* पारुल भटनागर
मान्सूनचे आगमन झाले आहे, अशा तऱ्हेने उष्णतेपासून दिलासा मिळाला आहे. मला हा ऋतू पुरेपूर जगल्यासारखं वाटतं, मी या ऋतूत मित्र आणि प्रियजनांसोबत मजा करायला उत्सुक आहे. या ऋतूत खाण्यापिण्याचीही एक वेगळीच मजा आहे, पण या ऋतूत जेवढे मन आणि मनाला आराम मिळतो, तेवढाच या ऋतूत तुमची प्रतिकारशक्ती वाढवणेही गरजेचे असते कारण पावसाळ्यात इन्फेक्शन आणि फ्लूसारखे आजार वाढतात. धोका सर्वांपेक्षा मोठा आहे.
अशा परिस्थितीत, मजबूत प्रतिकारशक्ती असलेली व्यक्तीच निरोगी जीवन जगू शकते तसेच रोगांना त्याच्यावर प्रभुत्व मिळवण्यापासून रोखू शकते.
चला तर मग जाणून घेऊया डॉ. फराह इंगळे, डायरेक्टर ऑफ इंटरनल मेडिसिन, फोर्टिस हिरानंदानी हॉस्पिटल, वाशी यांच्याकडून :
रोग प्रतिकारशक्ती काय आहे
प्रतिकारशक्ती, ज्याला रोगप्रतिकार शक्ती देखील म्हणतात, ही शरीराची अंतर्गत रोगप्रतिकारक शक्ती आहे, जी शरीराला बाह्य घटकांपासून संरक्षण प्रदान करण्यात मदत करते. व्हायरस, बॅक्टेरिया शरीरावर हल्ला करताच, ही रोगप्रतिकारक शक्ती त्यावर हल्ला करण्यासाठी सक्रिय होते. ही प्रक्रिया थोडी अवघड आहे कारण या कामात विविध प्रकारच्या पेशींचा सहभाग असतो, जे शरीराला बाह्य घटकांपासून वाचवून निरोगी ठेवण्याचा प्रयत्न करतात.
सक्रिय प्रतिकारशक्ती सारखे अनेक प्रकारची प्रतिकारशक्ती आहेत. जेव्हा आपण कोणत्याही जीवाणू, विषाणूच्या संपर्कात येतो तेव्हा आपल्या शरीराला ते मिळते. अशा परिस्थितीत, आपल्याला आधीच मिळालेल्या अँटीबॉडीज आणि रोगप्रतिकारक पेशी त्या बाह्य घटकाचा नाश करण्यात गुंततात.
रोग प्रतिकारशक्तीचा दुसरा प्रकार म्हणजे निष्क्रिय प्रतिकारशक्ती, ज्यामध्ये विषाणूपासून संरक्षण देण्यासाठी बाह्य सहाय्याने अँटीबॉडीज पुरवल्या जातात. परंतु शरीर बाहेरील घटकांशी तेव्हाच लढण्यास सक्षम असते जेव्हा ते आतून मजबूत असते आणि शरीराला आतून मजबूत बनवण्यासाठी चांगल्या आहारासोबत काही आरोग्यदायी सवयी अंगीकारणे आवश्यक असते, विशेषतः पावसाळ्यात.
योग्य अन्न खा
शरीराची भूक शांत करण्यासाठी प्रत्येकजण अन्न खातो, परंतु आपल्यासाठी हे समजून घेणे फार महत्वाचे आहे की केवळ पोट भरून शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते असे नाही, तर योग्य आहार निवडणे खूप महत्वाचे आहे जेणेकरुन त्याचे पोषण होईल. शरीराशी संबंधित आहे गरजा पूर्ण करून, तुमची प्रतिकारशक्ती देखील वाढवता येते. यासाठी पावसाळ्यात तुमच्या आहारात आणि दिनचर्येत या गोष्टींचा नक्कीच समावेश करा. तुम्हाला निरोगी ठेवण्यासोबतच हे पदार्थ तुम्हाला दिवसभर उत्साही ठेवण्याचे काम करतील.
