* गरिमा पंकज
जेव्हा आपलेच कोणीतरी आपल्याला नाकारते तेव्हा आपल्याला सर्वात जास्त वेदना होतात. आपल्याला किती आशा आहे की ती आपली आशा कधीही मोडणार नाही. पण काय होतं? आमची आशा भंग पावली आहे आणि आम्ही पूर्णपणे भंग पावलो आहोत. पण लक्षात ठेवा की आशेचे किरण कधीही मागे राहू नयेत. तुमच्याकडे नेहमी 2 पर्याय असतात. प्रथम, जेव्हा कोणी आपल्याला निराश करतो तेव्हा आपण त्याच्या 10 उणीवा दूर करतो किंवा त्याची निराशा दुसऱ्यावर काढून आपला संपूर्ण दिवस खराब करतो. दुसरा पर्याय म्हणजे जे काही घडले, त्याचा विचार करून आपल्या कामात पुढे जावे. या संदर्भात, क्वीन ब्रिगेडच्या संस्थापक हिना एस. खेरा यांच्या म्हणण्यानुसार, तुमचे मन असे समजावून सांगा ;
- स्वतःला प्रश्न करा
सर्वप्रथम स्वतःला विचारा की तुम्हाला ही गोष्ट का मिळवायची होती. नोकरी, नाते, प्रेम, चांगले अंक इ. कुठेतरी तुम्हाला आतूनच उत्तर मिळेल की समाजात तुमचे स्थान यामुळे चांगले झाले असते. तुम्ही स्वतःला सिद्ध करू शकता. उत्तर मिळाल्यानंतर विचार करा की चांगले सिद्ध न झाल्याने तुम्ही स्वतःलाच संपवाल का? ते फक्त मूर्खपणाचे असेल, नाही का? म्हणून फक्त तणाव घेणे थांबवा आणि यशासाठी चांगली तयारी सुरू करा.
- स्वतःला दुखवू नका
आयुष्यात नेहमीच चढ-उतार येत असतात. जीवनात कधीतरी आपल्याला नाकारले गेले तर त्याचा आपल्या जीवनावर काहीही परिणाम होऊ नये. ती गोष्ट आपल्यासाठी मुळीच नव्हती हे आपण समजून घेतले पाहिजे. स्वतःला नकारात्मक विचार आणि न्यूनगंडाचा त्रास होऊ देऊ नका. यामुळे तुम्ही दुःखी आणि नैराश्याच्या स्थितीत जाऊ शकता.
- नवीन दृष्टीकोनातून परिस्थिती पाहण्याचा प्रयत्न करा
आपण हे पाहण्याचा प्रयत्न करा की आपल्याला पाहिजे असलेल्याकडून नाकारणे देखील आपल्यासाठी चांगली गोष्ट असू शकते. कदाचित तुम्हाला ती नोकरी मिळाली नाही किंवा ब्रेकअप झाला नाही कारण तुम्ही खरोखर काहीतरी वेगळे आणि चांगले पात्र आहात.
- नियंत्रणात रहा
सामान्यतः जेव्हा आपल्याला हवं ते मिळवता येत नाही तेव्हा ती गोष्ट मिळवण्यासाठी आपण दुसरा चुकीचा मार्ग अवलंबण्याचा प्रयत्न करतो. आपण नवीन योजना बनवण्यात किंवा डावपेच आखण्यात गुंतून जातो. आपले मन फक्त विचार करते की ते कोणत्याही मार्गाने कसे मिळवायचे. हे चुकीचे आहे. स्वतःवर नियंत्रण ठेवा.
- सत्य स्वीकारणे
सर्व प्रथम, जेव्हा आमच्या निवडीची आणि नकाराची वेळ येते आणि त्यात जर आम्हाला होय आणि नाही ऐकावे लागले तर ते वैयक्तिकरित्या घेऊ नका. यामुळे समस्या वाढते. या नकाराचे कारण काय असू शकते हे स्वतःला विचारा. आम्हाला नाकारले जाणे योग्य आहे का? अशा प्रश्नांची उत्तरे स्वतःला विचारा आणि मग तुम्ही सत्य कसे स्वीकारता ते पहा.
- तुमचा स्वतःचा प्रश्न तुमचे स्वतःचे उत्तर असेल
जेव्हा तुम्ही स्वतःला प्रश्न करता तेव्हा तुम्हाला तुमच्या चांगल्या-वाईटाची जाणीव होईल. तुम्ही फक्त थोडं धाडस करून स्वतःला समजून घ्यावं. दगडातून हिरा बनण्यासाठी प्रयत्न करावे लागतात. असे काही प्रश्न आहेत ज्यांची उत्तरे फक्त तुमच्याकडे आहेत. हँग केले
- स्वतःवर प्रेम करायला शिका
जीवनात कोणतेही स्थान प्राप्त करण्यासाठी, प्रथम स्वतःवर प्रेम करणे सर्वात महत्वाचे आहे. स्वतःला समजू द्या. कुणाच्या थोडय़ा बोलण्यावरून नकारात्मक विचार मनात ठेवू नका. स्वतःला माफ करा. जर तुम्ही स्वतःवर मनापासून प्रेम केले आणि कधीही संयम गमावला नाही आणि आपल्या गंतव्याकडे वाटचाल केली तर जगातील कोणतीही शक्ती, कोणताही अडथळा तुम्हाला यशस्वी होण्यापासून रोखू शकत नाही.
