* गरिमा पंकज
उत्तर प्रदेशातील फतेहपूर जिल्ह्यात एका समलैंगिक तरुणाचा हुंड्याच्या नावाखाली कुटुंबीयांनी एका महिलेशी विवाह केला. नंतर मुलाने कबूल केले की तो समलिंगी आहे आणि त्याला मुलींमध्ये रस नाही. याबाबत महिलेने तिच्या कुटुंबीयांना माहिती दिली. त्यानंतर सासरच्यांनी महिलेला मारहाण केली. त्यानंतर पीडित महिलेने 5 जणांविरुद्ध हुंडाबळीच्या छळाशिवाय इतर कलमांतर्गत गुन्हा दाखल केला.
12 फेब्रुवारी रोजी महिलेने पोलिसांना तक्रार पत्र लिहून सांगितले की, 29 मे 2021 रोजी तिचे लग्न सुरेंद्र कुमार जैस्वाल यांचा मुलगा मनीष कुमार जैस्वाल याच्याशी झाले होते. महिलेच्या वडिलांनी लग्नात देणगी, हुंडा आणि इतर खर्चासह एकूण 34 लाख रुपये रोख खर्च केले होते. मात्र सून सासरच्या घरी आल्यावर तिला नीट वागणूक दिली गेली नाही.
तसेच, पती तिला वैवाहिक सुख देऊ शकला नाही. तिचा नवरा समलिंगी आहे किंवा लग्नाआधी शारीरिक आणि मानसिक आजाराने ग्रासलेला आहे हे तिला कळू लागले. महिलेने पती मनीष याच्याशी बोलले असता मनीष रडत म्हणाला की, मी तुझी फसवणूक केली आहे, तू मला घटस्फोट दे, मी घरच्यांच्या आणि काकांच्या दबावाखाली तुझ्याशी लग्न केले आहे. मनीषने त्याचे सत्य उघड केले आणि तो गे असल्याचे सांगितले. हे ऐकून महिलेला आश्चर्य वाटले.
हा प्रकार तिने घरच्यांना सांगण्यास सांगितले असता, उपरोक्त सासरच्यांनी महिलेला शिवीगाळ करून बेल्टने मारहाण केली. त्यानंतर ही महिला आपल्या भावासह माहेरी परतली. महिलेच्या तक्रारीवरून पोलिसांनी तिचा पती, सासू, सासरा, मेहुणा यांच्यासह ५ जणांविरुद्ध गुन्हा दाखल केला. आईच्या कुटुंबातील इतर सदस्यांनी या प्रकरणाचा तपास सुरू केला.
अनेकदा लोक कुटुंबातील एखाद्याला खूश करण्यासाठी किंवा कौटुंबिक परिस्थितीच्या दबावाखाली लग्नाला होकार देतात. पण लग्न हा काही विनोद नाही. लग्न हा माणसाच्या आयुष्यातील एक मोठा निर्णय असतो. यानंतर, आयुष्य आपल्या इच्छेनुसार जगणे योग्य नाही. जबाबदाऱ्यांचा भार वाहावा लागतो. पण काही लोक हे समजून न घेता कौटुंबिक दबावाखाली येऊन लग्नाला होकार देतात. अशा परिस्थितीत लग्नाचे सुरुवातीचे दिवस चांगले वाटतात पण नंतर हे नाते बळजबरी होऊन जाते.
अशा नात्यात प्रेम किंवा परस्पर समंजसपणा नसतो. त्यामुळे जेव्हा जेव्हा तुमच्या घरात तुमच्या लग्नाची चर्चा असेल तेव्हा फक्त घरच्यांच्या इच्छेसाठी हो म्हणू नका. या वैवाहिक जीवनात तुम्ही आनंदी आहात की नाही आणि तुम्ही तुमच्या जोडीदाराला आनंद देऊ शकाल की नाही याचा विचार करा. लग्नानंतर तुमची कर्तव्ये पार पाडणे हे तुमच्यावर आणि तुमच्या जोडीदारावर अवलंबून असल्याने लग्नापूर्वी स्वतःला काही महत्त्वाचे प्रश्न विचारा आणि मगच निर्णय घ्या.
पहिला प्रश्न आता लग्न का करायचं?
