डोकेदुखीकडे दुर्लक्ष करू नका

* सोमा घोष

बदलती जीवनशैली, कामाचा ताण, नैराश्य, वाईट जीवनशैली आणि चिंता यामुळे आजकाल डोकेदुखीची समस्या खूप वाढली आहे. कधीकधी मानसिक तणावामुळेही डोकेदुखी होते, परंतु सतत डोकेदुखी होत असेल आणि ही समस्या दररोज जाणवत असेल तर निष्काळजीपणा करू नये. या प्रकारची डोकेदुखी हे ब्रेन ट्यूमरसारख्या गंभीर आजाराचे लक्षणही असू शकते.

याशिवाय ज्या लोकांना मायग्रेनसारख्या समस्या आहेत. त्याच्यामध्ये ब्रेन ट्युमरचा धोका आहे. अनेक वेळा मायग्रेनच्या दुखण्याकडे लोक लक्ष देत नाहीत, पण जर वारंवार डोकेदुखीचा त्रास होत असेल तर त्याकडे दुर्लक्ष करू नका. त्यामुळे वेळीच तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.

मुंबईच्या झायनोवा शाल्बी मल्टीस्पेशालिटी हॉस्पिटलचे न्यूरोलॉजिस्ट डॉ. आकाश छेडा सांगतात की, देशभरात ब्रेन ट्युमरचे प्रमाण वाढत आहे. या आजाराचे वेळीच निदान आणि उपचार केले नाही तर तो जीवघेणा ठरू शकतो. ब्रेन ट्यूमरच्या रुग्णांमध्ये डोकेदुखी हे एक सामान्य लक्षण आहे, अनेकदा सामान्य डोकेदुखी असलेल्या रुग्णांना ब्रेन ट्यूमरचा धोका असतो, परंतु लोकांना हे ओळखणे कठीण आहे की त्यांना होत असलेली डोकेदुखी सामान्य वेदना आहे, मायग्रेन आहे. वेदना आहे किंवा वेदना झाल्यामुळे आहे. ब्रेन ट्यूमरला. याबाबत लोकांमध्ये जागृती निर्माण करणे अत्यंत गरजेचे आहे. ब्रेन ट्यूमर सहसा 40 ते 60 वयोगटातील लोकांवर परिणाम करतात.

ब्रेन ट्यूमर आणि मायग्रेन वेदना ओळखण्यासाठी लक्षणे

ही लक्षणे खालीलप्रमाणे आहेत,

मायग्रेनमध्ये डोक्याच्या एका बाजूला वेदना होतात, ते कधीही होऊ शकते. मायग्रेन बहुतेकदा तरुणपणात सुरू होतो आणि 35 ते 45 वयोगटातील लोकांवर याचा सर्वाधिक परिणाम होतो, परंतु जर एखाद्याला पहाटे खूप तीव्र डोकेदुखी आणि उलट्या होत असतील तर ते ब्रेन ट्यूमरचे लक्षण असू शकते. याशिवाय ब्रेन ट्यूमरच्या लक्षणांमध्ये मळमळ, उलट्या, निद्रानाश, मूड बदलणे, बोलणे आणि ऐकू न येणे, वासात बदल. अशी लक्षणे कोणत्याही व्यक्तीमध्ये दिसल्यास ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.

डोकेदुखी ब्रेन ट्यूमर दर्शवू शकते

जेव्हा वाढणारी मेंदूची गाठ मेंदूच्या सभोवतालच्या निरोगी पेशींवर दाबते तेव्हा डोकेदुखी उद्भवते किंवा मेंदूच्या गाठीमुळे मेंदूला सूज येऊ शकते, ज्यामुळे डोक्यावर दबाव वाढतो आणि डोकेदुखी होऊ शकते. याशिवाय सकाळी डोकेदुखी होणे, काहींना झोपेतही असह्य वेदनांना सामोरे जावे लागते आणि ही डोकेदुखी देखील मायग्रेनच्या वेदनासारखी वाटते. इतकंच नाही तर डोक्याच्या मागच्या बाजूला मानेत ब्रेन ट्युमर झाल्यामुळे मानेमध्ये वेदनाही होऊ शकतात. जर ब्रेन ट्यूमर डोक्याच्या पुढच्या भागात असेल तर डोके दुखणे किंवा सायनस दुखणे असे डोकेदुखी देखील जाणवते.

पुढे डॉ. आकाश सांगतात की ब्रेन ट्युमरचे दोन प्रकार आहेत, जसे

घातक ट्यूमर

या ट्यूमरमध्ये कर्करोगाच्या पेशी असतात. कर्करोगामुळे डोक्यात असह्य वेदना होतात. या कर्करोगाच्या पेशी डोक्याच्या इतर भागातही पसरतात. काहीवेळा कर्करोग हा अनुवांशिक असतो, त्यामुळे कुटुंबातील एखाद्याला ब्रेन ट्युमर किंवा कर्करोग असेल तर तो मुलांमध्येही संक्रमित होऊ शकतो.

