उन्हाळ्यात नवजात मुलांची काळजी कशी घ्यावी

* प्रतिनिधी

नवजात मुलांसाठी उन्हाळा खूप असह्य असतो, कारण पहिल्यांदाच अशा वातावरणाचा सामना करावा लागतो. मोठ्याने आणि सतत रडणे, भरपूर घाम येणे, ओले केस, लाल गाल आणि जलद श्वासोच्छ्वास ही लक्षणे बाळाला अति उष्णतेने त्रास होत असल्याची लक्षणे आहेत. उन्हाळ्यात अतिसार होण्याचे थेट कारण ओव्हर हिटिंग आहे, जे अनेक नवजात मुलांसाठीदेखील घातक ठरू शकते.

सूर्यापासून संरक्षण करा

उन्हाळ्यात नवजात बालकांना सूर्यप्रकाशाच्या थेट किरणांपासून दूर ठेवा. 6 महिन्यांपेक्षा कमी वयाच्या नवजात बालकांच्या त्वचेमध्ये सूर्याच्या हानिकारक किरणांपासून संरक्षण करण्यासाठी फारच कमी मेलेनिन असते. मेलेनिन हे एक रंगद्रव्य आहे, जे त्वचा, डोळे आणि केसांना रंग देते. त्यामुळे मेलेनिनच्या अनुपस्थितीत सूर्यकिरणांमुळे त्वचेच्या पेशींनाही कायमचे नुकसान होऊ शकते.

मसाज तेल

बॉडी मसाज मुलाच्या विकासासाठी उपयुक्त आहे. योग्य मालिश केल्याने बाळाच्या ऊती आणि स्नायू उघडतात आणि यामुळे त्याचा योग्य विकास होतो. बाळाच्या नाजूक त्वचेला सर्वात योग्य असे तेल निवडणे आवश्यक असले तरी त्यामुळे चिकटपणा येत नाही हे देखील लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. तेलाऐवजी मसाज लोशन आणि क्रीम देखील वापरू शकता. आंघोळ करताना, याची संपूर्ण मात्रा मुलाच्या शरीरातून काढून टाकली पाहिजे, कारण तेल मुलाच्या घामाच्या ग्रंथींना रोखू शकते.

टबमध्ये आंघोळ करा

उष्णतेपासून मुक्त होण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे आंघोळ करणे. तसे, प्रत्येक वेळी आंघोळ करण्याऐवजी मुलाला ओल्या कपड्याने पुसत राहणे चांगले. परंतु जेव्हा जास्त उष्णतेमुळे मूल अस्वस्थ होत असेल तेव्हा त्याला पूर्ण टबमध्ये आंघोळ द्या. यामध्ये पाण्याचे तापमान कोमट ठेवावे.

टॅल्कम पावडर

टबमध्ये आंघोळ केल्यानंतर बाळाच्या अंगावर टॅल्कम पावडर लावणे चांगले मानले जाते. काही मुलांना टॅल्कम पावडरचा वापर उष्णतेची पुरळ कमी करण्यासाठी उपयुक्त वाटतो, तर काहींची स्थिती बिघडते. त्यामुळे तळहातावर थोडी पावडर घेऊन त्वचेवर लावा, त्यावर शिंपडू नका.

नियंत्रित तापमान

मुलाला 16 ते 20 अंश तापमानात ठेवा. दिवसा त्याची खोली थंड ठेवण्यासाठी पडदे लटकवून खोली अंधारमय करा. पंखा चालू ठेवा. मुलाला कधीही एअर कंडिशनरच्या थेट संपर्कात ठेवू नका, कारण यामुळे सर्दी देखील होऊ शकते.

योग्य ड्रेस

मुलाला कोणता पोशाख घालायचा याबाबत माता अनेकदा द्विधा असतात. पौराणिक कथेनुसार, नवजात मुलांना भरपूर उबदार कपडे घालावेत, कारण असे मानले जाते की गर्भाच्या बाहेरचे तापमान आतल्या तापमानापेक्षा थंड असते. पण उन्हाळ्यात त्यांच्या कपड्यांचा थर कमी करून त्यांना हलक्या कपड्यांमध्ये ठेवता येते. त्यांना सैल सुती कपडे घालायला लावा जेणेकरून हवेचा प्रवाह त्यांच्या त्वचेत राहील आणि त्यांना आरामदायक वाटेल. सुती कपडे मुलांसाठी फायदेशीर असतात, कारण त्यांच्यामध्ये हवाही चांगल्या प्रकारे प्रवेश करते आणि त्यांच्यात घाम शोषण्याची क्षमता देखील असते. मुलाला उष्माघातापासून वाचवण्यासाठी, त्याला उन्हात बाहेर काढताना टोपी घाला.

डॉ. कृष्णा यादव, पारस ब्लिस हॉस्पिटल, पंचकुला

झोपण्यापूर्वी कोमट पाणी पिण्याचे 4 फायदे

* प्रतिनिधी

सकाळी उठल्याबरोबर कोमट पाणी प्यावे असे बरेच लोक म्हणतात. लोक त्याचे अनेक फायदेदेखील मोजतात. अनेक आरोग्य तज्ज्ञांचे असे मत आहे की, आरोग्य चांगले राहण्यासाठी आणि शरीराच्या चांगल्या कार्यासाठी सकाळी कोमट पाण्याचे सेवन करणे आवश्यक आहे. यामुळे त्वचेशी संबंधित अनेक समस्या दूर होतात. पण तुम्हाला माहित आहे का झोपण्यापूर्वी कोमट पाणी पिण्याचे काय फायदे आहेत?

या बातमीत आम्ही तुम्हाला झोपण्यापूर्वी कोमट पाणी पिण्याचे फायदे सांगणार आहोत.

चला तर मग सुरुवात करूया.

वजन कमी करण्यास उपयुक्त आहे

गरम पाणी प्यायल्याने वजन कमी होते. तज्ञांचे मत आहे की जर तुम्हाला वजन झपाट्याने कमी करायचे असेल तर रोज सकाळी आणि रात्री कोमट पाणी प्या.

शरीरातून विषारी पदार्थ बाहेर पडतात

कोमट किंवा हलके गरम पाणी प्यायल्याने शरीराचे तापमान वाढते आणि जास्त घाम येतो. आम्ही तुम्हाला सांगतो की घामामुळे रक्ताभिसरण चांगले होते आणि विषारी घटक बाहेर पडतात.

नैराश्यात प्रभावी

शरीरात पाण्याच्या कमतरतेमुळे नैराश्याचा धोका जास्त असतो, असे अनेक तज्ज्ञांचे मत आहे. आणि याचा आपल्या झोपेवरही खूप वाईट परिणाम होतो. रात्री झोपण्यापूर्वी एक ग्लास कोमट पाणी प्यायल्याने शरीरातील पाण्याची स्थिती सामान्य राहते आणि मूड चांगला राहतो.

