* विजन कुमार पांडे

भारतात सायबर मोबिंगचा धोका झपाट्याने वाढत आहे. किशोरवयीन आणि मुलांना गुंडगिरी, त्रास देणे आणि ब्लॅकमेल करण्याचा ट्रेंड देशात झपाट्याने वाढत आहे. अशा काही घटना अलीकडेच घडल्या आहेत. कानपूरमधील शाळेत शिकणारा विवेक सायबर गुंडगिरीचा बळी ठरला. काही बदमाश तरुणांच्या भीतीमुळे, विवेक आता संगणकावर काम करत नाही किंवा शाळेच्या मैदानात खेळायला जात नाही. तो सतत आकाशाकडे पाहत राहतो.

सृष्टीच्या बाबतीतही असेच घडले. तो बनारस येथील एका सार्वजनिक शाळेत शिकतो. त्याच्या मित्रांनी फोटोशॉपवर त्याचा फोटो एडिट केला आणि वर्गातील एका मुलीला जोडून तो सोशल नेटवर्किंग साईटवर अपलोड केला. तेव्हापासून, सृजन आणि मुलगी लाजून एक महिना शाळेत गेले नाहीत. पंजाबमधील इंजिनीअरिंगची 21 वर्षीय विद्यार्थिनी तिच्या वसतिगृहातील खोलीत पंख्याला लटकलेली आढळली. संगणक अभियंता होण्याचे त्याचे स्वप्न होते. त्याच्या खोलीत एक चिठ्ठी सापडली ज्यामध्ये त्याने आरोप केला होता की दोन माजी महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांनी फेसबुकवर आक्षेपार्ह टिप्पणी करून त्याचा छळ केल्याचा आरोप आहे.

त्याचप्रमाणे बेंगळुरूमध्ये आयएमएमध्ये शिकणाऱ्या नीलम या आशावादी मुलीनेही आत्महत्या केली. नीलमचे तिच्या प्रियकरासोबत ब्रेकअप झाले आणि जेव्हा ती सकाळी उठली, तेव्हा तरुणाने फेसबुकवर कथितरीत्या लिहिले. 'मला खूप छान वाटत आहे कारण मी माझी माजी मैत्रीण सोडली आहे.' यानंतर नीलमने आत्महत्या केली. अलाहाबादमधील एका शाळेत, निशीला तिच्या मित्रांनी किरकोळ मुद्यावरून त्यांच्या गटातून काढून टाकले कारण शाळेच्या गटातील एका मुलाशी तिचा वाद होता. तिचा बदला घेण्यासाठी तिच्या वर्गातील मुलांनी निशीला व्हॉट्सअॅप ग्रुपमधून डिलीट केले आणि तिला फेसबुकवरून अनफ्रेंड केले. 16 वर्षीय निशीला यामुळे अपमानित वाटले.

त्याच्या चेहऱ्यावरील आनंद नाहीसा झाला. त्याच्या बेपत्ता झाल्यामुळे पालक देखील चिंतित आहेत, आयुष्य सार्वजनिक होत आहे, आजकाल बरेच तरुण त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यातील प्रत्येक क्षण फेसबुक, ट्विटरवर उघडपणे जगतात. त्यांना हे समजत नाही की अशा परिस्थितीत त्यांचे वैयक्तिक आयुष्य त्यांचे स्वतःचे होण्याऐवजी सार्वजनिक होते. मग त्याच्या जीवनाचा प्रत्येक पैलू जगासमोर राहतो. जेव्हा एखादी व्यक्ती अज्ञात लोकांच्या जवळ वाढते, तेव्हा सायबर धमकीची भीती देखील वाढते. देशात ज्या वेगाने मुले इंटरनेटशी जोडली जात आहेत, ते तिथे घडणाऱ्या गुंडगिरीलाही बळी पडत आहेत. सायबरचे जग त्याला काही मिनिटांत विनोद बनवत आहे. ते त्यांच्याच मित्रांमध्ये बदनाम होऊ लागले आहेत आणि आत्महत्या करत आहेत.

आगे की कहानी पढ़ने के लिए सब्सक्राइब करें

डिजिटल

(1 साल)
USD10
 
सबस्क्राईब करा

डिजिटल+१२ प्रिंट मॅगझिन

(1 साल)
USD79
 
सबस्क्राईब करा
और कहानियां पढ़ने के लिए क्लिक करें...