* नीरा कुमार
हे खरे आहे की भारतीय सण-उत्सवात आणि लग्नांमध्ये धार्मिक विधी मोठया थाटामाटात साजरे केले जातात. पाहुणेसुद्धा यायला आवडतात. जर पाहुण्यांसाठी खाण्या-पिण्याची आणि राहण्याची काही खास व्यवस्था असेल तर ते परत जाऊन तुमचा पाहुणचार खूप चांगला होता असे सांगताना थकणार नाहीत. जबरदस्त आदरातिथ्य होते. अतिथींना हे सांगण्यास भाग पाडण्याच्या काही टीप्स येथे आहेत :
राहण्याची व्यवस्था
आपण प्रथम येणाऱ्या अतिथींची यादी तयार करा. तसेच तिच्यात किती ज्येष्ठ नागरिक आहेत आणि किती तरुण आहेत हेदेखील पहा. वृद्ध अतिथींना बसण्या-झोपण्यासाठी बेड, खुर्च्या इत्यादींची व्यवस्था असावी. त्यांच्याकडे सामान ठेवण्यासाठी एक लहान टेबल असावा, जेणेकरून त्यांना वाकावे लागणार नाही, तरुण लोक गादी वगैरे टाकून जमिनीवरदेखील राहू शकतात.
जर उन्हाळयाचा ऋतू असेल तर एअर कंडिशनर किंवा कूलर भाडयाने घ्या जेणेकरुन अतिथींना उष्णतेमुळे त्रास होऊ नये.
खाण्या-पिण्याची व्यवस्था
सुरूवात चहाने होते. म्हणून गोड आणि फिकट चहाची व्यवस्था असावी. बिस्किटेसुद्धा बरोबर असले पाहिजेत. ज्यांची मुले लहान, दूधपिते आहेत त्यांच्यासाठी दूधही हवे. या सर्वांबरोबरच निंबूपाण्याची व कोमट पाण्याचीही व्यवस्था असावी.
त्याचप्रमाणे दुपारच्या जेवणाची आणि रात्रीच्या जेवणाचीही वेळ योग्य ठेवण्याचा प्रयत्न करा. अन्नाला जास्त मसालेदार बनवू नका. आपल्या कुटुंबातील पाहुण्यांबद्दल जाणून घेत हलक्या मीठाच्या १-२ भाज्या अवश्य ठेवा. उकडलेले बटाटे, दही, कोशिंबीर फ्रिजमध्ये ठेवा. दही आंबट असू नये. ताक, नारळ-पाणी वगैरे जरूर ठेवा.
जेव्हा-जेव्हा पाहुणे येतात तेव्हा पाण्याबरोबरच मिठाईही द्या. प्रत्येकाशी भेटत रहा आणि त्यांची एकमेकांशी ओळख करून द्या, जेणेकरुन पाहुणे एकमेकांशी मिसळत राहतील.
स्पर्धा आयोजित करा
लग्नात फक्त गप्पा-गोष्टींनी काम चालत नाही. म्हणूनच लग्नाचे वातावरण मनोरंजक आणि संस्मरणीय बनविण्यासाठी, युवा पिढी आणि ज्येष्ठ नागरिक यांच्यात अंत्याक्षरीसारखी स्पर्धा आयोजित करा. पुरुषांमध्ये साडी पटकन कोण दुमडतो, तर स्त्रियांमध्ये कोण पटकन साडी बांधते यासारख्या स्पर्धा ठेवा. एखाद्या महिलेच्या पोस्टरवर स्त्री-पुरुष दोघांपैकी कपाळावर योग्य ठिकाणी कोण टिकली लावतो स्पर्धा ठेवा.
या हंगामात फळे भरपूर प्रमाणात येतात. म्हणून मुली आणि स्त्रिया यांच्यात त्वरित फळ कापण्या-सोलण्यासाठी स्पर्धा ठेवावी. याचा आणखी एक फायदा म्हणजे सर्व पाहुण्यांना फळे खायला मिळतील आणि ते कापलेही जातील. स्पर्धा जिंकणाऱ्यासाठी अगोदरच बक्षीसे ठरवा. तंबोराही वाजवू शकतात. नृत्यदेखील आयोजित केले जाऊ शकते.
लग्न आणि सण संस्मरणीय बनविण्यासाठी प्रत्येक अतिथीबरोबर जास्तीत जास्त गुणवत्तेचा वेळ घालविण्याचा प्रयत्न करा. प्रत्येकास समान भेट द्या. अशा प्रकारे, अतिथींना हे जाणवते की ते खरोखरच खास आहेत. ते आपली यजमानी कधीही विसरणार नाहीत.
