* पूनम अहमद
जीवनाच्या सफरीत दिर्घकाळ एकमेकांची साथ निभावणं हाच विवाहाचा उद्देश असतो. मात्र, लाँग डिस्टन्स विवाहाचा आपल्या बहरणाऱ्या करिअरवर परिणाम का होऊ द्यावा? आजकालच्या अनेक तरुणींना आपली लाँग डिस्टन्स रिलेशनशिप आपल्या करिअरमध्ये अडथळा ठरावी, असे मुळीच वाटत नाही. या विषयावर अनेक विवाहितांशी बोलल्यावर व त्यांचे विचार जाणून घेतल्यावर, समाजातील बदल आता ठळकपणे दिसून येत आहेत.
वेगळं राहाणे सोपे नाही
मुंबईतील कविता टीव्ही मालिकांमध्ये काम करते. सात वर्षांपूर्वी तिचा विवाह दिल्लीच्या एका बिझनेसमॅनशी झाला होता. ती सांगते, ‘‘वेगळे राहणे सोपे नाही. खूप धाडस असावे लागते. एकमेकांवर विश्वास ठेवावा लागतो आणि एकमेकांना समजून घ्यावे लागते. आम्ही बऱ्याच वेळा फोनवरच बोलत असतो. व्हिडीओ कॉल करतो. आम्ही आमचे नाते आणखी चांगले बनविण्याचा प्रयत्न करतो. आम्ही रोज एकमेकांबद्दल माहिती घेत राहतो. २-३ महिन्यांनंतरच आमची भेट शक्य होते. अधूनमधून काही वेळा काम नसतं, तेव्हा आम्ही एकमेकांसोबत असतो. आम्ही जेव्हा कधी बऱ्याच कालावधीनंतर भेटतो, तेव्हा असे वाटते की, हरविलेले प्रेम परत मिळाले आहे. इथे मुंबईमध्ये मी माझ्या आईवडिलांसोबत राहते. जेव्हा मुंबईमध्ये असते, तेव्हा पती आणि सासरची प्रत्येक गोष्ट आठवत राहते. दिल्लीमध्ये असते, तेव्हा पेरेंट्सची आठवण येते.’’
नात्यात विश्वास आवश्यक
अंधेरी, मुंबई निवासी सीमा बंसलने दुबईचे रहिवासी अनिल मेहरांशी विवाह केला आहे. सीमाने तिकडे जाऊन घरसंसार सांभाळताच, तिला मुंबईमध्ये ड्रेस डिझायनिंगचे एक नवीन काम मिळाले. तेव्हापासून ती दर महिन्याला १५ दिवसांसाठी मुंबईमध्ये येते. सीमाने आपल्या अनुभवांबाबत सांगितले, ‘‘आता जीवन खूप सुंदर वाटते. मी दुबईला शिफ्ट झाले होते. कारण मला माझ्या संसारावर लक्ष केंद्रित करायचे होते, पण मला आलेली ही ऑफर नाकारायला माझे मन मानले नाही. माझ्या सासरची मंडळी आधुनिक आणि विकसित विचारसरणीची आहेत. त्यांना मला पारंपरिक सून बनवून ठेवायचे नव्हते. अनिल माझे सर्वात उत्तम मित्र आहेत. त्यांना चांगल्याप्रकारे माहीत आहे की, ते माझ्यासाठी सर्वात महत्त्वपूर्ण आहेत आणि तेच माझी दुनिया आहेत. आमचे अफेअर दोन वर्षांपर्यंत चालू होते. तरीही हे लाँग डिस्टन्स रिलेशनच होते. खरे तर दूर राहण्यामुळे आम्ही एकमेकांना चांगल्याप्रकारे जाणू शकलो. आमचे छंदही एकसारखेच आहेत आणि आम्ही एकमेकांच्या स्पेसचा सन्मान करतो. आमच्या नात्यात विश्वास आणि अंडरस्टँडिंगसारख्या या दोन मजबूत गोष्टी आहेत. मी जेव्हा मुंबईत असते, तेव्हा मला त्यांची खूप आठवण येते.’’
एक नवीन अनुभव
गीता देसाई दिल्लीत एक मॉडेल आहे. तिने यूएसला राहणाऱ्या वॉलेंटियोसोबत विवाह केला आहे. तीसुद्धा आता तिथेच राहते, परंतु तिला जेव्हा एखाद्या शोची ऑफर येते, तेव्हा ती दिल्लीला येते. ती सांगते, ‘‘या विवाहाने मला एक ताकद, एक संतुलन दिले आहे. आता मला जास्त सेफ, रिलॅक्स आणि तणावमुक्त वाटते. ते खूप अंडरस्टँडिंग आहेत. मी माझं प्रोफेशनल आणि पर्सनल लाइफ ज्या पद्धतीने बॅलन्स करते, हे पाहून ते खूप खूश होतात. खूप दिवसांनंतर होणारी भेट नेहमीच एक वेगळा अनुभव देते. विश्वास आणि सन्मान लाँग डिस्टन्स रिलेशनशिपच्या दोन महत्त्व पूर्ण गोष्टी आहेत. मी स्वत:ला खूप सुखी समजते. मी अनेक प्रकारचे कल्चर, परंपरा, लोक आणि लाइफस्टाईलचा अनुभव घेतेय.’’
आपसातील प्रेम आणि सहयोग आवश्यक
मुंबईची अभिनेत्री नीता बंसलचे म्हणणे आहे, ‘‘माझे पती कोलकातामध्ये राहतात. लग्नानंतर मी ब्रेक घेण्याचा निर्णय घेतला होता, पण माझे पती आणि सासूबाईंनी ६ महिन्यांनंतर मला काम करण्यासाठी सूट दिली. त्यांनी मला माझ्या मर्जीने काम करण्यास सांगितले. त्याच वेळी मला एका मालिकेची ऑफर आली होती, मग मी मुंबईला आले. अर्थात, व्हिडीओ चॅट होत असते, माझ्या पतीचेही मुंबईला कामानिमित्त येणे होत असे. कधी मी तिकडे जाते, तर कधी सर्वांना इकडे बोलावते.’’
या सर्वांचे विचार जाणून घेतल्यानंतर बऱ्याच कालावधीनंतरच्या विवाहात सर्वात महत्त्वाच्या गोष्टी म्हणजे, एकमेकांवरील विश्वास आणि अंडरस्टँडिंग. तसे पाहिले तर या गोष्टी प्रत्येक विवाहात आवश्यक आहेत, पण दररोज सोबत राहूनही नात्यात कडवटपणा येतो आणि अनेक वेळा दूर राहूनही प्रेम टिकून राहते. आजकाल तरुणीही आपल्या करिअरसाठी खूप मेहनत करतात. अशा वेळी विवाहानंतर सर्व मेहनतीवर पाणी फेरले जाणे, ही गोष्ट त्यांना आवडत नाही. या स्थितीत जीवनसाथी आणि सासरच्या लोकांकडून थोडा सहयोग मिळाला, तर त्या प्रोफेशनल आणि पर्सनल लाइफमध्ये यशस्वी होऊन जीवनाचा आनंद लुटू शकतात. मात्र, आपसातील प्रेम आणि सहयोगावर सर्व अवलंबून असते.