चांगले पचन

कोमट पाणी प्यायल्याने पचनक्रिया चांगली होते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की दिवसाच्या तुलनेत रात्री पचनशक्ती कमजोर असते. रात्री गरम पाणी प्यायल्याने अन्न लवकर पचते.

बदाम तेलाचे ११ फायदे

* गरिमा पंकज

बदाम आरोग्य आणि सौंदर्य दोन्हीसाठी फायदेशीर असतं. बदामाचं तेलदेखील विविध प्रकारे फायदे देत असतं. बदामाच्या तेलात ४४ टक्के तेल असतं, जे कोल्ड प्रेस करून काढलं जातं. बदामाच्या तेलामध्ये अँटीइनप्लॅमेटरी, इम्युनिटी बुस्टिंगसहित अनेक गुण असतात. यामध्ये विटामिन आणि मिनरल्स भरपूर प्रमाण असतं. पोषक तत्त्वांनी पुरेपूर बदामाचे तेल अनेक आजारांपासून दूर ठेवतं. बदामाच्या तेलाने मुलांना मालिश केल्यास त्यांचा शारीरिक विकास वेगाने होतो.

बदाम तेलाच्या काही अशा खास गुणांबद्दल जाणूया जे सौंदर्य कायम ठेवण्यासोबतच तुम्हाला निरोगी ठेवण्यात देखील मदत करतं :

त्वचेसाठी फायदेशीर : बदामाच्या तेलाने सौंदर्य उजळतं. हे चेहऱ्याचा रंग उजळण्याबरोबरच त्याला ग्लो देण्यातदेखील खूप परिणामकारक असतं. यामुळे त्वचेला योग्य प्रमाणात पोषण मिळतं. ज्यामुळे ती पूर्वीपेक्षा अधिक चमकदार आणि मुलायम बनते. बदाम तेलामध्ये ग्लायकोसाईड एमीगडेलीन असतं, जे कोरडी त्वचा, सुरकुत्या, अल्ट्राव्हाईट किरणांपासून त्वचेचं नुकसान इत्यादीमध्ये फायदेशीर असतं. ज्या मुलींना सतत बाहेर राहावं लागतं आणि त्वचा सावळी वा काळी झली असेल तर त्यांच्यासाठी बदाम तेलाचे निर्माता अधिक फायदेशीर सांगतात.

डार्क सर्कलसाठी फायदेशीर : डार्क सर्कल्ससारख्या समस्यांपासून सुटका मिळवण्यासाठी तुम्ही बदाम तेलाचा वापर करू शकता. रात्री झोपण्यापूर्वी डोळयांखाली या तेलाने मालिश करा. या तेलाच्या हलक्या मालिशने खूप फायदा मिळतो.

जेव्हा होईल टॅनिंग : विविध गुणांनी पुरेपूर हे तेल नैसर्गिक सनस्क्रीमप्रमाणे देखील काम करतं. टॅनिंगपासून व टॅनिंग रिमुव्ह करण्यासाठी बदाम तेलाचा वापर करू शकता. हे सूर्याचे अल्ट्राव्हायोलेट किरणांपासून त्वचेचे रक्षण करण्यास मदत करतं. सेल्स गर्ल्स, फिजिकल क्लासेस घेणाऱ्या क्रीडा टीचर्स, खेळांमध्ये काम करणाऱ्या मुलींनी या तेलाचा वापर करणे फायदेशीर होऊ शकतं.

कोंडापासून सुटका : बदाम तेल डेड सेल्सला हटवून कोंडयापासून सुटका देतो. केसांना डँड्रफ फ्री आणि हेल्दी ठेवण्यासाठी या तेलाच्या मालिश नंतर हेअर स्टीम आवर्जून घ्या. यामुळे केसांचा मुलायमपणा आणि व्हॉल्युममध्ये फरक दिसून येईल.

हृदयरोगांपासून सुरक्षा : बदाम तेलामध्ये असलेल्या मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट एलडीएल म्हणजेच खराब कोलेस्ट्रलच काम करतं आणि एचडीएल म्हणजेच चांगल्या कॉलेस्ट्रोलला वाढवतं.

डायबिटीज : बदाम तेलामुळे ब्लड शुगर कमी करण्यास मदत मिळते.

वजन कमी करण्यास मदतनीस : बदामाच्या तेलाच्या फायद्यांमध्ये वजन कमी करण्याचादेखील समावेश आहे. बदामामध्ये असलेले मोनोअनसॅच्युरेटेड फॅट वजन कमी करण्यास मदत करतात.

डोळयांसाठी फायदेशीर : बदाम तेलामध्ये असणारा विटामिन ई डोळयांना निरोगी करण्याचं काम करतं. बदाम तेलामध्ये असलेलं अल्फाटोकोफेरोल नावाचं विटामिन ई जे वृद्ध डोळयांची रोशनीदेखील वाढवतं.

पाचन समस्यामध्ये लाभकारी : बदाम तेल हे अपचन, ड्रायरिया, पोटदुखी इत्यादी दूर करतं.

मुलांसाठी फायदेशीर : नवजात शिशुच्या त्वचेसाठी बदाम तेल खूपच फायदेशीर असतं कारण यामध्ये विटामिन ए, बी-१, बी-२, बी-६, विटामिन ई आणि आवश्यक फॅटी अॅसिड असतं, जे नवजात शिशुच्या त्वचेला पोषित करण्याबरोबरच त्यांचा रंग उजळण्यातदेखील मदत करतं. यामुळे नवजात शिशुची त्वचा मुलायम राहते. नवजात शिशुच्या आर्थिक विकासासाठी बदाम तेलाने नियमित मसाज करा. यामुळे बाळाच्या शरीराच्या मासपेशी मजबूत होतात.

बदाम तेलातील ओमेगा-६ फाटी अॅसिड फायदेशीर आहे. यामध्ये तुम्ही दूध मिसळून बाळाला देऊ शकता.

गर्भवती स्त्रियांसाठी : गर्भावस्थेत बदाम तेलाचे सेवन करणे खूपच फायदेशीर असतं. गर्भावस्थेत बदाम तेलाच्या सेवनाने प्रसूतीच्यावेळी प्रसुती नॉर्मल होण्याची शक्यता वाढते. यामधील फॉलिक अॅसिड, आयरन, कॅल्शियम आणि इतर दुसरे पोषक तत्व आई आणि बाळ दोघांना फायदा पोहोचवतात. यामध्ये पुरेपूर प्रमाणात आयरन असतं, जे हिमोग्लोबिनचा स्तर वाढविण्याचं काम करतं. यामधील कॅल्शियम आणि मॅग्नेशियम दोन्ही शरीराच्या अनेक आवश्यकता पूर्ण करतं.

