* मोनिका अग्रवाल एम
आपण फक्त मुलींबद्दल बोलतो की त्या लिंगभेदाला बळी पडतात आणि फक्त त्यांच्याकडेच लक्ष देतात. पण आता तसे नाही. मुलींबरोबरच आता मुलेही या भेदभावाला झपाट्याने बळी पडत आहेत. प्राचीन काळातील अशा काही गोष्टी आपण स्वीकारल्या आहेत ज्यासाठी कोणताही पुरावा नाही.
उदाहरणार्थ, मुलांना घरात शारीरिकदृष्ट्या मजबूत मानले जाते आणि त्यांना फक्त तीच घरातील कामे करायला लावली जातात ज्यात शारीरिक शक्ती वापरली जाते. दुसरीकडे, मुलींना शारीरिकदृष्ट्या कमकुवत मानले जाते आणि त्यांना तेच काम करायला लावले जाते ज्यामध्ये शारीरिक शक्ती वापरली जात नाही. आणि हे सर्व असूनही, आपण अनेकदा लैंगिक समानतेबद्दल बोलतो.
होय, आम्ही अनेकदा महिला आणि त्यांच्याशी संबंधित लैंगिक समानतेबद्दल बोलतो. परंतु आपण हे विसरतो की लिंग स्टिरियोटाइप आपल्या मुला आणि मुली दोघांवरही परिणाम करतात म्हणून दोघांवर लक्ष केंद्रित करणे महत्त्वाचे आहे.
तुमच्यासाठी हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे की मुला-मुलींवर लिंगसंबंधित स्टिरियोटाइपचे काय परिणाम होतात –
तुम्हाला माहित आहे की या रूढीवादी विचारसरणीमुळे लोक महिलांना पुरुषांपेक्षा वेगळे आणि कमकुवत देखील मानतात, कारण आम्ही मुला-मुलींचे काम निश्चित केले आहे. या सगळ्या स्टिरिओटाईपची सुरुवात आमच्या घरापासून होते. तुमच्या घरात भाऊ असेल तर तुम्हाला तुमच्या भावापेक्षा कमकुवत समजले जाते, याचा अनुभव तुम्हाला आला असेल. त्याला परदेशात शिकायला पाठवले जाते की तो चांगला अभ्यास केला तर चांगले कमावते आणि दुसरीकडे तुझ्या लग्नाची प्रतीक्षा असते. मुलींना घरची कामे करणे आणि मुलांचे संगोपन करणे इतकेच मर्यादित आहे. म्हणूनच मुलींची लहान वयातच लग्ने होतात आणि त्या लहान वयातच आई होतात. ज्याचा त्यांच्या आरोग्यावर वाईट परिणाम होतो. एवढेच नाही तर मुलींच्या शिक्षणाकडे फारसे लक्ष दिले जात नाही, त्यांच्या इच्छेला महत्त्व दिले जात नाही, त्यामुळे त्या स्वत:ला कोणत्याही प्रकारे सक्षम समजत नाहीत.
आता तुमच्यासाठी हे जाणून घेणे देखील महत्त्वाचे आहे की या रूढीवादाशी मुला-पुरुषांचा संबंध काय आणि कसा आहे.
मुला-पुरुषांमध्येही भेदभाव केला जातो, जसे मुलगा घरात मोठा असेल तर त्याच्यावर संपूर्ण कुटुंबाचा भार टाकला जातो आणि काही वेळा त्याच्या शिक्षणावरही बंदी घातली जाते. जर मुलांनी घर किंवा स्वयंपाकघराशी संबंधित कोणतेही काम केले तर त्यांची छेड काढली जाते आणि त्यांचे कौशल्य विकसित होऊ दिले जात नाही. एखादा मुलगा रडत असेल किंवा त्याला त्याच्या भावना व्यक्त करायच्या असतील तर त्याला “लुगाई किंवा स्त्रिया” असे संबोधले जाते, हे तुम्ही अनेकदा किंवा कदाचित स्वतःही पाहिले असेल.
लिंगसंबंधित स्टिरियोटाइपमध्ये मुला-मुलींसाठी कोणत्या प्रकारच्या गोष्टी वापरल्या जातात –
आता आपण अशाच काही गोष्टींबद्दल बोलू ज्या आपण आपल्या घरात किंवा इतर लोकांसोबत अनेकदा ऐकतो.
सशक्त मुलं आणि काळजी घेणाऱ्या मुली असं अनेकदा म्हटलं जातं.
मुलांचे शब्द आणि मुलींचे शब्द. ,
मुली कमकुवत आहेत, आणि मुले मजबूत आहेत.
मुलांना त्रास होतो.
मुलीसारखं रडू नकोस.
(मुलांना) तू स्वयंपाकघरात का आहेस, ही तुझी जागा नाही.
(मुलीसाठी) पाहुणे आले आहेत, या आणि मला स्वयंपाकघरात मदत करा.
तू मुलगा आहेस आणि उद्या तुला तुझ्या कुटुंबासाठी कमवायचे आहे.
मुलांनी त्यांच्या कुटुंबाची काळजी घेण्यासाठी मजबूत असले पाहिजे, ते स्वत: ला कमकुवत दर्शवू शकत नाहीत.
मुलं मुलींसारखं नाटक करत नाहीत, मुली ड्रामा क्वीन्स असतात.
मुले बाहुल्यांसोबत खेळू शकत नाहीत, गुलाबी रंगाचे कपडे घालू शकत नाहीत.
मुलगी असल्याने गाडी चालवणे हे तुमचे काम नाही.
मुलांनी गणितात चांगले असावे.
मुलगी व्हा, स्वत:ला जुळवून घ्यायला शिका, सासरच्या घरातील प्रत्येक गोष्टीची काळजी घ्यावी लागेल.
तू मोठी होत आहेस, तुला लग्नासाठी मुलगा शोधावा लागेल. हळुवारपणे बोल, तू मुलगी आहेस, अशा मुलांसारखं मोठ्याने बोलू शकत नाहीस. मुलगी व्हा, मुलीसारखे वागा.
न जाणो अजून किती गोष्टी आहेत ज्याचा मुलं-मुली दोघांवरही वाईट परिणाम होतो. आणि या विषमतेची बीजे आपल्या घरातच रोवली गेली आहेत, त्यामुळे ती आपल्याला घरातूनच सोडवायची आहेत. आपल्याला मुलगा किंवा मुलगी समानतेने पाहावे लागेल आणि ही रूढीवादी विचारसरणी संपवली पाहिजे.