* सीमा घोष
उन्हाळयाचा मोसम सुरू होताच केसांची समस्या जास्त त्रास देऊ लागते. अशा वेळेस या मोसमात केसांना अतिरिक्त देखभालीची गरज असते.
याविषयी मुंबईच्या ‘क्युटिस स्किन सोल्युशन’ची त्वचारोग विशेषज्ञ डॉ. अप्रतिम गोयल सांगतात की उन्हाळयाच्या मोसमात केसांचा ओलावा नाहीसा होतो. ते निर्जीव होऊन गळायला लागतात. पण काही गोष्टींची काळजी घेऊन केसांना या मोसमातील समस्यांपासून वाचवले जाऊ शकते.
स्टिकी हेअर प्रॉब्लेमचे निदान
डोक्याच्या त्वचेत चिकटपणामुळे केस चिपचिपे आणि निर्जीव दिसून येतात. यामुळे डोक्याच्या त्वचेवर कोंडा होण्याची शक्यता असते. ज्यामुळे केसांचे गळणे सुरु होऊन जाते. अशा स्थितीत या गोष्टी लक्षात असू द्या
* सर्वात अगोदर अशा शँपूची निवड करा, ज्यात मॉइश्चरायजर नसेल.
* प्रत्येक दुसऱ्या दिवशी शँपू करा. ज्यामुळे केसांत तेल साचणार नाही, कारण यामुळे नैसर्गिक रूपात मलासेजिया नावाची बुरशी तयार होते, जी डैंड्रफचे कारण बनते.
* तेलकट केसांसाठी नेहमी थंड पाण्याचा उपयोग करा.
* कंडिशनरचा वापर करू नये.
* जास्त केस विंचरू नये. यामुळे तेलग्रंथी उत्तेजित होतात.
* केस धुतल्यानंतर ते सुकण्याच्या आधी घट्ट बांधू नये. ओल्या केसांमध्ये घाम आल्याने ते तेलकट होऊन जातात.
* प्रोटीनयुक्त आहार घ्या, कारण प्रोटीनच्या कमतरतेमुळे केस निर्जीव होतात.
* बाहेर पडण्याआधी केसांना झाकून घ्या.
तेलकट स्कैल्पचा उपचार
स्कैल्पमध्ये बरेच सिबेशन ग्लँड्स बनलेले असतात, ज्यापासून सीबम निघतो, जो केसांसाठी खूप फायद्याचा असतो. हा केसांना निरस आणि निर्जीव होण्यापासून वाचवतो. पण हा अधिक प्रमाणात स्त्रावल्याने केस तेलकट होतात.
या टिप्स अवलंबून या समस्येला दूर करता येईल :
* तेलकट स्कैल्पसाठीही उन्हाळयाच्या मोसमात शँपूचा वापर प्रत्येक दुसऱ्या दिवशी करा.
* जर आपण डेली वर्कआउट किंवा व्यायाम करत असाल तर शँपूचा उपयोग दररोज करा, कारण या मोसमात घामापासून स्कैल्पची रक्षा करणे आवश्यक आहे.
* जर स्कैल्प तेलकट असेल तर कधी-कधी ड्राय शँपूचा स्प्रेपण केसांत करू शकता. हा स्कैल्पच्या ऑईलला शोषून केसांना चिकट होण्यापासून थांबवतो.
* उन्हाळयाच्या मोसमात स्कैल्पवर तेल लावणे बंद करा. कारण जर स्कैल्प तेलकट असेल, तर तेल त्याला अजून जास्त तेलकट बनवू शकतो. या मोसमात अँटी डैंड्रफ शँपू ज्यात अँटी फंगल असेल, त्याचा जास्त वापर करा. ज्यात कीटोकोनाजोल आणि सैलिसिलिक अॅसिड असेल.
केसगळती आणि प्रदूषणपासून रक्षण
डॉ. अप्रतिमच्या म्हणण्यानुसार एका अभ्यासातून दिसून आले की युथ, जे जास्त करून शहरात काम करतात. त्यांना स्कैल्पमध्ये खाज, ऑयली स्कैल्प, डैंड्रफ आणि केसांच्या गळतीची समस्या अधिक भेडसावते. याचे मुख्य कारण सततचे प्रदूषण वाढणे आहे. जर स्कैल्पमध्ये धूळ-माती, निकल, लीड, आर्सेनिक इत्यादी साचले गेले तर केस गळतीची समस्या सुरु होते. या समस्येपासून बचावाचे उपाय पुढीलप्रमाणे आहेत :
* क्लींजिंग सगळयात चांगला उपाय आहे. यासाठी केसांना अधूनमधून शांपू करून स्चच्छ ठेवा. ऑयली स्कैल्पसाठी अल्टरनेट डे आणि ड्राय किंवा रंगवलेलेल्या केसांसाठी शँपूची फ्रिक्वेन्सी कमी ठेवा. लक्षात ठेवा, या मोसमात स्कैल्प आणि केसांना नेहमी स्वच्छ आणि हेल्दी ठेवा, ज्यामुळे हेअरफॉल कमी होईल.
* या मोसमात केसांची डीप कंडिशनिंग करणे आवश्यक आहे. कारण यामुळे प्रदूषणाने डॅमेज झालेल्या केसांचे ड्राय होणे, तुटणे, गळणे इत्यादी कमी होते. आठवडयातून एकदा डीप कंडिशनिंग जरूर करा.
* केसांना प्रदूषणपासून वाचवण्यासाठी कंडिशनरचा उपयोग करा. ज्यामुळे हा स्कैल्प आणि केसांवर बैरियरचे काम करेल.
घरगुती हेअर मास्क
* एलोवेरा मास्क खूप चांगला हेअर केअर मास्क आहे. याच्या जैलने ड्राय हेअर आणि प्रभावित स्कैल्पचा मसाज करा. २० मिनिटांनंतर कोमट गरम पाण्याने धुऊन माइल्ड शँपू करा.
* २-३ स्ट्राबेरी कुस्करून त्यात २ मोठे चमचे मेयोनेज मिसळून मास्क बनवा व स्कैल्पवर लावा. स्ट्रॉबेरी तेलाचे स्त्रवणे नियमित करते, तर मेयोनेज आर्द्रता देते. हेसुद्धा २० मिनिटे स्कैल्पला धुवून घ्या.
* केळी, मध आणि ऑलिव्ह ऑइलचे मिश्रण करून कंडिशनर तयार करा आणि २० मिनिटांपर्यंत लावून ठेवा. नंतर धुऊन घ्या. हा खूप फायद्याचा कंडिशनर आहे.