साधी डोकेदुखी अशक्तपणा असू शकते

* प्रतिनिधी

आपल्या शरीराला काही पोषक तत्वांची गरज असते ज्याद्वारे आपण निरोगी राहतो. त्या पोषक घटकांपैकी लोह हे सर्वात महत्वाचे आहे. आपल्या शरीरात लोह खूप आवश्यक आहे, ज्यामुळे आपण अनेक आजारांपासून वाचतो. बहुतेकदा ते हिरव्या भाज्यांमध्ये आढळते जे सहसा कोणालाही आवडत नाही. लोहाच्या कमतरतेमुळे अॅनिमियाचा धोका सर्वाधिक असतो. अॅनिमिया हा लोहाच्या कमतरतेमुळे होणारा आजार आहे, ज्यामध्ये आपल्या शरीरातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण कमी होते.

हिमोग्लोबिन शरीरासाठी आवश्यक आहे

हिमोग्लोबिनच्या कमतरतेमुळे शरीरातील पेशींमध्ये ऑक्सिजनची कमतरता असते. शरीरातील लोह प्रथिने हिमोग्लोबिन, स्नायूंचे प्रथिने आणि काही एन्झाईम्स (जे शरीराची आवश्यक रासायनिक कार्ये चालवतात) तयार करण्यासाठी वापरतात. जर लोहाची पातळी खूप कमी झाली तर त्यामुळे अशक्तपणादेखील होऊ शकतो.

कारण काय आहे

अन्नाकडे दुर्लक्ष केल्यामुळे शरीरात पोषक तत्वांची विशेषत: लोह आणि फॉलिक अॅसिडची कमतरता निर्माण होते आणि ते अॅनिमियाचे शिकार होतात.

दुखापत किंवा शस्त्रक्रियेमुळे शरीरातून जास्त रक्तस्त्राव

आपण अॅनिमियाचे बळी आहोत हे कसे कळेल

* डोकेदुखी

* थकवा

* अनेकदा झोप

* चक्कर येणे

* डोळ्यासमोर अंधार

* काळी वर्तुळे असणे

* असामान्य हृदय गती

* नखे पांढरे करणे

* बेहोशीचा हल्ला इ.

बचाव

* संतुलित आणि पौष्टिक आहार घ्या.

* हिरवी फळे आणि भाज्या खा.

* शरीरात फॉलीक ऍसिडचे प्रमाण वाढविण्यासाठी, गव्हाचे पीठ, ओटचे जाडे भरडे पीठ (जव), कोबी, मशरूम आणि ब्रोकोली खा.

* कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन सी साठी, दूध, दही, चीज, चीज व्यतिरिक्त, संत्रा, लिंबू, गोड चुना, द्राक्ष आणि द्राक्षे यांसारख्या व्हिटॅमिन सी समृद्ध फळांचा समावेश करा.

तर हे काही घरगुती उपाय होते, परंतु जर तुम्हाला तुमच्या शरीरात यापैकी कोणतीही लक्षणे दिसत असतील तर लवकरात लवकर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि तुमचे उपचार करा.

गर्भधारणामध्येदेखील दिसा चांगले

* ललिता गोयल

गर्भधारणा हा कोणत्याही स्त्रीच्या आयुष्यातील एक सुंदर काळ असतो जेव्हा तिला दररोज नवीन गोष्टींचा अनुभव येतो. अंतर्गत बदलांबरोबरच त्यात शारीरिक बदलही होतात. एकीकडे नवीन पाहुण्याचे आगमन आनंद देते, तर दुसरीकडे वाढते वजन तिला त्रास देते आणि तिला वाटते की आता तिला फक्त सैल कपडे घालावे लागतील, जे तिच्या सुंदर आणि फॅशनेबल दिसण्याच्या इच्छेला बाधा आणतील. पण ती चुकीचा विचार करते. असे नाही.

महिला गरोदरपणातही सुंदर आणि फॅशनेबल दिसू शकतात आणि फॅशनेबल आणि आरामदायक कपडे परिधान करून 2 ते 3 असण्याचा आनंद द्विगुणित करू शकतात. आता तुम्हाला तुमचे वाढलेले पोट सैल शर्टने लपवण्याची गरज नाही. तंबूसारखे दिसण्याऐवजी, गर्भधारणेच्या या सुंदर काळात हॉट आणि ग्लॅमरस पहा.

अनेक पर्याय आहेत

वुड बी मॉम्स फॅशनेबल आणि आधुनिक दिसण्यासाठी बाजारात अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. चला त्यांच्याकडे एक नजर टाकूया :

कुर्ती : तुम्ही एम्ब्रॉयडरीसह कॉन्ट्रास्ट योक कुर्ती, मँडरीन कॉलर रोलअप स्लीव्ह कुर्ती, लेस कुर्ती, पॅचवर्क कुर्ती, फ्रंट स्मोकिंग आणि बॅकटी कुर्ती लेगिंगसह घालू शकता. जर तुम्हाला हवे असेल तर तुम्ही कॅप्रीसोबतही ते परिधान करून हॉट आणि ग्लॅमरस दिसू शकता.

टॉप्स : गरोदरपणात काफ्तान्स घालण्याचा एक स्मार्ट पर्यायदेखील असू शकतो, जो लेगिंग आणि कॅप्रिससह परिधान केला जाऊ शकतो. हे तुम्हाला स्मार्ट लुक देईल. तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही स्पॅगेटीसह बटण असलेला टी-शर्टदेखील घालू शकता. हे तुमच्या शरीराच्या वरच्या भागाला आधार देईल. एम्पायर कट रॅप ड्रेसेस आणि टॉप्सदेखील तुमच्या वरच्या शरीराचे सौंदर्य वाढवतील. पांढऱ्या पोंचोला चड्डीशी जुळवून तुम्ही सपाट चप्पल घालू शकता आणि बाहेर फिरायला जाऊ शकता. आरामदायी असण्यासोबतच ते तुम्हाला फॅशनेबल लुकदेखील देईल.

जीन्स, पँट : गरोदरपणात स्मार्ट लूकसाठी तुम्ही जीन्स आणि विणलेली पँटही घालू शकता. ही ओव्हर द टमी स्टाइल विणलेली पँट केवळ स्ट्रेच करण्यायोग्य नाही, तर त्यात हलका लवचिक किंवा कमरबंददेखील आहे, जो पोटाच्या वाढत्या आकारानुसार समायोजित केला जाऊ शकतो. मॅटर्निटी जीन्स आणि पॅंटची संपूर्ण श्रेणी बाजारात उपलब्ध आहे. यासोबत हेवी वर्क कुर्ती किंवा टी-शर्ट घालून आधुनिक आणि ट्रेंडी लुक मिळवता येतो. जर तुम्हाला गरोदरपणात जीन्स घालण्याची आवड असेल तर तुम्ही स्ट्रेचेबल डेनिम किंवा सिल्की डेनिम घालू शकता. यासोबत तुम्ही कॉटन फॅब्रिकपासून बनवलेला ऑक्सफर्ड शर्ट घालू शकता.

