* सोमा घोष
आसामच्या हिरवीगार दऱ्या आणि सुंदर पर्वतरांगा एखाद्याला नकळत आकर्षित करतात. तेथील राहणीमान, अन्न आणि हवामान अतिशय नयनरम्य आहे. तिथल्या स्त्रियांचा खास पेहराव म्हणजे मेखेला चादोर. पारंपारिकपणे हे वस्त्र बहुतेक रेशीम किंवा सूती असते. त्यावर सुंदर डिझाइन्स विणून सुंदर लूक दिला जातो, मात्र अशा सुंदर कपड्यांचा ट्रेंड पूर्वीपेक्षा कमी होत चालला आहे, कारण जुन्या डिझाईनकडे नवीन पिढी आकर्षित होत नाही, त्यामुळे ते बनवणाऱ्या विणकरांना पोट भरणे कठीण झाले आहे. त्यांची मुले घर सोडून कामाच्या शोधात बाहेरगावी जाऊ लागली.
जगात पसरत आहे
आसामची राजधानी गुवाहाटी येथे राहणारी डिझायनर संयुक्ता दत्ता या कारागिरांना जोडून त्यांचे काम पुढे नेण्याचा प्रयत्न करत आहेत आणि त्यांनी बनवलेले आसाम सिल्क आणि कोरल सिल्कचे काम बाजारात घेऊन त्यांचे काम जगभर पोहोचवण्याचा प्रयत्न करत आहेत. त्यामुळेच आज या विणकरांची मुलेही हळूहळू या कामाकडे वळू लागली आहेत. आज मेखला चदोर जगातील एक अतिशय स्टायलिस्ट आणि लोकप्रिय पोशाख बनली आहे. लॅक्मे फॅशन वीक विंटर कलेक्शनमध्ये, संयुक्ताने रॅम्पवर चिक-मिकी ही संकल्पना घेतली आणि तिची शोस्टॉपर अभिनेत्री दिव्या खोसला कुमार हिने स्ट्रॅपिंग चोलीसह काळ्या मेखला चाडोर बेल्टेड साडी नेसली.
लुप्त होत चाललेली कला वाचवण्याचा प्रयत्न
या कलेबाबत संयुक्ता सांगते की, हातमागाचे कापड लोकांपर्यंत पोहोचवणे खूप अवघड आहे, कारण हे कापड महाग असतात. पारंपारिक आसाम रेशीम हाताने विणकाम करून बनवले जाते, त्यामुळे ते थोडे महाग असले तरी त्याचे सौंदर्य वर्षानुवर्षे टिकून राहते. यंत्रमागावर आसामच्या रेशमाचे सौंदर्य दाखवण्यात ते अपयशी ठरतात. त्यामुळेच आजही या कारागिरांची इच्छा असून या कारागिरांची कलाकुसर नामशेष होण्यापासून वाचावी आणि मेखला चादोर सर्वांना कळावा, असा माझा प्रयत्न आहे. पूर्वी मी आसामपासून दूर कुठेतरी जायचो तेव्हा लोकांना सर्व प्रकारचे कपडे माहीत होते, पण आसाम सिल्क आणि मेखला चादोर हे फारसे परिचित नव्हते. प्रत्येक फॅशन शोमध्ये मी मेखला चादोर शो केस म्हणून करते, कारण सर्व प्रकारचे व्यावसायिक ते ब्लॉगर्स तिथे येतात आणि लोकांपर्यंत पोहोचणे सोपे होते.
