* शैलेंद्र सिंह
‘सांसों को सांसों में ढलने दो जरा, धीमी सी धड़कन को बढ़ने दो जरा, लम्हों की गुजाइश है ये पास आ जाएं, हम तुम…’
‘हम तुम तुम हम’ या टीव्हीवर सुरू असलेल्या ‘हमतुम’ चित्रपटातील गाण्यात सैफ अली खान आणि राणी मुखर्जी अतिशय रोमँटिक होऊन जवळ येत होते, हृदयाचे ठोके वाढवत होते. रियाला गाणी ऐकायची आवड नव्हती, पण तिला या गाण्याचे बोल इतके आवडले की ती संपूर्ण गाणे ऐकू लागली.
तिला वाटू लागले की, तिच्या हनीमूनला ती स्वत: अशा प्रकारे खुलेपणाने रोमँटिक होईल आणि आपल्या पतीसोबत मजा करेल. तिने तिच्या लग्नाची सर्व तयारी केली होती. हनिमूनला काय घालायचे, कसे राहायचे, हे सर्व ठरवून ठेवले होते.
हे गाणे ऐकल्यानंतर रियाला वाटले की, सर्वात महत्त्वाचे काम राहिले आहे. तिच्या श्वासाचा सुगंध तिला अशा प्रकारे हवा होता की, पती तिच्या श्वासाच्या सुगंधाने बेधुंद होऊन सर्व जग विसरेल.
काही काळापूर्वी रियाच्या दातांमध्ये पोकळी भरण्याचे काम झाले होते. त्यामुळे अनेकदा तिला तोंडातून विचित्र वास यायचा.
‘हमतुम’ चित्रपटातील गाणे ऐकल्यानंतर रियाला वाटले की, जोपर्यंत श्वासोच्छवासाचा त्रास दूर होत नाही तोपर्यंत तिची पहिल्या रात्रीची तयारी अपूर्ण राहील.
हे फक्त रियाबद्दल नाही, अशी अनेक मुले-मुली आहेत, जी लग्नाची सर्व तयारी करतात, पण श्वासाच्या सुगंधाकडे लक्ष देत नाहीत. जरा नीट लक्षात घेतले तर पहिल्या रात्रीची सुरुवात सर्वप्रथम श्वासांच्या जवळीकतेतूनच होते. शारीरिक संबंध चुंबनाने सुरू होतात.
चुंबन घेताना दुर्गंधी आली तर प्रणयाची सर्व मजा निघून जाते. कोणाच्याही तोंडातून दुर्गंधी येत असल्याने असे होऊ शकते. त्यामुळेच रात्री झोपण्यापूर्वी बडीशेप, गोड सुपारी किंवा वेलची खाण्याची प्रथा फार पूर्वीपासून चालत आली आहे.
ताजेपणातून वाढते जवळीकता
जवळ जाण्यासाठी फ्रेशनेस म्हणजेच ताजेपणा आवश्यक असतो, हे अनेक जाहिरातींमध्ये दिसते. बऱ्याच जाहिरातींमध्ये ते अशा प्रकारे दाखवले जाते की, ताजेपणामुळे मैत्रीत अधिक जवळीकता येते. माऊथवॉशच्या जाहिरातींमध्येही ही जवळीकता अतिशय लैंगिक पद्धतीने दाखवली जाते.
या जाहिराती पाहून अनेकदा असे वाटते की, नाती ताजेपणाने घट्ट होतात, नवीन नाती तयार होतात. अशा जाहिराती पाहून नात्यांमध्ये जवळीकता साधण्यासाठी श्वासांचा ताजेपणा किती महत्त्वाचा असतो, हे लक्षात येते.
तोंडाच्या आतील स्वछता
टूथपेस्टच्या व्यवसायात तोंडाच्या ताजेपणाचा मोठा वाटा आहे. प्रत्येक टूथपेस्ट आपल्या जाहिरातीत याचा प्रचार करते की, आपल्या टूथपेस्टच्या वापराने श्वासात ताजेपणा येतो आणि तो नात्यांमधील अंतर संपवतो.
‘रियलटूथ डेंटल क्लिनिक’ लखनऊचे डॉ. अमित आनंद सांगतात, ‘‘लग्नाच्या आधी अनेक तरुणांना श्वासोच्छवासाचा त्रास असतो. त्यांना चिंता असते की, पहिल्या रात्री तोंडाच्या दुर्गंधीमुळे त्यांच्या जोडीदाराचा मूड खराब होऊ नये. श्वासोच्छवासाच्या समस्येमुळे आत्मविश्वासाचा अभाव निर्माण होतो. श्वासाच्या दुर्गंधीची सर्वसाधारणपणे ३ कारणे असतात – तोंडाची अयोग्य स्वच्छता, दात किडणे आणि पानमसाला खाल्ल्याने तोंडात होणारी घाण. साधारणपणे डेंटल स्पाद्वारे ते नीट केले जाते.
‘‘डेंटल स्पामध्ये तोंडाचा आतील भाग रसायनांनी स्वच्छ केला जातो. त्यानंतर दुर्गंधी ताजेपणाद्वारे सुधारली जाते. त्याचा प्रभाव काही दिवस टिकतो. डेंटल स्पा केल्यानंतर माऊथ फ्रेशनरचा दररोज योग्य प्रकारे वापर केल्यास त्याचा प्रभाव वर्षभर रहातो.’’
श्वासामधील ताजेपणा
डॉ. अमित आनंद पुढे सांगतात, ‘‘अनेकदा आपण पोकळी, सुजलेल्या हिरड्या, दातातून रक्तस्त्राव या आणि अशा अनेक आजारांकडे दुर्लक्ष करतो. या आजारांमुळे श्वासातून दुर्गंधी येते.
मोठया संख्येने मुले पान मसाला खातात. पान मसाला खाल्ल्याने तोंडातील घाण वाढते. लग्नाच्यावेळी तोंडाला दुर्गंधी येत असल्याचा पश्चात्ताप मुलाला होतो. त्याला दातांमधील ही घाण निघून जाऊन श्वासात ताजेपणा यावा असे वाटत असते. पूर्वी हे शक्य नव्हते, पण आता दातांसाठी सर्व सुविधा उपलब्ध झाल्यानंतर दातांचे सर्व प्रकारचे आजार दूर करून ताजा श्वास घेता येईल. पहिल्या रात्री केवळ मुलीनेच नव्हे तर मुलानेही श्वासाच्या ताजेपणाची काळजी घेतली पाहिजे. तोंडातील दुर्गंधी खासगी क्षणांमध्ये अडथळा आणणार नाही याचीही काळजी घेतली पाहिजे.