* प्रतिनिधी
सिएटल या अमेरिकन शहरातील एका भारतीय वंशाच्या सिटी कौन्सिलरच्या मेहनतीमुळे जातीच्या नावावर होणारा भेदभाव धर्म, रंग, वंश, लिंग, शिक्षण, पैसा यांच्याशी जोडला गेला आहे. अमेरिकेत भारतीय वंशाचे लोक कमी आणि सिएटलमध्ये कमी असले तरी भारतीय वंशाचे उच्चवर्णीय लोक यामुळे प्रचंड संतापले आहेत.
मोठ्या कंपन्यांमध्ये भारतीय वंशाचे उच्च जातीचे लोक अनेकदा दिसतात. टेक कंपन्यांमध्ये तमिळ ब्राह्मणांचे मोठे अनुयायी आहेत जिथे रट्टुपीरांची नितांत गरज आहे आणि शतकानुशतके ब्राह्मण मंत्र लक्षात ठेवण्याची सवय आहे. त्यांनी हा सिएटल कायदा भारत आणि भारतीयत्वाच्या विरोधात करण्यासाठी युद्ध पुकारले आहे.
भारत सरकार नेहमीच दलितांवरील भेदभाव लपवत आहे, परंतु प्रत्यक्षात आपली समस्या तशी नाही, आपली एक मोठी समस्या म्हणजे देशात आणि परदेशात उच्चवर्णीय महिलांशी होणारा भेदभाव. सतीची प्रथा काय होती? सती स्त्री म्हणजे काय? हुंडा प्रथा म्हणजे काय? धर्मनिरपेक्ष असण्यात काय दोष. चांगला पती मिळविण्यासाठी 16 शुक्रवारचे उपवास कोणते? करवाचौथ म्हणजे काय? विधवांना शुभ कार्यापासून वेगळे ठेवण्याचे महत्त्व काय? हा सवर्ण महिलांवरील भेदभाव आहे जो आजही महिला भोगत आहेत. सासरची सेवा करणे, नवर्‍याचा मान राखणे, नवरा नोकरी करत असेल तर सर्व पगार सोबत ठेवणे, बायकोनेच स्वयंपाकघरात जावे असा विचार करणे, हे सर्व सुवर्णमहिलांशी भेदभाव करणारे आहेत.
आज महिलांच्या नावावर जातिव्यवस्था उघडपणे फोफावत आहे, तेव्हा देशभर पसरलेली जातिव्यवस्था निर्यात झाली नसती. हे कसले लॉजिक आहे? विमानात बसलेल्या प्रत्येक भारतीयाच्या डोक्यावर एक अदृश्य गठ्ठा असतो ज्यामध्ये अंधश्रद्धा, कर्मकांड, उपासना, दानधर्म आणि जातीय अहंकार किंवा जातीय दयनीयता सोबत असते. भारतीय मजूर अमेरिकेत कमी गेले पण जे गेले त्यांना उच्चवर्णीय शिक्षकांची साथ मिळत नाही. त्यांची घरे आणि परिसर वेगळे आहेत.
अमेरिकेत राहून काही बदल झाले आहेत, पण भारतातील शहरांमध्येही हे घडले आहे, पण सक्तीने, सरकारी फ्लॅटमध्ये प्रत्येक जातीच्या लोकांना शेजारी राहावे लागते, पण लवकरच स्त्रियांचे व्यवहार यानुसार होतात. जात स्त्री असण्याची ही सवय जातिव्यवस्थेत बदलते. जवळपास सर्वच धर्मग्रंथांनी स्त्रियांना खालचा दर्जा दिला आहे, मग भारतीय धर्मग्रंथ मागे का राहावेत. या देशात महिलांबद्दल बोलले जाते, तेव्हा दलित स्त्रियांबद्दल काय, ओबीसी स्त्रियांबद्दल कमी, सुवर्ण स्त्रियांबद्दल जास्त, की आजही त्या घराच्या चार भिंतीत अत्याचार, अत्याचार सहन करत आहेत. देशातील सुशिक्षित, कर्तबगार, कार्यकर्ती महिलाही या जातिव्यवस्थेवर गप्प आहेत याची खंत आहे. पितृ…. समाजाचा अर्थ असा आहे की स्त्री जात दडपून ठेवली पाहिजे. अ‍ॅसिड फेकण्याच्या घटना असोत किंवा भ्रूणहत्या असोत किंवा हुंडाबळी असोत, हे जास्त घडते हिंदु सुवर्ण महिलांच्या बाबतीत जेथे तंत्रज्ञानाची माहिती आहे आणि गरजही आहे.
किट्टी पार्ट्या आणि धार्मिक विधी जे काही तास किंवा दिवस चालतात ते उच्चवर्णीय हिंदू महिलांना व्यस्त ठेवण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत. ज्या महिलांच्या घरी ओबीसी जातीच्या मेड्स असल्याने जागा रिक्त झाल्या त्यांना कामावर जाण्यासाठी कमी परवानगी देण्यात आली आणि इकडे तिकडे अडकले. मुले, घर आणि वृद्ध आई-वडिलांची काळजी कोण घेणार, असा सवाल करून उच्चवर्णीय महिलांना जातीव्यवस्थेचे धडे दिले आहेत. पूर्वी तिथे सती जात असे किंवा विधवांना वृंदावन किंवा काशी या शहरांत टाकले जात असे. आज ही मानसिकता दुसऱ्या रूपाने फोफावत आहे. तो कमी दिसतोय पण हा कायदा बनवणाऱ्या अमेरिकेतील दलितांच्या हृदयाइतकाच मन दुखावतो.
