* प्रतिनिधी
'माझं तुझ्यावर नेहमीच प्रेम आहे, तुझ्या नकाराने वास्तव बदलणार नाही...' नवरा-बायकोचं नातं असं काहीसं असेल तरच नातं दीर्घकाळ आनंदी राहू शकतं. पती-पत्नीमध्ये वाद झाला तरी प्रेम आणि अवलंबित्व कमी होत नाही. ‘तू माझ्यासाठी काय केलंस?’ किंवा ‘माझ्याशी असं का केलंस?’ असं म्हणत पती-पत्नीचं प्रेम कमी होत नाही.
खेदाची बाब आहे की, पती-पत्नीमध्ये तर्क आणि शिक्षणाचा सिमेंट पूल बांधूनही त्या पुलांना जाड खड्डे पाडून त्यात अडकून पडणाऱ्या घटकांची कमी नाही. पती-पत्नी एकमेकांचे प्रेम नाकारतात आणि ते शून्य करतात. महिलांच्या संरक्षणाच्या आणि त्यांच्या सक्षमीकरणाच्या नावाखाली बनवले जाणारे कायदे आणि याआधी केलेल्या कायद्यांची वाढती व्याप्ती यामुळे पती-पत्नीमधील संभाव्य गहिरे प्रेमाचे सिमेंट वाळून जात आहे.
आजच्या युगात कोणताही मुलगा मुलीवर जबरदस्ती करत नाही किंवा बंदुकीच्या दोरीच्या जोरावर मुलगी मुलाच्या गळ्यात बांधली जात नाही. प्रत्येक विवाह हा आनंदाचा गठ्ठा असतो ज्यामध्ये संपूर्ण कुटुंब गुंतलेले असते. साधनेच्या पलीकडे खर्च केला जातो आणि वधू-वरांना त्यांच्यातील बंध नेहमीच ताजेतवाने पाहण्यासाठी किती लोक उत्सुक असतात याची जाणीव करून दिली जाते.
नवरा-बायकोचं नातं खरं तर असं काहीसं असतं
'आमची शैली अशी आहे की जेव्हा आपण बोलतो तेव्हा पावसासारखा पाऊस पडतो आणि जेव्हा आपण गप्प राहतो तेव्हा शांततेची आस लागते...' पण कायदा त्या पावसाचे वादळात रूपांतर करून मौनाला जन्मठेपेची शिक्षा देत आहे. खेदाची बाब आहे की, ज्या कायद्याने नाती मजबूत करणे, वाद मिटवणे, समस्या सोडवण्याचा प्रयत्न करणे, सीमारेषा आखायच्या होत्या, तोच कायदा आता वेगळे राहायला शिकवत आहे.
'तुम्हाला कायम कुणासोबत राहायचे असेल तर त्याच्यापासून काही काळ दूर राहा' या ऐवजी महिलांच्या सुरक्षेसाठी कायदे करून 'कोणाचे तरी कायमचे राहणे, त्याच्यापासून कायमचे दूर राहणे का आवश्यक आहे' असे केले आहे. अडचण अशी आहे की देशाच्या विकासाच्या आणि गोरक्षणाच्या, सीमेचे रक्षण, नोकऱ्यांचे संरक्षण अशा घोषणा देण्यात गुंतलेल्या नेत्यांना कुटुंबाच्या रक्षणाचीही पर्वा नाही आणि पती-पत्नी विभक्त झाल्यानंतर दुःखाचे आणि धकाधकीचे जीवन कसे जगतात हे त्यांना कळत नाही. जी अडचण त्यांना पूर्वी असह्य वाटत होती, त्या आगीत ते उडी मारतात ज्यामुळे संपूर्ण आयुष्य राख होते. खेदाची गोष्ट म्हणजे, हा अग्निशामक कायदा नेहमीच पेटवत नाही, प्रत्येक रस्त्याच्या कोपऱ्यात बोनफायर ठेवण्यात आल्या आहेत.