कथा * माधव गवाणकर
निखिल ड्रयव्हर असला तरी स्मार्टबॉय होता. आधी ‘हेवी’ वाहन चालवत होता, पण गावाकडून शहराकडे जाताना घाटरस्ते लागायचे. जागरण घडायचं. बॉडी उतरू लागली. मग बिपीनकडे ते काम सोपवून तो रीनाकडे नोकरीला लागला. तिचा आधीचा ड्रायव्हर व्यसनी होता. रीनाला निर्व्यसनी ड्रायव्हर हवा झाला. निखिल शाळेत असल्यापासून जिम करायचा. त्यामुळे तंदुरूस्त दिसायचा. त्याच्या चालण्यातला, बोलण्यातला रूबाबही रीनाला आवडला. तिचा नवरा आता परदेशात सेटल झाला होता. रीनालाही तिकडेच बोलावलं होतं. मात्र, निखिल तिला ‘मित्रासारखा’ वाटू लागल्यावर तिने त्यालाही परदेशी येऊन त्यांच्याबरोबर राहण्याची गळ घातली. ती त्याला लाडाने ‘निक’ म्हणू लागली. निकला पैशांची फार गरज होती. त्यामुळे घरच्या माणसांचा तसा विरोध असतानाही त्याने ती नोकरी स्वीकारली. ‘मी तीन वर्षांनी परत आलो की लग्न करतो, नक्की!’ असं आश्वासन घरी देऊन टाकलं. ‘निक’ नशीब वगैरे मानत नव्हता. अशी संधी परत मिळणार नाही याची त्याला कल्पना होती.
परदेशी गेल्यावर तिथले काही रहदारीचे वेगळे नियम त्याने जाणून घेतले. तिकडच्या भाषेतले शब्द व्यवहारापुरते शिकू लागला. आपला मुलगा दुसऱ्या देशात भरपूर कमाई करतो याचा गर्व हळूहळू इकडे त्याच्या गावातील आईलाही वाटू लागला.
हळूहळू रीना निखिलला लाडेलाडे नको ती कामं सांगू लागली. त्याच्या भरदार शरीराचं कौतुक करू लागली. ‘माझा नवरा माझ्यापेक्षा वयाने मोठा आहे. शोभत नाही तो मला. कदाचित तो ‘गे’ असेल. कारण तरूण मुलांचे त्याला इंडियात असताना सारखे फोन यायचे. तू मला तो घरी नसताना ‘सुख’ दे, मला आता तूच नवऱ्यासारखा आहेस असं रीनाने स्पष्टच सांगितलं. निखिलच्या मनात अशी कोणतीही वाईट भावना नव्हती. शिवाय रीना त्याच्यापेक्षा वयाने मोठी होती. निखिलला आवडणारी एक मुलगी प्रथमी त्याच्या गावातच राहायची. तो भारतात आल्यावर तिलाच मागणी घालणार होता. तिचं कॉलेज शिक्षण सुरू होतं. रीनाला त्याने स्पष्ट नकार दिला. ती त्याच्याशी लगट करू लागताच तिला त्याने ‘मॅडम प्लीज असं करू नका. मी फक्त जॉबसाठी इथं आलोय,’ असं म्हणत मागे ढकळलं. त्यांची झटापट झाली. रीना त्याला बेडवर खेचत होती, पण तसा अत्याचार होण्यापूर्वीच निखिलने झटकन बेडरूमबाहेर पडून दाराला बाहेरून कडी घातली. रीना त्याला फार वाईट अपशब्द बोलत होती. ‘तू माझ्या नवऱ्याच्या लायकीचा आहेस. त्याच्याबरोबर झोप तू. तू पण गे आहेस. तुला लाज वाटत नाही…’ म्हणत रीना दारावर लाथा मारती होती. निखिलने झटपट मिळतील ते कपडे बॅगेत भरले. पगार नुकताच झाला होता म्हणून काही रक्कमच त्याच्याकडे होती. घर सोडून फोन स्विच ऑफ करून तो घराच्या बाहेर पडला, पण जाणार कुठे? आता त्याच्याकडे कार नव्हती. हॉटेलात जेवण तर मिळालं, पण रात्र कुठे काढणार? हॉटेलचे दर परवडणारे नव्हते.
निक रस्त्यावरच झोपला आणि त्या रीना मॅमची इच्छा आपण पुरवायला हवी होती का? नोकरी सोडावी लागली नसती असा विचार त्याच्या मनात आला. पहाटे पुन्हा रीनाकडे जायचं आणि माफी मागून तिची वासना भागवत ही दोन-तीन वर्षं काढायची असं त्यानं ठरवलं. आपण पिंजऱ्यातले पोपट झालो आहोत, आपले पंख छाटले गेले आहेत हे निखिलच्या लक्षात आलं.
मात्र, त्यानंतर रात्री उशिरा जे घडलं, ते दुस्वप्न असतं तर बरं झालं असतं असं निकला वाटलं. दारू प्यायलेलं एक टोळकं तिथे फिरत आलं. ते गुंड निखिलला लाथा मारून उठवू लागले. तो घाबरून उठून बसला. ‘तुम्ही परदेशी, परके लोक आमच्या देशात येता. त्यामुळे आम्हाला नोकऱ्या मिळत नाहीत,’ अशा अर्थाची भाषा व शिव्या त्यांनी सुरू केल्या. त्यांच्याकडे लोखंडी रॉड आणि हॉकी स्टिक्स होत्या. त्यांनी निकला इतकी बेदम व अमानुष माराहण केली की तो रक्तबंबाळ होऊन कोसळला. कुणी त्याला पाणीही पाजलं नाही. गुंड निघून गेले. घायाळ अवस्थेत निखिलला पहाटेपूर्वीच मरण आलं.
आपल्या महान देशाबद्दल प्रचंड राग असलेले अनेक माथेफिरू जगात आहेत. त्यांच्यापैकी एका टोळीने काहीही गुन्हा नसलेल्या निकचा बळी घेतला. तो भारतीय होता हाच त्याचा गुन्हा.
रीनाच्या ‘सोन्याच्या पिंजऱ्यातून’ निसटलेला हा निखिल नावाचा पक्षी कावळ्यांनी बाहेरच्या आसमंतात घेरून मारावा तसा ठार मारला. अरेरे! ‘मारा गया बेचारा’ एवढंच आम्ही गावकरी म्हणालो. हळहळत राहिलो… निकच्या खिशातील आयकार्डवरील रीनाच्या पत्त्यावर त्याची डेड बॉडी आणण्यात आली. तेव्हा रीनालाही रडू कोसळलं. ‘तू माझं का ऐकलं नाहीस निक’ म्हणत ती अश्रू ढाळत राहिली…