* शैलेंद्र सिंह
पूर्वी, जेथे लहान आणि मोठया घरांसाठी बजेटनुसार इंटिरियरचे परिमाण वेगवेगळे होते, तेथे आता बजेटऐवजी केवळ जागेवरच तडजोड केली जात आहे. १२ शे चौरस फूट असलेल्या छोटया घरात, जर स्वयंपाकघर १०० चौरस फूटमध्ये बनविले असेल तर ३००० चौरस फूट घरामध्ये ते ३०० चौरस फूटमध्ये बनते. स्वयंपाकघरात नवीन जमान्याच्या मॉड्यूलर किचनच्याच फिटिंग्ज वापरल्या जातात. फक्त फरक म्हणजे गरज आणि बजेटनुसार इंटीरियरमध्ये लागणाऱ्या वस्तूंच्या आकारात फरक येत असतो. जर कमी बजेटमध्ये ग्रॅनाइट वापरली जात असेल तर कुरियर सिंथेटिक जास्त बजेटमध्ये वापरला जातो.
लखनऊमधील इंटिरियर डिझायनर आणि प्रतिष्ठा इनोव्हेशन्सच्या संचालिका प्रज्ञा सिंह म्हणतात, ‘‘आजकाल घरांमध्ये इंटिरियरची कामे खूप वाढली आहेत. आजच्या काळात घर बांधण्यासाठी चांगले तंत्रज्ञान आणि त्यात वापरली जाणारी सामग्री सहज उपलब्ध होत आहे.’’
तंत्रज्ञान समृद्ध इंटिरियर
आक्टिक्ट प्रज्ञा सिंह पुढे स्पष्टीकरण देतात, ‘‘केवळ लहानच नव्हे तर मोठया घरांमध्येही आता अधिक मोकळी जागा सोडण्याचा ट्रेंड वाढत आहे. यामध्ये एकतर घराचा खर्च कमी केला जाऊ शकतो, आणि दुसरीकडे देखभाल करण्यातही काही अडचण होत नाही. मोकळया जागेचा फायदा हा होतो की आपल्याकडे भविष्यातील गरजेसाठी जागा मोकळी असते, ज्यामध्ये बदलत्या गरजेनुसार कधीही नवीन बांधकाम केले जाऊ शकते.
‘‘नव्या काळातील इंटिरियरमध्ये लोकांना तंत्रज्ञानामध्ये सर्वात नवीन आणि दिसायला प्राचीन स्वरूप लुक हवे आहे. खुल्या लॉनमध्ये एका बाजूला लोक टेकडयांचा लुक देणारा फव्वारा आणि युरलवर्क पसंत करतात तर दुसऱ्या बाजूला काचेची बनलेली अशी जागाही हवी आहे, जेथे एसीचा आनंद घेता येईल.
‘‘त्याचप्रमाणे स्वयंपाकघरात मॉड्यूलर किचनबरोबरच अॅन्टिक किचन लुकदेखील हवे असते. घराचे प्रत्येक कोपरे कॅमेऱ्याच्या नजरेत असले पाहिजेत. आग प्रतिबंधक यंत्रणा हवी असते. आजकाल लोकांना घरांचे इंटिरियरदेखील हॉटेलांसारखे हवे आहे. अशा परिस्थितीत तंत्रज्ञान आणि अँटीक लुकचा ताळमेळ इंटिरियरला खास बनवू लागला आहे.’’
अधिक काम कमी जागा
इंटिरियरमध्ये कमीतकमी जागेला मोठयाहून मोठया जागेप्रमाणे कसे दाखवता येईल याकडे सर्वाधिक लक्ष दिले जात आहे. कमी बजेटमध्ये जुन्या लुकला नवीन कसे करता येईल? असे विचारले असता प्रज्ञा सिंह म्हणतात, ‘‘घरांच्या इंटिरियरमध्ये वॉल पेपरचा वापर वाढला आहे. थीम आधारित वॉल पेपर यामध्ये येऊ लागले आहेत. काही वॉल पेपर सानुकूलित करण्यास प्रारंभ झाला आहे. यामध्ये तुम्ही तुमच्या आवडीचे डिझाइन, कोटेशन किंवा एखाद्या खास प्रसंगाचा स्वत:चा फोटोही छापू शकता. पूर्वी घरांचे लिंपण्याचे व रंग देण्याचे काम उत्सव किंवा लग्नापूर्वी करून घराचा देखावा बदलला जात होता, पण आता नवीन लुक देण्यासाठी केवळ वॉल पेपर बदलला जात आहे.
‘‘काचेची भिंत स्वयंपाकघर, बेडरूम आणि लॉबीमध्येदेखील वापरली जाते ज्यामुळे जागा अधिक दिसते. काचेच्या भिंतींवर पडदे वापरल्याने गोपनीयतादेखील राखली जाते. काचेच्या भिंती जागा कमी व्यापतात, ज्यामुळे घरात मोकळेपणा दिसतो. काचेच्या भिंतींमधून मोकळया वातावरणात नैसर्गिक भावना जाणवते.
‘‘बऱ्याचवेळा लोक कृत्रिम गवत आणि वनस्पतीदेखील वापरतात. त्यांना काचेच्या भिंतीतून पाहिल्यास एक वेगळीच भावना जाणवते. आज सर्व काही इंटिरियरमध्ये प्राप्त होत आहे. इंटिरियर आता स्थितीचे प्रतीक म्हणून बदलले आहे.’’