* गरिमा पंकज
दोन ध्येये : शतकानुशतके असे मानले जाते की पुरूष हा घराचा मालक असतो. तोच कमावतो आणि घर चालवतो. स्त्रीने नेहमी तिच्या पतीचे अनुसरण करावे आणि त्याने सांगितलेल्या प्रत्येक गोष्टीचे पालन करावे. एका महिलेसाठी तिचा पती हा देव आहे आणि तिचे काम तिच्या पतीची सेवा करणे आहे. अशा सर्व गोष्टी आपल्या धार्मिक ग्रंथांमध्ये लिहिलेल्या आहेत. पुरुषप्रधान समाजाचा जुना सामाजिक नियम आहे की पुरुषाने स्त्रीपेक्षा जास्त कमाई करावी.
पूर्वी लग्नाच्या वेळी मुलगा आणि मुलगी यांचे शिक्षण विचारले जात असे. जर मुलगी अधिक शिक्षित असती तर नाते पुढे गेले नसते. आता तसे नाही. मुले आणि मुली दोघेही सारखेच शिक्षण घेत आहेत आणि कमाई करत आहेत. खरं तर, बहुतेक लोकांचा असा विश्वास आहे की महागाईच्या या युगात, घर चांगले चालवण्यासाठी आणि मुलांना चांगले शिक्षण देण्यासाठी दोघांनीही कमाई करणे आवश्यक आहे.
परिस्थिती बदलण्याचे हेच कारण आहे. महिला बहुतेक क्षेत्रात प्रगती करत आहेत. ते पुरुषांसोबत समान काम करत आहेत आणि समान वेतनाची मागणी देखील करत आहेत. चित्रपटांमध्ये नायक आणि नायिकेच्या मानधनातील तफावत अनेकदा चर्चेत असते. हे फक्त चित्रपटांपुरते मर्यादित नाही. प्रत्येक क्षेत्रात महिला त्यांच्या कामानुसार वेतनाची मागणी करत आहेत. महिलांना स्वावलंबी आणि स्वतंत्र जीवन जगण्यास ते उपयुक्त ठरते. पण एका अभ्यासानुसार, याचा परिणाम वैवाहिक जीवनावर होत आहे.
पत्नी जास्त कमावल्याने नात्यात कटुता येते
स्वीडनमध्ये केलेल्या एका अभ्यासानुसार, पगारदेखील संबंध मजबूत करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतो. जगभरात पतींपेक्षा जास्त कमाई करणाऱ्या पत्नींची संख्या वाढत असल्याचे आढळून आले. अमेरिका आणि स्वीडनसारख्या देशांमध्ये अभ्यास करणाऱ्या पथकाला असे आढळून आले की त्याचा मानसिक आरोग्यावर परिणाम होतो. २००० च्या दशकापासून, पतींपेक्षा जास्त कमाई करणाऱ्या पत्नींची संख्या २५% ने वाढली आहे. डरहम विद्यापीठातील संशोधकांनी स्वीडनमध्ये राहणाऱ्या विरुद्धलिंगी जोडप्यांचा अभ्यास केला. २०२१ मध्ये लग्न करणाऱ्या जोडप्यांवर लक्ष केंद्रित केले होते. सरासरी ३७ वर्षे वय असलेल्या जोडप्यांवर हा अभ्यास १० वर्षे चालू राहिला. असे आढळून आले की जेव्हा पत्नी तिच्या पतीपेक्षा जास्त कमावते तेव्हा दोन्ही जोडीदारांना, विशेषतः पतीला मानसिक आरोग्य समस्यांना तोंड द्यावे लागते.
