तर नेहमी रहाल फिट अँड फाईन

* शोभा कटारे

तरुण राहण्यासाठी सर्वात गरजेचं आहे ते म्हणजे तुमची लाईफस्टाईल आणि आहार, झोप आणि झोपण्याच्या वेळातील बदल, व्यायाम जसं की फेरपटका मारणं, धावणं इत्यादी.

जर तुम्ही आपल्या दिनचर्येत बदल करून या सर्व सवयी लावल्या, तर नक्कीच तुम्ही निरोगी आणि ऊर्जेने भरलेले असाल आणि स्वत:ला तरुण झाल्यासारखं वाटेल.

चला तर जाणून घेऊया या सवयी स्वीकारून तुम्ही स्वत:ला दीर्घकाळपर्यंत निरोगी आणि तरुण कसे ठेवू शकता :

रुटीन लाईफ गरजेचं : बदलती लाइफस्टाईल आणि तंत्रज्ञानाच्या युगात पुरेशी झोप न घेणं एक समस्या बनत चालली आहे. अलीकडे आपण सर्वजण दिवसभराच्या धावपळीनंतर रात्रीच्या वेळी फ्री असतो आणि तेव्हा आपण आपला मोबाईल घेऊन बसतो व आपलं खानपिणं सर्व कामे टीव्ही पाहतच करतो आणि अनेकदा अनावश्यक आणि जंक फूड इत्यादी जास्तच खातो. अशावेळी वेळ केव्हा निघून जाते आपल्याला समजत नाही आणि मग आपल्याला झोपायला उशीर होतो आणि मग सकाळी लवकर उठताना त्रास होतो. ज्यामुळे आपण आपल्याला स्वत:लाच फ्रेश वाटत नाही. याचा प्रभाव आपल्या आरोग्यावरदेखील पडतो म्हणून स्वत:ला कायम ताजतवानं ठेवण्यासाठी वेळेत झोप आणि उठण्याची सवय लावा.

जर तुम्ही या दिनचर्येचा स्वीकार केला तर शरीरावर अनुकूल फायदे दिसतात :

* चांगल्या झोपेमुळे इम्युनिटी बूस्ट होते, ज्यामुळे आपलं शरीर आजाराशी लढण्यास सक्षम होतं आणि आपण लवकर आजारी पडत नाही.

* एका संशोधनात असं देखील आढळलं आहे की चांगली झोप शरीराला रिपेअर, रिजनरेट आणि रिकव्हर करण्यात खूप मदत करते.

* ७-८ तासाची झोप आपल्या मनाला ताजतवानं ठेवते, ज्यामुळे आपली स्मरण आणि विचार करण्याची शक्ती वाढते. आपण कामे योग्य प्रकारे करू शकतो.

* यामुळे आपली कार्यक्षमतादेखील वाढते म्हणजेच आपण कामे वेगाने करू शकतो.

* मानसिक आरोग्य चांगलं राहतं. कमीत कमी सात आठ तासाची चांगली झोप आपल्याला अनेक आजार जसं की लठ्ठपणा, मधुमेह, हृदयरोग, उच्च रक्तदाबापासून दूर ठेवते.

नियमित शारीरिक व्यायाम : नियमित शारीरिक व्यायाम आपल्या वाढत्या वयाच्या गतीला मंद करून  आपल्याला अधिक काळपर्यंत तरुण ठेवण्यात मदत करतो. चांगलं आरोग्य आणि तरुण राहण्यासाठी आपण दररोज सकाळी अर्धा वा एक तास शारीरिक व्यायाम करणं गरजेचं असतं. यासाठी तुम्ही स्वत:साठी एक एक्सरसाइज वा व्यायामाची निवड करा, जो करण्यात तुम्हाला मजा येईल.

तुम्ही तुमचा नियमित व्यायाम जसं की वेगाने धावणे, वेगाने चालणं इत्यादी करू शकता. जर तुम्हाला हे करायला आवडत नसेल तर तुम्ही झुंबा व एरोबिक्स वा डान्सचादेखील समावेश करू शकता. तुम्ही जिम वा कोणत्याही इतर फिटनेस क्लासचा भागदेखील बनू शकता.

नियमित व्यायाम करण्याचे फायदे

* नियमितरित्या व्यायाम केल्यामुळे मेटाबोलिझम वाढतो तसंच आपल्या कॅलरीज वेगाने कमी होतात ज्यामुळे वजन नियंत्रणात राहतं. नियमित व्यायाम आपल्या मास पेशींना निरोगी ठेवतं आणि शरीरात रक्ताभिसरणदेखील योग्य बनवतं. ज्यामुळे तुम्ही निरोगी राहता, सोबतच मेंदूला रक्ताचा व्यवस्थित सप्लाय मिळाल्यामुळेदेखील सक्रियरित्या कार्य करतं तसंच नवीन ब्रेन सेल्स बनण्यातदेखील मदत मिळते.

