सनस्क्रीन लावणे का आहे महत्त्वाचे

* मोनिका गुप्ता

सनस्क्रीन हे एक असे त्वचेची काळजी घेणारे उत्पादने आहे, जे आपल्या त्वचेसाठी दररोज वापरणे फार महत्त्वाचे आहे. बहुतेक स्त्रियांना असे वाटते की सनस्क्रीन फक्त उन्हाळयामध्येच लावले जाते, परंतु सनस्क्रीन सर्व हंगामात वापरले पाहिजे. सनस्क्रीन आपल्या त्वचेला खराब होण्यापासून प्रतिबंधित करते.

उन्हाळयात सनस्क्रीन महत्त्वाचे का आहे?

त्वचा विशेषतज्ज्ञ डॉ. इंदू यांच्या या म्हणण्यानुसार जर एखाद्याला फ्रीकल्स, सनबर्नसारखी समस्या झाली असेल तर त्याने दिवसातून ३ वेळा सनस्क्रीन अवश्य लावावी. फ्रीकल्स ही एक सामान्य समस्या आहे. जेव्हा चेहऱ्यावर तपकिरी डाग दिसतात तेव्हा त्यांना फ्रीकल्स असे म्हणतात.

फ्रीकल्स टाळण्यासाठी सनस्क्रीन लावणे खूप महत्वाचे आहे. तथापि याचा सीवो २ लेसर उपचारदेखील आहे. बरेच लोक घरात राहतात तेव्हा आपल्या त्वचेची काळजी घेण्यात आळस करतात. जर आपण घरी स्वयंपाकघरात जास्त वेळ घालवत असाल तरीदेखील सनस्क्रीन अवश्य वापरा. सनस्क्रीन खरेदी करताना एसपीएफकडे नक्की लक्ष द्या.

सनस्क्रीन आणि एसपीएफ

वाढत्या वयाबरोबर त्वचेवर पडणाऱ्या सुरकुत्या, बारीक रेघा, त्वचा फाटणे, रंगावर परिणाम, प्रतिबिंब या सर्वांचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे अल्ट्राव्हायलेट किरण. जेव्हा आपण उन्हात जास्त वेळ घालवतो तेव्हा त्वचा काळी होण्यास सुरवात होते आणि त्वचेशी संबंधित काही गंभीर समस्यादेखील उद्भवू शकतात.

सनस्क्रीन खरेदी करताना त्यामध्ये असलेल्या सन प्रोटेक्शन फॅक्टर म्हणजेच एसपीएफ या प्रमाणाचे योग्य ज्ञान असणे खूप महत्वाचे आहे. तसे तर एसपीएफ १५ चे प्रमाण असलेले सनस्क्रीन वापरणे चांगले असते. परंतु वाढती उष्णता आणि प्रदूषण दरम्यान, एसपीएफ १५ पासून एसपीएफ ३० पर्यंतचे सनस्क्रीन लोशन अधिक प्रभावी मानले जातात. आपण सनस्क्रीनशिवाय घराबाहेर पडल्यास आपली त्वचा उन्हात होरपळू शकते.

सनस्क्रीनमध्ये एसपीएफ खूप महत्वाचे आहे. एसपीएफचे प्रमाण जितके जास्त असेल तितकेच आपल्या त्वचेला संरक्षण जास्त मिळते. जर आपल्या सनस्क्रीनमध्ये ३० एसपीएफ असेल तर आपल्या त्वचेवरील संरक्षण ३० पटीने अधिक वाढेल.

त्वचेनुसार सनस्क्रीन निवडा

* बहुतेक स्त्रिया अशी तक्रार करतात की सनस्क्रीन लावल्यानंतर त्वचा चिकट आणि काळी दिसू लागते. जर आपली त्वचा अधिक चिकट दिसत असेल तर आपण चुकीचे सनस्क्रीन निवडले आहे. सनस्क्रीन नेहमीच आपल्या त्वचेनुसार निवडा.

* जर तुमची त्वचा सामान्य असेल तर क्रीम आधारित सनस्क्रीन वापरा.

* आपल्या त्वचेवर पुरळ आणि मुरुमांची समस्या अधिक असल्यास तेल मुक्त सनस्क्रीन लावा आणि जर आपली त्वचा तेलकट असेल तर जेल सनस्क्रीन निवडा.

* कोरडी त्वचा असलेल्यांनी मॉइश्चरायझर आधारित सनस्क्रीन वापरली पाहिजे.

केव्हा, किती एसपीएफ आवश्यक आहे

त्वचेचे नुकसान होण्यापासून रोखण्यासाठी ३० एसपीएफ पुरेसे आहे. परंतु जर आपण फार काळ बाहेर असाल, उन्हात जास्त वेळ घालवत असाल आणि वारंवार सनस्क्रीन लावू शकत नाहीत तर आपण एसपीएफ ५० चे सनस्क्रीन वापरावे.

आपण रोजच्या दिवसांसाठी एसपीएफ ३० चे वापरू शकता. घरात असल्यावरदेखील सनस्क्रीन लावणे खूप महत्वाचे आहे. वास्तविक, घरात असलेल्या कृत्रिम प्रकाशाचाही त्वचेवर परिणाम होतो. म्हणूनच, घरी आपण एसपीएफ १५ चे सनस्क्रीन वापरावे.

समर स्पेशल -सनस्क्रीन त्वचेचं सुरक्षाकवच

* डॉ. मनीष पॉल

सनस्क्रीनला सनब्लॉक क्रीम, सनटॅन लोशन, सनबर्न क्रीम, सनस्क्रीनसुद्धा म्हणतात. ते लोशन स्प्रे किंवा जेलच्या रूपातही असू शकतं. सूर्याच्या अल्ट्राव्हायलेट किरणांना शोषून घेऊन किंवा परावर्तित करून ते त्वचेचं सनबर्नपासून संरक्षण करतं. ज्या स्त्रिया सनस्क्रीनचा वापर करत नाहीत त्यांना त्वचेचा कॅन्सर होणाची अधिक शक्यता असते. नियमितपणे सनस्क्रीनचा वापर केल्याने सुरकुत्या कमी आणि उशिराने पडतात. ज्यांची त्वचा सूर्यप्रकाशापासून संवेदनशील असते त्यांनी रोज सनस्क्रीनचा वापर करावा.

एसपीएफ म्हणजे काय?

एसपीएफ हे अल्ट्राव्हायलेट किरणांपासून सनस्क्रीनद्वारे उपलब्ध करून देणाऱ्या सुरक्षेचं मोजमाप आहे. परंतु सनस्क्रीन किती उत्तम प्रकारे अल्ट्राव्हायलेट किरणांपासून संरक्षण करेल हे मात्र एसपीएफ मोजत नाही. त्वचारोगतज्ज्ञ एसपीएफ ३० वापरण्याचा सल्ला देतात. लक्षात ठेवा, अधिक एसपीएफ अधिक संरक्षण देत नाही.

सनस्क्रीन न लावण्याचे तोटे

सनस्क्रीन प्रत्येक ऋतूत लावलं पाहिजे. उन्हाळ्यात याचा वापर अत्यंत आवश्यक आहे. या ऋतूला त्वचारोगांचा काळ म्हणता येईल. याच ऋतूत रॅशेज, फोटो डर्मायटिस अधिक घाम येणं आणि फंगस व बॅक्टेरियाच्या संसर्गामुळे बऱ्याच महिला त्रस्त असतात. उन्हाळ्यात थोडा वेळ उन्हात राहिल्यानेसुद्धा सनटॅन आणि सनबर्नची समस्या उद्भवते. टॅनिंग ही तर या ऋतूतील सर्वात सामान्य समस्या आहे. त्यामुळे घरातून बाहेर पडण्याआधी उत्तम दर्जाचं सनस्क्रीन अवश्य वापरावं.

ज्या स्त्रिया सनस्क्रीनचा वापर करत नाहीत त्यांची त्वचा अकाली वयस्कर दिसते, त्यावर सुरकुत्या पडतात. यूवी किरणांच्या अत्याधिक संपर्कामुळे ते कॅन्सरचं कारण ठरू शकतं.

सनस्क्रीन कसे निवडाल?

योग्य सनस्क्रीनची निवड करणं अत्यंत आवश्यक आहे. बहुतांश स्त्रियांसाठी एसपीएफ १५ युक्त सनस्क्रीन योग्य असतं. परंतु ज्यांच्या त्वचेचा रंग खूप हलका असतो, कुटुंबात त्वचेच्या कॅन्सरचा इतिहास असेल किंवा लुपूससारखा आजार असल्याने त्वचा संवेदनशील असेल तर त्यांनी एसपीएफ ३० असलेलं सनस्क्रीन वापरावं. आपल्याला जर वाटत असेल की एसपीएफ ३० असलेलं सनस्क्रीन एसपीएफ १५ असलेल्या सनस्क्रीनपेक्षा दुपटीने चांगलं असतं तर ते चुकीचं आहे. एसपीएफ १५ हे ९३ टक्के यूवीबीला फिल्टर करतं, तर एसपीएफ ३० त्याहून थोडे जास्त म्हणजे ९७ टक्के यूवीबीला फिल्टर करतं.

त्वचारोगतज्ज्ञांच्या मते कमीत कमी एसपीएफ ३० असलेलं सनस्क्रीन वापरावं. काही स्त्रिया एसपीएफ ५० असलेलं सनस्क्रीनसुद्धा लावतात. परंतु त्वचेला नुकसान देणाऱ्या यूवी किरणांपासून १०० टक्के सुरक्षा देणारे कोणतंही सनस्क्रीन बाजारात उपलब्ध नाही. नेहमी चांगल्या ब्रॅण्डचं सनस्क्रीन वापरावं. ज्यांना जास्त घाम येतो त्यांनी वॉटरप्रूफ किंवा स्वेटप्रूफ सनस्क्रीन वापरावं.

सनस्क्रीन कसं व किती प्रमाणात वापरावं?

जर आपण सनस्क्रीनचा नियमित आणि योग्य प्रकारे वापर केला नाही, तर चांगलं सनस्क्रीन वापरूनही विशेष उपयोग होणार नाही. त्याविषयी काही सूचना :

* सनस्क्रीन उन्हात जाण्याच्या १५ ते ३० मिनिटं आधी लावावं.

* जर तुम्हाला मेकअप करायचा असेल तर ते मेकअप करण्याआधी लावावं.

* सनस्क्रीन खूप कमी प्रमाणात लावू नये.

* फक्त चेहऱ्यावरच नाही, तर शरीराच्या इतर उघड्या भागांवरही लावावं.

* दर दोन तासांनी सनस्क्रीन परत लावावं.

* एक्सपायरी डेट उलटून गेलेलं सनस्क्रीन लाऊ नये, कारण त्याचा प्रभाव राहात नाही.

सनस्क्रीन : समज आणि सत्य

समज : सनस्क्रीन लावल्याने सनटॅन होऊ शकत नाही.

सत्य : जर आपण एसपीएफ ३० असलेलं सनस्क्रीन वापरत असाल तर तुम्ही सनबर्नपासून वाचू शकता. चांगलं सनस्क्रीन तुम्हाला यूवीए आणि यूवीबी किरणांपासूनसुद्धा वाचवू शकतं. परंतु जर तुम्ही दीर्घकाळपर्यंत उन्हात राहिलात तर मात्र तुम्हाला सनटॅनची समस्या उद्भवू शकते.

समज : पाण्यात सनबर्न होत नाही.

सत्य : गरमीमध्ये पाणी शरीराला थंडावा देतं; कारण पाण्यात बुडालेलं शरीर सूर्यकिरणांपासून सुरक्षित राहातं. परंतु हा समज पूर्णपणे चुकीचा आहे. वास्तवात पाणी यूवी किरणांना परावर्तित करतं. अशाप्रकारे आपण किरणांच्या अधिक संपर्कात येतो.

समज : कार किंवा बसच्या खिडकीतून तुम्हाला सूर्याच्या यूवी किरणांपासून नुकसान होत नाही.

सत्य : हा अत्यंत चुकीचा समज आहे. कारण हानिकारक अशी यूवी किरणं काचेतून आरपार जातात. जर तुम्हाला खिडकीजवळ बसणं पसंत असेल किंवा काही कारणास्तव दीर्घ प्रवास करावा लागत असेल, तर नेहमीपेक्षा जास्त प्रमाणात सनस्क्रीन लावणं आवश्यक आहे.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें