* नसीम अंसारी कोचर
लग्नानंतर शर्मिष्ठा लखनऊहून दिल्लीला आली तेव्हा मोकळया बागेतील घर सोडून सासरच्या तीन बीएचकेच्या फ्लॅटमध्ये राहाणे तिच्यासाठी खूप त्रासदायक झाले. तिसऱ्या मजल्यावरील फ्लॅटमध्ये राहाताना तिला गुदमरल्यासारखे वाटत होते. असे घर जिथे छत किंवा जमीन स्वत:ची नव्हती. तिथे सूर्यप्रकाशही येत नव्हता.
शर्मिष्ठा लहानपणापासून तारुण्यापर्यंत ज्या घरात राहिली तो बंगला होता. समोर बाग, मागे किचन गार्डन होते. प्रत्येक खोलीत खिडक्या, स्वच्छ मोकळी हवा होती. सकाळच्या सूर्याची पहिली किरणे घराच्या मध्यभागी अंगण आणि अंगणात पडणारी सूर्यकिरणे होती. त्यामुळे सासरी आल्यानंतर फ्लॅटमध्ये राहताना तिला श्वास कोंडल्यासारखे वाटत होते. फ्लॅट चारही बाजूंनी बंदिस्त होता, त्यात मोकळेपणाच्या नावावर एकच बाल्कनी होती, जिथे ती उभी राहून दीर्घ श्वास घेत असे.
शर्मिष्ठाला या घरात राहाणे भाग होते, कारण दिल्लीसारख्या ठिकाणी बंगल्याची कल्पनाच करता येत नाही, त्यामुळे बाल्कनीलाच असा लुक देण्याचा विचार तिने केला, ज्यामुळे निसर्गाशी जवळीक साधता येईल. शर्मिष्ठाने छोटया कुंडीत काही रोपे लावली.
घरातील तुटलेल्या वस्तू रंगवून त्यात छोटी मोसमी फुले असलेली रोपे लावली आणि बाल्कनीच्या रेलिंगला ठिकठिकाणी टांगली. काही ठिकाणी जुन्या बुटांमध्ये तर काही ठिकाणी चहाच्या किटलीत झाडांच्या वेली लोंबकळू लागल्या, त्या अतिशय आकर्षक दिसत होत्या. त्यांच्या मधोमध तिने रंगीत बल्ब आणि वाऱ्याच्या झुळुकीने कंप पावून कर्णमधुर संगीत ऐकवणाऱ्या लहान घंटा लावल्या.
बाल्कनीच्या एका कोपऱ्यात मोठया कुंडीत तुळस तर सदाहरित आणि गोड कडुलिंबाची काही रोपे मोठया कुंडीत लावली, त्यामुळे तो परिसर अधिकच हिरवागार दिसत होता. हळूहळू तिच्या बाल्कनीचे रूप बदलू लागले. एके दिवशी शर्मिष्ठाने बाजारातून बनावट गवत असलेला एक छोटा गालिचा विकत घेतला. तो बाल्कनीत पसरून तिने त्यावर दोन लहान बांबूच्या खुर्च्या आणि एक छोटासा टेबल ठेवला.
महिनाभरातच शर्मिष्ठाची बाल्कनी एका सुंदर बागेत रूपांतरित झाली, जिथे ती घरातली कामे आटपून सासू-सासऱ्यांसोबत गप्पा मारत बसू लागली. दुपारचे जेवण आणि संध्याकाळचा चहा दोन्ही तिने तिथे बसून प्यायला सुरुवात केली. शर्मिष्ठाच्या मेहनतीमुळे ती जागा त्या घरातील सर्वात सुंदर आणि घरातील प्रत्येक सदस्याची आवडती जागा बनली. हे पाहून आजूबाजूच्या फ्लॅटमधील लोकांनीही आपली बाल्कनी झाडे आणि रोपांनी सजवायला सुरुवात केली.
