* गरिमा पंकज
निरोगी व्यक्तीसाठी 5-6 तासांची झोप पुरेशी असते, तर लहान मुलांसाठी 10-12 तासांची झोप आवश्यक असते. 4-5 तासांची झोपही वृद्धांसाठी पुरेशी असते.
रात्री पुरेशी झोप न मिळाल्याने अनेक शारीरिक समस्या उद्भवू शकतात. डोळ्यांखाली काळी वर्तुळे, घोरणे, चिडचिड आणि एकाग्रता नसणे, निर्णय घेण्यात अडचण, पोट खराब होणे, दुःख, थकवा यासारख्या समस्या डोके वर काढू शकतात.
झोपेच्या कमतरतेमुळे
झोप न येण्याची अनेक कारणे असू शकतात, जसे की चिंता, तणाव, निराशा, रोजगाराशी संबंधित समस्या, मानसिक आणि भावनिक असुरक्षितता इत्यादी.
याशिवाय वेळेवर झोप न लागणे, चहा-कॉफीचे अतिसेवन, कोणतीही समस्या किंवा आजार, उशिरा जेणे किंवा उपाशी झोपणे, रात्री उशिरापर्यंत टीव्ही, इंटरनेट आणि मोबाईल फोनला चिकटून राहणे, दिवसभर कोणतेही काम न करणे इ. निद्रानाशाचेही कारण बनू शकते.
गोड झोप कशी घ्यावी
* ज्यांना दिवसा पुन्हा पुन्हा चहा किंवा कॉफी पिण्याची सवय असते त्यांना रात्री लवकर झोप येत नाही. चहा किंवा कॉफीमध्ये असलेले कॅफिन झोपेमध्ये व्यत्यय आणतात, म्हणून ते विशेषतः झोपेच्या आधी लगेच सेवन करू नये.
* जर तुम्ही एखाद्या गोष्टीबद्दल मानसिकदृष्ट्या अस्वस्थ असाल आणि कोणताही निर्णय घेऊ शकत नसाल तर तुमची झोप भंग पावू शकते. अशा परिस्थितीत, आपण त्याबद्दल विचार करणे थांबवावे. चांगल्या झोपेसाठी मन शांत असणं खूप गरजेचं आहे.
* तुम्ही झोपायचा प्रयत्न करत असाल पण झोप येत नसेल, उठून थोडा वेळ टीव्ही पाहत असाल, आवडते पुस्तक वाचा किंवा हलके संगीत ऐका, यामुळे तुम्हाला चांगली झोप येण्यास मदत होईल.
* झोपायला जाण्यापूर्वी, काही काळासाठी आपले मन एका विशिष्ट गोष्टीवर केंद्रित करा. यामुळे मनाची चंचलता कमी होईल आणि चांगली झोप लागेल.
* दिवसा झोप येत नसेल तर रात्री गाढ झोप लागते.
* रात्री झोपण्यापूर्वी थोडे चालावे. यामुळे पचनक्रिया बरोबर राहते आणि झोपही शांत होते. रात्रीच्या जेवणात जड अन्न घेऊ नये.