अ‍ॅक्सेसरीज : प्रिंटेड कलरफुल स्कार्फ, स्टोल्स वापरून तुम्ही स्वत:ला स्टायलिश लुक देऊ शकता. यामुळे, पाहणाऱ्याची नजर तुमच्या वाढलेल्या शरीराऐवजी तुमच्या स्टायलिश लूककडे जाईल. तुम्ही फंकी ब्रेसलेट, झुमके आणि मणी यांना तुमच्या फॅशन स्टेटमेंटचा भाग बनवू शकता.

गरोदर महिलांसाठी खास फ्लॅट बॅलेरिना शूज स्टाइलही बाजारात उपलब्ध आहेत, जी तुम्ही जीन्स किंवा पँटसोबत घालू शकता. गरोदरपणात फॅशनेबल दिसण्याबद्दल बोलताना फॅशन डिझायनर मीनाक्षी खंडेलवाल म्हणतात, “स्त्रिया आणि फॅशन हातात हात घालून चालतात. परंतु बहुतेक स्त्रिया या काळात आपले वाढलेले पोट लपवण्याचा प्रयत्न करतात आणि या प्रयत्नात सैल कपडे घालतात आणि निराशेने आयुष्यातील हा सुंदर काळ गमावतात. पण आता काळ बदलत आहे. परदेशी महिलांप्रमाणेच भारतीय महिलाही गरोदरपणात आधुनिक आणि फॅशनेबल दिसण्याच्या मार्गावर आहेत. ही इच्छा लक्षात घेऊन मोठ्या कंपन्या वुड बी मॉम्ससाठी खास डिझाईन केलेल्या कपड्यांची किरकोळ दुकानेही उघडत आहेत. गर्भवती महिलांना स्मार्ट लूक देण्यासाठी ही स्टोअर्स महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतात.

मीनाक्षी खंडेलवाल तुमच्या गरोदरपणात हॉट आणि ग्लॅमरस दिसण्याची तुमची इच्छा पूर्ण करण्यात मदत करण्यासाठी काही टिप्स आमच्यासोबत शेअर करत आहेत. चला, जाणून घेऊया कोणत्या आहेत त्या खास टिप्स :

गरोदरपणात, एक टॉप निवडा ज्याची समोरची रचना pleated yoke असेल. वरचा भाग समोरून रुंद असू शकतो पण मागच्या बाजूला गाठ बसवतो. कपड्याच्या हेमलाइनमध्ये विविधता आणून स्वतःला एक रोमांचक लुक द्या. कपड्यांचे कापड कॉटन आणि स्पॅन्डेक्स निवडा, जे आरामदायी तसेच स्ट्रेचेबल आहेत. कपडे निवडताना हलक्या रंगांऐवजी गडद रंग निवडा. असे केल्याने तुम्हाला स्लिम लूक मिळेल. स्कार्फ, कानातले, ब्रेसलेट इत्यादी मॅचिंग ऍक्सेसरीज घाला. स्लिम लूकसाठी लहान प्रिंटचे कपडे निवडा. आरामदायी अनुभूतीसाठी हॅरेम असलेली कुर्ती वापरून पहा. गरोदरपणात वाढलेल्या बस्टच्या आकाराला स्लिम लुक देण्यासाठी डीप व्ही नेक घाला. याला स्मार्ट लुक देण्यासाठी स्कार्फ घ्या किंवा स्टायलिश पद्धतीने चोरा. उंच टाचांच्या पादत्राणांऐवजी फ्लॅट बॅलेरिना किंवा चप्पल घाला.

आता तुम्ही स्वतःला पूर्णपणे फॅशनेबल आणि स्टायलिश लुक देऊन गरोदरपणात आनंद घेण्यासाठी तयार आहात. आता नक्कीच लोक तुमची तुलना हेडी क्लम, निकोल रिची आणि जेनिफर गार्नर या सेलिब्रिटींशी करतील, जे त्यांच्या गरोदरपणातही हॉट आणि ग्लॅमरस दिसत होते आणि त्या वेळेचा पूर्ण आनंद लुटत होते.

उन्हाळ्यात बाळाची अशी करा देखभाल

* डॉ. कृष्ण याद

नवजात बालकासाठी उन्हाळ्याचा मोसम खूप असह्य असतो; कारण प्रथमच ते या वातावरणाचा सामना करत असतं. मोठ्याने ओक्साबोक्शी रडणं, खूप घाम येणं, केस ओले होणं, गाल लाल होणं आणि वेगाने श्वासोच्छ्वास घेणं यांसारखी लक्षणं या गोष्टींचे संकेत असतात की मुलं अति उकाड्याने त्रासलेली आहेत.

ओवर हीटिंग उन्हाळ्यात डायरियाला थेट कारणीभूत ठरतं, जे अनेक नवजात शिशूंसाठी घातकही ठरू शकतं.

उन्हापासून बचाव

उन्हाळ्याच्या मोसमात बाळाला उन्हाच्या प्रखर किरणांपासून दूर ठेवावं. ६ महिन्यांहून कमी वयाच्या बाळाच्या त्वचेमध्ये सूर्याच्या हानिकारक किरणांपासून सुरक्षा करणारा मेलानिन हा घटक खूप कमी असतो, जो त्वचा, डोळे आणि केसांना रंग प्रदान करतो. मेलानिनच्या अभावामुळे सूर्याची किरणं बाळाच्या त्वचेतील पेशींना कायमस्वरूपी हानी पोहोचवू शकतात.

तेलमालीश करा

बाळाला योग्य तेलमालीश केल्यास बाळाचे टिश्यू आणि मांसपेशी खुलतात आणि यामुळे त्याचा उत्तम विकास होतो. बाळाच्या नाजूक त्वचेला सर्वात चांगल्याप्रकारे सूट करणाऱ्या तेलाची निवड जशी आवश्यक आहे तशीच ही बाबही लक्षात घेणं जरुरी आहे की यामुळे चिकचिकीतपणा जाणवणार नाही, तेलाऐवजी मसाजिंग लोशन आणि क्रीमही वापरता येईल. अंघोळ घालताना ते व्यवस्थित बाळाच्या शरीरावरून स्वच्छ होईल हे बघा. कारण तेल बाळाच्या स्वेदग्रंथीचं कार्य रोखू शकते.

