* स्नेहा सिंग
नातेसंबंध म्हणजे सहकारातून जीवन प्रवासाचा आनंद घेणे, एकत्र समस्या सोडवणे आणि योग्य स्थळी पोहोचणे. विशेषत: पती-पत्नी एकमेकांना पूरक असावेत. आर्थिक, सामाजिक, कौटुंबिक, मानसिक समस्यांची आग अधिक तीव्र होऊ नये हे पाहण्याची जबाबदारी पती-पत्नी दोघांची आहे, परंतु काही लोक स्वभावाने पलायनवादी असतात. अशा परिस्थितीत, अधिक गोंधळ निर्माण होतो, ज्यामुळे नात्यात तणाव वाढतो. या पलायनवादाचे जीवनातील वेगवेगळ्या प्रसंगी वेगवेगळे परिणाम होतात.
कुटुंबात आर्थिक जबाबदारी खूप महत्त्वाची असते. बिले, मुलांची फी, औषधोपचार आणि घरातील नियमित खर्च पद्धतशीरपणे व्यवस्थापित करणे फार महत्वाचे आहे. सर्व काही माहीत असूनही यापासून पळून जाणारे अनेक नवरे आहेत. त्यांना या दिशेने विचार करायचा नाही. त्यामुळे घरावर संकट वाढत जाते. अगोदरच व्यवस्था करून पळून जाण्याच्या या प्रवृत्तीवर मात केली जाते. व्यवस्थाच नसेल, तर कष्ट करण्याची किंवा सोडवण्याची दिशा कुठून मिळणार?
जीवनात अनेक प्रसंगी पलायनवादापेक्षा सामोरे जाण्याचे धैर्य महत्त्वाचे असते. जबाबदारीपासून पळून जाण्याने ते कमी होत नाही तर अधिक समस्या निर्माण होतात.
केवळ आर्थिक जबाबदारीच नाही, तर घरातील छोट्या-छोट्या कामांच्या जबाबदारीपासून दूर पळणारे असे अनेक लोक आहेत. उदाहरणार्थ, एखाद्या किरकोळ आजारात ते डॉक्टरांकडे जाण्याचे निमित्त करतात आणि आजार बळावला की इतरांना त्रास देतात. असे लोक या भ्रमात राहतात की सर्व समस्या जादूच्या कांडीने सुटतील. एका व्यक्तीला सुटकेचा मार्ग सापडला की इतरांची जबाबदारी आणि तणाव दोन्ही वाढतात.
लढायला घाबरणारे बरेच लोक आहेत? काहीवेळा नात्यात खरे बोलणेही आवश्यक असते. चूक करणाऱ्याला अडवणेही आवश्यक आहे. सत्य आणि चुकीचे सिद्ध करण्यासाठी, एक ग्रीड देखील आहे. जिथे तर्क, वाद किंवा संवाद असतो तिथे गागडे सोबत पारदर्शकता आणि सत्यता असते.
काही वेळा कोलाहल होण्याची शक्यता आहे, परंतु गप्प बसणे किंवा संकटाच्या भीतीने घराबाहेर पडणे, परिस्थिती हाताळण्याऐवजी बिघडू शकते. एखादी व्यक्ती बरोबर असली तरीही ती चुकीची सिद्ध होऊ शकते, ज्याचा लोक चुकीच्या पद्धतीने फायदा घेऊ शकतात. भांडण गड्डेच्या भीतीने बायकोने 500 ऐवजी 5000 रुपये खर्च केले तर गप्प बसता येत नाही. जर नवरा उशीरा आला तर तो आंधळेपणाने जाऊ शकत नाही.
रागाने पळून जाणारे लोक आहेत. जोडीदाराच्या रागीट स्वभावामुळे, गप्प बसणे, घराबाहेर पडणे किंवा टीव्हीमध्ये मग्न राहणे, असे बरेच लोक दिसतील. अशा लोकांमुळे समोरच्या व्यक्तीला मनमानी वागण्याची संधी मिळेल. मौन धारण करून, व्यक्ती स्वतःच त्याचे मूल्य शून्यावर आणते. कोणत्याही बाबीकडे दुर्लक्ष केल्याने ती दूर जाण्याऐवजी अधिक वाढते.
महिलांच्या अश्रूंना घाबरून बहुतेक पुरुष मौनाच्या नदीत डुंबून चुकीचे निर्णय घेतात. जे लोक संघर्ष आणि तणावाला घाबरतात ते समस्या आणि निर्णय मागे ढकलतात. खरे तर योग्य वेळी प्रश्न उपस्थित करणे हे यशाचे पहिले लक्षण आहे. जीवनात जिंकण्यासाठी जोखीम आणि प्रयत्न दोन्ही महत्वाचे आहेत.
धोक्याच्या भीतीमुळे पलायनवादी लोक युद्धात उतरण्यापूर्वीच पराभव स्वीकारतात. असे लोक आर्थिक आणि सामाजिकदृष्ट्या मागे राहतात आणि कुटुंबाला दुःखी करतात. घरात काही बिघडले तर ते दुरुस्त करून देण्याची जबाबदारी दुसऱ्यावर टाकतात. सेक्स लाइफमध्ये काही अडचण आली तर लाइफ पार्टनरशी चर्चा करण्याऐवजी ते पोर्नोग्राफीकडे वळतात.
योग्य उपाय शोधण्याऐवजी इकडे तिकडे भटकंती केल्याने नुकसानच होते. तुम्ही योग्य वेळी निर्णय न घेतल्यास तुम्हाला नंतर पश्चाताप करावा लागेल. क्षणभराची शांतता दीर्घ अशांतता निर्माण करू शकते.