सौम्य ट्यूमर

ही गाठ कर्करोगाची नाही. या ट्यूमरचा प्रसार होण्याचा धोका नाही, परंतु वेळेवर उपचार करणे फार महत्वाचे आहे, अन्यथा रोगाचा धोका वाढू शकतो.

वास्तविक, ब्रेन ट्यूमरचे कोणतेही निश्चित कारण अद्याप सापडलेले नाही. तथापि, निरोगी जीवनशैली माणसाला या समस्येपासून काही प्रमाणात दूर ठेवू शकते. तसेच, त्याची लक्षणे जाणून घेणे आवश्यक आहे. ब्रेन ट्युमरचा आजार म्हातारपणी किंवा जास्त काळजी करणाऱ्यांनाच असावा असे नाही. हा आजार कोणालाही होऊ शकतो. त्यामुळे वारंवार डोकेदुखी आणि उलट्या होण्याच्या तक्रारी असतील तर त्याकडे दुर्लक्ष करू नका. ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करा.

Migraineचा तुमच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम होत आहे का?

* मोनिका अग्रवाल एम

जर तुम्हाला तीव्र डोकेदुखी, मळमळ आणि प्रकाश आणि आवाजाची वाढती संवेदनशीलता असेल तर तुमची डोकेदुखी किरकोळ नाही. खरेतर ही डोकेदुखी म्हणजे मायग्रेन आहे, ज्यामुळे तुम्ही पूर्णपणे झोपी जाऊ शकत नाही तर तुमच्या दैनंदिन कामातही व्यत्यय आणू शकता. जागतिक प्रसार 14.7% आहे, म्हणजे 7 पैकी 1 व्यक्तीला होतो. जेव्हा मायग्रेनचा झटका येतो तेव्हा, मायग्रेनने ग्रस्त व्यक्ती वेदनादायक वेदनापासून मुक्त होण्यासाठी जवळजवळ प्रत्येक संभाव्य पद्धती अवलंबते. औषधोपचार वेदना कमी करण्यास मदत करू शकतात आणि एंटिडप्रेसस आणि बीटा-ब्लॉकर्स एपिसोड टाळण्यास मदत करू शकतात. तथापि, या सर्व औषध पद्धतींमध्ये मळमळ, निद्रानाश, उच्च रक्तदाब आणि हृदयविकाराचा झटका यासह संभाव्य दुष्परिणाम आहेत. क्लिनिकल अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की घरगुती उपचार नेहमीच्या काळजीपेक्षा वेदना कमी करण्यासाठी अधिक प्रभावी आहेत.

या समस्येचा सामना करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे प्रथम ही समस्या कशामुळे उद्भवते हे जाणून घेणे. ज्या गोष्टींमुळे ही समस्या उद्भवते त्यात प्रामुख्याने उच्च रक्तदाब, मान किंवा खांद्याच्या स्नायूंमध्ये कडकपणा, भावनिक ताण, काही औषधे, पदार्थ किंवा विशिष्ट पदार्थ यांचा समावेश होतो. हेलिकोबॅक्टर पायलोरी सामान्यतः एच-पायलोरी बॅक्टेरिया म्हणून ओळखले जाते, ज्यामुळे मायग्रेन, अल्सर आणि इतर जठरासंबंधी समस्या निर्माण होतात. मायग्रेनची लक्षणे तपासण्यासाठी नैसर्गिक उपायांचा अवलंब करणे हा औषधमुक्त मार्ग आहे. हे घरगुती उपाय मायग्रेनची तीव्रता आणि कालावधी टाळण्यास किंवा कमी करण्यास मदत करू शकतात.

  1. हायड्रेशन आवश्यक आहे

औषधांशिवाय मायग्रेनवर उपचार करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे भरपूर पाणी किंवा इलेक्ट्रोलाइट पेये पिणे. असे आढळून आले आहे की निर्जलीकरणामुळे डोकेदुखी होते. तुम्ही जे इलेक्ट्रोलाइट पेय पीत आहात त्यात साखर किंवा रंग नसल्याची खात्री करा कारण ते डोकेदुखी वाढवू शकते. व्हिटॅमिन सी असलेले पेय पिणे चांगले. जर एखाद्या व्यक्तीला मधुमेह असेल तर पेयामध्ये साखर किती आहे, हे तपासले पाहिजे.

  1. नियमितपणे योगासने करा

संशोधनातून असे दिसून आले आहे की योगासने केल्याने डोकेदुखी कमी होण्यास मदत होते. योग ही खूप जुनी परंपरा आहे, ज्याद्वारे श्वासोच्छवासाचे तंत्र आणि आसने वेदना कमी करण्यास मदत करतात. या आसनांचा आणि प्राणायामाचा कोणताही दुष्परिणाम होत नाही. प्रमाणित प्रशिक्षकाच्या मार्गदर्शनाखाली दररोज दोनदा असे केल्याने मायग्रेनच्या वेदनांची तीव्रता कमी होईल आणि भविष्यातील मायग्रेन हल्ल्यांसाठी तयार होण्यास मदत होईल.

  1. एक्यूपंक्चर

अॅक्युपंक्चर हे एक वैकल्पिक औषध तंत्र आहे जे शरीरातील दाब बिंदू ओळखण्यासाठी आणि वेदना आणि मायग्रेनच्या इतर लक्षणांपासून मुक्त होण्यासाठी सुया वापरतात. अभ्यासांमध्ये असे आढळून आले आहे की तीव्र डोकेदुखी असलेल्या लोकांसाठी वेदना कमी करण्यासाठी अॅक्युपंक्चर हे सर्वात विश्वसनीय पर्यायी औषध तंत्र आहे. धडधडणाऱ्या मायग्रेनच्या वेदनांनी त्रस्त असलेल्या रुग्णानेही अॅक्युपंक्चर तज्ज्ञासोबत सेशन करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे, कारण अॅक्युपंक्चरच्या सहाय्याने मायग्रेनच्या वेळी होणाऱ्या वेदनांपासून आराम मिळवण्यासाठी अॅक्युपंक्चरिस्ट सर्वात सुरक्षित औषध नसलेल्या पर्यायांची शिफारस करेल.

  1. ध्यान

सजग ध्यानामध्ये निर्णय न घेता वर्तमान क्षणावर लक्ष केंद्रित करणे समाविष्ट आहे. ध्यानामुळे तणाव कमी होण्यास मदत होते, कारण प्रत्येकाला माहित आहे की तणाव हे मायग्रेन वाढण्याचे सर्वात मोठे कारण आहे. मन-शरीर तंत्र जसे की ध्यान आणि थोडा विश्रांतीचा वेळ तणाव कमी करून डोकेदुखीपासून मुक्त होण्यास मदत करू शकतात.

  1. व्यायाम

नियमितपणे व्यायाम केल्याने मायग्रेनच्या हल्ल्यांची संख्या आणि तीव्रता कमी होण्यास मदत होते. पण हे विसरता कामा नये की जास्त व्यायाम करणे हे मायग्रेनसाठी हानिकारक ठरू शकते. व्यायामामुळे तणाव टाळण्यास मदत होते, एक सामान्य मायग्रेन ट्रिगर. जेव्हा आपण व्यायाम करतो तेव्हा आपण फील-गुड हार्मोन्स सोडतो, जे शरीरातील नैसर्गिक वेदना कमी करणारे आणि औदासिन्य विरोधी देखील मानले जातात. जर तुम्हाला मायग्रेनचा त्रास होत असेल तर व्यायाम करू नका कारण त्यामुळे तुमची प्रकृती बिघडेल.

  1. स्वयं-मालिश उपयुक्त ठरू शकते

मंदिरे, खांदे आणि डोक्याच्या मागील बाजूस स्वयं-मालिश केल्याने तणावग्रस्त डोकेदुखीपासून आराम मिळू शकतो. स्व-मालिश करणे किंवा मसाज थेरपिस्टसोबत काम केल्याने मानेचे जुने दुखणे दूर होऊ शकते आणि खांद्यावरचा ताण कमी होऊ शकतो, डोकेदुखी न होता. प्रेशर पॉईंट I-4 वर दबाव आणणे नेहमीच उचित आहे, या बिंदूला हेगु देखील म्हणतात, जो तुमच्या अंगठ्याच्या आणि तर्जनीच्या दरम्यान स्थित आहे. यामुळे तुम्हाला वेदना आणि डोकेदुखीपासून आराम मिळेल.

  1. तुमचे आतडे आरोग्य राखा

पोट आणि मेंदू यांचा मजबूत संबंध आहे. याचा अर्थ असा की जर आपल्या पेंटचे आरोग्य योग्य असेल तर त्याचा परिणाम मायग्रेनच्या समस्येवर देखील होतो. ते GI विकार, जळजळीच्या आतड्यांसारखे सिंड्रोम आणि इन्फ्लॅमेटरी बोवेल डिसीज, आणि मायग्रेन बहुतेकदा व्यक्ती एकत्र अनुभवतात. अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी आणि प्रतिजैविकांचा वाढता वापर यामुळे मानवी शरीरात (मानवी आतड्यात) चांगल्या आणि महत्त्वाच्या जीवाणूंची संख्या कमी होऊ शकते, ज्यामुळे पोटाच्या समस्या आणि परिणामी मायग्रेन होऊ शकते.

  1. नैसर्गिक मायग्रेन रिलीफ किट

या चरणांचे पालन करूनही आराम मिळत नसेल, तर तुम्ही नैसर्गिक मायग्रेन रिलीफ किट वापरून पाहू शकता. हे सर्व किट ऑनलाइन उपलब्ध आहेत आणि मायग्रेन आणि डोकेदुखीशी लढण्यासाठी आणि बरे करण्यासाठी 100% नैसर्गिक उपाय प्रदान करतात. हे हर्बल प्रोबायोटिक किट काळे जिरे, जिरे, चंद्राचे पान, आले आणि पुदीना यांसह मूळ औषधी वनस्पतींपासून बनविलेले आहेत जे तुमच्या पोटात आतड्यांसंबंधी वनस्पती वाढू देऊन डोकेदुखी आणि वेदना दूर करण्यास मदत करतात.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें