला आहात का? खरंतर या सर्व गोष्टींचा तुमच्यासोबत तुमच्या मुलांनाही त्रास होतो. यामुळे ती बऱ्याचदा चिडलेली, आळसावलेली दिसतात आणि त्यामुळेच तुमचे ऐकत नाहीत. त्यांना छोटया छोटया गोष्टी समजावून सांगणेही अवघड होते. त्यामुळे पालक या नात्याने तुम्हाला मुलांची काळजी वाटू लागते.

६ ते १२ वर्षांचे वय मुलांमध्ये बरेच बदल घडवून आणणारे असते. या काळात शारीरिक बदलांसोबतच मुलांच्या स्वभावातही बरेच बदल घडत असतात. हे वय असे असते जिथे मुलांना काही महत्त्वाच्या गोष्टी सांगणे गरजेचे असते.

अशा वेळी विशेषज्ज्ञांचा सल्ला अत्यंत महत्त्वाचा ठरतो. विशेष करून आपल्या लहान आणि वाढत्या वयातील मुलांना कसे समजवावे, त्यांच्याशी कसे वागावे, हे नोकरदार पालकांसमोरील मोठे आव्हान असते.

अभ्यासाला द्या मनोरंजनाची फोडणी

* मुलांसोबत त्यांच्या खेळात सहभागी व्हा.

* मुलांना चित्र काढायची आवड असते. या कलेत तुम्ही त्यांचे चांगले मित्र बनू शकता.

* कोणते २ रंग एकत्र केल्यास कुठला नवीन रंग तयार होतो, हे त्यांना सांगा.

* मुलांसोबत वेळ घालवा. त्यांच्यासोबत टीव्ही बघा. त्यांची आवड, त्यांना न आवडणाऱ्या गोष्टी विचारा.

* मुलांना जे सांगाल त्याचे स्वत: अनुकरण करा. जसे की, उन्हातून घरी आल्यानंतर लगेच थंड पाणी पिल्यास घसा खराब होऊ शकतो. त्यामुळे हे मुलांना सांगा आणि तुम्हीही आचरणात आणा.

* तुम्ही वडील असाल तर सुट्टीच्या दिवशी मुलांच्या शाळेचे दप्तर व्यवस्थित आहे का, हे तपासा. सतत ओरडणारे वडील बनण्याऐवजी मुलांचे मित्र बना.

* तुमच्या आवडी मुलांवर लादू नका. उलट त्यांच्या आवडी विचारा आणि तुमची आवड त्यांना सांगा.

* अनोळखी व्यक्तीशी बोलू नये, हे त्यांना समजावून सांगा. शक्य असल्यास ही गोष्ट मुलांना त्यांच्या मित्रांसमोर समजावून सांगा.

* सुट्टीच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून बागेत जायला हवे, जॉगिंग करायला हवी, हे केवळ तोंडी सांगू नका. स्वत:च्या कृतीतून हे मुलांना समजावून सांगा.

चांगल्या आणि वाईट स्पर्शाबद्दल मुलांना प्रेमाने समजावा

* मुलांमध्ये प्रचंड कुतूहल असते. विशेष करून वाढत्या वयात आपल्या आणि पालकांच्या शरीरातील फरक पाहून त्यांना बरेच प्रश्न पडतात.

* मुलगा आणि मुलीच्या शरीरात फरक असतो, हे त्यांच्या खूप लवकर लक्षात येते.

* जेव्हा मुले आपल्या खासगी अवयवाबाबत विचारतील तेव्हा त्यांना सांगा की, प्रजनन अवयवांमुळे मुलगा आणि मुलीच्या शरीरात फरक असतो.

* मुलांना खासगी अवयवांची शास्त्रीय नावे सांगायला लाजू नका. तुम्ही त्यांना सांगितले नाही तर ती बाहेरून काहीतरी चुकीचे शिकून येतील.

* त्यांना व्यवस्थित सांगा, त्यासाठी पुस्तकांचा आधार घेऊन सांगा की, पुस्तकी भाषेत याला पेनिस किंवा वैंजाईना असे म्हणतात.

* त्यांना सांगा की, आईवडील सोडून इतर कोणीही अनोळखी त्यांच्या खासगी अवयवांना स्पर्श करू शकत नाही.

* एखाद्या अनोळखी व्यक्तीने त्यांच्या खासगी अवयवांना स्पर्श केला तर काय करायला हवे, हे मुलांना समजावून सांगा.

मदर्स डे स्पेशल : किशोरवयीन मुलांचे चांगले मित्र व्हा

* मंजुळा वाधवा

काल संध्याकाळी ती शेजारी नविता गुप्ताला भेटायला गेली तेव्हा तिच्या चेहऱ्यावर अस्वस्थता आणि त्रागा असल्याचे स्पष्ट दिसत होते. विचारल्यावर केविलवाणे म्हणाली, ‘‘निकिता (तिची १३ वर्षांची मुलगी) गेल्या काही दिवसांपासून कुठेतरी हरवल्यासारखी, उदास राहते. पूर्वीसारखी ती किलबिलाट करत नाही, किंवा ती मैत्रिणींसमवेत फिरत नाही. विचारल्यावर कोणतेही योग्य उत्तर देत नाही.’’

आजकाल बहुतेक माता आपल्या किशोरवयीन मुलांविषयी काळजीत असतात की ते मित्रांसोबत तासन्तास गप्पा मारतील, इंटरनेटवर चॅटिंग करत वेळ घालवतील. पण आम्ही विचारल्यावर काही नाही आई म्हणत गप्प बसतील. मला चांगले आठवते, माझ्या महाविद्यालयीन काळात माझी आई माझी सर्वात चांगली मैत्रिण होती. आईच चांगले-वाईटाचे ज्ञान करून देत असे आणि माझ्या मैत्रिणी घरी आल्या की आई त्यांच्यातदेखील खूप मिसळत असे व प्रत्येक विषयावर त्यांच्याशी गप्पा मारत असे. म्हणूनच आजच्या पिढीने त्यांच्या पालकांशी केलेला व्यवहार पाहून मला खूप आश्चर्य वाटते.

कारण काय आहे

सत्याच्या टोकापर्यंत पोहोचण्यासाठी मी काही किशोरवयीन मुला-मुलींशी चर्चा केली. १४ वर्षांची नेहा पटकन म्हणाली, ‘‘आंटी, मम्मी एक काम तर खूप चांगल्या प्रकारे करते आणि ते म्हणजे सारखे टोकणे. हे करू नकोस, तिथे जाऊ नकोस, स्वयंपाकघरातील काम शिक.’’

१० वीत शिकणारी स्वाती आपल्या आईचा पूर्णपणे आदर करते, पण आईबरोबर सर्व गोष्टी सामायिक करायला तिला आवडत नाही. १७ वर्षाच्या शैलीला या गोष्टीचे दु:ख आहे की आईने तिच्या भावाला रात्री ९ वाजेपर्यंत घरी येण्याची सूट देऊन ठेवली आहे, परंतु मला म्हणेल की मुलगी आहेस, वेळेवर घरी येत जावे. कुठे अप्रतिष्ठा होऊ देऊ नकोस वैगरे.

या सर्व किशोरवयीन मुलींशी बोलल्यानंतर हे स्पष्ट झाले की किशोरवयीन मुले खेळण्यास, चित्रपट पाहण्यास, गप्पा मारण्यासाठी किंवा मजा करण्यासाठी भले मित्र शोधत असतील, परंतु जेव्हा त्यांच्यासमोर कुठल्या प्रकारची समस्या येते तेव्हा ते निसंकोच ज्या प्रकारे त्यांच्या आईकडे जाऊ शकतात, त्याप्रकारे वडील, बहीण, भाऊ किंवा जवळच्या मित्राकडे जात नाहीत. अशा परिस्थितीत आई हीच त्यांची मार्गदर्शक असते आणि उत्तम मित्रही.

तर मग बहुतेक किशोरवयीन मुले-मुली त्यांच्या आईशी मैत्रीपूर्ण संबंध राखण्यास का असमर्थ आहेत? सत्य हे आहे की या प्रभावी अवस्थेत आजची मुले असे मानत असतात की आजच्या परिस्थितीनुसार त्यांना सर्व काही माहित आहे आणि त्यांच्या माता काहीच जाणत नाहीत.

