* नसीम अन्सारी कोचर
डॉक्टरांच्या मते चांगल्या सॅनिटायझरचा वापर केल्यास कोरोना विषाणूचा दुष्परिणाम आणि भीती खूपच कमी होण्यास मदत होते. कोरोना विषाणूने दहशत पसरवायला सुरुवात केल्यानंतर बाजारात सॅनिटायझरचा जणू पूर आला आहे. शेकडो कंपन्या सॅनिटायझर विकत आहेत. त्यामुळे आपल्याला हे समजतच नाही की, कोणते सॅनिटायझर अस्सल आहे आणि कोणते बनावट.
कंपन्यांकडून फसवणूक
कोरोना महामारीच्या वाढत्या संक्रमणामुळे सॅनिटायझरची मागणीही वाढली. त्यामुळे सरकारने याला ड्रग लायसन्स म्हणजे अंमली पदार्थ बनविण्यासाठी लागणाऱ्या परवान्याच्या कक्षेतून बाहेर काढले. याचा अर्थ कोणतीही कंपनी सॅनिटायझर तयार करून विकू शकते. याचाच फायदा घेऊन महामारीसारख्या संकटातही नफा मिळविण्यासाठी काहींनी लोकांचे आरोग्य आणि जीवाशी खेळ करत बनावट किंवा भेसळयुक्त सॅनिटायझर बाजारात विक्रीसाठी आणले. मेडिकल दुकानांपासून ते रस्त्याच्या कडेला आणि अगदी किराणा दुकानांतही असे हँड सॅनिटायझर मिळत आहेत, जे तुमच्या आरोग्यासाठी घातक ठरू शकतात. असे सॅनिटायझर विकण्यासाठी दुकानदारांना ५० टक्क्यांपर्यंत कमिशन मिळते, तर नामांकित कंपन्यांच्या सॅनिटायझरसाठी ते १० ते २० टक्क्यांपर्यंतच मिळते.
दिल्लीतील रमेश नगर बाजारातील एक किराणा दुकानदार सांगतात की, ज्या एजंटने त्यांच्या दुकानात नवीन सॅनिटायझर विक्रीसाठी दिले आहे त्याने माल संपल्यानंतर पैसे देण्याची मुभा दिली आहे. त्यामुळे मला कसलीच चिंता नाही. शिवाय याची किंमत नामांकित कंपन्यांच्या सॅनिटायझरपेक्षा कमी आहे. त्यामुळे ते मोठया प्रमाणावर विकले जात आहे.
माल विकल्यानंतरच पैसे द्या, असे दुकानदारांना आमिष दाखवण्यात आल्याने ते उघडपणे बनावट माल दुकानासमोर ठेवून त्याची प्रसिद्धी करीत आहेत.
डॉक्टरांच्या मते अशा सॅनिटायझरमुळे मोठे नुकसान होऊ शकते. स्वस्तातील हँड सॅनिटायझरच्या बाटलीवर उत्पादकाचे नाव किंवा पत्ता यापैकी कशाचीच माहिती नसते. प्रत्यक्षात बाटलीवर उत्पादकाच्या नावासह पत्ता, बॅच नंबर आणि एक्सपायरी म्हणजे ते कधीपर्यंत वापरता येईल याची अंतिम तारीख लिहिणे बंधनकारक आहे. खराब सॅनिटायझरचा दीर्घ काळ केलेला वापर त्वचेला रुक्ष बनवतो. त्वचेची जळजळ, सालपटे निघणे असे रोगही होऊ शकतात. अशा सॅनिटायझरचा वापर करण्यापेक्षा साबण लावून २५ सेकंद हात स्वच्छ धुणे अधिक चांगले ठरते.