* नियमित व्यायाम तणावाला कमी करतो तसंच ब्लड प्रेशरला नियंत्रित करण्यात मदत करतं.

* नियमित व्यायाम केल्यामुळे शरीरातील हानिकारक कोलेस्ट्रॉलचे प्रमाण कमी होतं आणि चांगलं कोलेस्ट्रॉलचे प्रमाण वाढतं. यामुळे हृदय उत्तम राहतं आणि आपण अधिक प्रमाणात ऑक्सिजन घेऊ शकतो. यामुळे व्यक्तीला हार्ट अटॅक आणि रुदयाशी संबंधित इतर आजार होण्याच्या धोका कमी खूपच कमी होतो.

समतोल आहार का?

हे जाणून घेणे गरजेचे आहे की जीवित राहण्यासाठी निरोगी आणि सक्रिय जीवन जगण्यासाठी समतोल आहाराचे सेवन करणे गरजेचे असण्याबरोबरच, समतोल आहारामध्ये असलेली पौष्टिक तत्व आपल्या शरीरात पोषण स्तर बनवून ठेवतो, यामुळे आपण निरोगी राहतो.

समतोल आहाराकडे ठेवा लक्ष

* सकाळचा नाश्ता करायलाच हवा.

* झोपण्यापूर्वी एक तास अगोदर जेवण करण्याची सवय लावा.

* रात्री कमीत कमी व हलका आहार घ्या.

समतोल आहाराचे फायदे

* रोगप्रतिरोधक क्षमता का वाढवतं.

* पाचनशक्तीला मजबूत बनवतं तसंच आरोग्य चांगलं राखतं.

* आपल्या मासपेशी, दात, हाडे इत्यादींना मजबूत बनवतं.

* व्यक्तीची कार्यक्षमता बनवून ठेवण्यात तसंच त्याचा मूडलादेखील योग्य बनवून ठेवतं.

* मेंदूला निरोगी बनवतं.

* वजन वाढण्यापासून रोखतं.

सीजनल आणि लोकल फूड का खावं

लोकल आणि सीजनल फळ तसंच भाज्या तिथलं तापमान, जल आणि वायुनुसार तसंच यामध्ये कमीत कमी किटकनाशकं व रासायनिक पदार्थांच्या उपयोगाने उगवल्या जातात आणि त्यानुसारच आपलं शरीर परिपूर्ण होतं म्हणून हे आपल्या शरीराला निरोगी ठेवण्यासाठी लाभदायक असतं. यासोबतच या स्वस्त असतात. म्हणून प्रयत्न करा की नेहमी भाज्यांचा आपल्या आहारात समावेश करा. यासोबतच इम्युनिटी वाढण्यासाठी आपल्या आहारात हळद, लसूण, लिंबू, गुळवेल, तुळस, आवळा, विटामिन सी युक्त पदार्थांचा समावेश करा.

आपलं लक्ष केंद्रित करा

अनेक लोकं शरीराला सुदौल व वजन कमी करण्यासाठी सुरुवातीला खूप जोश दाखवतात, परंतु काही दिवसानंतर त्यांना हे करण्यात त्रास होऊ लागतो आणि हळूहळू त्यांचा जोश थंड पडू लागतो आणि ते आपल्या लक्षापासून भटकू लागतात.

यापासून वाचण्यासाठी गरजेचं आहे की थोडासा धीर धरा. जेव्हा आपण एखाद्या कामामध्ये वारंवार अयशस्वी होतो आणि जास्त वेळ लागू लागतो तेव्हा आपण ते काम मध्येच सोडून देतो. यासाठी खरं तर आपल्याला धैर्याची गरज असते.

* आपलं धैर्य आपल्या एकाग्रतेला वाढवतं. आपल्या लक्षापासून भटकू देत नाही.

* आपल्यावरती निराशा हावी होऊ देत नाही.

* आपल्या शरीरामध्ये सकारात्मक ऊर्जेचा संचार करतो.

* आपलं धैर्यच आपल्याला योग्य प्रकारे आणि योग्य वेळी करण्यासाठी प्रेरित करतं.

* धैर्य आपल्याला शिकवतं यशस्वी होण्याचा धडा कारण यामुळे प्रत्येक कामात यश मिळणं शक्य आहे. तरुण बनणं आणि कायम चिर तरुण राहणं एका दिवसाचं काम नाहीए. यासाठी आपल्याला निरंतर प्रयत्न करावे लागतात आणि स्वत:ला काही नियमांमध्ये बांधून ठेवावं लागतं. म्हणून जर तुम्हाला चिर तरुण राहायचं असेल तर तुमच्या दिनचर्येत बदल करा आणि त्यांचं नियमितपणे पालन करा. याचे परिणाम तुम्हाला काही महिन्यातच दिसून येतील. कारण धैर्याशिवाय यश मिळणं कठीण आहे.