१५ वर्षीय ऋतू सांगतो, ‘‘मम्मी काळानुसार चालण्यासाठी तयारच नाही. छान कपडे घालून कॉलेजला जाणे, मित्रांशी फोनवर जास्त वेळ बोलणे, एखाद्या फिल्मला किंवा रेस्टॉरंटमध्ये मित्रांसोबत महिन्यातून किमान एकदा तरी जाणे, काळानुसार चालण्यासाठी किती महत्वाचे आहे हे सर्व मम्मीला कळत नाही.’’

आई-वडिलांचीही चूक

प्रामाणिकपणे बघितले तर आजच्या वेगवान गतीच्या आयुष्यात पालक कीर्ती, प्रतिष्ठा पूर्ण करण्याच्या शर्यतीत पळत तर आहेत, परंतु त्यांच्या मुलांच्या मनामध्ये संस्कार रुजवण्याऐवजी पैशाची प्राथमिकता आणि वयाच्या आधी प्रौढता निर्माण करीत आहेत. पूर्वी मुले संयुक्त कुटुंबात वाढायचे, प्रत्येक गोष्ट भावंडांसह शेयर करायचे. आज एकटया कुटुंबात १ किंवा २ मुले असतात. आईचा मुलांवर सर्वाधिक परिणाम होत असतो. नि:संदेह पूर्वीच्या तुलनेत आई आणि मुलांमधील ओढ वाढली आहे. पूर्वीपेक्षा अधिक प्रखरताही आली आहे. आजच्या किशोरांना त्यांच्या आईंनी त्यांना समजून घ्यावे, त्यांच्या गरजा समजून घ्याव्यात अशी त्यांची नक्कीच इच्छा असते, परंतु मातांनासुद्धा त्यांच्याकडून काही अपेक्षा असतात हे समजण्यास ते तयार नसतात.

मानसशास्त्रज्ञ स्नेहा शर्मा यांच्या मते, ‘‘आजच्या पिढीने मालकी हक्क गाजविण्याच्या वातावरणात डोळे उघडले आहेत. आजची मुले जेव्हा आपल्या आईला हे सांगतात की तुला कसे तयार होऊन, कोणता ड्रेस घालून आमच्या शाळेत यायचे आहे तेव्हा आपल्या पालकांवर मुलांचा किती दबाव आहे हे आपण समजू शकता.’’

शाळेतील शिक्षिका निर्मला एक उदाहरण देत म्हणतात, ‘‘माझ्या शाळेत, इयत्ता १२ वीची विद्यार्थीनी दररोज १५-२० मिनिटे उशिराने शाळेत येत असे. तिचे पालक तिच्या उशीरा येण्याचे समर्थन करत म्हणत असत की ती थोडी उशीराने आली तर काय झाले? जेव्हा पालक स्वत:च शिस्तीचे महत्त्व विसरले असतील, तेव्हा ते मुलीला कोणती शिस्त शिकवतील? चांगल्या संगोपनाचा अर्थ चांगले खाणे-पिणे आणि दिसणे राहून गेले आहे. मुलांमध्ये चांगली मूल्ये रुजवणे आता चांगल्या संगोपनाचा भाग राहिले नाहीत.’’

त्यांचेही काही ऐका

दोन्ही पालक कार्यरत असल्या कारणामुळे मुलांच्या विचारसरणीवर परिणाम झाला आहे. नोकरी करणारे पालक अधूनमधून मुलांना मोठे झाल्याची जाणीव करून देतात. साहजिकच मुलेही मोठयांप्रमाणे वागू लागतात. अशा परिस्थितीत मुलांच्या बालपणाबरोबरच बालिशपणाचे भोळे-भाबडेपणदेखील हरवले गेले आहे आणि त्यामुळे उपग्रहाच्या जगामध्ये पतित लैंगिक संबंध अजूनच मारधाडीचे रूप घेऊन चुकले आहेत. आई-वडिलांना मुलांच्या माध्यमातून त्यांची मोडलेली स्वप्न वा आकांक्षा पूर्ण करायची असते. अशा परिस्थितीत हे आवश्यक नाही काय की पालकांनी आपल्या मुलांना हवे ते द्यावे परंतु त्याचबरोबर त्यांनी आपला मौल्यवान वेळही दिला पाहिजे.

माझी सखी शर्बरीचा मुलगा संध्याकाळ होताच कार्टून चैनल लावून बसायचा. ऑफिसमधून घरी आल्यावर शर्बरीला तिची आवडती टीव्ही मालिका बघायला आवडत असे. जेव्हा तिने धाकदपटशा करण्याऐवजी प्रेमळपणे मुलाला समजावून सांगितले तेव्हा मला ते आवडले, ‘‘मुला, दररोज संध्याकाळी आधी माझ्या आवडीची मालिका बघत जाऊ आणि नंतर तुझे कार्टून चॅनेल.’’

अशा प्रकारे, प्रेमाने समजावून सांगितलेली गोष्ट मुलाने समजून घेतली आणि आई त्याची सर्वात चांगली मित्र बनली.

दुसरीकडे सुनीताने आपल्या मुलांशी सोयीचे नाते राखले आहे. स्वत: मिनीला ‘सिली’, ‘स्टुपिड’ यासारख्या विशेषणांनी बोलवते आणि मग मुलांच्या तोंडातून जेव्हा तेच शब्द बाहेर येतात तेव्हा त्यांना फटकारते. आधी सुनीताने स्वत:च्या भाषेवर नियंत्रण ठेवले असते तर बरे झाले असते.

या उपग्रहाच्या युगात बहुतेक वेळा पाहण्यात येते की जेव्हा प्रत्येक चॅनेल उघडपणे सेक्स संबंधित गोष्टी / जाहिराती पुरवीत आहेत, तरीही माता तारुण्याच्या उंबरठयावर उभ्या असलेल्या आपल्या मुलींना लैंगिक संबंधाविषयी आरोग्यदायी माहिती देत नाहीत. वरून त्याविषयाचे एखादे मासिक किंवा पुस्तक त्यांनी वाचल्याबद्दल त्यांना फटकारते, अशा परिस्थितीत हे चांगले होईल की मातांनी त्यांचे कर्तव्य समजून घ्यावे. किशोरवयीन मुलींना योग्य प्रकारे संपूर्ण माहिती द्यावी जेणेकरून त्या त्यांच्या आईंवर पूर्ण विश्वास करू शकतील आणि विकृत मार्गावर जाणार नाहीत.

मुलांशी मैत्रीपूर्ण वागणूक, त्यांच्याबरोबर घालवलेला वेळ भलेही तो गुणवत्तेचा वेळ खूप कमी असेल, त्यांना आपल्याशी त्यांच्या नात्याचे महत्त्व समजावून सांगेल आणि तेव्हा आपण स्वत: आपल्या प्रिय मुलांचे मित्र, तत्वज्ञानी आणि मार्गदर्शक व्हाल.

मदर्स डे स्पेशल : १० टीप्स  ज्या शालीनतेला बनवतील आकर्षक

* पद्मा अग्रवाल

कुठल्याही महिलेचे रंगरुप कसेही असले तरी तिला सुंदर दिसण्याची इच्छा असते. किटी पार्टी असो किंवा अन्य एखादा कार्यक्रम, त्याचे आमंत्रण मिळताच ती आपला ड्रेस, दागिन्यांबाबत विचार करू लागते. हा तो क्षण असतो जिथे ती महागडा डिझायनर ड्रेस, मौल्यवान दागिने आणि सुंदर मेकअप करुन सर्वांवर आपला प्रभाव पाडते.

परंतु अशा वेळी स्वत:मधील साधेपणा, शालीनतेने आकर्षक ठरुन सर्वांना प्रभावित करण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या व्यक्तिमत्त्वावर विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे.

तुम्ही कशा दिसता, कशा राहता, कशा चालता, कशा उभ्या राहता, तुमची ड्रेसिंगची पद्धत कशी आहे, यासोबतच तुमची देहबोली तुमच्या व्यक्तिमत्त्वाला आकर्षक बनवते.

हे मान्य की, आज सुंदर दिसणे म्हणजेच खूप काही आहे, परंतु मनाचे सौंदर्य ही अशी गोष्ट आहे जी प्रत्येकाचे मन जिंकू शकते. म्हणूनच स्वत:चा आत्मविश्वास गमावू नका. तुम्ही जशा आहात त्यालाच स्वत:चा अभिमान समजा.

सुंदर आणि स्मार्ट दिसण्यासाठी स्वत:मधील काही सवयींकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे.

असे दिसा सुंदर

एखादा कार्यक्रम किंवा पार्टीत, जिथे बहुतेक महिला डिझाइनर महागडे कपडे आणि मौल्यवान दागिने घालतात, मेकअपच्या थराने चेहरा रंगवतात, तिथे तुमच्यातील साधेपणा, शालीनतेने चमकणारा चेहरा नक्कीच सर्वांना आकर्षित करेल.

कार्यक्रमानुसार स्वत:साठी ड्रेस निवडा. वेळ आणि प्रसंगानुसारच तयार व्हा. तुम्ही नीटनेटकी नेसलेली साडी आणि त्यावरील मॅचिंग दागिने तुम्हाला सर्वांच्या आकर्षणाचे केंद्र बनवेल. तुम्ही इतरांच्या तुलनेत फिट आणि आकर्षक दिसत असाल तर तुमच्यात आपोआपच आत्मविश्वास येईल. तुम्ही इतरांशी कशा प्रकारे मिळूनमिसळून वागता, त्यांच्याशी कसा संवाद साधता, ही गोष्ट अत्यंत महत्त्वाची आहे.

आजकाल लोक सर्वप्रथम तुम्ही परिधान केलेल्या कपडयांवरुन तुमचे मूल्यांकन करतात. पण महागडा डिझाइनर ड्रेस परिधान करण्यापेक्षा तुमची तयार होण्याची पद्धत कशी आहे, हे जास्त महत्त्वाचे असते. तुम्ही पार्टीत जो कोणता ड्रेस घालणार असाल, तो त्या प्रसंगाला साजेसा हवा आणि तुम्हाला शोभणारा हवा. सोबतच तुम्हाला त्या ड्रेसमध्ये चांगल्या प्रकारे वावरताही आले पाहिजे.

चेहरा व्यक्तिमत्त्वाचा आरसा

आजकाल फिल्मी तारका किंवा मॉडल्स बऱ्याचदा असा गाऊन किंवा ड्रेस घालून स्टेजवर किंवा पार्टीला येतात जो सावरणे त्यांच्यासाठी अवघड होते आणि मग सर्वांसमोर त्यांना अवघडल्यासारखे वाटते. म्हणूनच, हे सर्वात जास्त महत्त्वाचे आहे की, तुम्ही तुमचे रंगरूप, वय तसेच शरीराची ठेवण लक्षात घेऊन त्यानुसारच स्वत:साठी ड्रेस निवडावा.

शालीनतेला आकर्षक बनविण्यासाठी काही गोष्टींकडे विशेष लक्ष द्या. तुमचा चेहरा तुमच्या व्यक्तिमत्त्वाचा आरसा असतो, म्हणूनच सर्वप्रथम स्वत:चा चेहरा चमकदार आणि आकर्षक बनविण्यासाठी त्वचेची स्वच्छता आवश्यक आहे.

चेहऱ्याची त्वचा खूपच मऊ असते. म्हणूनच, तुमचे क्लिंजर अल्कोहोलमुक्त असायला हवे. तुम्ही दूध, दही, हळद इत्यादी नैसर्गिक गोष्टींनी चेहरा स्वच्छ करत असाल तर या गोष्टी तुमच्या चेहऱ्याला नैसर्गिक सौंदर्य आणि चमक मिळूवन देतील.

दररोज ८-१० ग्लास पाणी प्यायल्यामुळेही त्याचा त्वचेवर चांगला परिणाम होतो. हातपाय आणि केसांकडेही लक्ष देणे गरजेचे आहे. भुवयांचा आकारही चांगला ठेवा. ओठदेखील मऊ असायला हवेत.

शालीनतेला आकर्षक बनविण्यासाठी काही टिप्स :

चेहऱ्यावर स्मितहास्य : नेहमीच चेहऱ्यावर हलकेसे स्मितहास्य असायला हवे. आनंदी, हसणारा चेहरा सर्वांनाच आवडतो. चेहऱ्यावरील हास्य अनोळखी लोकांनाही हसण्यास भाग पाडते.

नमस्कार : जेव्हा आपण एखाद्याला भेटता तेव्हा त्याला नमस्कार करा. हाय हॅलो, शेकहँड करा. समवयस्क असाल तर गळाभेटही घेऊ शकता. जर तुम्हाला समोरच्या व्यक्तीचे नाव आठवत असेल तर, त्या नावाने हाक मारुन गप्पा मारा. यामुळे आपुलकी वाढते. स्वत:ला अपडेट ठेवा.

आदर द्या : जर एखादे मूल असेल तर, त्याच्याबरोबर मौजमजा करा. उगाचच मोठेपणाने वागू नका. मुलांशी प्रेमाने बोला. ‘किती गोड आहेस’, असे बोलून तुम्ही त्याची प्रशंसा करू शकता. समवयस्क असाल तर, ‘या ड्रेसमध्ये तू खूप छान दिसतेस,’ असे बोलून प्रशंसा करा. समोरची व्यक्ती वयाने मोठी असल्यास आरोग्याबाबत नक्की विचारपूस करा.

मनोरंजन करा : लोकांशी गप्पा मारताना छोटेमोठे विनोद किंवा शायरी करुन तुम्ही त्यांच्यावर प्रभाव पाडू शकता. जर तुमच्याकडे एखादे खास कौशल्य जसे की, तुम्हाला गाणे गाता येत असेल तर स्टेजवर जाऊन गाणे गाऊन तुम्ही सर्वांचे लक्ष वेधून घेऊ शकता. ही संधी गमावू नका. तुमच्यातील सभ्यता, शालीनता आणि गाण्याने सर्वांना आकर्षित करा.

श्रोता व्हा : श्रोता व्हा आणि प्रत्येकाचे बोलणे लक्षपूर्वक ऐका. काहीही बोलण्यापूर्वी समोरच्या माणसाला त्याचे बोलणे पूर्ण करू द्या. त्यानंतर गरजेनुसार तुमची प्रतिक्रिया, हास्य, सहानुभूती किंवा सल्ला द्या. तुम्ही जर त्याची समस्या सोडवू शकत असाल तर नक्कीच सल्ला देऊन त्याला मदत करा.

प्रशंसा करा : जगात असे लोक क्वचितच असतील की ज्यांना त्यांची स्तुती किंवा प्रशंसा केलेली आवडत नाही. हे लक्षात ठेवा की, तुम्हाला खरे कौतुक करायचे आहे, खोटे नाही, म्हणजे अतिशयोक्ती करायची नाही. समोरच्यामधील एखादा चांगला गुण किंवा त्याच्या कर्तृत्वाबद्दल तुम्हाला माहिती असेल तर त्याबद्दल त्याची प्रशंसा करा. कुठल्याही व्यक्तीला तुमच्यासोबत वेळ घालवायला आवडेल असे तुम्ही असायला हवे. तुम्ही त्याला याची जाणीव करुन द्या की, ती व्यक्ती तुमच्यासाठी खूपच खास आहे.

मदतीसाठी तयार रहा : जर एखाद्या व्यक्तीने तुम्हाला त्याची एखादी समस्या सांगितली आणि तुमच्यामुळे ती सोडवायला मदत होणार असेल तर त्याची नक्की मदत करा. जसे की, जर तुम्ही लेक्चरर असाल आणि एखाद्या व्यक्तीस त्याचा मुलगा किंवा मुलीच्या शैक्षणिक भवितव्यासाठी तुमचे मार्गदर्शन हवे असेल तर त्याला नक्कीच योग्य मार्गदर्शन करा. अॅडमिशन, हॉस्टेल, पुस्तके, शिष्यवृत्ती, कॉलेज इत्यादींबद्दल तुम्ही जी काही माहिती देऊ शकता ती अवश्य द्या. यामुळे तुमच्यातील शालीनतेचा त्याच्यावर कायमचा प्रभाव पडेल.

