* सोमा घोष
साहसी सुरक्षितता टिप्स : २३ वर्षीय निशाला नेहमीच साहसी हायकिंग आवडते, ती दरवर्षी कामातून ब्रेक घेते आणि साहसासाठी जाते, यातून तिला मिळणारा आनंद तिच्यासाठी खास आहे. तिने अनेक हायकिंग कंपन्यांमध्ये स्वतःची नोंदणी केली आहे, यामुळे तिला प्रत्येक वेळी नवीन साहसी ठिकाणी जाण्याची संधी मिळते. ती याचा खूप आनंदी आहे आणि दरवर्षी तिच्या प्रवासाच्या यादीत एक नवीन साहस जोडले जाते. यासाठी, ती ऑफिससोबत नियमित कसरत आणि शारीरिक व्यायाम देखील करते, जेणेकरून ती नेहमीच उत्साही आणि तंदुरुस्त राहते, कोणत्याही परिस्थितीत स्वतःला हाताळू शकते.
खरं तर, साहसाचे नाव ऐकताच तरुणांच्या मनात उत्साहाची लाट येते. हे सामान्य टूरपेक्षा पूर्णपणे वेगळे आहे. सामान्य प्रवासाच्या सहलीमध्ये तुम्ही आरामात फिरता, खातो-पितो आणि प्रत्येक क्षणाचा पुरेपूर आनंद घेता. पण साहसी सहलीमध्ये तुम्हाला आजूबाजूच्या परिसराचे नवीन अनुभव मिळतात, जर साहसी खेळांबद्दल असेल तर तरुणाई नेहमीच पुढे असते.
पॅराग्लायडिंग, कायाकिंग, रिव्हर राफ्टिंग, बंजी जंपिंग किंवा माउंटन क्लाइंबिंग इत्यादी कोणत्याही रोमांचक क्रियाकलापांमध्ये तरुणांचा सहभाग खूप वाढला आहे. साहस आणि नवीन अनुभवांच्या शोधात तरुणाई साहसी पर्यटनाकडे आकर्षित होत आहे, ज्यामुळे हे क्षेत्र अधिकाधिक लोकप्रिय होत आहे. साहसी पर्यटन तरुणांना दैनंदिन जीवनातील ताणतणावांपासून दूर नेते आणि त्यांना स्वतःला ताजेतवाने करण्याची संधी देते.
साहसात धोका
जिथे साहस असते तिथे धोका देखील असतो, अशा परिस्थितीत ते या गोष्टींमध्ये इतके गुंतून जातात की ते कधीकधी गंभीर जखमी होतात किंवा त्यांचा जीव धोक्यात घालतात. एक छोटीशी निष्काळजीपणा त्यांच्यासाठी एक मोठी जोखीम बनते, ज्याचा फटका त्यांना नंतर सहन करावा लागतो.
आकडेवारी काय म्हणते
दरवर्षी जगभरात साहस करताना होणाऱ्या अपघातांची संख्या वाढली आहे. याचे मुख्य कारण म्हणजे सुरक्षा नियमांचे अज्ञान आणि तयारीचा अभाव. विविध अहवालांनुसार, गेल्या काही महिन्यांत हिमाचल प्रदेशातील कुल्लू आणि कांगडा जिल्ह्यात दोन दिवसांत वेगवेगळ्या पॅराग्लायडिंग अपघातात दोन पर्यटकांचा मृत्यू झाला, उत्तर गोव्यातील केरी येथे पॅराग्लायडिंग करताना आणखी एका पर्यटक आणि पॅराग्लायडिंग ऑपरेटरचा अपघातात मृत्यू झाला, नंतर असेही उघड झाले की गोव्यातील ऑपरेटरकडे अशा क्रियाकलाप करण्यासाठी वैध परवाना किंवा परवानाही नव्हता.
याशिवाय, माउंट एव्हरेस्ट चढताना प्रत्येक वेळी अनेक लोक मरतात किंवा त्यांचे काही अवयव गमावतात. २०१९ मध्येच, माउंट एव्हरेस्ट चढताना ११ लोकांचा मृत्यू झाला, या मृत्यूंचे मुख्य कारण हिमस्खलन, पडणे, थंडी, उंचीवरील आजार आणि इतर चढाईशी संबंधित घटना आहेत. सुमारे २०० मृतदेह अजूनही डोंगरावर आहेत, जे काढता आले नाहीत.