डिटॉक्सीफिकेशन

आपली त्वचा खूपच नाजूक आणि संवेदनशील असते तसंच पर्यावरणाचा याच्यावर सरळ प्रभाव पडतो. यासाठी याला निरोगी, स्वच्छ आणि चमकदार आणि चिरतरुण ठेवण्यासाठी अतिरिक्त देखभालीची गरज असते. यासाठी आपण अनेक लोशन, क्रीम इत्यादीचा वापर करतो. परंतु आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयीमध्ये बदल करत नाही. ज्यामुळे त्वचा निरोगी आणि तरुण रहात नाही आणि आपल्या त्वचेवरती सुरकुत्या येऊ लागतात.

या त्रासापासून वाचण्यासाठी त्वचेला डिटॉक्सिफाय करणं गरजेचं आहे. निरोगी राहणं आणि दिसण्यासाठी शरीराला फक्त बाहेरूनच नाही तर आतील घाणदेखील दूर करणे गरजेचे आहे. शरीराला विषारी पदार्थांपासून मुक्त करणं, पोषण देणं आणि आराम पोहोचवणं याला डिटॉक्सिफिकेशन म्हटलं जातं.

जर तुम्हाला नेहमी सुस्त वाटत असेल व अचानक तुमच्या चेहऱ्यावरती मुरूम पुटकळया येत असतील वा तुमच्या पचनशक्तीमध्ये काहीतरी गडबड असल्याचं वाटत असेल तर तुमचं शरीर विषाक्त झालेलं आहे. तुमच्या शरीराला गरज आहे ती डिटॉक्सिफिकेशनची म्हणजेच तुम्ही तुमच्या शरीराला निरोगी आणि तरुण ठेवू शकाल आणि शरीर बाहेरूनच नाहीतर आतील घाणींपासूनदेखील दूर करू शकाल. चीरतरुण राहणं आणि दिसण्यासाठी चेहऱ्याची चमक गरजेची असते. फक्त यासाठी तुम्हाला याच्या देखभालीची गरज असते.

तुम्ही नेहमी तंदुरुस्त आणि उत्तम राहाल

* शोभा कटरे

तरुण दिसण्यासाठी तुमची जीवनशैली आणि आहार, झोपेची आणि उठण्याची वेळ आणि काही व्यायाम जसे की चालणे, धावणे इत्यादी बदलणे सर्वात महत्वाचे आहे.

जर आपण आपली दैनंदिन दिनचर्या बदलून या सर्व सवयी लावल्या, तर माझ्यावर विश्वास ठेवा, तुम्ही नेहमी निरोगी आणि उर्जेने भरलेले राहाल आणि तरुण वाटू शकता.

चला, या सवयींचा अवलंब करून तुम्ही स्वतःला दीर्घकाळ निरोगी आणि तरुण कसे ठेवू शकता ते जाणून घेऊया :

रुटीन लाईफ आवश्यक : बदलती जीवनशैली आणि तंत्रज्ञानाच्या युगात झोपेची कमतरता ही समस्या बनत आहे. आजकाल आपल्या सर्वांना दिवसभराच्या धावपळीनंतरच रात्रीचा मोकळा वेळ मिळतो आणि आपण फक्त आपला मोबाईल घेतो आणि बसतो किंवा आपले अन्न खातो, टीव्ही पाहताना सर्व कामे करतो आणि अनेकवेळा आपण अनावश्यक आणि जंक फूड वगैरे खातो. अशा स्थितीत वेळ केव्हा निघून जातो हे आपल्या लक्षात येत नाही आणि आपल्याला झोपायला उशीर होतो आणि मग आपल्याला सकाळी लवकर उठण्यास त्रास होतो, ज्यामुळे आपल्याला पूर्ण ऊर्जा जाणवत नाही. याचा परिणाम आपल्या आरोग्यावरही होतो, त्यामुळे स्वत:ला नेहमी तंदुरुस्त आणि निरोगी ठेवण्यासाठी वेळेवर झोपण्याची आणि उठण्याची सवय लावा.

जर तुम्ही ही दिनचर्या अवलंबली तर शरीरावर अनुकूल फायदे दिसतात :

चांगल्या झोपेमुळे रोगप्रतिकारशक्ती वाढते, त्यामुळे आपले शरीर आजारांशी लढण्यास सक्षम होते आणि आपण सहजासहजी आजारी पडत नाही.

अभ्यासात असेही आढळून आले आहे की चांगली झोप शरीराला दुरुस्ती, पुनर्जन्म आणि पुनर्प्राप्त करण्यात खूप मदत करते.

७-८ तासांची झोप आपले मन ताजे ठेवते, ज्यामुळे आपली स्मरणशक्ती आणि विचार करण्याची शक्ती वाढते. आपण गोष्टी व्यवस्थित करू शकतो.

यामुळे आपली काम करण्याची क्षमतादेखील वाढते म्हणजेच आपण जलद गतीने कामे करू शकतो.

मानसिक स्वास्थ्य चांगले राहते.

