* पारूल भटनागर
ऊन आपल्या शरीरावर सकारात्मक आणि नकारात्मक असे दोन्ही परिणाम करते. सूर्याची किरणे म्हणजे अतिनील किरणांच्या (अल्ट्राव्हायोलेट) संपर्कात आल्यामुळे सन बर्न, उष्माघात, डोळयांना अॅलर्जी, एजिंग इतकेच नव्हे तर स्किन कॅन्सरही होऊ शकतो. चला, याविषयी कॉस्मेटोलॉजिस्ट पूजा नागदेव यांच्याकडून सविस्तर माहिती घेऊया :
यूव्ही किरणे तीन प्रकारची असतात. यूव्हीएला अल्ट्राव्हायोलेट एजिंग किरण या नावानेही ओळखले जाते. यामुळे त्वचेवर सुरकुत्या पडतात. त्वचा सैल होते आणि वयाआधीच वृद्धत्वाच्या खुणा दिसू लागतात. यूव्हीबीला अल्ट्राव्हायोलेट बर्निंग किरण या नावाने ओळखले जाते. यामुळे सनबर्न वाढते. तर यूव्हीसीला अल्ट्राव्हायोलेट कॅन्सर किरण असे म्हणतात. यामुळे त्वचेचा कॅन्सर होऊ शकतो. म्हणजे ही किरणे त्वचेचे नुकसान करण्याचे काम करतात. यामुळे त्वचेचे नेमके कसे नुकसान होते, हे जाणून घेऊया :
सनबर्न आणि सनटॅनची समस्या
शरीराला थोडयाफार प्रमाणात उन्हाची गरज असते. यामुळे शरीरात व्हिटॅमिन डी तयार होते. हाडे बळकट होतात. पण जेव्हा त्वचा कडाक्याच्या उन्हाच्या संपर्कात येते तेव्हा सनबर्न आणि सनटॅन अशा दोन्ही समस्या निर्माण होतात. त्या दूर करण्यासाठी सन केअर गरजेचे असते. सनबर्न आणि सनटॅन हे दोन वेगवेगळे प्रकार आहेत. सनबर्नमुळे त्वचा काळवंडते. रुक्ष होते. तर सनटॅनमुळे त्वचा लाल होते. जळजळल्यासारखे वाटू लागते.
स्किन एजिंग आणि पिग्मेंटेशन
वय वाढू लागल्यावर त्वचेला सुरकुत्यांचा सामना करावाच लागतो, पण उन्हामुळे ही समस्या अधिकच वाढते. जास्त कडक उन्हामुळे त्वचेवर वृद्धत्वाच्या खुणा दिसू लागतात. यूव्ही किरणे त्वचेतील कोलोजन आणि इलॅस्टिक टिश्यूचे नुकसान करतात. त्यामुळे ती नाजूक होतात आणि पुन्हा आपल्या पूर्वीच्या आकारात येऊ शकत नाहीत. मेलानीन नावाच्या स्किन पिग्मेंटेमुळे आपल्या त्वचेचा रंग मिळतो. ते नॅचरल सनस्क्रीनसारखे काम करते. उन्हामुळे जास्त मेलानीनची निर्मिती होते. यामुळे टॅनिंग वाढते. जेव्हा मेलानीन असमान मात्रेत वाढते तेव्हा पिग्मेंटेशन होते. ते प्रेकल, ब्रेमिशेज व सनस्पॉटच्या रूपात दिसू लागते. यामुळे असमान स्किनटोनची समस्या वाढू शकते.