टबमध्ये अंघोळ घालणं

उकाड्यापासून सुटका मिळवण्याचा सर्वोत्तम उपाय आहे अंघोळ करणं. तसं बघता प्रत्येक वेळेस अंघोळ घालण्याऐवजी बाळाला ओल्या कपडाने पुसून घ्यावं. परंतु जेव्हा बाळ उकाड्याने अस्वस्थ होत असेल, तेव्हा त्याला पाण्याने भरलेल्या टबमध्ये अंघोळ घालावी, यात पाण्याचं तापमान कोमट असलं पाहिजे.

टाल्कम पावडर

टबमध्ये अंघोळ घातल्यानंतर मुलांच्या शरीरावर टाल्कम पावडर लावणं चांगलं मानलं जातं. जेथे काही मुलांचं घामोळे कमी करण्यात टाल्कम पावडर उपयुक्त ठरते, तेथे काही वेळा याचा त्रासही होऊ शकतो. तेव्हा आपल्या तळहातावर थोडी पावडर घेऊन बाळाच्या त्वचेवर लावावी, त्याच्यावर पावडर फवारू नये.

नियंत्रित तापमान

बाळाच्या खोलीला दिवसा थंड राखण्यासाठी पडदे लावून खोलीत अंधार करा. पंखा सुरू ठेवा. मुलांना एअरकंडिशनरच्या थेट संपर्कात कधी ठेवू नका; कारण यामुळे बाळाला सर्दीपडसंसुद्धा होऊ शकतं.

उपयुक्त पोशाख

आई बहुतेकदा द्विधा मन:स्थितीत असते की बाळाला कोणते कपडे घालावेत. असा समज आहे की नवजात शिशूला खूप गरम कपड्यांमध्ये ठेवलं पाहिजे. कारण गर्भाच्या तुलनेत बाहेरचं तापमान आतल्या तापमानाहून थंड असतं. परंतु उन्हाळ्याच्या मोसमात त्यांच्या उबदार कपड्यांची संख्या कमी करून त्यांना कमी कपड्यांमध्ये ठेवू शकता. त्यांना सुती सैलसर कपडे घालावेत जेणेकरून त्यांच्या त्वचेला हवेचा स्पर्श होईल आणि त्यांना आरामदेह वाटेल. सुती कपडे मुलांसाठी फायदेशीर असतात आणि हे घामसुद्धा शोषून घेतात. बाळाचं उष्माघातापासून रक्षण करण्यासाठी बाहेर जाताना त्याला हॅट जरूर घालावी.

स्लिमिंग पिल्सपासून रहा दूर

* पूनम अहमद

आजकाल बारीक दिसण्याचे वेड लोकांमध्ये दिवसेंदिवस वाढतच चालले आहे. बारीक असणे हीच जणू सौंदर्य आणि हुशारीची ओळख आहे. कमी वेळेत मेहनतीशिवाय बारीक दिसण्याची इच्छा वाढीस लागली आहे. याचे दुष्परिणाम माहीत असूनही लोक तीच चूक करत आहेत जी ठाण्यात राहणाऱ्या २२ वर्षीय मेघनाने केली. मेघना अलीकडेच एका जिममध्ये प्रशिक्षक म्हणून कामाला लागली होती. जिममध्ये वर्कआऊटपूर्वी तिने डिनिट्रोफेनॉल घेतली आणि अचानक तिची तब्येत बिघडली. तिला लगेचच रुग्णालयात नेण्यात आले, पण उपचारापूर्वीच तिचा मृत्यू झाला होता.

डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार तिच्या शरीराचे तापमान सामान्य तापमानापेक्षा कितीतरी जास्त होते. तिला श्वास घ्यायला त्रास होता. हृदयाची धडधड खूपच वेगवान होती आणि ब्लडप्रेशर खूपच वाढले होते. त्यामुळेच हृदय बंद पडून तिचा मृत्यू झाला.

हे औषध ऑनलाईन मिळते आणि यात असलेले आयनोफोरिक हे शरीरातील चयापचय प्रक्रियेचा स्तर वाढवून वजन कमी करते. हे असे एक रासायनिक तत्त्व आहे जे माणसाचा जीव घेऊ शकते. याचा डोस जास्त झाल्यास श्वास घ्यायला त्रास होणे, प्रचंड गरम होणे, हृदयाचे ठोके वाढणे इत्यादी अनेक प्रकारचे त्रास होऊ शकतात.

आता याचा तपास सुरू आहे की, मेघनाने ते औषध कुठून आणि कसे मिळवले? पोलिसांनी जिममध्ये जाऊन तिच्या सहकाऱ्यांकडे चौकशी केली.

मेघनाच्या भावाने सांगितले की, ती २ महिन्यांपासून प्रशिक्षक म्हणून जिमला जात होती. ते औषध तिला कुठून मिळाले? बाजारात अशा ब्रँडचे औषध मिळतेच कसे? असे प्रश्न तिच्या भावाने विचारले.

एफडीएच्या आयुक्त पल्लवी यांनी सांगितले की, ‘‘अशा ब्रँडची औषधे ऑनलाईन सहज मिळत असल्याने हा चिंतेचा विषय आहे. अनेकदा अशी औषधे एखाद्या वेगळया नावाने ऑनलाईन मिळतात. अशा ब्रँडची औषधे विकणाऱ्या आणि त्याची जाहिरात करणाऱ्या ६२ ठिकाणांवर आम्ही कारवाई केली आहे. आम्ही पोलिसांच्या संपर्कात आहोत आणि हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न करत आहेत की, मेघनाला ते औषध कुठून मिळाले.’’

जीवघेण्या ठरत आहेत बारीक होण्याच्या गोळया

आजकाल लोक आपले आरोग्य आणि दिसण्याकडे जास्तच लक्ष देऊ लागले आहेत. त्यामुळे वजन कमी करण्यासाठी मिळणाऱ्या स्लिमिंग पिल्स म्हणजे बारीक होण्याच्या गोळया खूपच लोकप्रिय होत चालल्या आहेत. याचे दुष्परिणाम माहीत करून घेण्यापूर्वीच अनेज जण या गोळया खात आहेत. संतुलित आहार, पुरेसा व्यायाम, निरोगी जीवनशैलीकडे लक्ष देण्यापेक्षा अशा गोळया खाणे त्यांना जास्त सोपे वाटू लागले आहे.