किमान 7-8 तासांची चांगली झोप आपल्याला लठ्ठपणा, मधुमेह, हृदयविकार, रक्तदाब इत्यादी अनेक गंभीर आजारांपासून दूर ठेवते.

नियमित शारीरिक व्यायाम : नियमित व्यायामामुळे आपल्या वृद्धत्वाची गती कमी होऊन आपल्याला अधिक काळ तरूण राहण्यास मदत होते. उत्तम आरोग्य आणि तरुण राहण्यासाठी आपल्याला रोज सकाळी अर्धा किंवा एक तास शारीरिक व्यायामाची गरज आहे, त्यासाठी आपण स्वतःसाठी तो व्यायाम किंवा व्यायाम निवडावा ज्यामध्ये आपल्याला आनंद होतो.

तुम्ही तुमचे नियमित व्यायाम करू शकता जसे की वेगाने चालणे, धावणे इ. जर तुम्हाला ते कंटाळवाणे वाटत असेल तर तुम्ही झुंबा किंवा एरोबिक्स किंवा नृत्यदेखील समाविष्ट करू शकता. तुम्ही जिम किंवा इतर कोणत्याही फिटनेस क्लासचा भागदेखील होऊ शकता.

नियमित व्यायामाचे फायदे

नियमित व्यायाम केल्याने चयापचय वाढते आणि आपल्या कॅलरीज जलद बर्न होतात, त्यामुळे वजन नियंत्रणात राहते.

नियमित व्यायामामुळे आपले स्नायू निरोगी राहतात आणि शरीरातील रक्तप्रवाह देखील सुधारतो, ज्यामुळे आपण निरोगी राहतो, तसेच मेंदूला योग्य रक्तपुरवठा होतो, ते सक्रियपणे कार्य करते आणि नवीन मेंदूची विक्री करण्यास देखील मदत करते.

नियमित व्यायामामुळे तणाव कमी होतो आणि रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते.

नियमित व्यायामामुळे शरीरातील हानिकारक कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण कमी होते आणि चांगल्या कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण वाढते. यामुळे हृदय तंदुरुस्त राहते आणि आपण जास्त प्रमाणात ऑक्सिजन घेऊ शकतो. यामुळे, व्यक्तीला हृदयविकाराचा झटका आणि इतर हृदयाशी संबंधित आजार होण्याचा धोका खूप कमी होतो.

संतुलित आहार का

हे जाणून घेणे आवश्यक आहे की केवळ जगण्यासाठीच नाही तर निरोगी आणि सक्रिय जीवन जगण्यासाठी देखील संतुलित आहार घेणे आवश्यक आहे कारण संतुलित आहारामध्ये समाविष्ट असलेले पौष्टिक घटक आपल्या शरीरातील पौष्टिक पातळी राखतात ज्यामुळे आपण निरोगी राहता.

संतुलित आहारात काळजी घ्या

नाश्ता कधीही वगळू नका.

झोपण्याच्या सुमारे 1 तास आधी अन्न खाण्याची सवय लावा.

रात्री कमी आणि हलके अन्न खा.

संतुलित आहाराचे फायदे

प्रतिकारशक्ती वाढते.

पचनसंस्था मजबूत बनवते आणि निरोगी राहते.

आपले स्नायू, दात, हाडे इत्यादी मजबूत बनवते.

व्यक्तीची काम करण्याची क्षमता टिकवून ठेवते आणि त्याचा मूडही चांगला राखतो.

मेंदूला निरोगी बनवते.

वजन वाढण्यास प्रतिबंध करते.

हंगामी आणि स्थानिक अन्न का खावे

स्थानिक आणि हंगामी फळे आणि भाजीपाला तेथे तापमान, पाणी आणि हवेनुसार आणि कीटकनाशके आणि रसायनांचा कमीत कमी वापर करून पिकवला जातो आणि आपले शरीर त्यानुसार जुळवून घेते. म्हणूनच आपल्या शरीराच्या आरोग्यासाठी ते फायदेशीर आहे. यासोबतच ते स्वस्त आहे. म्हणूनच आपल्या आहारात नेहमी हंगामातील फळे आणि भाज्या समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करा.

यासोबतच रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी हळद, लसूण, लिंबू, गिलोय, तुळस, आवळा, व्हिटॅमिन सी युक्त गोष्टींचा आहारात नक्कीच समावेश करा.

आपल्या ध्येयांना चिकटून राहा

बहुतेकदा, बहुतेक लोक सुरुवातीला शरीराला आकार देण्यासाठी आणि वजन कमी करण्यासाठी खूप उत्साही असतात. पण काही दिवसांनी त्यांना हे करण्यात अडचण येऊ लागते आणि हळूहळू त्यांचा उत्साह थोडा थंड होऊ लागतो आणि ते त्यांच्या ध्येयापासून दूर जाऊ लागतात.