आजच्या सहजगत्या पिढीसाठी साहस करणे खूप महत्वाचे आहे, परंतु ते काळजीपूर्वक करा, जेणेकरून त्यांना कोणत्याही प्रकारच्या अपघाताला सामोरे जावे लागू नये आणि साहस त्यांच्यासाठी दुःस्वप्न बनू नये. साहसाचा पुरेपूर आनंद घेण्यासाठी काही टिप्स खालीलप्रमाणे आहेत,
व्यावसायिक मार्गदर्शकाच्या संरक्षणाखाली साहस करा
कोणताही साहसी खेळ करण्यापूर्वी, मार्गदर्शकाची मदत घ्या, जेणेकरून कोणताही धोका उद्भवणार नाही, विनापरवाना ऑपरेटरपासून दूर राहणे नेहमीच आवश्यक आहे. आंतरराष्ट्रीय मानकांनुसार, भारतातील फक्त ५% प्रशिक्षक प्रशिक्षित आहेत. जेव्हा अनुभवहीन लोक पीक सीझनमध्ये फ्रीलांसर म्हणून साहसी खेळ खेळू लागतात तेव्हा ही परिस्थिती आणखी बिकट होते.
योग्य सुरक्षा उपकरणे घाला
कोणत्याही साहसी ठिकाणी जाताना, तेथे सुरक्षा उपकरणे, जसे की हेल्मेट, लाईफ जॅकेट, हार्नेस इत्यादी घालण्याची खात्री करा. साहसाच्या मागे लागताना, लोक अनेकदा ते घालायला विसरतात. त्यांना वाटते की त्यांना पोहणे कसे येते, तर पाण्याशी संबंधित कोणतेही साहस करण्यासाठी सुरक्षा उपकरणे घालणे खूप महत्वाचे आहे. अचानक अपघातात एखादी व्यक्ती आपली वेग गमावू शकते.
शारीरिक आणि मानसिक तंदुरुस्ती महत्वाची आहे
कोणतेही साहस करताना, शरीर आणि मनाचे योग्य संतुलन राखणे महत्वाचे आहे. जर तुम्ही कोणत्याही आजाराने ग्रस्त असाल आणि तुमची मानसिक स्थिती चांगली नसेल, तर अशा क्रियाकलापांपासून स्वतःला दूर ठेवा. योग्य झोप, हायड्रेशन आणि तंदुरुस्तीसाठी आधीच तयारी करा.
हवामानाबद्दल माहिती मिळवा
कोणत्याही बाह्य साहसापूर्वी हवामानाबद्दल अचूक माहिती मिळवा. मुसळधार पाऊस, वादळ, भूस्खलन, अति थंडी अशा खराब हवामानात कोणताही साहसी खेळ किंवा गिर्यारोहण धोकादायक ठरू शकते. हवामान खात्याच्या आगाऊ सूचना आणि स्थानिक प्रशासनाच्या मार्गदर्शक तत्त्वांकडे दुर्लक्ष करू नका.
आपत्कालीन योजना आणि संपर्क ठेवा
कोणत्याही अनपेक्षित परिस्थितीसाठी आगाऊ तयार रहा. नेहमीच आपत्कालीन किट, पूर्ण बॅटरी असलेला मोबाईल फोन, महत्त्वाचे संपर्क क्रमांक सोबत ठेवा. तसेच तुमच्या कुटुंबाला आणि मित्रांना तुमच्या स्थानाबद्दल आणि क्रियाकलापांबद्दल माहिती देत रहा.
अशा प्रकारे, साहसी सहलीचा आनंद तेव्हाच घेता येतो जेव्हा तुम्ही तुमच्या सुरक्षिततेला प्राधान्य देता, आवश्यकतेपेक्षा जास्त साहसासाठी जाऊ नका. साहसाच्या शोधात निष्काळजीपणा कधीकधी धोकादायक ठरू शकतो. म्हणून नेहमी सावधगिरी बाळगा. प्रश्न विचारा आणि समाधानी झाल्यानंतरच कोणत्याही साहसी उपक्रमात सहभागी व्हा. लक्षात ठेवा, तुमची सुरक्षितता ही तुमची स्वतःची जबाबदारी आहे, कधीही दुर्लक्ष करू नका.