रिमाचे वजन लहानपणापासूनच खूप जास्त होते. एक ब्रेकअप आणि एका शस्त्रक्रियेनंतर बऱ्याच कारणांमुळे वजन आणखी वाढले. तिने सांगितले की, ‘‘माझ्या एका मैत्रिणीने डेकसाप्रिन गोळी खाण्याचा सल्ला दिला. मला ती इंटरनेटवर मिळाली. मी ती खायला सुरुवात केली. तिचे साईड इफेक्ट लगेचच जाणवू लागले. मला खूप घाम यायचा. त्यानंतर अचानक थंडी वाजू लागायची. हृदय जोरजोरात धडधडू लागायचे. कामावर गेल्यानंतर हात थरथर कापायचे. मात्र माझे वजन कमी होऊ लागले होते. त्यामुळे मी खुश होते. त्यानंतर सहाव्या दिवशी माझ्या छातीत दुखू लागले. हृदय रोगाचा झटका येईल, असे मला वाटू लागले. मी त्याच वेळी घशात हात घालून गोळी बाहेर काढली. डेकसाप्रिनवर यूके आणि नेदरलँडमध्ये बंदी घालण्यात आली आहे.’’

यात असे घटक आहेत ज्यामुळे मानसिक असंतुलन, हृदय रोगाचा झटका, पक्षाघात होऊ शकतो. २०१२ मध्ये ३० वर्षीय लंडन मॅरेथॉनचा धावपटू क्लेअर्स  स्क्वायर्सचा मृत्यू त्यावेळी झाला ज्यावेळी तो अंतिम रेषेपासून फक्त १ मैल दूर होता. २०१४ मध्ये डच वैज्ञानिकांनी सांगितले की, त्या धावपटूच्या आहारात सिंथेटिक घटक सापडले होते.

फसव्या जाहिरातींचे जाळे

योग्य आहार, पुरेसा व्यायाम, मेहनत आणि संयम राखल्यास वजन कमी करता येते, हे आपल्याला सर्वांनाच माहिती आहे. तरीही दरवर्षी हजारो लोक तात्काळ वजन कमी होण्याचा चमत्कार आपल्या आयुष्यात घडेल या आशेने इंटरनेटवरून बारीक होण्याच्या गोळया बेकायदेशीरपणे खरेदी करतात. रात्री उशिरा टेलिमार्केटिंगमध्ये अनेकदा एक बारीक मुलगी आपली कंबर आणि एक मुलगा त्याचे अॅप्स दाखवत असतो आणि बारीक होण्याच्या गोळयांमुळे हे शक्य झाले, असे दोघेही सांगतात. या गोळयांचे एक कटू सत्य असे की, त्या हायड्रोक्सिल पिल्स आहेत. वजन कमी करण्यासाठी त्या जगभरात प्रसिद्ध आहेत. त्यांच्या सेवनामुळे भूक मंदावते. चरबी कमी होते. यामुळे आपोआपच वजन कमी होऊ लागते. पण याचे साईड इफेक्ट खूपच धोकादायक आहेत.

आहारतज्ज्ञ डॉक्टर मानसी यांच्या मते, यामुळे यकृत आणि स्वादुपिंड खराब होऊ शकते. चिंता, झोप न येणे, मासिक पाळीच्या समस्या, हृदयाची धडधड वाढणे, अशा समस्याही निर्माण होतात. भलेही त्या आयुर्वेदिक किंवा हरबल असल्याचा दावा करण्यात आला असला तरी त्यांच्या दुष्परिणामांकडे दुर्लक्ष करून चालणार नाही.

५२ वर्षीय सुनीताचे वजन प्रमाणापलीकडे वाढले होते. त्यांनी सांगितले की, ‘‘लठ्ठपणामुळे कँसर होऊ शकतो, असे मी टीव्हीवर पाहिले होते. मी घाबरले. काहीतरी करायला हवे असे मला वाटले. मी डॉक्टरांकडे गेले. त्यांनी सांगितले की, तुमचे जेवण कमी आहे. फक्त तुम्ही भरपूर व्यायाम करायला हवा. माझे समाधान झाले नाही. मला झटपट बारीक व्हायचे होते. त्यामुळे मी गूगलवर ‘स्लिमिंग पिल्स’ असे सर्च केले. बऱ्याच साईट्स दिसू लागल्या. एका साईटवर एक डॉक्टर गळयात स्टेथस्कोप घालून समजावत होते.

‘‘मला वाटले हीच साईट योग्य आहे. लोक बनावट वेबसाईटवर हे सर्व दाखवतात, याची मला कल्पना नव्हती. मी लगेच ऑर्डर देऊन त्या गोळया मागवल्या. गोळया खाऊन फक्त ३ आठवडेच झाले होते. अचानक माझी तब्येत बिघडली. मी घरी एकटीच होते. मुले शाळेत गेली होती. माझे पाय लटपटू लागले. जोरात चक्कर आली. मी मरणार, असे मला वाटू लागले. हे सर्व त्या गोळयांचे साईड इफेक्ट होते.’’

फिगर बनवण्याचे धोकादायक उपाय

चांगली फिगर किंवा बांधा हवा, असे दडपण महिलांवर असते. आता पुरुषांनाही असेच वाटू लागले आहे. कपडयांच्या एका मोठया ब्रँडच्या दुकानात अंजली आणि रवी दोघेही काम करत होते. अंजलीसारखे बारीक आणि सुंदर दिसावे, असे रवीलाही वाटत होते. तिथे येणाऱ्या एका मॉडेलच्या सल्ल्यानुसार दोघांनी इंटरनेटवरून डाएट पिल्स खरेदी केल्या.

काहीच दिवसात शरीरातील चयापचय प्रक्रियेची पातळी वेगाने वाढल्यामुळे रवीची तब्येत अचानक इतकी बिघडली की, तो यातून वाचू शकला नाही.

फेब्रुवारी २०२० मध्ये एफडीएने यूएसच्या मार्केटमधून उत्पादक आणि वितरकांना बेल्विक देऊ नका असे सांगितले, कारण बेल्विकमुळे कॅन्सरचे रुग्ण वाढू लागले होते.

बारीक होण्याच्या गोळया म्हणजे एखादी जादू किंवा चमत्कार नाही. म्हणूनच त्या घेण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला अवश्य घ्या.

अशा गोळया खाऊन स्वत:चे आयुष्य धोक्यात घालू नका. बारीक होणे किंवा बारीकच राहणे अवघड नाही. त्यासाठी संतुलित आहार घेणे, व्यायाम करणे गरजेचे आहे.

लक्षात ठेवा, बारीक राहिल्यामुळेच तुम्ही यशस्वी, सुंदर आणि सुखी व्हाल, असे मुळीच नाही. वजन जास्त असेल तर संयमाने रोज व्यायाम करून ते कमी करण्याचा प्रयत्न करा. मेहनत कधीच वाया जात नाही. बारीक होण्यासाठी कमी प्रमाणात खाणे, प्रोटीन घेणे, पालेभाज्या खाणे आणि नियमित व्यायाम करणे गरजेचे आहे. बारीक होण्याच्या गोळयांपासून दूरच रहा.

