* लेखक- श्रीप्रकाश शर्मा
वडिलांच्या बदलीमुळे जेव्हा अंतराने नवीन शहरातील नवीन शाळेत प्रवेश घेतला तेव्हा तिच्या आनंदाला पारावार राहिला नाही, कारण तिच्या सौंदर्यामुळे शाळेतील बहुतेक तरुणांना तिच्याशी मैत्री करायची होती. त्यामुळे कधी कोणी त्याला गिफ्ट तर कधी चॉकलेट द्यायचे. पण शहरी जीवनशैली आणि विरुद्धलिंगी मैत्रीचा खोल अर्थ माहीत नसलेल्या अंतराला त्यामागील वास्तव काय आहे, याची कल्पना नव्हती.
सुरुवातीला अंतराला हे सर्व आवडले, कारण तिच्याशी मैत्री करणाऱ्या आणि तिच्यावर प्रेम करणाऱ्या लोकांची एक ओढ होती, पण या मैत्रीमागे नेमकं काय दडलं आहे हे अंतराला दिसत नव्हतं. त्याच्यासाठी अशी मैत्री फक्त हॉटेल्स किंवा रेस्टॉरंटमध्ये जेवण आणि कोल्ड ड्रिंक्सचा आस्वाद घेणे आणि शाळेच्या कॅन्टीन आणि कॉफी हाऊसमध्ये चॉकलेट्स वाटणे आणि केक खाणे आणि मित्रांच्या वाढदिवसाच्या पार्टीत आनंदाने नाचणे एवढीच मर्यादित होती.
या सगळ्या पार्ट्यांमुळे अंतरा अनेकदा शाळेतून उशिरा घरी परतायची. त्याच्या आई-वडिलांनीही फारसा व्यत्यय आणला नाही. त्यामुळेच अंतरा हे क्षण मोकळेपणाने जगत होती, पण एके दिवशी अंतराचे काय झाले, तिने स्वप्नातही कल्पना केली नसेल.
योगायोगाने एके दिवशी गौरवचा वाढदिवस होता, ज्याला अंतरा आपली सर्वात चांगली मैत्रीण मानत होती, त्यादिवशी शाळा संपल्यानंतर अंतरा इतर मित्रांसोबत गौरवचा वाढदिवस साजरा करण्यासाठी शहरापासून काही अंतरावर असलेल्या गौरवच्या फार्म हाऊसवर गेली. केक, मिठाई आणि चॉकलेट्ससोबतच वाईन आणि बिअरच्या बाटल्याही तेथे उघडण्यात आल्या. अंतरा यातून सुटू शकली नाही. प्रभावाखाली असताना अंतरा सर्व काही करत होती ज्याची तिला कल्पना नव्हती.
मद्यधुंद अवस्थेत त्याचे मित्र हळूहळू अंतराची छेड काढू लागले. पार्टीत 10-12 मैत्रिणींमध्ये अंतरा ही एकटीच मुलगी होती. अंतराला तिच्या मैत्रिणींच्या स्पर्शाचा थरकाप तिच्या अंगावर जाणवत होता, पण जेव्हा अंतराला आपल्यावर जबरदस्ती केली जात आहे असे वाटले तेव्हा तिला तिची चूक कळली. अशा परिस्थितीत त्याने त्याच्या मित्रांना त्याला सोडून जाण्याची विनंती केली, परंतु अंतराच्या सौंदर्याने ते सर्व आंधळे झाले.
ते मान्य करणार नाहीत हे लक्षात येताच अंतरा जोरजोरात ओरडू लागली आणि जवळच ठेवलेल्या रिकाम्या बाटल्या खिडक्यांच्या काचेवर मारायला लागली. लोक जमतील या भीतीने अंतराच्या मैत्रिणींनी तिला सोडून दिले. या सापळ्यातून बाहेर पडल्यानंतर अंतराला नवीन अनुभवांसह नवीन जीवन मिळाले, ही तिच्यासाठी खूप मोठी शिकवण होती.
खरे सांगायचे तर अंतरासारख्या निष्पाप आणि निष्पाप मुलीच्या आयुष्याची ही कथा एखाद्या लेखकाची निव्वळ कल्पना असू शकते, परंतु वास्तविक जगात छापील माध्यमे आणि दूरचित्रवाणी वाहिन्यांची पाने अशा खऱ्या आणि कटू कथांनी भरलेली आहेत. अंतरा वास्तविक जीवनात आणि आधुनिक जगात एकटी नसून अशा घटनेला बळी पडते हेही खरे आहे. अंतरासारख्या काही मुली कुटुंबाच्या आणि समाजाच्या भीतीपोटी आत्महत्या करतात किंवा मूकपणे त्यांच्यावर होणारे अत्याचार सहन करतात.
ज्या पवित्र नात्याला मानवी जीवनाची अनमोल देणगी समजली जाते, त्याच पवित्र नात्याला कलंक लावण्याची पार्श्वभूमी निर्माण करण्यास जबाबदार कोण? मानसशास्त्राचे जनक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या सिग्मंड फ्रॉईडचा असा विश्वास होता की जीवनातील प्रत्येक क्रियाकलाप केवळ दोन हेतूंनी प्रभावित होतो, प्रसिद्धीची इच्छा आणि लैंगिक इच्छा. अशाप्रकारे सेक्स ही मानवी जीवनातील नैसर्गिक गरज म्हणून गणली जाते.
खरे सांगायचे तर तरुण आणि मुलगी यांच्यातील मैत्रीची प्रतिष्ठा आणि पावित्र्य राखणे सोपे काम नाही. मैत्रीच्या या नात्याला बांधणारा नाजूक धागा हृदयाच्या थोडय़ाशा तापानेही तुटतो. म्हणूनच, जर तुम्हीही अशा तथाकथित मैत्रीच्या बंधनात बांधले असाल, तर हे पवित्र नाते स्वच्छ ठेवण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या मनावर कडक नियंत्रण ठेवण्याची गरज आहे, कारण तरुण-तरुणींच्या मैत्रीच्या बंधनाचे आयुष्य खूपच कमी असते उद्भवते. केवळ तरुण पुरुषच या मैत्रीच्या नावाखाली शारीरिक संबंध शोधू पाहत आहेत असे नाही तर मुलीही यामध्ये मागे नाहीत.
लहानशा गावातून शालेय शिक्षण पूर्ण करून जेव्हा संस्कार कॉलेजच्या अभ्यासासाठी शहरात आला तेव्हा सुरुवातीला त्याला सगळंच विचित्र वाटलं. तो खूप लाजाळू स्वभावाचा होता आणि तरुण पुरुषांशी बोलण्यात खूप त्रास होत होता, मुलींना एकटे सोडा. पण तो खूप हुशार होता आणि त्याच्या पालकांना त्याला आयएएस अधिकारी म्हणून पाहायचे होते. वर्षासुद्धा त्याच वर्गात शिकत होती आणि संस्काराच्या राखीव स्वभावामुळे आणि हुशारीमुळे ती त्याच्यावर खूप प्रेम करत होती, पण ती संस्कारला सांगण्याचे धाडस करू शकली नाही.
योगायोगाने एके दिवशी त्याच्या कॉलेजने एका हिल स्टेशनवर जाण्याचा बेत आखला आणि त्यादरम्यान दोघांनाही बसमध्ये एकत्र बसण्याची संधी मिळाली. संधी साधून वर्षाने संस्काराच्या हातात हात घालून आपल्या भावना व्यक्त केल्या. हे ऐकून संस्कारला धक्का बसला आणि त्याने विचार न करता तिला नकार दिला, कारण तो ज्या पार्श्वभूमीतून आला होता त्या पार्श्वभूमीवर या सर्व गोष्टी स्वीकारणे त्याला शक्य नव्हते.
ठीक आहे, जर तुम्ही माझ्यावर प्रेम करू शकत नसाल तर आम्ही किमान मित्र राहू शकतो. तू माझी मैत्री पण स्वीकारणार नाहीस का? प्रेमाचा शेवटचा बाण म्हणून वर्षाने हा प्रश्न संस्काराकडे ठेवताच संस्कार भावनांच्या सागरात डुंबू लागला आणि त्याने त्याला होकार दिला.
आता मैत्रीच्या नावाखाली दोघेही एकत्र फिरतात आणि मस्ती करतात. कालांतराने त्यांच्यातील मैत्री अधिक घट्ट होत गेली आणि हळूहळू एकत्र जगण्याची आणि मरण्याची शपथ घेतली गेली. व्हॅलेंटाईन डेच्या दिवशी संपूर्ण कॉलेज नृत्य-संगीतात व्यग्र असताना, फेब्रुवारीच्या कडाक्याच्या थंडीत संस्कार आणि वर्षा शहराच्या एका सुंदर उद्यानात एकत्र आयुष्य जगण्याची स्वप्ने पाहत होते.
सूर्य मावळत होता आणि संध्याकाळच्या सावलीत प्रकाश हळूहळू मावळत होता. तिथून परतताना पावसाच्या सान्निध्यात आयुष्याच्या सगळ्या सीमा पुसून गेल्या होत्या. प्रेमाच्या आणि वासनेच्या भुकेने मैत्रीच्या नात्यात कधी दुरावा निर्माण केला हे या प्रेमी युगुलाला कळलेही नाही.
जेव्हा अशी मैत्री टिकवण्याचा प्रश्न उद्भवतो तेव्हा असे करणे हे तलवारीच्या धारेवर चालण्यापेक्षा कमी धोकादायक नाही. सर्वप्रथम, हा प्रकार आपल्या कुटुंबातील सदस्यांपासून लपवू नका. महागड्या भेटवस्तूंची देवाणघेवाण करण्यापासून दूर राहण्याचा प्रयत्न करा, कारण जेव्हा अशा महागड्या भेटवस्तूंची देवाणघेवाण सुरू होते, तेव्हा एकमेकांकडून अपेक्षांची व्याप्ती खूप वाढते आणि यातील सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे लक्ष्मणरेखा नसतात.
दुसरी महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे तुम्ही तुमच्या मित्रांसोबत कोणत्याही पार्टीत किंवा फंक्शनला एकटे जाणे टाळावे, कारण मनाच्या आवेगांवर विश्वास नसतो. अशा पार्ट्यांमध्ये जाणे आवश्यक असल्यास, आपल्या कुटुंबातील सदस्यासह किंवा सामान्य मित्रांसह जा. असे केल्याने तुम्ही सुरक्षित राहाल.
