* पारुल भटनागर
आईचं दूध सुरुवातीपासूनच इम्युनिटीला बूस्ट करणाऱ्या अँटीबॉडीजने पुरेपूर असतं. कोलोस्ट्रम, ज्याला ब्रेस्ट मिल्क म्हणजेच अंगावरच्या दुधाची पहिली पायरी म्हटलं जातं, हे अँटीबॉडीजने पुरेपूर असतं. हे घट्ट व पिवळया रंगाचं असण्याबरोबरच प्रोटीन, फॅट सोलुबल विटामिन्स, मिनरल्स व इमिनोग्लोबुलीसने रिच असतं. हे मुलांचं नाक, गळा व डायजेशन सिस्टीमवर संरक्षित थर बनविण्याचं काम करतं. जे आपल्या बाळाची इम्युनिटी बूस्ट करण्यासाठी नक्कीच द्यायला हवं.
फार्म्युला मिल्क म्हणजेच वरच्या दुधामध्ये ब्रेस्ट मिल्कप्रमाणे पर्यावरण विशिष्ट अँटीबॉडीज नसतात आणि ना ही यामध्ये शिशूचं नाक, गळा व आतडयांचे मार्ग झाकण्यासाठी अँटीबॉडीज म्हणजेच फॉर्म्युला मिल्क बेबीला कोणतेही खास संरक्षण देण्याचं काम करत नाही. म्हणून शिशुसाठी आईच दूध हेच सर्वात उत्तम आणि आरोग्यदायी आहे.
वर्ल्ड ब्रेस्ट फीडिंग वीक
वर्ल्ड ब्रेस्ट फीडिंग वीक जगभरात १ ते ७ ऑगस्टपर्यंत साजरा केला जातो. याचा उद्देश बेस्ट फ्युडिंगबाबत आई व कुटुंबामध्ये जागरूकता निर्माण करणे असतं. सोबतच आईच्या पहिल्या घट्ट दुधाबाबत गैरसमज दूर करणं असतं. यामध्ये सांगितलं जातं की जन्माच्या एका तासातच शिशुला आईचं दूध द्यायला हवं. कारण हे बाळासाठी परिपूर्ण आहार असतं.
आईला दूध पाजण्यामध्ये तिचे कुटुंबीय, डॉक्टर, नर्स यांनी देखील महत्त्वाचं योगदान द्यायला हवं, कारण ब्रेस्ट फीडिंग हे फक्त बाळच नाही तर आईलादेखील आजारांपासून वाचविण्यात मदत करतं. रिसर्चनुसार आता ब्रेस्ट फिडिंगबाबत स्त्रियादेखील याचं महत्त्व समजत जागरूक होत आहेत.
ब्रेस्ट मिल्कचे अजूनदेखील फायदे
वजन वाढविण्यात मदतनीस ब्रेस्ट मिल्क हेल्दी वेटला प्रमोट करण्याबरोबरच लठ्ठपणाच्या भीतीलादेखील कमी करतं. अनेक संशोधनात हे सिद्ध झालं आहे की फॉर्म्युला मिल्क पिणाऱ्या शिशूंच्या तुलनेत ब्रेस्ट फीड करणाऱ्या शिशूंना लठ्ठपणाची भीती १५ ते ३० टक्के कमी असते. हे वेगवेगळे गट बॅक्टेरियाच्या विकासाचं कारण असतं.
स्तनपान करणाऱ्या शिशुंमध्ये मोठया प्रमाणात गट बॅक्टेरिया पाहिले जातात. जे फॅट स्टोरेजला प्रभावित करण्याचं काम करतात. सोबतच ब्रेस्ट फीड करणाऱ्या शिशुंमध्ये लॅपटिनचं प्रमाण अधिक असतं. हे एक असं प्रमुख हार्मोन आहे जे भूक व चरबीच्या भंडाराला नियंत्रित करण्याचं काम करतं.