महिला बनत आहेत थायरॉईडच्या शिकार

* प्रतिनिधी

अचानक वजन वाढणे, केस गरजेपेक्षा जास्त गळू लागणे इत्यादी लक्षणे सांगतात की, थायरॉईडची समस्या वाढत आहे. बदलत्या जीवनशैलीमुळे लाखो लोक या समस्येने त्रस्त आहेत, तरुण मुलींपासून ते महिलांपर्यंत सर्वच वेगाने याच्या शिकार ठरत आहेत. एका संशोधनानुसार, ८ पैकी १ महिला या समस्येने त्रस्त आहे.

थायरॉईडची ग्रंथी ही गळयासमोर फुलपाखराच्या आकाराएवढी ग्रंथी असते जी हार्मोन्स तयार करते आणि हे हार्मोन्स शरीराच्या वेगवेगळया अवयवांना त्यांचे काम योग्य प्रकारे करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरते. ते शरीराच्या मेटाबॉलिक म्हणजे चयापचय प्रक्रियेसह हृदय तसेच पचन संबंधी यंत्रणा सुरळीत ठेवतात. मेंदूचा विकास, मांसपेशींवर नियंत्रण आणि हाडे मजबूत राखणेही त्यांच्यामुळेच शक्य होते. थायरॉइडमधील बिघाडामुळे थायरॉइडच्या ग्रंथीच्या कामावर दुष्परिणाम होतो. यामुळे चयापचय प्रक्रियेसाठी आवश्यक असलेले हार्मोन्स तयार करण्याच्या प्रक्रियेवरही परिणाम होतो.

महिलांनाच याचा जास्त त्रास का?

थायरॉईडमध्ये होणारा बिघाड ही जास्त करून आपोआपच बरी होणारी प्रक्रिया असते. यात रुग्णाची प्रति सुरक्षा प्रणाली हल्ला करून थायरॉइडच्या ग्रंथी नष्ट करते. विविध संशोधनांनुसार ऑटो इम्युन डिसिस जसे की, सिलिएक डिसिस, डायबिटीस मेलिटस टाइप, इम्प्लिमेंटरी बोवेल डिजिज, मल्टिपल स्क्लेरोसिस आणि संधीवाताचा त्रास महिलांना सर्वसामान्यपणे होतोच.

हे आजार शोधून त्यावर उपचार करण्यासाठी यामुळे उशीर होतो कारण, याची वेगवेगळी लक्षणे शोधणे कठीण असते. ऑटो इम्युन आजार आयोडिनच्या कमतरतेमुळे होऊ शकतात. गर्भावस्थेत आयोडिनची जास्त कमतरता भासते. याच्या कमतरतेमुळे थायरॉईड हार्मोन्सची पातळी खालावते.

थायरॉईडमधील बिघाडाचे किस्से

हायपोथायरॉडिज्म, हायपरथायरॉडिज्म, थायरॉईटिस, थायराईड कॅन्सरसारखे आजार पुरुष आणि महिला दोघांनाही त्रासदायक ठरतात. यातील हायपोथायरॉडिज्म, हायपरथायरॉडिज्म हे आजार पुरुषांच्या तुलनेत महिलांमध्ये १० पट अधिक होतात.

हायपोथायरॉडिज्म हा एक प्रकारचा थायरॉईडचा आजार आहे. हा आजार तेव्हा होतो जेव्हा थायरॉईड ग्रंथीची सक्रियता कमी होते आणि सर्वसाधारण हार्मोन्सच्या तुलनेत कमी हार्मोन्स तयार होतात. यामुळे शरीरातील हार्मोन्स आणि चयापचय प्रक्रियेचे संतुलन बिघडते. महिलांमधील हायपोथायरॉडिज्म होण्यामागील एक सर्वसामान्य कारण म्हणजे ऑटो इम्युन डिसिस. याला हॅशिमोटोज डिसिस असे म्हणतात. यात अँटीबॉडीज हळूहळू थायरॉइडला लक्ष्य करते आणि थायरॉईड हार्मोन्स बनवण्याची क्षमता नष्ट करते.

हायपरथायरॉडिज्म हा एक प्रकारचा थायरॉइडचा बिघाड आहे. हा बिघाड तेव्हा होतो जेव्हा थायरॉईड ग्रंथी जास्त सक्त्रिय होतात आणि गरजेपेक्षा जास्त हार्मोन्सची निर्मिती करतात. हार्मोन्स शरीरातील चयापचय प्रक्त्रियेवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.

प्राथमिक लक्षणे

बऱ्याचदा सुरुवातीच्या काळात थायरॉईडमधील बिघाड लक्षात येत नाही, कारण याची लक्षणे स्पष्ट नसतात. यामुळे त्याला वांझपणा, लिपिड डिसऑर्डर, अॅनिमिया किंवा मानसिक तणाव समजण्याची चूक केली जाते. लक्षणे उशिराने लक्षात येतात. तोपर्यंत झालेल्या नुकसानाची भरपाई करणे अशक्य होते.

हायपोथायरॉडिज्मच्या लक्षणांमध्ये खालील लक्षणांचा समावेश असतो : थकवा, कोरडी त्वचा, मांसपेशी आखडणे, कफ, थंडी सहन न होणे, सुजलेल्या पापण्या, वजन नियंत्रणाबाहेर वाढणे, मासिक पाळीतील अनियमितता.

हायपरथायरॉडिज्मच्या लक्षणांमध्ये खालील लक्षणांचा समावेश असतो : भीती वाटणे, झोप न लागणे, वजन कमी होणे, हातांना घाम येणे, हृदयाची वेगवान आणि अनियमित धडधड, डोळे जड होणे, डोळयांच्या पापण्या न मिटता एकटक पाहाणे, दृष्टिदोष, भरपूर भूख लागणे, पोट बिघडणे, गरमी सहन न होणे.

थायरॉईडच्या बिघाडासाठी जबाबदार घटक : थायरॉईडचा आनुवांशिक आजार, ऑटोइम्युन स्थिती, गळयात रेडिएशन असणे, थायरॉइडची शस्त्रक्रिया, थायरॉईड वाढणे.

निर्बंध

थायरॉइडमधील बिघाड हा जीवनशैलीमुळे झालेला बिघाड नाही. त्यामुळे पुरेशा प्रमाणात आयोडिनचे सेवन करण्याव्यतिरिक्त इतर काहीही करण्याची गरज नसते. भारत सरकारने युनिव्हर्सल सॉल्ट आयोडिनेशनला मान्यता दिल्यामुळे आता आयोडाईज्ड मिठात पुरेशा प्रमाणात आयोडिन असते.