हे टाळण्यासाठी, थोडा संयम बाळगणे आवश्यक आहे. जर आपण एखाद्या कामात वारंवार अपयशी झालो आणि त्याला जास्त वेळ लागत असेल तर आपण ते काम मध्येच सोडून देतो ज्यासाठी आपल्याला संयमाची गरज असते.

आपल्या संयमामुळे आपली एकाग्रता वाढते. आम्हाला लक्ष्यापासून विचलित होऊ देत नाही.

निराशेला आपल्यावर वर्चस्व गाजवू देत नाही.

आपल्या शरीरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करा.

संयम आपल्याला यशस्वी होण्याचा धडा शिकवतो कारण प्रत्येक कामात यश मिळवणे शक्य आहे, तरूण राहणे आणि तरुण राहणे हे एका दिवसाचे काम नाही, त्यासाठी आपल्याला सतत प्रयत्न करावे लागतील आणि स्वतःला काही नियमांमध्ये बांधून ठेवावे लागेल. म्हणूनच, जर तुम्हाला तरुण राहायचे असेल, तर तुमच्या दिनचर्येत बदल करा आणि त्यांचे नियमित पालन करा. याचे परिणाम तुम्हाला काही महिन्यांत नक्कीच मिळतील कारण धैर्याशिवाय यश मिळणे अवघडच नाही तर अशक्य आहे.

डिटॉक्सिफिकेशन

आपली त्वचा अतिशय नाजूक आणि संवेदनशील आहे आणि त्यावर वातावरणाचा थेट परिणाम होतो. त्यामुळे ते निरोगी, स्वच्छ आणि चमकदार आणि तरुण दिसण्यासाठी अतिरिक्त काळजी घेणे आवश्यक आहे. यासाठी कोणते उपचार, लोशन, क्रीम इत्यादींचा वापर केला जातो हे माहीत नाही, पण आपल्या खाण्यापिण्याच्या सवयी बदलत नाहीत, त्यामुळे अनेक वेळा त्वचा निरोगी आणि तरुण ठेवण्यात आपण मागे पडतो आणि त्वचेवर अवेळी सुरकुत्या दिसू लागतात.

या समस्या टाळण्यासाठी, त्वचा डिटॉक्स करणे आवश्यक आहे. निरोगी राहण्यासाठी आणि दिसण्यासाठी केवळ बाहेरूनच नाही तर आतूनही घाण काढणे आवश्यक आहे.

शरीराला विषारी पदार्थांपासून मुक्त करणे, पोषण करणे आणि आराम देणे याला डिटॉक्सिफिकेशन म्हणतात.

जर तुम्हाला नेहमी सुस्ती वाटत असेल किंवा अचानक तुमच्या चेहऱ्यावर मुरुम आणि मुरुम येत असतील किंवा तुम्हाला तुमच्या पचनसंस्थेत काही अडथळे येत असतील तर तुमचे शरीर विषारी झाले आहे. तुमच्या शरीराला डिटॉक्सिफिकेशनची गरज आहे जेणेकरुन तुम्ही तुमचे शरीर निरोगी आणि तरुण ठेवू शकाल आणि शरीराला केवळ बाहेरूनच नाही तर आतील घाणदेखील काढून टाकू शकाल. तरुण राहण्यासाठी आणि तरुण दिसण्यासाठी चेहऱ्यावर चमक हवी. फक्त यासाठी तुम्हाला त्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे.

सायकल चालवा निरोगी रहा

* पूनम पांडे

काही वर्षांपूर्वी लोकांना सायकल चालवायला तसा संकोच वाटायचा. परंतु तीच लोक आता अगदी ज्यांच्या घरी लक्झरी कार असूनदेखील सायकल चालवत आहेत. तरुण वर्गात मुलं तंदुरूस्त रहाण्यासाठी सायकल चालवत आहेत. तर काही तरुणी सडपातळ राहण्यासाठी सायकलचा वापर करत आहेत.

सायकल चालविण्याचे फायदे जाणून घेतल्यानंतर तुम्हीही देखील चकित व्हाल की फक्त ३० मिनिटे सायकल चालविण्याचे एवढे फायदे असतात :

* जर तुम्ही दररोज २ किलोमीटर वा ३० मिनिटे सायकल चालवत असाल तर दीर्घकाळ तरूण दिसाल. याचं कारण हे आहे की रक्ताभिसरण अधिक चांगल होतं आणि स्फूर्ती दिवसेंदिवस वाढत जाते.

* अर्धा तास सायकल चालविल्याने शरीराचे सर्व अवयव अधिक अॅक्टिव्ह होतात आणि रात्री गाढ झोप लागते.

* अर्धा तास सायकल चालविल्यामुळे बॉडीचे इम्युन सेल्स अधिक अॅक्टिव्ह होतात आणि तुम्ही कमी आजारी पडता.

* सायकल चालविल्यामुळे शरीराच्या सर्व मासपेशी निरोगी आणि मजबूत होतात, त्यामुळे आत्मविश्वासदेखील वाढतो.