या प्रश्नाचे उत्तर पूर्ण प्रामाणिकपणे शोधण्याचा प्रयत्न करा. लग्नानंतर तुम्ही तुमच्या जोडीदाराच्या आयुष्याचा एक भाग व्हाल. तुम्हाला तुमच्या जोडीदाराच्या आनंदाचीही काळजी घ्यावी लागेल. एवढेच नाही तर लग्नानंतर तुम्ही स्वतंत्र आयुष्याचे स्वातंत्र्य गमावून बसता. तुमच्या जोडीदाराच्या आणि घराच्या जबाबदाऱ्या घेण्यासोबतच तुम्हाला काही तडजोडीही कराव्या लागतील. स्वतःला विचारा की तुम्ही या सर्व परिस्थितींसाठी पूर्णपणे तयार आहात का? बळजबरीने लग्न करतोय का?
तुमचा जोडीदार तुमच्या अपेक्षा पूर्ण करेल का?
प्रत्येक व्यक्तीच्या आपल्या जोडीदाराबद्दल काही अपेक्षा असतात. अशा स्थितीत, ज्या मुलीशी किंवा मुलासोबत तुमचे लग्न व्हावे अशी तुमच्या कुटुंबाची इच्छा आहे, ती मुलगी किंवा मुलगा तुमचा जोडीदार झाल्यानंतर तुमच्या अपेक्षेप्रमाणे जगू शकेल का? याचा नीट विचार करा आणि तुम्ही ज्याच्याशी बोलत आहात त्याच्याशी बोलून त्याची चाचणी घ्या. आता ती वेळ नाही जेव्हा मुली एकतर्फी तडजोड करून सर्व काही सहन करत असत. तुमच्या जोडीदाराला कुठे राहायचे आहे, त्याला कोणती नोकरी किंवा व्यवसाय करायचा आहे, त्याला काय आवडते आणि काय नाही इत्यादी माहिती मिळवा. समोरच्या व्यक्तीच्या अपेक्षा तुम्ही कितपत पूर्ण करू शकता याचा एकदा विचार करा. जर तुम्हाला गरज वाटत असेल तर तिला दोनदा भेटा आणि खात्री बाळगा की तुम्ही हे लग्न टिकवून ठेवू शकाल.
कुटुंब नियोजनासाठी तुम्ही किती तयार आहात?
लग्नाचा निर्णय घेण्यासोबतच याचाही विचार करायला हवा कारण लग्न होताच काही वेळाने घरातील लोक मुलाबद्दल बोलू लागतात. तुम्ही या गोष्टी एक किंवा दोन वर्षांसाठी पुढे ढकलू शकता, परंतु त्यानंतर तुम्हाला कुटुंब नियोजन देखील करावे लागेल. मुलाच्या आगमनानंतर जबाबदाऱ्या अनेक पटींनी वाढतात. या सगळ्यासाठी तुम्ही कितपत तयार आहात?
जेव्हा प्रेमविवाह येतो
जरी तुम्ही तुमच्या जोडीदारासोबत अनेक वर्षांपासून राहत असाल आणि तुमच्या जोडीदारावर खूप प्रेम करत असाल तरीही लग्नाचा निर्णय हा खरोखरच मोठा निर्णय आहे. लक्षात ठेवा, लग्न हा दोन दिवसांचा आनंद नसून तो आयुष्यभराचा सहवास आणि बांधिलकी आहे. आज तू कुणाला भेटलास, उद्या तू प्रेमात पडलास आणि काही दिवसांतच तू लग्न करण्याचा निर्णय घेतलास. हे सगळं चित्रपटात बघायला किंवा मनातल्या मनात विचार करायला बरं वाटतं, पण खरं आयुष्य यापेक्षा खूप वेगळं आहे. नाती ही अतिशय हळुवार आणि नाजूक रोपांसारखी असतात जी वाढायला वेळ लागतो आणि त्यांची योग्य काळजी घेतली नाही तर ते कोमेजून जातात. घाईत निर्णय घेतल्यास नंतर पश्चाताप करावा लागू शकतो.
असो, लग्नाचा विषय आला की मनात अनेक शंका येतात. तुमच्या मनातील सर्व शंका दूर होईपर्यंत पुढे जाऊ नका. यासाठी तुम्ही दोघे एकत्र बसून तुमच्या भविष्यातील योजनांबद्दल चर्चा करू शकता.
लग्न करण्यासाठी, तुम्हा दोघांनी एकमेकांना जाणून घेणे आणि विश्वास ठेवणे खूप महत्वाचे आहे. लग्न तेव्हाच करा जेव्हा तुम्हाला खात्री असेल की तुम्हाला त्यांचा भूतकाळ आणि त्यांची स्वप्ने माहीत आहेत आणि त्यांच्यावर विश्वास ठेवता येईल. विवाहासाठी विश्वास खूप महत्त्वाचा असतो.
या गोष्टींसाठीही तयार राहा –
वचनबद्धता आणि जबाबदाऱ्यांसाठी तयार रहा
नातेसंबंध तज्ज्ञ पॉलेट शर्मन यांच्या मते, वचनबद्धता हे एक महत्त्वपूर्ण कौशल्य आहे जे एखाद्या व्यक्तीसोबत लग्नात अडकण्यापूर्वी असणे आवश्यक आहे. सर्वप्रथम तुम्ही ज्या व्यक्तीशी लग्न करत आहात त्याबद्दल खात्री बाळगावी आणि त्याच्याशी वचनबद्ध होण्याचा निर्णय घ्यावा कारण लग्नात नेहमीच कठीण प्रसंग येतात. एकमेकांशी वचनबद्ध असण्याचा अर्थ असा आहे की तुम्ही दोघे एकत्र कठीण मार्गांवर जाण्यास तयार आहात. वचनबद्धता तुम्हाला संयम आणि शिस्त यासारखे इतर गुण विकसित करण्यात मदत करते जे नातेसंबंधात महत्त्वाचे आहेत.
आपल्या जोडीदाराच्या कुटुंबासाठी प्रेम देखील महत्त्वाचे आहे
जेव्हा तुम्ही एखाद्याशी लग्न करता तेव्हा तुम्ही त्यांच्या कुटुंबात लग्न करता. विवाह हे कुटुंबांमधील एकसंघ आहे तितकेच ते व्यक्तींमध्ये आहे. एका कुटुंबाला मुलगा तर दुसऱ्या कुटुंबाला मुलगी. म्हणजेच, तुम्ही एखाद्या व्यक्तीसोबत लग्न करत आहात आणि त्याच्या कुटुंबातील फायदे, जबाबदाऱ्या आणि तणाव इ. तुम्ही तुमच्या कुटुंबातील नवीन सदस्यांसोबत राहायला शिकले पाहिजे. लग्नापूर्वी हे सोपे असू शकते परंतु नंतर ते तसे नसते. काहीवेळा तुम्हाला तुमच्या जोडीदाराच्या कुटुंबासाठी तशाच तडजोडी कराव्या लागतात ज्या तुम्ही तुमच्या जोडीदारासाठी करता. जर तुम्ही तुमच्या जोडीदाराच्या कुटुंबाशी चांगले वागायला शिकला नाही तर त्यामुळे वैवाहिक नाते टिकवण्यात अडचणी निर्माण होतात आणि नाते तुटण्याचीही शक्यता असते.
तुमच्या अपेक्षा वास्तववादी असल्याची खात्री करा
तुम्ही तुमच्या जोडीदारावर कितीही प्रेम करत असलात किंवा त्याला/तिला तुमचा आदर्श मानत असलात तरी कोणतीही व्यक्ती परिपूर्ण नसते हे लक्षात ठेवा. म्हणूनच, लग्न करण्यापूर्वी, स्वतःचे परीक्षण करा, त्यांच्याकडून तुम्हाला जास्त अपेक्षा आहेत का? हे देखील समजून घ्या की अशी वेळ येईल जेव्हा ते या अपेक्षा पूर्ण करू शकणार नाहीत आणि तरीही तुम्हाला त्याच प्रेम आणि विश्वासाने त्यांच्या पाठीशी उभे राहावे लागेल.
माझ्याऐवजी आम्ही व्हायला तयार व्हा
लग्नानंतर तुम्ही एकमेकांच्या आयुष्याचा एक भाग बनलात, त्यामुळे तुमचे आयुष्य आता तुमच्या दोघांचे नसून तुमच्या दोघांचे आहे. आता तुम्ही तुमचे आयुष्य केवळ तुमच्यासाठीच नाही तर तुमच्या जोडीदारासाठीही जगाल. त्यामुळे लग्नाआधी जे निर्णय तुम्ही आवेगाने घ्यायचे ते आता तुमच्या जोडीदाराला लक्षात ठेवून अधिक विचारपूर्वक घ्यावे लागतील. कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी तुम्हाला त्यांचा सल्ला घ्यावा लागेल.
