* आरती सक्सेना
हळदी समारंभ : लग्नात हळदी विधीला जेवढे महत्त्व आहे, त्यापेक्षा जास्त या विधीदरम्यान होणारी मजा आणि नृत्य लग्नाची मजा द्विगुणित करते. त्यामुळेच लग्नात हळदी समारंभ मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. परंतु या सराव दरम्यान अनेक गोष्टी घडतात ज्याकडे लक्ष देणे योग्य आहे. हळदी समारंभात या गोष्टी लक्षात ठेवल्या तर लग्नादरम्यान हळदी समारंभाची मजा द्विगुणित तर होईलच पण ती संस्मरणीयही होईल. हा क्रम पहा :
लग्नात हळदी विधीचे महत्व
लग्नसराईचा हंगाम आला आहे, सगळीकडे लग्नांचा जल्लोष आहे. वर आणि वधू महागड्या खरेदीत व्यस्त आहेत. लग्नाची सुरुवात हळदी समारंभाने होते. हळदी, मेहंदी, संगीत ही अशी लग्नाची फंक्शन्स आहेत ज्यांचा आनंद फक्त वधू-वरच नाही तर लग्नातील पाहुणेदेखील घेतात कारण हळदी शुभ मानली जाते.
त्यामुळे लग्नाची सुरुवात हळदी समारंभाने होते. वधू-वरांना हळदी अर्पण केली जाते. या विधीमागील एक कारण म्हणजे थंड भागात राहणाऱ्या लोकांनी अनेक दिवस आंघोळ केली नाही, त्यामुळे त्यांच्या शरीरावर घाणीचे थर साचले. यासाठी वधू-वरांना हळद लावली जात असे. पुष्कळ वेळा हळदीचा रंग पिवळ्या ते काळ्या रंगात बदलत असे जे वधू किंवा वर आंघोळ करत नसल्याचा पुरावा होता. हे लक्षात घेऊन हळदीचा विधी पूर्वजांनी सुरू केला होता, जेणेकरून वधू-वरांनी लग्नाला केवळ शुभच नाही तर स्वच्छ राहून हजेरी लावावी.
हळदी समारंभासाठी कपडे आणि दागिने दाखवणे टाळा
हळदीच्या कार्यक्रमात पिवळे कपडे घालण्याची प्रथा आहे. यामध्ये सहभागी होण्यासाठी वधू-वरापासून लग्नाच्या पार्टीपर्यंत सर्वजण पिवळे कपडे घालतात आणि जुळणारे दागिने बनवतात. सोशल मीडियावर महागडे पिवळे रंगाचे कपडे आणि दागिने घालून बॉलीवूड स्टार्स आणि अंबानींच्या लग्नाच्या मिरवणुका पाहून सर्वसामान्य लोकही याचे अनुकरण करून हळदी समारंभासाठी महागडे कपडे मिळवण्याचा प्रयत्न करतात.
अशा परिस्थितीत जर तुमच्याकडे पैसे असतील तर तुम्ही तुमच्या इच्छेनुसार ते या विधीमध्ये खर्च करू शकता. परंतु ज्यांचे बजेट हा मोठा खर्च उचलू शकत नाही त्यांनी हा खर्च टाळावा आणि दिखाऊपणा करू नये तर आपल्या सोयीनुसार खर्च करावा. अशा प्रसंगी, हळदी समारंभासाठी, वधू-वरांच्या कुटुंबियांनी लग्नात आलेल्या पाहुण्यांच्या खिशाचा विचार करून मुलींसाठी पिवळी चुन्नी आणि मुलांसाठी पिवळा स्कार्फ लावणे योग्य ठरेल. या विधीमध्ये सहभागी होण्यास इच्छुक असलेल्या कोणालाही चुनी आणि स्कार्फ द्यावा आणि इतरांना विधी पाहण्याची संधी द्यावी.