* सायकल चालविल्यामुळे बुद्धिमत्ता अधिक वाढते. कायम सायकल चालविनाऱ्याची निर्णय क्षमता सामान्य लोकांपेक्षा अधिक असते.

* अर्धा तास सायकल चालविण्याने एवढया कॅलरी जाळल्या जातात की त्यामुळे  शरीराची चरबीदेखील कमी होते. नियमितरित्या सायकल चालविण्याचे इम्युन सिस्टीम मजबूत होते. युनिव्हर्सिटी ऑफ कॅरोलिनामध्ये एका संशोधनाअंती आढळले की जे लोक आठवडयातून कमीत कमी पाच दिवस अर्धा तास सायकल चालवतात त्यांची आजारी पडण्याची शक्यता ५० टक्के कमी होते. रोगप्रतिकारक क्षमता वाढण्यासाठी सायकल चालवणं अधिक लाभदायक ठरतं.

* सायकल चालवतेवेळी हृदयाचे ठोके वाढतात, ज्यामुळे शरीराचं रक्तभिसरण ठीक होतं. यामुळे हृदयरोगसारख्या समस्या उद्भवत नाहीत. हृदयाशी निगडित इतर आजार होण्याची शक्यतादेखील कमी होते.

* विविध अभ्यासात आढळले आहे की नियमितरित्या सायकल चालविणाऱ्यांना इतरांच्या तुलनेत तणाव होण्याची शक्यता खूपच कमी होते.

* सायकलमुळे ब्लड सेल्स आणि त्वचेत ऑक्सिजनचा पुरेसा पुरवठा होतो. यामुळे त्वचा अधिक सुंदर आणि चमकदार दिसते. तुम्ही समवयस्क लोकांच्या तुलनेत अधिक तरुण दिसता. केवळ तरुणच नाही तर शरीर वास्तवात अधिक तरुण होतं आणि शरीरात स्टॅमिना वाढला आहे आणि शरीरात नवीन ऊर्जा आणि ताकद आली आहे याची जाणीव होते.

* सायकलिंगचा एक मोठा फायदा असा आहे की यामुळे शरीराच्या सर्व अवयवंवाना व्यवस्थित व्यायाम मिळतो. हात, पाय, डोळे या सर्वांमध्ये व्यवस्थित को-ऑर्डिनेशन होऊन शरीराच एकूण संतुलन व्यवस्थित होतं. एवढेच नाही तर तुम्हाला बाईक वा स्कुटी चालवायला शिकायची असेल तर सायकलची माहिती तुमच्या कामी येऊ शकते. सायकल चालविल्यामुळे मनात एक समाधान निर्माण होतं की आपण पर्यावरणाच्या हितामध्ये काम केलं आहे आणि जे योगदान दिला आहे ते निसर्गासाठी अनुकूल आहे. म्हणजे सायकल चालविण्याचा एक अर्थ असादेखील आहे की तुम्ही तुमच्या धरतीवर प्रेम करता.

कोणती सायकल विकत घ्याल

सायकल कशी असावी हा देखील एक महत्त्वाचा भाग आहे. जर तुम्ही दररोज सायकलिंग करत असाल तर अशी सायकल विकत घ्या ज्यामुळे तुम्हाला दीर्घकाळ चालविताना त्रास होणार नाही.

जर तुम्ही तुमच्या दिनचर्येत प्रत्येक काम सायकलीनेच पूर्ण करत असाल आणि तुमचा छंद पूर्ण करण्यासाठी एक सायकल विकत घेण्याच प्लॅनिंग करत असाल तर काही गोष्टी लक्षात ठेवणं गरजेचं आहे. शोरूममध्ये विविध प्रकारच्या फॅन्सी सायकल असतात. ज्यांच्या आकर्षणापायी लोक त्यांच्या खऱ्या गरजा मागे सोडून महागडी सायकल विकत घेतात आणि नंतर पश्चाताप करत बसतात. साधारणपणे बाजारात ४-५  प्रकारच्या सायकली असतात. कोणती सायकल विकत घ्यायची आहे हे ज्याच्या त्याच्या गरजेवर अवलंबून आहे. कोणाला रस्त्यावर चालवायची असेल वा पार्कमध्ये दोन तास वा चार तास बाजारात काम आहे वा डोंगरांवर रेसिंग करायची आहे वा नॉर्मल सायकलिंग करायची आहे.

रोड सायकल

याला रेसिंग सायकलदेखील म्हणतात. ही खूप हलकी असते आणि याची चाके खूप पातळ असतात. साधारणपणे याचा वापर अशी लोकं करतात ज्यांना अधिक काळ सायकलिंग करायची आहे. खास म्हणजे जे प्रोफेशनल सायकलिस्ट आहेत. या सायकलने काही तासातच शंभर ते सव्वाशे किलोमीटर अंतर पार केलं जाऊ शकतं. याची किंमत तीस हजारांपासून लाखापर्यंत आहे. खरंतर याचं मेंटेनन्सदेखील खूप महागडं आहे. रेसिंग वर्कआउटमध्ये ही सायकल सर्वात उत्तम मानली जाते. ही सायकल परदेशातून येते. अधिक सायकली या चीन व व्हिएतनाममधून येतात. सध्या यांची बरीच मोठी वेटिंग म्हणजेच प्रतीक्षा चालू आहे. जर तुम्ही शहरात राहात आहात आणि दररोज वीस ते तीस किलोमीटर सायकलिंग करत असाल तर ती सायकल तुमच्यासाठी नाही आहे. परंतु दररोज शंभर किलोमीटर पर्यंत चालवायची असेल तर तुम्ही खरेदी करु शकता. याची बनावट अशी असते की तुम्ही दीर्घकाळ सायकल चालवूनदेखील थकवा येणार नाही.

जाड टायरची सायकल

अलीकडे ही सायकल खूपच ट्रेंडमध्ये आहे. मोठे टायर असल्यामुळे याला फॅट टायर बाईकदेखील म्हणतात. साधारणपणे याचा वापर वाळू आणि बर्फ असणाऱ्या जागी केला जातो. या जागी ही खूप छान चालते. साध्या रस्तावर ही बाईक तेवढी यशस्वी नाही आहे. खरंतर या बाइकला रस्त्यावर चालविण्यासाठी खूप ताकद लावावी लागते. जर कोणाला वजन कमी करायचं असेल तर ही सायकल विकत घेऊ शकतात. बाजारात याची किंमत दहा ते वीस हजाराच्या दरम्यान आहे.

माऊंटन सायकल

ही देखील कुठेही चालवू शकतात. या सायकली सर्वात अधिक विकल्या जातात. साधारणपणे दररोज सायकलिंग करणारे याचा वापर करतात. या सायकल रस्त्या बरोबरच डोंगर व पायवाटांवर व्यवस्थित कामी येतात. ही उत्तम पकड, आरामदायक व गेयरच्या व्हरायटी असल्यामुळे लोकांची ही सर्वाधिक पसंती आहे. याला एडवेंचर सायकलदेखील म्हणतात. याचे टायरदेखील जाड असतात. ज्यांना सायकलींगची सुरुवात करायची आहे त्यांनी ती काळजीपूर्वक चालवावी, खास करून डोंगराळ रस्ते, कारण यामध्ये बॅलन्सिंग वा डिक्स ब्रेक अचानक लावल्याने पडण्याची भीती असते. याची किंमत १० हजार ते २० हजारापर्यंत असते.

फिट रहा खुश रहा

* पूनम अहमद

जगभरात ‘हेल्दी खाणे आणि वेट कमी करणे’ या दोन गोष्टींसाठी लोक जिममध्ये जाण्याचा अट्टाहास करताना दिसून येतात. मात्र कालांतराने हा उत्साह थंड झालेला दिसून येतो. कोणाकडे वेळ कमी असतो तर कोणाला जेव्हा मनासारखा परिणाम दिसून येत नाही, त्यांचा उत्साह हळूहळू कमी होऊ लागतो.

अशात आपल्या दृष्टिकोन आणि फिटनेस प्लॅनमध्ये काही बदल करून तुम्ही कायम वर्ष फिट आणि फ्रेश राहू शकता.

कसे रहाल फिट

फिटनेस ट्रेनर गौरव गुप्ता सल्ला देतात की वेट उचलायला मागे पुढे पाहू नका. बरेच लोक धावणे आणि ट्रेडमिलवर चालणे यालाच फिटनेस समजतात. असे ब्रिस्क आणि जॉगिंग पुरेसे समजले जाते. वेट ट्रेनिंगमुळे तुमचा मेटाबोलिक रेट वाढतो. ज्यामुळे तुमचे शरीर आराम करूनही फॅट बर्न करते.

झुंबा स्पेशालिस्ट आणि मास्टर सविता पाल म्हणतात, तुमचे शरीर काळानुसार बदलत असते, तुमच्या एक्सरसाइजच्या स्ट्रेस नुसार अॅडजस्ट आणि मजबूत होत असते. कधी कधी बॉडी वेट बूट कॅम्पमध्ये जा. जर तुमच्याकडे वेळ कमी असेल तर छोटे छोटे वर्कआउट करा.

होलिस्टिक लिविंग कॉन्सेप्टच्या डॉक्टर दीपा यांचे म्हणणे आहे की कुठेही १० ते ३० मिनिटांचे हाय इंटेन्सिटी वर्कआउट करा. यामुळे कमी वेळात जास्त कॅलरी बर्न होईल आणि वर्कआउटनंतर काही तासांसाठी तुमचा मेटाबोलिक रेट वाढलेला असेल.

यू ट्यूबवर फिटनेस ब्लॉग आणि फूड चॅनेलचे रणवीर सांगतात आपल्या शेड्युलमध्ये एक्सरसाइजचे रुटीन ठरवून टाका आणि त्यापासून मागे हटू नका. कोणताही वेळ जो तुम्हाला सोयीचा आहे तो निवडा आणि हे आपले जरुरी काम समजा आणि याला इग्नोर करू नका.

सविता पाल सल्ला देतात, ‘‘एक फिटनेस सोबती शोधा. त्याच्यामुळे तुम्हाला प्रेरणा मिळेल. जेव्हा तुम्हाला वाटेल तुम्ही खूप एक्सरसाइज केली आहे, तेव्हा तोच सोबती तुम्हाला आणखी एक सेट करण्यासाठी उत्तेजन देऊ शकतो. हे आणखी जरासेच तुम्हाला खूप मोठा फरक जाणवून देईल. तुम्ही स्वत:ला जास्त स्ट्राँग फील कराल.’’

स्वत:ला करा मोटिव्हेट

आदिदासच्या मुंबई कॅप्टन यांच्या अनुसार थोडयाशा प्रेरणेनेही खूप उत्साह वाटतो. खेळाडूंची चरित्रे वाचा.

पालसुद्धा म्हणतात की तुम्ही सोशल मिडियावर फिटनेसचे व्हिडिओ बघून आपल्या फिटनेसच्या उद्देशासाठी प्रेरणा मिळवू शकता.

लेलिस्टिक न्युट्रीशनच्या ल्यूक यांचे म्हणणे असे आहे की जर तुम्हाला सकाळी उठल्या उठल्या चहा घ्यावा लागत असेल तर तुमच्या स्लीप पॅटर्न आणि रुटीन यांच्याकडे लक्ष देणे जरुरी आहे.

झोपेतही आपले शरीर अनेक अवस्थांतून जात असते जसे की सेल ग्रोथ, डिटॉक्सिफिकेशन, सेल्युलर रिपेअर, हीलिंग आणि रिज्युव्हीनेशन. बहुतांश स्वस्थ प्रौढ व्यक्तिला रात्रीची ७ ते ९ तासांची झोप आवश्यक असते. जर तुम्हाला झोपण्यात काही समस्या असेल तर, फोन आणि लॅपटॉपपासून रात्री दूरच रहा. अल्कोहोल, कॅफिन किंवा गोड पदार्थ झोपण्याआधी २ तास घेऊ नका.

पाणी कमी प्यायल्याने थकवा जाणवू शकतो. त्यामुळे जास्त पाणी प्यावे.

ल्यूक म्हणतात प्रत्येक पोषक तत्त्व हे अनेक मेटाबोलिक प्रोसेसशी जोडलेले असते. १ टक्के जरी कमी झाले तरी एनर्जीवर परिणाम होतो. व्हिटॅमिन डी, बी १२, के, आयर्न, मॅग्नेशिअम, सिलेनियम, पोटॅशिअम आणि क्यू १०कडे नेहमी दुर्लक्ष केले जाते. पण यांच्या कमतरतेमुळे मांसपेशींना थकवा आणि मानसिक तणाव उद्भवू शकतो.

आपल्या आहारातील पोषक तत्त्वे ग्रहण करण्यासाठी मेटाबोलिज्म वाढवण्यासाठी प्रोटीन आवश्यक असते. हे आपल्या आहारात अवश्य घ्या.

साखर, मैद्यापासून बनलेल्या पदार्थांमुळे मेटाबोलिक रेट कमी होऊ शकतो. त्यामुळे केक, पेस्ट्री, बिस्किट्स यांच्यापासून दूर रहा.

फिटनेस ट्रेनर सनी पाल यांचे असे म्हणणे आहे की हल्ली लोक शारीरिक दृष्ट्या सोयीसुविधांचे आयुष्य उपभोगत आहेत. त्यामुळे दररोज १०,००० पावले अवश्य चाला. त्यामुळे १५० कॅलरी बर्न होईल, चालण्याची कोणतीही संधी सोडू नका. कार थोडी लांब पार्क करा, ज्यामुळे तुमची थोडी चाल होईल. ऑफिस ब्रेकमध्येही चालण्याचा प्रयत्न करा. जिने चढा, प्रत्येक पाच पावलांना एक कॅलरी बर्न होते. साधारणपणे जिन्याच्या पॅटर्नमध्ये १४ पायऱ्या असतात, त्यामुळे लिफ्टऐवजी जिन्याचा वापर करा. जर रुटीन वर्कआउटने बोअर झाला असाल तर, ज्यांना डान्स करणे आवडते त्यांनी झुंबा जॉइन करावे. ट्रेकिंग किंवा हायकिंग यासारख्या अॅक्टिव्हिटीमुळे वर्कआउटसोबतच सोशल अफेअरही होऊ शकते.

फिट राहण्यासाठी थोडीशी मेहनत करून पहा, तुम्हाला चांगले वाटेल. आणि असे म्हटले जातेच की एका स्वस्थ शरीरातच स्वस्थ मन वास करते, तेव्हा आजपासूनच सुरुवात करा आणि स्वस्थ रहा.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें