कथा * शर्मिला चव्हाण
खिडकीसमोर डोकावणाऱ्या अशोकाच्या फांदीवर तिने एक छोटासा निवारा बनवला होता. जितकी छोटी ती होती तितकेच छोटे तिचे घर होते. मालती जेव्हा कधी शुद्ध हवेसाठी खिडकीपाशी यायची तेव्हा तिला पाहिल्याशिवाय परत जात नसे. ती खूप सुंदर होती. जिथे पाठीचा भाग संपतो, तिथून तिची शेपूट होती. तपकिरी लहान पंखांवर २-४ निळया पिसांचे आवरण होते. या निळया आवरणामुळे ती इतर चिमण्यांपेक्षा वेगळी दिसायची. त्या छोटयाशा मादीलाही तिच्यातील या सर्वात सुंदर गोष्टीचा नक्कीच अभिमान होता.
मोकळया वेळेत, ती तिच्या चोचीने निळी पिसे साफ करायची, तिच्या हलक्या पिवळया तपकिरी डोळयांनी आजूबाजूला एक नजर टाकून पाहायची की, तिच्या सुंदर रुपाचे कोणी कौतुक करत आहे की नाही. त्या चिमुकल्या पक्ष्याच्या पिसांमुळे मालतीने तिचे नाव ‘नीलोफर’ ठेवले होते.
‘‘आई, नीलोफरने कदाचित अंडी घातली आहेत... ती त्या घरटयातून बाहेर पडलीच नाही,’’ मालतीची २४ वर्षांची मुलगी नीलूने खिडकीजवळून मालतीला हाक मारली.
‘‘मलाही तसेच वाटतेय, म्हणूनच तिने खूप मेहनतीने घर बांधले,’’ असे म्हणत मालतीही खिडकीबाहेर डोकावू लागली.
नीलूला बाहेर बघताना पाहून मालती बोटांनीच नीलूचे केस नीट करू लागली.
‘‘आई, तू या पक्ष्याचे नाव नीलोफर का ठेवलेस?’’ नीलू अजूनही त्या चिमुकलीत हरवली होती.
‘‘तिची निळी पिसे खूप गोंडस आहेत, म्हणूनच ती निलोफर झाली,’’ मालती हसत म्हणाली.
‘‘तू माझे नाव नीलू का ठेवले?’’ नीलूने पुढचा प्रश्न केला.
‘‘कारण तुझे निळे डोळे झऱ्यासारखे पारदर्शक आहेत. तुझ्या मनातले सर्व काही तुझे डोळे सांगतात. म्हणून तू नीलू आहेस,’’ मालती म्हणाली आणि तिने नीलूला व्हीलचेअरसह दिवाणखान्यात आणले.
नीलूने रिमोटने टीव्ही सुरू केला आणि ती पंजाबीतली नृत्याची गाणी पाहू लागली. कुठल्यातरी सणाचे ते दृश्य होते मुली रंगीबेरंगी कपडे घालून ढोलाच्या तालावर थिरकत होत्या. मालतीने हळूच नीलूकडे पाहिले. ती तल्लीन होऊन गाणे ऐकत होती आणि कमरेच्या वरच्या भागाने नाचण्यात गुंग होती.