थायरॉइडचा बिघाड वेळेवर लक्षात आल्यास आणि योग्य उपचार केल्यास गंभीर परिणाम रोखणे शक्य होते. महिलांनी वर्षातून एकदा थायरॉईड ग्रंथींची तपासणी करून घ्यायला हवी, जेणेकरून आजार लवकर लक्षात येईल आणि वेळीच उपचार करता येईल.

या घरगुती उपायांनी अॅसिडिटीपासून सुटका मिळेल

*गृहशोभिका टीम

तुम्हाला माहित आहे का की तुमच्या पोटात हायड्रोक्लोरिक नावाचे acidसिड पाचन तंत्राच्या सर्व कार्यासाठी जबाबदार आहे? जेव्हा आपण काहीतरी गुंतागुंतीचे खातो, तेव्हा ते पचवण्यासाठी पोटाचे आम्ल सामान्य पातळीवर असणे फार महत्वाचे आहे. जेव्हा शरीरात या acidसिडचे प्रमाण कमी होते, तेव्हा पचन व्यवस्थित होत नाही. या व्यतिरिक्त, पोटात acidसिडचा अतिरेक असला तरीही, पचन प्रक्रियेत अस्वस्थता असते, याला अॅसिडिटी म्हणतात.

अॅसिडिटी होण्याची कारणे

*  तळलेले आणि जास्त घन पदार्थ खाल्ल्याने अॅसिडिटी होतो आणि हे अॅसिडिटीपणाचे मुख्य कारण आहे.

* जरी तुम्हाला एखाद्या गोष्टीवर ताण येत असेल, तर ते अॅसिडिटीचे कारणदेखील बनू शकते.

* सिगारेट आणि अल्कोहोलच्या अति सवयीमुळे अॅसिडिटीदेखील उद्भवते. या व्यतिरिक्त, जास्त मसालेदार अन्न खाल्ल्यानेदेखील अॅसिडिटी वाढतो.

* चहा, कॉफी आणि जास्त बीडीच्या सेवनामुळे अॅसिडिटीची समस्या निर्माण होते.

* लोणचे, व्हिनेगर, तळलेले अन्न, मिरची-मसालेदार इत्यादी गोष्टी खाल्ल्याने अॅसिडिटी होते.

अॅसिडिटीचे घरगुती उपाय

* अन्न खाल्ल्यानंतर लगेच कोणत्याही प्रकारचे पेय घेऊ नका.

* अन्न घेतल्यानंतर थोडा गूळ घ्या आणि चोखत रहा.

* जीवनसत्त्वे युक्त अधिक भाज्या खा.

* सकाळी उठून व्यायाम करा आणि दिवसभर शारीरिक क्रिया करत रहा.

* सकाळी उठून 2-3 ग्लास पाणी प्या.

* बदाम खाल्ल्याने आम्लपित्तामुळे तुमच्या छातीत जळजळ कमी होते.

* दररोज सकाळी आणि संध्याकाळी 2-3 किलोमीटर चालण्याची सवय लावा.

डीहायड्रेशन होऊ नये म्हणून…

* डॉ. मंजरी चंद्रा द्य

उन्हाळ्याच्या मोसमात शरीरातून अधिक घाम निघाल्यामुळे पाण्याची कमतरता होते. शरीरातील पाण्याच्या अभावामुळे अनेक लहानमोठ्या समस्या होऊ शकतात जसं की ब्लडप्रेशर, फ्लक्चुएशन, तापमान वाढणं, अपचन होणं. याशिवाय मूत्राशय व यकृतावरही शरीरातील पाण्याच्या कमतरतेचा परिणाम होऊ शकतो.

शरीरातील पाण्याच्या कमतरतेमुळे त्वचेवरही दुष्परिणाम होतो. त्वचेवर पुरळमुरुमं येतात आणि काळे डाग पडू शकतात.

शरीराला किती प्रमाणात पाण्याची गरज आहे, हे अनेक गोष्टींवर अवलंबून असतं. जसं की तुम्ही किती शारीरिक मेहनत घेता, जेथे तुम्ही काम करता, तेथे किती तापमान असतं, जे लोक सतत एसीमध्ये काम करतात, ते पाणी कमी पितात; कारण तहान लागत नाही, परंतु वातानुकूलित ठिकाणी अधिक काळ काम करत राहिल्याने शरीर डीहायडे्रट होतं. सोबतच शरीरात पोषक तत्त्वांची घट निर्माण होते.

स्वत:ला हायडे्रट करण्याची सर्वोत्तम पद्धत आहे की तुम्ही दिवसभरात ८ ते १० ग्लास पाणी जरूर प्या. पाण्याव्यतिरिक्त खाद्यपदार्थांतूनही शरीरातील पाण्याची कमतरता भरून काढू शकतो.

फळं आणि भाज्या नैसर्गिक पद्धतीने शरीरातील पाण्याची पूर्तता करतात. पाण्याव्यतिरिक्त फळं आणि भाज्या अनेक महत्त्वाची पोषक तत्त्वसुद्धा शरीराला देतात. भाज्यांमधून तंतूही शरीराला मिळतात.

याशिवाय अनेक प्रकारचे पेयपदार्थही आपल्या शरीरातील पाण्याची पूर्तता करतात जसं की :

सरबत

फळांची सरबतं, कोकम सरबत आणि कैरीचं पन्हं ही पेयं उन्हाळ्याच्या मोसमात आपल्या शरीरात पाण्याचा समतोल कायम राखतात आणि शरीर थंड राखतात. सरबताच्या सेवनाने पचनशक्तीसुद्धा सुधारते.

लस्सी/ताक

दह्यामध्ये पाणी घालून पातळ करून गोड लस्सी वा ताक बनवता येतं. लस्सी गारवा देते आणि ताक पाण्याचा उत्तम स्त्रोत आहे. ताकामुळे मलावरोधापासूनही आराम मिळतो. यामुळे पचनक्रियाही सुधारते.

सूप

भाज्या जसं की लीक, स्प्रिंग ऑनियन, गाजर, टोमॅटो, कोबी, मिरी पावडर आणि मशरूम एकत्रित शिजवून पातळ सूप बनवू शकता. या सूपद्वारे पाण्यासोबत पोषक तत्त्वही शरीराला मिळतात, शिवाय हे अतिरिक्त कॅलरीपासून बचाव करतं.

फ्रूट स्मूदी

फळं, दूध, शेंगदाणे आणि व्हॅनिला इसेन्स ब्लेण्ड करून स्मूदी बनवता येतं, जी केवळ शरीराला गारवा पोहोचवत नाही, तर कॅल्शिअम, प्रोटीन आणि व्हिटॅमिनचेही उत्तम स्त्रोत आहे.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें