* शैलेंद्र सिंह
नेहाचे लग्न होऊन ५ वर्ष उलटलीत. ती तिच्या पतीसोबत इतकी खुश होती की तिला कशाचेही भान नसायचे. तिचा पती तिला समजावत असे, तेव्हा ती म्हणत असे की तू असताना मला हे सगळे समजून घ्यायची काय गरज आहे. त्यामुळे राकेशला स्वत:चे बरेचसे काम स्वत:लाच सांभाळावे लागायचे. सगळे पैशांचे हिशोब तो स्वत:च ठेवायचा. तिला पैसे तेवढेच हवे असायचे, जेवढे तिला खर्चाला लागायचे.
अचानक राकेशला काही काळ सरकारी कामासाठी परदेशी जावे लागले. सुरुवातीला तर नेहा खुश होती की तिलाही जायला मिळेल. पण जेव्हा सरकारने परवानगी नाकारली, तेव्हा तिला घरी एकटे राहावे लागले. आता घराची सगळी जबाबदारी नेहावरच आली. पण तिने कधी घरातले काम समजून घेतले नव्हते. त्यामुळे तिच्यासमोर प्रश्नचिन्ह उभे ठाकले. कधी एलआयसी पॉलिसी, कधी वीज, पाण्याचे बिल भरण्यात अडचण. नेहाच्या आता लक्षात येऊ लागले की ही कामं जर तिने आधीच शिकून घेतली असती तर तिला आता इतके कठीण गेले नसते.
नेहापेक्षाही जास्त कठीण परिस्थितीत सीमा फसली होती. तीसुद्धा घरातील कामाकडे लक्ष देत नव्हती. एक दिवस तिच्या पतीचा अपघात झाल्याने त्याला दवाखान्यात दाखल करावे लागले. आता सीमाला कळत नव्हते की आजारासाठी पैसे कुठून आणायचे, कारण तिला माहीतच नव्हते की बँकेचे पासबुक कुठे ठेवले आहे, एटीएमचा पिन काय आहे. ती संकटात सापडली होती. जवळ पैसे असुनूही तिला नातेवाईकांकडे, मित्रमैत्रिणींकडे पैसे मागावे लागले होते. शॉपिंग, किटी पार्टंयामध्ये मैत्रिणींमध्ये दंग असलेल्या सीमाला आता जाणवू लागले की आधीपासूनच जर तिने ही कामं समजून घेतली असती तर आज ही वेळ आली नसती.
नेहा, सीमाच्या उलट रश्मी आपल्या पतीची सगळी कामं स्वत: सांभाळते. तिचा नवरा आपला सगळा पगार त्यांच्या जॉईंट अकाउंटमध्ये टाकतो. त्यातून सगळे काम रश्मी स्वत: करते. तिच्या नवऱ्याचे सगळे लक्ष नोकरीत असते. त्यामुळे त्याला नोकरीत पदोन्नतीही मिळत आहे. त्याच्या मार्गात कोणत्याही अडचणी नाहीत. रश्मीलाही लहानसहान कामांसाठी नवऱ्याची वाट बघत बसावी लागत नाही. दोघांचीही गाडी जीवनाच्या मार्गावर सुसाट पळत आहे. जी पत्नी पतीची सहयोगी बनून त्याला मदत करते ती नवऱ्यालाही आवडते.
जीवनात अशी परिस्थिती केव्हाही कोणाच्याही समोर उभी राहू शकते. यासाठी आवश्यक आहे की घरातील सगळे कामकाज समजून घ्या. विशेषत: आर्थिक व्यवहार समजून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. पत्नी पतीला आवडतेच, पण तिने त्याची सहयोगी बनून रहायला हवे. यात वाईट असे काहीच नाही. जर सगळे नेहमीसारखेच चालू असेल तर, तुमच्या अशा सहयोगी बनण्याने पतीवरचा कामाचा भार हलका होतो आणि त्याला करिअरसंबंधी काम पूर्ण करायला वेळ मिळतो.
तुम्हीसुद्धा या टीप्सकडे लक्ष देऊन आपल्या पतीची प्रिय बनण्यासोबतच सहयोगी बनू शकता :
* घरातील अत्यावश्यक गरजांच्या वेगवेगळया फाईल्स बनवा. जसे टेलिफोन बिल, मोबाईल बिल, हाऊस टॅक्स, प्रॉपर्टी टॅक्स, बँकेत जमा पैसे, इन्कमटॅक्स इत्यादीच्या फाईल्स बनवा. याबाबतचा लहानमोठा कागद त्यात ठेवा, अनेकदा एखादा कागद वेळेत न मिळाल्यानेसुद्धा नुकसान होऊ शकते.
* तुम्ही बॅँकेत जे पैसे जमा करता त्याची सगळी माहिती तुमच्याजवळ असायला हवी. म्हणून बँकेचे पासबुक अपडेट ठेवा. याचप्रकारे चेकबूकचाही संपूर्ण हिशोब ठेवा. याचा हिशोब ठेवा की तुम्ही केव्हा, कोणाच्या नावे, किती रकमेचा चेक लिहिला आणि चेक लिहिल्यावर बँकेत किती रक्कम उरली आहे? हे लक्षात ठेवल्यास चेक बाउंस होण्याची भीती राहात नाही. तुमच्याजवळ किती पैसे आहेत ही माहितीही तुम्हाला मिळत राहते.
* हाऊस टॅक्स, वीज, पाणी ,फोन यांची बिलं तुम्ही स्वत:च भरा. यांच्या वेगवेगळया फाईल्स बनवा. भरलेल्या बिलांच्या पावत्या आणि बिलाची प्रत त्यात लावून ठेवा. यामुळे हिशोबात कुठे गडबड आढळली तर सहज मिळते आणि दुरुस्त केली जाऊ शकते.
* जे सामान तुम्ही घरात वापरता, त्याच्या सर्व्हिस स्टेशनचा दूरध्वनी क्रमांक आपल्याजवळ ठेवा. यासाठी एक डायरी बनवा. लहानलहान कागदाचे तुकडे असतील तर ते हरवण्याची संभावना असते. याशिवाय पोलीस, फायर, दवाखाना, पाण्याचे कार्यालय असे दूरध्वनी क्रमांक तुमच्याकडे असायला हवेत, जेणेकरून गरज भासल्यास त्यांना फोन करून बोलावता येईल.
* जेव्हा तुम्ही एखादे नवीन सामान खरेदी कराल, तेव्हा त्याची पावती, गॅरंटी कार्ड व त्यासंबंधित इतर कागद फाईलमध्ये ठेवा म्हणजे गरज भासल्यास कामी येतील. जेव्हा कधीकधी सामान खराब होते तेव्हा आपल्याला नेमके आठवते की याचे गॅरंटीकार्ड कुठे ठेवले आहे.
* जर तुम्ही कर्ज काढले असेल तर त्याचीही फाईल बनवा, ज्यात कर्ज केव्हा काढले? त्याचा व्याजाचा दर किती आहे? हफ्त्याच्या रूपात बँकेतून दरमहा किती रक्कम कापली जात आहे? याचीही माहिती मिळवत रहा. कर्जाचा हप्ता बँकेकडे वेळेत सुपूर्त करा आणि त्याच्या पावत्या फाईलमध्ये ठेवा. अत्यावश्यक कागदांच्या फोटोकॉपीज काढून ठेवा. मूळ प्रत हरवल्यास फोटोकॉपीने काम पुढे सुरु राहू शकते.
* जर पतीच्या ऑफिसचे कागद घरी राहिलेत तर तेसुद्धा नीट सांभाळून ठेवा. असा विचार करू नका की ऑफिसच्या कागदांचे तुम्हाला काय करायचे.
* जर पतीने कोणाला उधार पैसे दिले तर त्याचीही एक वेगळी फाईल करा, जेणेकरून कोणाकडून किती पैसे घ्यायचे आहेत हे कळत राहील. अशी अनेक कामं करून तुम्ही आपल्या पतीची सहयोगी बनू शकता.