* प्रतिनिधी
मधुमेह हा एक जुनाट आजार आहे जो सर्व वयोगटातील लोकांना प्रभावित करतो. टाइप १ मधुमेह हा मुलांमध्ये आणि किशोरवयीन मुलांमध्ये अधिक सामान्य आहे, तर टाइप २ मधुमेह हा बहुतेकदा तरुण प्रौढांमध्ये आणि किशोरवयीन मुलांमध्ये आढळतो. मधुमेह असलेल्या मुलांची काळजी घेणे कठीण असू शकते, विशेषतः जेव्हा तुम्हाला माहित असेल की तुमच्या मुलाला आयुष्यभर मधुमेहासोबत जगावे लागू शकते.
पालकांप्रमाणेच, मधुमेहाचाही मुलांच्या मनावर परिणाम होतो. त्यांना नेहमीच इतर मुलांपेक्षा वेगळे वाटते कारण त्यांना अनेक गोष्टी करण्यापासून रोखले जाते. अशा परिस्थितीत या मुलांचा आत्मविश्वासही कमी होऊ शकतो.
या संदर्भात डॉ. मुदित सबरवाल (सल्लागार मधुमेहतज्ज्ञ आणि वैद्यकीय व्यवहार प्रमुख, BITO) यांचे काही सूचना येथे आहेत :
मधुमेह असलेल्या मुलाचे आयुष्य
टाइप १ मधुमेह हा एक जुनाट आजार आहे. या स्थितीत, स्वादुपिंडात इन्सुलिन तयार होत नाही किंवा कमी प्रमाणात तयार होते. म्हणून शरीराला बाहेरून इन्सुलिन द्यावे लागते.
टाइप १ मधुमेहाने ग्रस्त असलेल्या मुलाला ताणतणाव आणि थकवा जाणवतो. त्याला त्याच्या भविष्याची काळजी वाटत असेल. ‘डायबिटीज बर्नआउट’ ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये व्यक्तीला त्याचा मधुमेह नियंत्रित करण्याचा कंटाळा येतो. अशा परिस्थितीत, मुले त्यांच्या रक्तातील ग्लुकोजच्या पातळीचे निरीक्षण करू इच्छित नाहीत, ते रेकॉर्ड करू इच्छित नाहीत किंवा इन्सुलिन घेऊ इच्छित नाहीत.
अशा परिस्थितीत, पालक म्हणून, तुम्हाला तुमच्या मुलाच्या मधुमेह व्यवस्थापनात महत्त्वाची भूमिका बजावावी लागेल. मुलाला स्वतःच्या परिस्थितीवर नियंत्रण ठेवू द्या. दरम्यान, त्याला पूर्ण पाठिंबा आणि मार्गदर्शन द्या.
मधुमेह असलेल्या मुलांची काळजी घेणे
मधुमेह व्यवस्थापनातील सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे रक्तातील साखरेची पातळी योग्य मर्यादेत ठेवणे. यासाठी, तुमच्या मुलाला इन्सुलिन घ्यावे लागेल, प्रत्येक जेवणात कार्बोहायड्रेट्सचे प्रमाण मर्यादित करावे लागेल आणि सक्रिय राहावे लागेल.
तुमच्या डॉक्टरांनी सांगितल्याप्रमाणे दररोज तुमच्या रक्तातील साखरेचे प्रमाण निर्धारित वेळेवर मोजा. यासाठी तुम्ही बीटओच्या स्मार्टफोन कनेक्टेड ग्लुकोमीटरचा वापर करू शकता. यामुळे रक्तातील साखरेचे निरीक्षण करणे खूप सोपे होते. तुम्ही कधीही आणि कुठेही रक्तातील ग्लुकोज मोजू शकता.
पालकांसाठी टिप्स
जास्त मर्यादा घालू नका
तुम्हाला तुमच्या मुलाला अवांछित गुंतागुंतीपासून वाचवावे लागेल. पण त्याला जागा देण्याचे लक्षात ठेवा. तुमच्या मदतीने, मुलाला त्याच्या जबाबदाऱ्या समजतील आणि तो मधुमेहाचे व्यवस्थापन करू शकेल. यामुळे मुलामध्ये आत्मविश्वासही निर्माण होईल.
त्याला/तिला सामान्य जीवन जगण्यास मदत करा
मुलाला नेहमी प्रोत्साहन द्या. त्याला ज्या गोष्टीत रस आहे ते करण्याची संधी द्या. तुम्ही त्याला गाणे, चित्रकला, पोहण्याच्या वर्गात पाठवू शकता. त्याला किंवा तिला कशाची आवड आहे ते पहा.
जर कोणी त्याला चिडवले तर काय करावे हे त्याला शिकवा
बऱ्याचदा, मधुमेहाने ग्रस्त असलेल्या मुलाला वर्गातील इतर मुले चिडवतात. अशा परिस्थितीत मुलाच्या मानसिक आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. या गोष्टींचा मुलावर वाईट परिणाम होऊ नये हे लक्षात ठेवा. यामुळे त्याला शाळेत रक्तातील ग्लुकोजचे निरीक्षण करणे थांबवावे लागू शकते. जर तुमच्या मुलाला असे घडले तर अशा परिस्थितीत त्याने काय करावे हे त्याला शिकवा आणि इतर मुलांनाही असे करू नये असे समजावून सांगा. यासाठी तुम्ही त्यांच्या पालकांची, पालकांची किंवा इतर मित्रांची मदत घेऊ शकता.
त्याला योग्य पौष्टिक अन्न खाण्याची गरज आहे हे शिकवा
मुलांना चॉकलेट आणि फास्ट फूड खूप आवडतात. तथापि, मधुमेहाने ग्रस्त असलेल्या मुलांना थोडे सावधगिरी बाळगावी लागेल. मुलाला फटकारण्याऐवजी, त्याला शांतपणे समजावून सांगा की केवळ पौष्टिक आणि निरोगी अन्नच त्याला फायदेशीर ठरेल. त्याला संपूर्ण धान्य, ताजी फळे आणि भाज्या, पातळ प्रथिने आणि निरोगी चरबी खाण्यास सांगा.
मधुमेह गटात सामील व्हा
मधुमेह असलेल्या मुलाची काळजी घेणे कठीण असू शकते. यासाठी तुम्ही कोणत्याही मधुमेह गटात सामील होऊ शकता जिथे तुम्ही तुमच्या समस्यांबद्दल चर्चा करू शकता. गरज पडल्यास नोट्स बनवा, एकमेकांकडून सूचना घ्या. याशिवाय, तुमच्या जोडीदाराची मदत घ्या. अशा मुलासाठी कुटुंबाचा आधार खूप महत्त्वाचा असतो.
लक्षात ठेवा
जर मुलाला उदासीनता, चिडचिडेपणा, थकवा, भूक न लागणे, झोपेच्या सवयींमध्ये बदल यासारखी नैराश्याची लक्षणे दिसली तर डॉक्टरांशी संपर्क साधा. नियमित स्मरणपत्रे आणि सूचना देऊन, तुम्ही मधुमेहावर चांगले नियंत्रण ठेवू शकता. बीटओ अॅप मधुमेह व्यवस्थापनासाठी आवश्यक असलेले सर्व उपाय प्रदान करते.
