* जस्मिन वासुदेव, मार्केटिंग मॅनेजर, सॅनिटरी नॅपकिन्स नऊ
आपल्या सर्वांच्या मनात मासिक पाळीबाबत अनेक प्रश्न असतात. जसे की त्याचा कसा परिणाम होतो? त्याचा आपल्यावर कसा परिणाम होतो? आपल्या या चक्रात कसं तरी व्यत्यय आला तर?
हवामान तुमच्या मासिक पाळीत व्यत्यय आणू शकते? उत्तर होय आहे. हिवाळ्यात मासिक पाळीपूर्वीचा ताण आणि मासिक पाळी येण्याआधीचा ताण वाढू शकतो. हिवाळ्यातील पीरियड्स अनेकांसाठी अत्यंत वाईट असू शकतात. हिवाळ्यात अति थंडीमुळे महिला सहज आजारी पडू शकतात. बर्याच वेळा महिलांचा मूडदेखील तापमानाप्रमाणेच घसरत राहतो आणि असे दिसते की या हिवाळ्याच्या हंगामाचा त्यांच्या मासिक पाळीच्या चक्रावर खूप परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे हिवाळ्यात मासिक पाळी येण्याच्या समस्यांबाबत महिलांची तक्रार असते. अशा परिस्थितीत बदलत्या हवामानासोबत काही महत्त्वाच्या गोष्टींची काळजी घेणे गरजेचे आहे. चला, हिवाळ्यात पीरियड्स सायकलमधील बदलांना अधिक चांगल्या प्रकारे सामोरे जाण्यास मदत करणाऱ्या महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घेऊया :
- पीरियड्स सायकलचा कालावधी
थंडीमुळे पीरियड्स सायकलच्या कालावधीवर परिणाम होतो. संप्रेरक स्राव वाढणे, ओव्हुलेशनची वारंवारता वाढणे आणि चक्र कमी होणे जेथे हिवाळ्याच्या तुलनेत ०.९ दिवस असते तर हिवाळ्यात चक्र थंडीमुळे बिघडते. या संशोधनानुसार, उन्हाळ्यात अंडाशय अधिक सक्रिय असते. हिवाळ्यात ओव्हुलेशन पातळी 97% वरून 71% पर्यंत कमी होते. मासिक पाळी लांबल्यामुळे आणि ओव्हुलेशन कमी झाल्यामुळे पीरियड्स हा त्रासदायक अनुभव असू शकतो.
- सूर्यप्रकाश
सूर्यप्रकाश म्हणजेच सूर्यकिरण व्हिटॅमिन डी आणि डोपामाइन दोन्ही तयार करण्यात मदत करतात. त्यांच्याशिवाय, मासिक पाळीच्या दरम्यान आपल्याला जाणवणारा मूड स्विंग वाढू शकतो, ज्यावर मात करणे कठीण आहे. धूपामुळे आनंद, प्रेरणा आणि एकाग्रता वाढते. सूर्यप्रकाशामुळे शरीरातील फॉलिक उत्तेजक हार्मोनचा स्राव वाढतो. हा हार्मोन शरीराला सामान्य बनवतो. स्त्रिया उन्हाळ्याच्या तुलनेत हिवाळ्यात जास्त ओव्हुलेशन करतात, ज्यामुळे त्यांची मासिक पाळी जास्त काळ टिकते.
- मासिक पाळीपूर्वीचे सिंड्रोम
प्री-मेन्स्ट्रुअल सिंड्रोम म्हणजे मासिक पाळी सुरू होण्यापूर्वी स्त्रियांमध्ये दिसणारे बदल किंवा लक्षणे, ज्यामध्ये स्त्रियांना चिडचिड, सूज येणे, चिंता आणि नैराश्य जाणवणे. हिवाळ्यात, स्त्रिया मुख्यतः घरीच असतात, ज्यामुळे त्यांना अधिक तटस्थ वाटते. सूर्यप्रकाशाच्या कमतरतेमुळे म्हणजे व्हिटॅमिन डी आणि कॅल्शियमच्या कमतरतेमुळे पीएमएस आणखी वाढतो. अशा वेळी खाण्यापिण्याची विशेष काळजी घेणे गरजेचे असते. कॅल्शियम जास्त असलेले अन्न खाणे आणि नियमित व्यायाम केल्याने पीएमएसची लक्षणे सुधारू शकतात.
- मासिक पाळीत वेदना
हिवाळ्यात मासिक पाळीच्या वेदना अधिक वाढतात, कारण ते आपल्या रक्तवाहिन्या आकुंचन पावतात. त्यामुळे रक्तवाहिन्यांमध्ये अडथळे निर्माण होऊन रक्तप्रवाहात अडथळा निर्माण होतो. त्यामुळे हिवाळ्यात वेदना अधिक होतात. यासाठी गरम पाण्याची बाटली किंवा हीटिंग पॅड या वेदना कमी करण्यास मदत करू शकतात.
- हार्मोनल असंतुलन
हिवाळ्यात होणारी आणखी एक समस्या म्हणजे हार्मोनल असंतुलन. थंड हवामानामुळे, हिवाळ्यात कमी सूर्यप्रकाश असतो, कमी सूर्यप्रकाशामुळे अंतःस्रावी प्रणालीवर परिणाम होतोच, पण थायरॉईडचा वेगही मंदावतो. थायरॉईडमुळे चयापचय देखील मंदावतो. शरीर हवामानाशी जुळवून घेईपर्यंत हे आपल्या चयापचय आणि मासिक पाळीवर परिणाम करते. तुम्हाला मासिक पाळीत जास्त समस्या असल्यास स्त्रीरोगतज्ज्ञ किंवा एंडोक्राइनोलॉजिस्टला भेटा.
आपल्या वर्तनाचा, बदलांचा आपल्या मासिक पाळीवरही परिणाम होतो. हिवाळ्यात आपल्या व्यावहारिक जीवनात व्यायाम कमी करणे, जास्त चरबीयुक्त आणि साखरयुक्त पदार्थ खाणे, जास्त मद्यपान करणे असे अनेक बदल दिसून येतात. या प्रकारच्या जीवनशैलीमुळे मासिक पाळीच्या वेदना वाढू शकतात आणि पीएमएस वाढू शकतो. मूड, चयापचय आणि मासिक पाळी हे सर्व ऋतूंच्या बदलानुसार बदलतात.