- स्वतःला पराभूत समजू नका
स्वतःला कधीही कमी लेखू नका. तुम्ही जे विचार करता त्यापेक्षा तुम्ही जास्त आहात. आयुष्याच्या शर्यतीत माणूस जिंकत राहतो आणि हरत राहतो. स्वतःला कधीही पराभूत समजू नका. जेव्हा आपल्याला नाकारले जाते तेव्हा आपण स्वतःच न्यायाधीश बनतो. आपण लठ्ठ आहोत, काळे आहोत, कमावत नाही, आपली उंची कमी आहे, आपण सुंदर नाही अशा उणिवा मोजायला लागतो. जर तुम्हाला जीवनात शांती हवी असेल तर लोकांचे शब्द मनावर घेणे थांबवा आणि स्वतःवर प्रेम दाखवायला शिका.
- चांगल्या विचाराचे चांगले परिणाम
तुमचे ऐकणारे या जगात कोणीच नाही असे तुम्हाला वाटत असेल तर ते चुकीचे आहे. सर्व प्रथम, तुम्हाला तुमची समर्थन प्रणाली मजबूत करावी लागेल. नकाराचे प्रश्नचिन्ह आतून काढून टाकावे लागेल. आमचे गुरू आमचे पालक, शिक्षक, भावंड, नातेवाईक किंवा जवळचे मित्र कोणीही असू शकतात. ते कोणतेही निर्णय न घेता आमचे ऐकतात. त्यामुळे सकारात्मक विचार ठेवा. नक्कीच पाठिंबा मिळेल.
- लेखन हा देखील एक चांगला पर्याय आहे
जर तुम्हाला तुमचे म्हणणे एखाद्यासमोर बोलण्यास संकोच वाटत असेल, तुम्हाला भीती वाटत असेल किंवा बोलण्याने परिस्थिती बिघडू शकते असे तुम्हाला वाटत असेल तर तुम्ही लेखनाचा पर्याय अवलंबू शकता. तुमचा मुद्दा एखाद्यापर्यंत पोचवण्यासाठी ही सर्वोत्तम थेरपी आहे. तुम्हाला जे काही बोलायचे आहे ते लिहा आणि तुमचा मुद्दा त्याच्याशी शेअर करा
- नकार स्वीकारा आणि स्वतःवर प्रेम दाखवा
शेवटी आपण एवढेच म्हणू शकतो की नकार आनंदाने स्वीकारा आणि त्यातून तुमच्या आयुष्यात काहीतरी शिका आणि पुढे जा. कोणी ‘नाही’ म्हणल्याने कोणाचेही आयुष्य थांबत नाही. जीवन हे चालण्याचे नाव आहे, म्हणून जिथे आहात तिथून आनंद गोळा करा. स्वतःवर प्रेम करा कारण प्रेम हे प्रत्येक दुखावर औषध आहे. जीवनात प्रेम असेल, आनंद असेल तर सर्व काही आहे. दुःख असेल तर काहीच नाही.
- अपयश प्रेरणा देते
यशासोबतच अपयश हा देखील जीवनातील महत्त्वाचा पैलू आहे. जेव्हा केव्हा आपली मोठी निराशा होते तेव्हा आपल्याला असे वाटते की हे फक्त आपल्याच बाबतीत घडले आहे. असे काही नसताना. लोकांच्या जीवनात पहा. जे लोक तुम्हाला जास्त आनंदी वाटतात त्यांच्याशी बोलून तुम्हाला कळेल की त्यांनी किती पापड लाटले आहेत.
हा नकार आपल्याला अधिक सर्जनशील, उत्साही आणि मोठ्या कॅनव्हासवर काम करण्याची प्रेरणा देतो. ज्याने अपयशाचा अनुभव घेतला आहे आणि नकार लक्षात ठेवतो तो सहसा इतरांचा आदर करतो आणि मदत करतो. त्याचे दु:ख इतरांना सांगण्याऐवजी तो त्यांचे शब्द ऐकतो, सर्व काही ठीक होईल असे त्यांना प्रोत्साहन देतो. प्रत्येक गोष्टीत काहीतरी सकारात्मक शोधून नकारात्मकता टाळता येते
चला तर मग आपले काही अपयशही लक्षात ठेवूया आणि आपल्या नकारांची कहाणी सांगून इतरांना प्रेरणा देऊया. तुमचे अपयश साजरे करूया.
नकार वाटणे सामान्य आहे. केवळ मानसिकदृष्ट्या मजबूत लोकच याचा सामना करू शकतात. आपल्या सर्वांमध्ये स्वतःच्या भावनांवर नियंत्रण ठेवण्याची शक्ती आहे. नकार वैयक्तिकरित्या घेऊ नका, जर तुम्हाला असे वाटत असेल की त्याने मला नाकारले, कदाचित माझ्यात काही कमतरता असेल तर ते चुकीचे असेल. तुम्ही काहीही आणि सर्वकाही करू शकता, फक्त धैर्याचा विलंब. आपल्या भावनांवर नियंत्रण ठेवा. बोलून नाही तर लिहून व्यक्त करा, पण तुमचा मुद्दा पुढे न्या.