कथा * शकुंतला सिन्हा
लग्नाच्या बऱ्याच दिवसांनंतर मी माहेरी आले होते. पाटणामधील एका जुन्या रस्त्यावरच माझे माहेर होते आणि अजूनही आहे. येथे ६-७ फुटांच्या गल्लीत एकमेकांना लागूनच घरे आहेत. छतांमध्येही ३-४ फुटांचेच अंतर आहे. माझा नवरा संकल्प मला येथे सोडून विदेश दौऱ्यावर गेला होता. त्याचे वर्षातून २-३ दौरे होतातच.
मी आईसोबत छतावर होते. संध्याकाळची वेळ होती. आमच्या छताला लागूनच शेजाऱ्यांचे छत होते. त्या घरात अविनाश राहत होता. माझ्यापेक्षा ४-५ वर्षांनी मोठा होता. माझ्याच शाळेत शिकायचा. मला अचानक त्याची आठवण आली. मी आईला विचारले, ‘‘सध्या अविनाश कुठे असतो?’’
‘‘मला त्याच्याबद्दल काहीच माहिती नाही. तुझ्या लग्नाच्या काही दिवस आधीच तो हे घर सोडून निघून गेला. तसेही तो भाडेकरूच होता. येथे शिकायला आला होता.’’
मी स्वयंपाकघरात चहा करण्यासाठी निघून गेले, पण मला माझे जुने दिवस आठवू लागले होते. मन विचलित झाले, कोणत्याच कामात लक्ष लागत नव्हते. गाळणीने कपात चहा ओतत होते, पण अर्धी आत तर अर्धी बाहेर पडत होती. भूतकाळातील आठवणींनी मनाचा ताबा घेतला होता. चहा बनवून झाल्यावर तो घेऊन मी छतावर आले. तेथे आई शेजारच्या छतावर उभ्या असलेल्या काकूंशी गपा मारत होती. दोघांमध्ये फक्त ३ फुटांचे अंतर होते. माझ्या चहाचा कप काकूंना देत मी म्हणाले, ‘‘तुम्ही दोघी प्या, मी माझ्यासाठी पुन्हा बनवेन.’’ मी त्यांच्यापासून थोडया अंतरावर छताच्या दुसऱ्या कोपऱ्यावर येऊन उभी राहिले. अंधार गडद होत चालला होता. तितक्यात लाईट गेली. त्यामुळे मुले ओरडत बाहेर आली. काही मुले स्वत:च्या छतावर येऊन उभी राहिली. अशाच एखाद्या वेळी मी जेव्हा छतावर यायचे तेव्हा अविनाश माझ्याकडे पाहून हसत असे. कधी हवेत हात उंचावत ओळख दाखवत असे.
एके दिवशी मी छतावर उभी असतानाच लाईट गेली. काळोख झाला होता. अविनाशने जवळ येत मला एक चिठ्ठी दिली. त्यानंतर लगेचच हसत तेथून निघून गेला. मी घाबरले होते. चिठ्ठी कुरत्याच्या आत लपवून ठेवली. बाल्यावस्था आणि तारुण्याच्या दरम्यान येणारे काही क्षण मुलींच्या मनाची घालमेल वाढविणारे असतात. कधी आनंदाने बागडावेसे वाटते तर कधी या किशोरावस्थेची भीती वाटते. कधी कोणाला तरी मिठीत घ्यावेसे वाटते तर कधी आपणच कुणाच्या तरी मिठीत शिरावे, अशी इच्छा होते.