संपर्कात राहा : हल्ली व्हॉट्सअॅप आणि फेसबुकसारख्या बऱ्याच साईट्स आहेत, ज्यावरुन तुम्ही एकमेकांच्या संपर्कात राहू शकता. मित्राचा वाढदिवस, लग्नाचा वाढदिवस किंवा एखादा मोठा सणसमारंभ, नवीन वर्ष, अशा प्रत्येकवेळी तुम्ही मेसेजद्वारे एकमेकांच्या संपर्कात राहू शकता. यातूनही तुमच्यातील शालीनता, सभ्यता दिसते. शालीनतेला आकर्षक बनवण्यासाठी सर्वात जास्त महत्त्वाचे आहे की, तुम्ही निरोगी असायला हवे. योग्य डाएट घ्या. गरजेनुसार स्वत:च्या लाईफस्टाईलमध्ये बदल करा. पॅकिंग केलेले खाद्यपदार्थ खाऊ नका. व्यायाम आणि सकाळचा फेरफटका दोन्हीही आवश्यक आहे. निरोगी आणि सडपातळ शरीरयष्टीसाठी तुमचा आहार आणि वागणे यावर संयम ठेवा. तुमच्या शरीराची ठेवण कशी आहे, याकडेही अवश्य लक्ष द्या.

मदर्स डे स्पेशल : ९ ब्युटी गिफ्ट्स मदर्स डे बनवा संस्मरणीय

* भारती तनेजा, ब्यूटी एक्स्पर्ट

आपला उजळलेला चेहरा आणि इतरांनी केलेले सौंदर्याचे कौतुक आवडणार नाही, अशी महिला असूच शकत नाही. नोकरदार महिला असो किंवा गृहिणी, आपण चांगले दिसावे यासाठी सर्वच सजग असतात.

म्हणूनच या मदर्स डेला तुम्ही तुमच्या आईचे सौंदर्य परत मिळवून देण्यासाठी या ब्युटी गिफ्ट्स देऊन तिला खुश करू शकता :

क्ले मास्क / कोलोजन मास्क : सध्या क्ले मास्क खूपच फेमस आहे. हा तुमच्या आईच्या चेहऱ्यावरील अतिरिक्त तेल शोषून घेऊन घाण आणि मृत त्वचा काढून टाकेल. सोबतच ते रक्तप्रवाह वाढवून त्वचेला कोमल बनवेल. कोलोजन मास्क त्वचेचा सैलसरपणा दूर करतो. शिवाय वाढत्या वयाच्या खुणा दिसण्यापासून त्वचेचे रक्षण करते. तुमची आई हा मास्क कुठल्याही चांगल्या कॉस्मॅटिक क्लिनिकमध्ये जाऊन लावू शकते. या मास्कचा वापर लेझरसोबत केल्यास परिणाम जास्त चांगला होतो. लेझरमुळे मृत त्वचेला नवसंजीवनी मिळते. सोबतच मास्कमध्ये ९५ टक्के कोलोजन असल्यामुळे त्वचेला पोषक द्र्व्ये मिळतात. डोळयांभोवतालची काळी वर्तुळे आणि सुरकुत्या घालवण्यासाठी यापेक्षा दुसरा कुठला चांगला उपाय असूच शकत नाही.

सीरम प्रोटेक्शन : दररोज सकाळी फेस क्लीन आणि लाइट स्क्रब केल्यानंतर वापरण्यासाठी आईला कोलोजन सीरम द्या. सीरम असल्याने ते फारच कमी प्रमाणात लागते. याचा नियमित वापर केल्याने ते त्वचेचे झालेले नुकसान भरुन काढून तिचे संरक्षण करेल, त्वचेला हायडेट करेल. सोबतच चेहऱ्यावरील सुरकुत्याही दूर करेल.

व्हॅल्युमायजिंग मस्करा / लेंथनिंग मस्करा : खोल गेलेल्या आणि थकलेल्या डोळयांच्या पापण्यांवर मस्करा लावता येईल. यामुळे डोळे लगेचच सुंदर दिसू लागतील. वाढत्या वयासोबतच मस्कराचा पॅटर्नही बदलायला हवा. गरजेनुसार व्हॅल्युमायजिंग मस्करा वापरण्याऐवजी लैंथनिंग मस्करा वापरावा.

एएचए म्हणजे अल्फा हायड्रॉक्सी अॅसिड क्रीम : नेहमी रात्री झोपण्यापूर्वी त्वचा स्वच्छ करणे गरजेचे आहे, जेणेकरुन त्वचेवरील मेकअप किंवा धूळमाती चांगल्या प्रकारे निघून जाईल. चेहरा स्वच्छ केल्यानंतर एएचए क्रीमने चेहऱ्यावर मसाज केल्यामुळे सुरकुत्या पडणार नाहीत. हे क्रीम डोळयांखालील काळी वर्तुळे दूर करण्यासाठीही उपयोगी आहे. याच्या वापरामुळे एक्सफॉलिएशन आणि नवीन सेल्स तयार होण्याची प्रक्रिया गतिमान होते. यामुळे त्वचा उजळलेली दिसू लागते.

फेशियल किट : वाढत्या वयामुळे त्वचा सैल पडू लागते. त्वचेवरील चमक कमी होते. अशावेळी ठराविक अंतराने फेशियल करत राहिल्यास चेहऱ्यावरील मसल टोन सुधारून सुरकुत्यांपासून दूर राहण्यास मदत होते.

कलर करेक्शन क्रीम : रात्री उशिरापर्यंत जागे राहणे, तासन्तास कॅम्प्युटरवर काम करणे आणि उन्हात फिरल्यामुळे डोळयांभोवती काळी वर्तुळे, एक्नेसारख्या समस्यांचा सामना करायला लागणे स्वाभाविक आहे. अशावेळी तुम्ही ही समस्या फाऊंडेशनऐवजी कलर करेक्शन क्रीम म्हणजे सीसी क्रीमच्या मदतीने लपवू शकता. कारण फाऊंडेशनमुळे चेहऱ्यावरील या खुणा पूर्णपणे लपू शकत नाहीत, पण सीसी क्रीम त्यांना पूर्णपणे लपवून चेहऱ्याला चांगला लुक देते.

मिरॅकल ऑइल : रोज केलेली वेगवेगळी स्टाईल आणि केमिकलच्या वापरामुळे वयानुसारच सर्वांचेच केस रुक्ष होतात. अशा केसांमुळे सौंदर्यात बाधा येते. अशावेळी केसांची चमक पुन्हा मिळविण्यासाठी तुम्ही या मिरॅकल ऑइलसारखे ऑर्गन ऑइल किंवा मॅकाडामिया ऑइल गिफ्ट म्हणून आईला देऊ शकता. हे तेल केसांना मुळांपासून पोषण देते, सोबतच त्यांना मजबूत करते, चमक मिळवून देते. हे सहजतेने पसरते. त्यामुळे त्याचे काही थेंब बोटांवर घासून नंतर संपूर्ण केसांवर फणी फिरवतो त्याप्रमाणे बोटांनी लावा. यामुळे चांगला परिणाम मिळतो.

ट्रिपल आर किंवा फोटो फेशियल : जर आईने ट्रिपल आर किंवा फोटो फेशियल केले तर ते जास्त चांगले होईल. ट्रिपल आर हे त्वचेची चमक पुन्हा मिळवून देत तिला टवटवीत ठेवते. वय जास्त झाल्याने आईची त्वचा सैल झाली असेल किंवा त्वचेतील लवचिकता कमी असेल तर ही ट्रीटमेंट खूपच उपयुक्त ठरेल. फोटो फेशियलमुळे वाढत्या वयाच्या खुणा जसे की, फाइन लाईन्स, सुरकुत्या कमी होतात. त्वचेचा सैलसरपणा कमी होऊन ती घट्ट होते. या फेशियलमध्ये असलेल्या प्रोडक्ट्समुळे त्वचेत कोलोजन तयार होण्याची प्रक्रिया वाढते, जी त्वचेला सुरकुत्यांपासून दूर ठेवते. याशिवाय यामुळे एक्सफॉलिएशन आणि नवीन सेल्स बनण्याची प्रक्रिया वेगाने होते, ज्यामुळे त्वचा उजळलेली दिसू लागते.

या ट्रीटमेंटमध्ये मायक्रो मसाजर किंवा अपलिफ्टिंग मशीनने चेहऱ्याला लिफ्ट केले जाते, ज्यामुळे सैलसर पडलेली त्वचाही अपलिफ्ट होते आणि घट्ट झाल्यामुळे सुंदर दिसू लागते.

सर्वात शेवटी या ट्रीटमेंटमध्ये एक विशिष्ट प्रकारचे मास्क लावण्यात येते, ज्याला यंग स्किन मास्क असे म्हणतात. या मास्कच्या आत ९५ टक्के कोलोजन असते. हा मास्क लावल्यामुळे त्वचेला आवश्यक पौष्टिक द्र्रव्ये मिळतात.

ग्लाईकोलिक पिल आणि डर्माब्रेशन टेक्निक : जर तुमच्या आईच्या चेहऱ्यावर पिग्मेंटेशन असेल तर तिला एखाद्या चांगल्या पार्लरमध्ये नेऊन तुम्ही तिला ग्लाईकोलिक पिल आणि डर्माब्रेशन टेक्निकच्या मदतीने पिग्मेंटेशनवरील उपचाराचे चांगले गिफ्ट देऊ शकता. बऱ्याच सिटिंग्स केल्यानंतर ही ट्रीटमेंट पूर्ण होते.

मदर्स डे स्पेशल : या 5 मार्गांनी मुलांचे भविष्य सुरक्षित करा

* गरिमा पंकज

विभक्त कुटुंबे आणि नोकरी करणाऱ्या पालकांच्या वाढत्या प्रवृत्तीमुळे मुलांचे बालपण सीमाभिंतीत कैद झाले आहे. ते उद्याने किंवा मोकळ्या जागेत खेळण्याऐवजी व्हिडिओ गेम खेळतात. त्याचे मित्र आमच्या वयाची मुलं नसून टीव्ही, कॉम्प्युटर, मोबाईल. याचा मुलांच्या वागणुकीवर आणि मानसिकतेवर मोठा परिणाम होतो. त्यांना ना सामाजिकतेच्या युक्त्या शिकता येतात किंवा त्यांचे व्यक्तिमत्व सामान्यपणे विकसित होत नाही.

योग्य भावनिक विकासासाठी सामाजिक कौशल्ये का महत्त्वाची आहेत डॉ. संदीप गोविल, मानसशास्त्रज्ञ, सरोज सुपर स्पेशालिटी हॉस्पिटल म्हणतात, “माणूस हा सामाजिक प्राणी आहे. तो समाजापासून वेगळा राहू शकत नाही. यशस्वी आणि उत्तम जीवनासाठी, मुलांना इतर लोकांशी जुळवून घेण्यास त्रास होऊ नये हे आवश्यक आहे. जी मुले सामाजिक कौशल्ये विकसित करत नाहीत त्यांना मोठे झाल्यावर निरोगी नातेसंबंध निर्माण करण्यात अडचणी येतात. सामाजिक कौशल्ये मुलांमध्ये भागीदारीची भावना विकसित करतात आणि ऑटिझम रोखतात. त्यामुळे त्यांच्या मनातील एकटेपणाची भावना कमी होते.

आक्रमक वर्तनाला आळा घालण्यासाठी डॉ. संदीप गोविल म्हणतात, “आक्रमक वर्तन ही एक समस्या आहे जी मुलांमध्ये खूप सामान्य होत चालली आहे. कौटुंबिक ताणतणाव, टीव्ही किंवा इंटरनेटवर हिंसक कार्यक्रम पाहणे, अभ्यासात चांगली कामगिरी करण्याचा दबाव किंवा आक्रमक वागणूक कुटुंबापासून दूर वसतिगृहात राहणाऱ्या मुलांमध्ये जास्त दिसून येते. अशी मुले सर्वांपासून दूर राहतात. इतर मुलांना दुखापत झाली की ते ओरडू लागतात. शिवीगाळ करत मारामारीवर उतरतात. कधी कधी खूप राग आला तर ते हिंसक होतात.

मुलांना एका दिवसात सामाजिकतेचा धडा शिकवता येत नाही. यासाठी लहानपणापासूनच त्यांच्या संगोपनाकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे.

  1. मूल लहान असताना

न्यूक्लियर फॅमिलीमध्ये राहणारी 5 वर्षापर्यंतची मुले सहसा त्यांच्या आई-वडिलांना किंवा आजी-आजोबांना चिकटून असतात. या वयापासून त्यांना चिकटून राहण्याऐवजी सामाजिक कार्य करण्यास शिकवले पाहिजे.

  1. तुमच्या मुलांशी बोला :

डॉ. रुबी आहुजा, मानसशास्त्रज्ञ, पारस ब्लिस हॉस्पिटल म्हणतात, “तुमचे मूल अगदी लहान असल्यापासून त्याला त्याच्या नावाने संबोधा, त्याच्याशी बोलत राहा. त्याच्या सभोवतालच्या प्रत्येक गोष्टीबद्दल त्याला सांगत रहा. जर तो खेळण्याशी खेळत असेल तर त्या खेळण्याचं नाव विचारा. खेळण्याला कोणता रंग आहे, त्यात गुणवत्ता काय आहे अशा गोष्टी विचारत राहा. नवीन पद्धतीने खेळायला शिका. यामुळे मुलाला एकांतात खेळण्याच्या सवयीतून बाहेर पडता येईल.” मुलाची ओळख मित्रांशी, शेजाऱ्यांशी करून द्या: दर रविवारी नवीन नातेवाईक किंवा शेजारी भेटण्याचा प्रयत्न करा. पार्टी वगैरेमध्ये अनेक नवीन लोकांना एकत्र बघून लहान मूल घाबरून जाते. पण जेव्हा तुम्ही तुमची खास माणसं आणि त्यांच्या मुलांशी वेळोवेळी त्याची ओळख करून देत राहाल, तेव्हा ते मूल जसजसं मोठं होईल तसतसं ते या नात्यांमध्ये अधिकाधिक जगायला शिकेल.

  1. इतर मुलांसोबत मिसळण्याची आणि खेळण्याची परवानगी द्या :

तुमच्या मुलाला त्याच्या आजूबाजूच्या इतर मुलांसोबत किंवा शाळेत मिसळण्यास मदत करा जेणेकरून त्याला सहकार्याची तसेच भागीदारीची शक्ती समजेल. मुले खेळतात तेव्हा एकमेकांशी बोलतात. एकमेकांशी मिसळा. त्यामुळे सहकार्याची भावना आणि आत्मीयता वाढते. त्यांचा दृष्टीकोन विकसित होतो आणि ते इतरांच्या समस्या समजून घेतात, ते इतर मुलांमध्ये मिसळून जीवनातील युक्त्या शिकतात, जे आयुष्यभर त्यांच्यासोबत राहतात.

  1. पालकत्वामध्ये बदल करत राहा :

डॉ. संदीप गोविल म्हणतात, “मुलांना त्यांच्या गरजेच्या वेळी मानसिक आणि शारीरिकदृष्ट्या उपलब्ध व्हा, पण त्यांना थोडी जागा द्या. त्यांच्यासोबत नेहमी सावलीसारखे राहू नका. मुलं जसजशी मोठी होतात तसतशी त्यांची वागणूक बदलते. आपण 3 वर्षांच्या आणि 13 वर्षांच्या मुलाशी समान वागणूक देऊ शकत नाही. मुलांचे वागणे त्यानुसार बदलत असल्याने त्यांच्याशी असलेल्या नात्यात बदल करा. गॅझेटसह घालवायला कमी वेळ द्या. गॅजेट्सच्या अतिवापरामुळे मुलांचा त्यांच्या सभोवतालच्या परिसराशी संपर्क तुटतो. मेंदूतील तणावाची पातळी वाढू लागते, त्यामुळे वर्तन थोडे आक्रमक होते. यामुळे सामाजिक, भावनिक आणि लक्ष समस्या उद्भवतात. स्क्रीन सतत पाहण्याने अंतर्गत घड्याळात अडथळा येतो. मुलांना गॅझेटचा वापर कमी करू द्या, कारण त्यांच्यासोबत जास्त वेळ घालवल्याने स्वतःशी संपर्क साधण्यात आणि इतरांशी संबंध जोडण्यात समस्या निर्माण होऊ शकतात. दिवसात २ तासांपेक्षा जास्त टीव्ही पाहू नका.

  1. धार्मिक कार्यांपासून दूर राहा :

तुमच्या मुलांना अगदी सुरुवातीपासूनच विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाबद्दल शिकवा. त्यांना धार्मिक कार्य, उपासना, अवैज्ञानिक विचार यापासून दूर ठेवा.

मदर्स डे स्पेशल : त्वचेसारखा मेकअप बेस

* गृहशोभिका टीम

चेहरा हा आपल्या व्यक्तिमत्त्वाचा आरसा आहे आणि हा आरसा निष्कलंक आणि सुंदर बनवण्यासाठी चेहऱ्याच्या मेकअपचे योग्य ज्ञान असणे आवश्यक आहे. कोणताही मेकअप बेसपासून सुरू होतो. म्हणूनच ते त्वचेची पार्श्वभूमी मानली जाते, जी मेकअपसाठी परिपूर्ण त्वचा देते. सहसा, आपण सर्वजण आपल्या स्किनटोननुसार आपल्या चेहऱ्यासाठी बेस निवडतो. पण परफेक्ट स्किनसाठी तुमचा बेस तुमच्या त्वचेनुसार असणं गरजेचं आहे.

बेस कसा निवडायचा ते जाणून घेऊया :

कोरड्या त्वचेसाठी आधार

जर तुमची त्वचा कोरडी असेल तर तुम्ही टिंटेड मॉइश्चरायझर, क्रीम बेस्ड फाउंडेशन किंवा सॉफ्ले वापरू शकता.

टिंटेड मॉइश्चरायझर

जर तुमची त्वचा स्वच्छ, निष्कलंक आणि चमकत असेल तर तुम्ही बेस बनवण्यासाठी टिंटेड मॉइश्चरायझर वापरू शकता. ते घालणे खूप सोपे आहे. आपल्या हातात मॉइश्चरायझरचे काही थेंब घ्या आणि बोटाने चेहऱ्यावर ठिपके लावून समान रीतीने पसरवा. हे SPF म्हणजेच सन प्रोटेक्शन फॅक्टरसहदेखील येते, ज्यामुळे ते आपल्या त्वचेला संरक्षण देते. या व्यतिरिक्त, ते आपल्या त्वचेला जोरदार वारा आणि इतर कारणांमुळे कोरडेपणापासून संरक्षण करून मॉइश्चराइझ करते.

क्रीम आधारित पाया

ते कोरडेपणा कमी करून त्वचेला मॉइश्चरायझ करते, त्यामुळे कोरडी त्वचा असलेल्यांसाठी ते खूप चांगले आहे. ते लावल्याने त्वचेला योग्य आर्द्रता मिळते. हे वापरण्यासही सोपे आहे. स्पॅटुलाच्या साहाय्याने तळहातावर थोडासा आधार घ्या आणि स्पंज किंवा ब्रशच्या मदतीने संपूर्ण चेहऱ्यावर समान रीतीने लावा. ते सेट करण्यासाठी पावडरचा थर लावणे आवश्यक आहे. त्यामुळे बेस जास्त काळ टिकतो.

Soufflé

हे खूप हलके आहे आणि चेहऱ्याला हलके कव्हरेज देते. स्पॅटुलाच्या साहाय्याने तळहातावर थोडे सॉफ्ले घ्या. त्यानंतर ब्रश किंवा स्पंजच्या मदतीने चेहऱ्यावर समान रीतीने पसरवा.

तेलकट त्वचेसाठी आधार

जर तुमची त्वचा तेलकट असेल आणि खूप घाम येत असेल, तर तुमच्यासाठी  टू वे केक वापरणे चांगले आहे, कारण ते वॉटरप्रूफ बेस आहे. याशिवाय, तुम्ही तुमच्या त्वचेसाठी पॅन स्टिक आणि मूसदेखील वापरू शकता.

पॅन स्टिक

हे मलईदार स्वरूपात आहे, ज्यामुळे ते त्वचेला मॉइश्चरायझ करते आणि जलरोधक असल्यामुळे तेलकट त्वचेसाठीदेखील चांगले आहे.

दोन मार्ग केक

हा एक जलद जलरोधक आधार आहे. तुम्ही ते तुमच्या पर्समध्ये घेऊन जाऊ शकता आणि कुठेही टचअप देऊ शकता. टू वे केकसह स्पंज मिळवा. बेस म्हणून वापरण्यासाठी, स्पंज ओलसर करा आणि संपूर्ण चेहऱ्यावर पसरवा. टच अपसाठी तुम्ही कोरडा स्पंज वापरू शकता. फक्त लक्षात ठेवा की दोन मार्गांचा केक तुमच्या त्वचेशी जुळला पाहिजे.

मूस

तेलकट त्वचा असलेल्यांसाठी मूसचा वापर अतिशय योग्य आहे. चेहऱ्यावर मूस लावताच त्याचे पावडरमध्ये रूपांतर होते, त्यामुळे घाम येत नाही. हे अतिरिक्त तेल काढून टाकते आणि चेहऱ्याला मॅट फिनिश आणि हलका लुक देते. तळहातावर घ्या आणि स्पंज किंवा ब्रशच्या मदतीने चेहऱ्यावर समान रीतीने पसरवा.

सामान्य त्वचेसाठी आधार

तुमची त्वचा सामान्य असल्यास, फाउंडेशन आणि कॉम्पॅक्ट हे तुमच्यासाठी चांगले पर्याय आहेत.

पाया

हे द्रव स्वरूपात उद्भवते. आजकाल, प्रत्येक त्वचेनुसार, बाजारात, ते अनेक शेड्समध्ये उपलब्ध आहेत. ते लावल्यावरही त्वचा दिसते. तुमच्या त्वचेला फाउंडेशन मॅच करा किंवा शेड फेअर लावा. तळहातावर घ्या आणि मग तर्जनीने कपाळ, नाक, गाल आणि हनुवटीवर ठिपके लावा. स्पंज किंवा ब्रशच्या मदतीने ते ब्लेंड करा. आपण इच्छित असल्यास आपण हातदेखील वापरू शकता. ते सेट करण्यासाठी पावडरचा थर लावणे आवश्यक आहे. त्यामुळे बेस जास्त काळ टिकतो.

संक्षिप्त

हे पावडर आणि फाउंडेशन या दोन्हींचे मिश्रण आहे. जर तुम्हाला घाईत कुठेतरी जायचे असेल आणि तुमच्याकडे वेळ नसेल तर तुम्ही फक्त कॉम्पॅक्ट वापरू शकता. ते फक्त पफच्या मदतीने लावा. आजकाल प्रत्येक त्वचेला मॅच करण्यासाठी कॉम्पॅक्ट पावडर बाजारात उपलब्ध आहेत. तुमच्या स्किनटोनशी जुळणारे कॉम्पॅक्ट लावा. कॉम्पॅक्टचा वापर टचअप देण्यासाठीदेखील केला जाऊ शकतो.

मार्केटमध्ये नवीन फाउंडेशन

स्टुडिओ फिक्स, डर्मा फाऊंडेशन, मूस आणि सॉफ्ले आजकाल बाजारात आहेत.

स्टुडिओ निराकरण

हे पावडर आणि फाउंडेशनचे एकत्रित द्रावण आहे, जे लागू केल्यावर मलईदार होते आणि वापरल्यानंतर पावडरच्या स्वरूपात बदलते. त्वचेवर हलके असूनही ते पूर्ण कव्हरेज देते आणि चेहऱ्यावर बराच काळ टिकते.

डर्मा फाउंडेशन

ते स्टिकच्या स्वरूपात आहे. हे कन्सीलर आणि बेस दोन्हीचे काम करते. हे चेहऱ्यावरील सर्व डाग आणि डोळ्यांखालील काळी वर्तुळे लपवून चेहऱ्याला पूर्ण कव्हरेज देते.

  • भारती तनेजा, आल्प्स ब्युटी क्लिनिक आणि अकादमीचे अध्यक्ष

मदर्स डे स्पेशल : सुंदर दऱ्यांची भेट, धर्मशाळा

* ललिता गोयल

जेव्हा जेव्हा प्रवास किंवा विश्रांतीचा विचार येतो तेव्हा शहरी गजबजाटापासून दूर असलेल्या पर्वतांचे नैसर्गिक सौंदर्य प्रत्येकाला आकर्षित करते. तुम्हालाही हिमालयातील सुंदर, बर्फाच्छादित शिखरे, हिरवीगार शेतं, हिरवळ आणि नैसर्गिक सौंदर्यात या सुट्ट्या घालवायच्या असतील, तर हिमाचल प्रदेशातील कांगडा शहरापासून १७ किलोमीटर ईशान्येस स्थित धर्मशाळा हे पर्यटनासाठी योग्य ठिकाण आहे. धर्मशाळेच्या पार्श्वभूमीवर बर्फाच्छादित चोलाधर पर्वतरांग या ठिकाणचे निसर्गरम्य सौंदर्य वाढवते. अलिकडच्या काळात धर्मशाळा त्याच्या सर्वोच्च आणि सर्वात सुंदर क्रिकेट मैदानासाठीदेखील चर्चेत राहिली आहे. हिमाचल प्रदेशातील इतर शहरांपेक्षा जास्त उंचीवर वसलेले धर्मशाला हे निसर्गाच्या कुशीत काही दिवस शांततेत आणि निवांतपणे घालवण्यासाठी एक अद्भुत ठिकाण आहे.

धर्मशाळा शहर खूप लहान आहे आणि तुम्हाला दिवसातून अनेक वेळा फिरायला जायला आवडेल. यासाठी तुम्ही धर्मशाळेच्या ब्लॉसम व्हिलेज रिसॉर्टला तुमचे राहण्याचे ठिकाण बनवू शकता. पर्यटकांच्या यादीत अव्वल क्रमांकावर असलेला हा रिसॉर्ट आधुनिक सुविधांनी सुसज्ज असलेल्या सुसज्ज खोल्यांसह पर्यटकांच्या गरजा लक्षात घेऊन तयार करण्यात आला आहे. बजेटनुसार सुपीरियर, प्रीमियम आणि कोटेशनचे पर्याय आहेत. येथील सोयीस्कर खोल्यांच्या खिडकीतून तुम्ही धौलाधर टेकड्यांचा आनंद घेऊ शकता. येथील सजावट आणि सुविधा पर्यटकांना केवळ आराम देत नाहीत तर आजूबाजूची ठिकाणे पाहण्याची संधीदेखील देतात. या रिसॉर्टमधून तुम्ही आजूबाजूची संग्रहालये, किल्ले, नद्या, धबधबे, वन्यजीव सहली आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमांचा आनंद घेऊ शकता.

धर्मशाला चंदीगडपासून २३९ किलोमीटर, मनालीपासून २५२ किलोमीटर, शिमल्यापासून ३२२ किलोमीटर आणि नवी दिल्लीपासून ५१४ किलोमीटर अंतरावर आहे. हे ठिकाण कांगडा खोऱ्याचे प्रवेशद्वार मानले जाते. ओक आणि शंकूच्या आकाराच्या झाडांनी भरलेल्या जंगलांमध्ये वसलेले हे शहर कांगडा व्हॅलीचे विहंगम दृश्य देते. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मान्यताप्राप्त धर्मशाळा ‘लिटल ल्हासा ऑफ इंडिया’ या टोपण नावानेही ओळखली जाते. हिमालयातील मनमोहक, बर्फाच्छादित शिखरे, घनदाट देवदार जंगले, सफरचंदाच्या बागा, तलाव आणि नद्या पर्यटकांना निसर्गाच्या कुशीत असल्याचा अनुभव देतात.

कांगडा कला संग्रहालय : कला आणि संस्कृतीची आवड असणाऱ्यांसाठी हे संग्रहालय उत्तम ठिकाण ठरू शकते. धर्मशाळेच्या या कला संग्रहालयात कलात्मक आणि सांस्कृतिक चिन्हे आढळतात. ५व्या शतकातील मौल्यवान कलाकृती आणि शिल्पे, चित्रे, नाणी, भांडी, दागिने, शिल्पे आणि राजेशाही वस्त्रे येथे पाहायला मिळतात.

मॅक्लिओडगंज : तिबेटी कला आणि संस्कृतीची ओळख करून घ्यायची असेल, तर मॅक्लिओडगंज हे एक उत्तम ठिकाण ठरू शकते. जर तुम्हाला खरेदीची आवड असेल, तर तुम्ही येथून सुंदर तिबेटी हस्तकला, ​​कपडे, थांगका (रेशीम पेंटिंगचा एक प्रकार) आणि हस्तकला वस्तू खरेदी करू शकता. येथून तुम्ही हिमाचली पश्मिना शॉल्स आणि कार्पेट्स खरेदी करू शकता, जे त्यांच्या विशिष्टतेसाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर लोकप्रिय आहेत. मॅक्लिओडगंज हे समुद्रसपाटीपासून 1,030 मीटर उंचीवर वसलेले एक लहान शहर आहे. दुकाने, रेस्टॉरंट, हॉटेल्स आणि रस्त्याच्या कडेला असलेले मार्केट इथे सर्व काही आहे. उन्हाळ्यातही इथला थंडावा जाणवू शकतो. पर्यटकांच्या पसंतीसाठी थंड पाण्याचे झरे, तलाव इत्यादी सर्व काही आहे. दूरवर पसरलेली हिरवळ आणि डोंगरांच्या मध्ये बांधलेले उंच आणि कमी वळणदार मार्ग पर्यटकांना ट्रेकिंगसाठी प्रेरित करतात.

कररी : हे एक सुंदर पिकनिक स्पॉट आणि विश्रामगृह आहे. हा तलाव अल्पाइन कुरण आणि पाइन जंगलांनी वेढलेला आहे. करी 1983 मीटर उंचीवर वसलेले आहे. हनिमून जोडप्यांसाठी हे सर्वोत्तम रिसॉर्ट आहे.

माचरियाल आणि ताटवानी : माचरियालमध्ये एक सुंदर धबधबा आहे तर ताटवानी हा गरम पाण्याचा नैसर्गिक झरा आहे. ही दोन्ही ठिकाणे पर्यटकांना सहलीची संधी देतात.

कसे जायचे

धर्मशाळेला जाण्यासाठी रस्ता हा सर्वोत्तम मार्ग आहे, परंतु तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही विमान किंवा रेल्वेनेही जाऊ शकता.

हवाई मार्गे : कांगडा येथील गागल विमानतळ हे धर्मशाळेसाठी सर्वात जवळचे विमानतळ आहे. धर्मशाळेपासून ते १५ किमी अंतरावर आहे. येथे गेल्यावर बस किंवा टॅक्सीने धर्मशाळेला जाता येते.

रेल्वेने : सर्वात जवळचे रेल्वे स्टेशन पठाणकोट आहे, येथून 95 किमी अंतरावर आहे. पठाणकोट आणि जोगिंदर नगर दरम्यान जाणार्‍या नॅरोगेज रेल्वे मार्गावर कांगडा स्टेशनपासून धर्मशाळा १७ किमी अंतरावर आहे.

रस्त्याने : हिमाचल रोड ट्रान्सपोर्ट कॉर्पोरेशनच्या बस नियमितपणे चंदीगड, दिल्ली, होशियारपूर, मंडी इ. येथून धर्मशाळेला धावतात. उत्तर भारतातील प्रमुख शहरांमधून थेट बस सेवा आहे. तुम्ही दिल्लीच्या कश्मीरी गेट आणि कॅनॉट प्लेस येथून धर्मशाळेला बसने जाऊ शकता.

कधी जायचे

धर्मशाळेत उन्हाळा मार्च ते जूनपर्यंत असतो. या दरम्यान येथील तापमान 22 अंश सेल्सिअस ते 38 अंश सेल्सिअस दरम्यान राहते. या आल्हाददायक वातावरणात पर्यटक ट्रेकिंगचाही आनंद घेऊ शकतात. पावसाळ्यात मुसळधार पाऊस पडतो. हिवाळ्याच्या मोसमात येथे खूप थंडी असते आणि तापमान -4 अंश सेल्सिअसच्या खाली जाते, त्यामुळे रस्ते बंद होतात आणि दृश्यमानता कमी होते. त्यामुळे धर्मशाळेला भेट देण्यासाठी जून ते सप्टेंबर हे महिने योग्य आहेत.

मदर्स डे स्पेशल : पालकत्व सोपे करा

* प्रियांका राजोरिया

नोकरदार महिला अनेकदा अपराधी भावनेने ग्रासलेल्या असतात. करिअरमुळे घरच्या जबाबदाऱ्या नीट सांभाळता येतील की नाही, हेच कळत नाही, ही अपराधी भावना त्यांच्या मनात येते. तिच्या तान्ह्या मुलाच्या हातातून तिची मांडणी सोडवून कामावर गेल्यावर तिच्यावरील हा अपराधीपणा वाढतो. मग प्रत्येक क्षणाला तिला आपल्या मुलाची काळजी वाटते. न्यूक्लियर फॅमिली, जिथे कौटुंबिक आधाराला वाव नसतो, तिथे अशी परिस्थिती येते की त्यांना त्यांच्या मुलांपैकी एक किंवा करिअर निवडावे लागते आणि मग आपल्या समाजात मुलांच्या संगोपनाची जबाबदारी आईवरच असते. त्यामुळेच नाही. आई कितीही मोठे पद असो, तिचा पगार कितीही जास्त असला तरी तिला तडजोड करावीच लागते. अशा स्थितीत काय होते की, आपल्या मुलाचे संगोपन करण्याचा विचार करून तिने आपले करिअर संपवले, तर आपण आपल्या करिअरसाठी काहीही केले नाही असे तिला अपराधी वाटते. जर ती मुलाचे संगोपन करण्यासाठी बेबीसिटरवर अवलंबून असेल, तर तिने तिच्या करिअरसाठी आणि भविष्यासाठी तिच्या मुलाचे संगोपन करण्यावर लक्ष केंद्रित केले नाही हे लक्षात घेणे कठीण आहे. अशा परिस्थितीत नोकरदार महिलेने काय करावे?

याचे निश्चित उत्तर असू शकत नाही. या प्रकरणात प्रत्येकाची परिस्थिती, इच्छा आणि प्राधान्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. असं असलं तरी आई बनणं हा कोणत्याही मुलीच्या आयुष्यातला मोठा बदल असतो. काही मुली अशाही आहेत ज्यांना त्यांची नोकरी कोणत्याही प्रकारे सांभाळायची आहे आणि काही अशा आहेत ज्यांना कोणत्याही किंमतीत आपल्या मुलाकडे लक्ष द्यायचे आहे.

बनस्थली विद्यापीठातील सहयोगी प्राध्यापक डॉ. सुधा मोरवाल सांगतात, “आई झाल्यानंतर मी माझे काम पुन्हा सुरू केले. मला कुटुंबाचा पाठिंबा मिळाल्याने माझ्या करिअरला पुन्हा वेग आला. मात्र, सुरुवातीच्या काळात मला काही अडचणींचा सामना करावा लागला आणि माझा पूर्ण वेळ मुलाला न दिल्याबद्दल मला अपराधी वाटायचे. पण हो, घरकामाचं ओझं माझ्यावर कधीच पडलं नाही.

डॉ. सुधाच्या विपरीत, मीना मिलिंदला तिची नोकरी सोडावी लागली, कारण तिच्या मुलाची काळजी घेणारे कोणीच नव्हते आणि तिलाही मुलाबद्दल काही अपराधीपणा असावा असे वाटत नव्हते. पण काम सोडण्याचा निर्धारही कमी नव्हता. मुलाचे वय लहान असल्याने ती अद्यापही नोकरी सुरू करू शकली नाही, कारण ती विभक्त कुटुंबात राहते. प्रत्येक नोकरी करणाऱ्या मुलीला तिची नोकरी करत राहायचे असते, परंतु परिस्थिती नेहमीच तिच्या अनुकूल नसते, कारण शहरातील घर आणि ऑफिसचे अंतर आणि न्यूक्लियर फॅमिली तिला तिच्या मुलाला घरी सोडून कामावर जाऊ देत नाही. तथापि, अशा काही गोष्टी आहेत ज्याबद्दल खात्री बाळगून ते त्यांचे काम सुरू ठेवू शकतात.

कंपनीची निवड : सुरुवातीला कमी कामाचे तास, लवचिक कार्यालयीन तास असलेल्या कंपनीत काम करा. रुटीन बनवा: बाळ झाल्यावर ऑफिस जॉईन कराल तेव्हा दिनचर्या तयार करा. यामध्ये तुम्हाला किती काम कोणत्या वेळेपासून ते कोणत्या वेळेपर्यंत पूर्ण करायचे आहे याकडे लक्ष द्या. अशा प्रकारे वेळेचे व्यवस्थापन केल्याने तुम्ही तुमच्या अनेक समस्या स्वतःच सोडवाल.

ते व्यवस्थित ठेवा : लहान गोष्टींसाठी स्वतंत्र बॉक्स बनवा जेणेकरून तुम्हाला सर्वकाही त्वरीत सापडेल. बाळाचे सामान एकाच ठिकाणी ठेवा. इतर वस्तूंचे बॉक्सदेखील तयार करा. कात्री शोधण्यासाठी तुम्हाला २ तास लागतील.

जोडीदाराची मदत घ्या : मूल लहान असेल तर जोडीदाराची मदत घ्या. त्यांना छोटी-छोटी कामे करायला सांगा, कारण त्यांना हेही समजेल की हे सर्व एकट्याने करणे तुमच्यासाठी खूप अवघड आहे.

एक आया ठेवा : जर तुम्हाला मुलाला डेकेअरमध्ये ठेवायचे नसेल तर एक आया ठेवा. तिला आईप्रमाणे मुलाची काळजी घेण्यास सांगा.

नेहमी संपर्कात रहा : जर मूल एखाद्या नातेवाईकाकडे असेल तर दिवसातून किमान 2 वेळा, आपल्या मुलाची काळजी घ्या. दुपारी भेटायला येत असेल तर नक्की भेटा.

प्राधान्यक्रम बदला : बाळाच्या जन्मानंतर प्राधान्यक्रम बदला. तुम्ही कोणतेही काम कराल, त्याचा तुमच्या मुलावर काय परिणाम होईल हे लक्षात ठेवा. ते स्वच्छ ठेवा, संभाषणाचा टोन चांगला ठेवा, प्रेमाने रहा. अशा प्रकारे तुम्ही तुमचे करिअर घडवू शकता तसेच मुलाला वेळ देऊ शकता आणि मग तुम्हाला अपराधीपणाचा त्रास होणार नाही. यूकेमध्ये केलेल्या एका अभ्यासात असे दिसून आले आहे की नोकरदार महिलांची मुले अधिक हुशार असतात, त्यांच्या समस्या सहजपणे सोडवण्यास सक्षम असतात आणि त्यांच्या आवडींबद्दल अधिक जागरूक असतात. इन्स्टिट्यूट फॉर सोशल अँड इकॉनॉमिक रिसर्चने केलेल्या सर्वेक्षणात बहुतांश नोकरदार मातांनी सांगितले की, लहानपणापासूनच मुलांना अनेक तास एकटे सोडावे लागते, परंतु त्याचा परिणाम असा झाला की त्यांची मुले स्वतंत्र आणि स्वावलंबी बनली. वर्कप्लेस इनसाइटने केलेल्या सर्वेक्षणात, ज्याने यूएसमधील कामाच्या ठिकाणी आणि काम करणाऱ्या महिला आणि पुरुषांच्या जीवनातील विविध पैलूंचा अभ्यास केला होता, 88% पुरुषांनी सांगितले की ते काम करणाऱ्या मातांच्या अष्टपैलू कौशल्यांना सलाम करतात.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें