* रितू वर्मा
राहुल हा मध्यमवर्गीय कुटुंबातील एक होतकरू तरुण होता. त्याला आपल्यासारख्या कष्टाळू आणि शिकलेल्या मुलीशी लग्न करायचे होते. मेरठच्या श्रीमंत कुटुंबाशी त्याचे नाते जुळले. शैली दिसायला सुंदर असली तरी बेफिकीर होती. राहुलने त्याच्या आई आणि भावाला समजावण्याचाही प्रयत्न केला मात्र कोणीही त्याच्याकडे लक्ष दिले नाही. लग्न मोठया थाटामाटात पार पडले आणि त्यानंतर राहुल शैलीला घेऊन बंगलोरला गेला.
लवकरच राहुलला शैलीच्या वागण्याने त्रास होऊ लागला. राहुल जेव्हा कधी शैलीच्या घरच्यांशी याविषयी बोलायचा तेव्हा त्यांना त्याची अडचणच समजत नसे. राहुल ज्याला फालतू खर्च मानत होता तो शैलीच्या कुटुंबियांच्या मते सामान्य खर्च होता.
जेव्हा सुशीलचे लग्न अनुराधाशी झाले तेव्हा सुरुवातीला सुशीलला सासरची चमकधमक पाहून खूप आनंद झाला. पण लवकरच तो सासरच्या लोकांच्या अनावश्यक हस्तक्षेपाला कंटाळला. त्यांच्या हनिमून प्लॅनपासून ते त्यांच्या मुलाच्या प्रसूतीपर्यंत सर्व काही तेच लोक ठरवायचे. अनुराधा स्वत: तिच्या सासरच्या लोकांना दुय्यम श्रेणीचे समजत असे.
मृणालचा नैनाशी प्रेम विवाह झाला होता. सुरुवातीची दोन वर्षे नयनाचे आयुष्य प्रेमाच्या आधारे चालले, पण लवकरच ती प्रेमाला कंटाळली. वास्तविकता समोर येताच नैना आणि मृणाल यांना समजले की त्यांच्या विचारसरणीत जमीन-आसमानाचा फरक आहे. आता नयनाच्या कुटुंबीयांनी मृणालला त्यांच्या व्यवसायात गुंतवून ठेवले आहे. लग्नाच्या १० वर्षांनंतरही मृणालचा दर्जा त्याच्या सासरच्या घरात जावईचा कमी तर नोकरदाराचा जास्त आहे.
या सर्व उदाहरणांवरून एक गोष्ट स्पष्ट होते की लग्नानंतर फक्त मुलींनाच नाही तर मुलांनाही सासरच्या लोकांशी जुळवून घेण्यात खूप अडचणी येतात आणि जेव्हा मुलाचे सासरचे लोक खूप श्रीमंत असतात तेव्हा त्या अजून जास्त होतात.
ताळमेळ बसवण्यात अडचण येते : लग्नाचा गाडा परस्पर समन्वयानेच पुढे सरकतो, पण जर पत्नी खूप श्रीमंत कुटुंबातील असेल तर समन्वय साधायला खूप वेळ लागतो. श्रीमंत कुटुंबातील मुलीला ज्या गोष्टीची गरज भासते, ती मध्यमवर्गीय कुटुंबातील मुलासाठी पैशाची उधळपट्टी असू शकते. जर तुमची पत्नी खूप श्रीमंत कुटुंबातील असेल तर हे जाणून घ्या की तिच्या सवयी एका दिवसात बदलणार नाहीत.
अनावश्यक हस्तक्षेप टाळा : जेव्हा दोन्ही कुटुंबात आर्थिक तफावत असते तेव्हा दोन्ही कुटुंबे आपापल्या परीने आपले वर्चस्व प्रस्थापित करण्यासाठी अनावश्यक हस्तक्षेप करतात. हे आयुष्य तुम्हा दोघांना पार करायचं आहे. तुमच्या कुटुंबीयांना नाही, त्यामुळे कोणाचे ऐकायचे, कोणाचे नाही ते तुम्ही स्वत: ठरवू शकता. जर तुम्ही सर्वांचे म्हणणे पाळण्याचा प्रयत्न केलात तर तुम्हा लोकांमध्ये दुरावाच निर्माण होईल.
सीमारेषा निश्चित करा : प्रत्येक पालकाला आपल्या मुलीला खूप आनंदी पाहायचे असते. यामुळे काही वेळा ते आपल्या मुलीला अशा भेटवस्तू देतात, ज्यामुळे त्यांच्या जावयाचा स्वाभिमान दुखावू शकतो. जर तुम्हाला तुमच्या सासरच्या लोकांकडून अशा भेटवस्तू स्वीकारायच्या नसतील तर स्पष्ट पण सभ्य शब्दात नकार द्या. तुमच्या पत्नीला आणि तिच्या कुटुंबाला पहिल्यांदा वाईट वाटेल, पण नातं टिकवण्यासाठी सीमारेषा ठरवणं आवश्यक आहे.
न्यूनगंड दूर ठेवा : जर तुमची पत्नी खूप श्रीमंत कुटुंबातील असेल आणि तरीही तिच्या कुटुंबाने तिला तुमच्यासाठी निवडले असेल तर याचा स्पष्ट अर्थ असा आहे की तुमच्यात असे काही गुण आणि कौशल्ये असतील जी त्यांना इतर मुलांमध्ये दिसले नसतील. तुमच्या मिळकतीनुसार तुमच्या जीवनाचा प्रवास सुरू करा, अनेकदा असे दिसून येते की न्यूनगंडामुळे मुले जास्त खर्च करतात, जे नंतर त्यांच्याच खिशाला जड होते.
भेटवस्तूंच्या आधारे नातेसंबंधांचे मूल्य ठरवू नका : सासरचे लोक श्रीमंत असल्यास अनेक वेळा मुले अनावश्यक दबावामुळे महागडया भेटवस्तू देतात, जे त्यांच्या खिशावर भारी पडते. नातं गोड होण्यासाठी भेटवस्तूंची नव्हे तर उत्तम समन्वयाची गरज असते.