तुम्हालाही किचन क्वीन बनायचे असेल तर या टिप्स वापरून पहा

* नीरा कुमार

बहुतेक स्त्रिया चांगले जेवण बनवतात पण त्या छोट्या गोष्टींकडे लक्ष देत नाहीत, त्यामुळे जेवणाची चव तर कमी होतेच पण कधी कधी त्यातील पोषक तत्वेही नष्ट होतात. आता बघा, शीलाजींनी त्याच आकारात फळे खूप चांगली कापली पण घाईत तिने कांदा चाकू आणि कटिंग बोर्ड वापरला. परिणामी फळांमधून येणाऱ्या कांद्याच्या वासाने त्यांची चव बिघडली.

त्याचप्रमाणे ज्या कपमध्ये फेटलेली अंडी नीट न धुऊन त्यात चहा दिला तर अंडी न खाणाऱ्या व्यक्तीला चांगला चहाही चांगला लागत नाही. अनेकदा गृहिणी स्वयंपाक करताना अनेक छोट्या-छोट्या चुका करतात, त्यामुळे चांगले जेवण तर चविष्ट होतेच, शिवाय गृहिणींची मेहनत, वेळ आणि पैसाही वाया जातो.

चला तर मग जाणून घेऊया किचनमध्ये होणाऱ्या चुका आणि त्यावरील उपाय :

चूक क्र. 1: मायक्रोवेव्हमध्ये अन्न गरम केल्यानंतर किंवा शिजवल्यानंतर लगेच, मायक्रोवेव्हचा दरवाजा उघडा आणि त्यातील सामग्री बाहेर काढा.

उपाय : अन्न गरम केल्यानंतर किंवा शिजवल्यानंतर लगेच मायक्रोवेव्हचा दरवाजा उघडू नका, कारण बाहेरील आणि आतील तापमानातील फरकामुळे मायक्रोवेव्ह सुरक्षित कंटेनर फुटू शकतो. याशिवाय, मायक्रोवेव्ह बंद केल्यानंतर काही सेकंदांसाठी विद्युत लहरी अन्नावर त्यांची उष्णता सोडतात. अशा परिस्थितीत, मायक्रोवेव्ह बंद झाल्यानंतर फक्त 20-30 सेकंदांनी कंटेनर बाहेर काढा.

चूक क्र. 2 : मायक्रोवेव्हमध्ये अन्न शिजवण्यासाठी किंवा गरम करण्यासाठी प्लास्टिकच्या कंटेनरचा वापर करणे.

उपाय : अन्न गरम करण्याचा किंवा शिजवण्याचा सर्वात जलद मार्ग म्हणजे मायक्रोवेव्ह. परंतु प्लास्टिकच्या भांड्यांमध्ये अन्न गरम केल्याने, प्लास्टिकच्या भांड्यांमध्ये असलेले घटक जे आरोग्यासाठी हानिकारक असतात ते अन्नामध्ये मिसळतात. याचा परिणाम असा होतो की जेव्हा आपण अन्न खातो तेव्हा ते आपल्या पोटात जातात. यामुळे कर्करोग होण्याची शक्यता असते. त्यामुळे प्लास्टिकची भांडी वापरू नका. केवळ चांगल्या दर्जाचे आणि मायक्रोवेव्ह प्रूफ काचेचे कंटेनर वापरा.

चूक क्र. ३ : उरलेला भात, भाजीपाला, डाळी इत्यादी गरम केल्याने त्यातील ओलावा सुकतो.

उपाय : तांदूळ, भाज्या, डाळी इत्यादी गरम करताना त्यावर थोडे पाणी शिंपडावे जेणेकरून अन्नातील ओलावा कायम राहील.

चूक क्र. 4 : फ्रीजमधून अन्न बाहेर काढा आणि लगेच गरम करा.

उपाय : उन्हाळ्याच्या हंगामात अर्धा तास आधी आणि हिवाळ्यात 1 तास आधी रेफ्रिजरेटरमधून अन्नपदार्थ बाहेर काढा. अन्न सामान्य तापमानात आल्यानंतरच गरम करा. दुसरी महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे तुम्ही अन्न गॅसवर गरम करा किंवा मायक्रोवेव्हमध्ये, ते आवश्यक तेवढेच गरम करा. बऱ्याच स्त्रिया फ्रीजमधून भाज्या वगैरे काढल्यावर पूर्ण गरम करतात आणि उरल्या की फ्रीजमध्ये ठेवतात. अशा परिस्थितीत जेवणाची चव तर कमी होतेच पण त्यातील पोषक तत्वेही नष्ट होतात.
चूक क्र. ५ : तळल्यानंतर उरलेले तेल पुन्हा वापरणे.

उपाय : अनेकदा स्त्रिया तळल्यानंतर उरलेले तेल वाचवतात आणि ते पुन्हा काही तळण्यासाठी किंवा भाजी करण्यासाठी वापरतात. असे करणे आरोग्याच्या दृष्टिकोनातून अजिबात योग्य नाही, कारण तेल पुन्हा गरम केल्याने त्यातील ट्रान्स फॅट वाढते आणि ते जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने उच्च रक्तदाब, लठ्ठपणा आणि हृदयविकार होण्याची शक्यता वाढते. त्यामुळे आवश्यक तेवढेच तेल वापरावे. जर तेल शिल्लक असेल तर त्याच वेळी चिडवा, नमकपरे, शेंगदाणे इत्यादी तळून घ्या.

चूक क्र. 6 : चव वाढवण्यासाठी अधिक मसाला वापरणे.

उपाय : स्त्रियांना वाटते की त्यांनी मसाला करण्यासाठी जास्त मीठ आणि काळी मिरी घातली तर बरे होईल, परंतु हे लक्षात ठेवा की मिठाच्या अतिसेवनाने उच्च रक्तदाब होऊ शकतो. मसाला करण्यासाठी आले, लसूण, पुदिन्याची पाने, कढीपत्ता, तुळस, कोथिंबीर, सेलेरी पाने इत्यादी ताज्या औषधी वनस्पती वापरा. यामुळे जेवणाची चव वाढेल आणि तुमचे आरोग्य चांगले राहील.

चूक क्र. 7 : स्वयंपाक करताना योग्य तापमान न वापरणे.

उपाय : घाईत किंवा वेळ वाचवण्यासाठी स्त्रिया उच्च आचेवर अन्न शिजवतात. अशा स्थितीत अन्न बाहेरून शिजले तरी आतून कच्चेच राहते. तसंच मसाले आचेवर भाजल्यावर त्यांचा सुगंध आणि चव दोन्ही नष्ट होतात. त्यामुळे योग्य तापमान वापरा. याशिवाय अन्न झाकून शिजवा. त्यामुळे अन्न लवकर शिजते आणि त्यातील पोषक तत्वेही टिकून राहतात.

चूक क्र. 8 : भाज्या उकळल्यानंतर पाणी फेकून द्या

उपाय : भाज्यांचे पाणी फेकून देऊ नका ज्यांना उकळण्याची किंवा ब्लँचिंगची आवश्यकता असते. जर तुम्हाला स्प्राउट्स उकळायचे असतील तर त्याचे पाणी किंवा तांदळाचा स्टार्च देखील फेकून देऊ नका. या सर्व पाण्यात ‘बी कॉम्प्लेक्स जीवनसत्त्वे’ मुबलक प्रमाणात असतात. बरं, भाजी वाफेवर शिजवणे चांगले. पण जर तुम्हाला ते पाण्यात उकळायचे असेल तर ते पाणी पीठ मळून, करी, डाळ शिजवण्यासाठी किंवा सूप म्हणून प्यावे.

चूक क्र. 9 : भाजीपाला काळजीपूर्वक खरेदी न करणे आणि कापल्यानंतर त्यांचे पॅकिंग योग्यरित्या न करणे.

उपाय : अनेकदा भाजी खरेदी करताना महिला भाजीला रंग आहे की नाही याकडे लक्ष देत नाहीत. दुसरे म्हणजे, जर तुम्हाला ते कापून 6-7 तास ठेवावे लागतील, तर त्यांना झिप पाऊचमध्ये किंवा सीलबंद बॉक्समध्ये ठेवा आणि भाज्या नीट धुवून नंतर कापडाने पुसून घ्या.

चूक क्र. 10 : शिजवलेले अन्नपदार्थ ठेवण्यासाठी योग्य भांडी न वापरणे.

उपाय : शिजवलेले अन्नपदार्थ साठवण्यासाठी योग्य आकाराची भांडी वापरणे फार महत्वाचे आहे. तसेच खाद्यपदार्थ आणि दूध इत्यादी फ्रीजमध्ये ठेवण्यापूर्वी ते खोलीच्या तापमानालाच ठेवावे आणि झाकून ठेवावे.

चूक क्र. 11: भाज्या आणि फळे कापण्यासाठी समान चॉपिंग बोर्ड वापरणे.

उपाय : भाज्या, फळे आणि मांसाहारी असल्यास वेगळे चॉपिंग बोर्ड ठेवा, जेणेकरून एकाचा वास दुसऱ्यापर्यंत पसरणार नाही आणि हात चांगले धुतल्यानंतरच कापून टाका.

छोट्या स्वयंपाकघरात अशाच गोष्टी व्यवस्थित ठेवा

* गृहशोभिका टीम

आपले स्वयंपाकघर थोडे अधिक सोयीचे आणि मोठे असावे ही सर्व महिलांची इच्छा असते. जर एखाद्याच्या इच्छेनुसार घर बांधले असेल तर अशी इच्छा पूर्ण होण्यास कोणतीही अडचण येत नाही. पण फ्लॅट आणि भाड्याच्या घरात राहणाऱ्यांची परिस्थिती वेगळी आहे. स्वयंपाकघरातील उपलब्ध जागेनुसार त्यांना सर्व वस्तू ठेवाव्या लागतात.

स्वयंपाकघरचे संघटित स्वरूप कामगाराच्या पद्धती प्रतिबिंबित करते. तुमच्या थोड्या समजुतीने तुम्ही तुमच्या स्वयंपाकघरातील प्रत्येक कोपऱ्याचा पुरेपूर वापर करू शकाल. अशा प्रकारे तुमचे स्वयंपाकघर स्वच्छ आणि सुंदर दिसेल आणि लोक तुमची प्रशंसा करताना थकणार नाहीत.

  1. भिंती वापरा

लहान स्वयंपाकघरातील वस्तू जसे की चमचे, चाकू, लायटर आणि नॅपकिन्स स्लॅबवर किंवा ड्रॉवरमध्ये ठेवू नका. अशा गोष्टी ठेवल्याने तुम्हाला काम करताना त्रास होईल आणि तुमचे स्वयंपाकघरही गोंधळलेले दिसेल. म्हणून, भिंतींवर मोकळी जागा वापरून त्यांचे निराकरण करा.

  1. आवश्यकतेनुसार सामग्री व्यवस्थित करा

आपले स्वयंपाकघर भांडी आणि इतर आवश्यक गोष्टींनी भरलेले आहे आणि आपल्याला या सर्व गोष्टींची कधीतरी गरज भासते. तुमच्या सोयीनुसार आणि गरजेनुसार जीवनावश्यक वस्तू समोर ठेवा आणि क्वचित वापरल्या जाणाऱ्या वस्तू मागे ठेवा.

  1. सिंकच्या खाली असलेल्या मोकळ्या जागेचा वापर करा

अनेकदा आपण या जागेकडे दुर्लक्ष करतो. स्वयंपाकघर स्वच्छ ठेवण्यासाठी उपयोगी पडणाऱ्या गोष्टी इथे ठेवून तुम्ही या जागेचा चांगला वापर करू शकता. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही स्वयंपाकघरात ठेवलेले डस्टबिनही येथे ठेवू शकता. या गोष्टी झाकण्यासाठी तुम्ही सिंकच्या खाली दरवाजा लावू शकता.

  1. ओव्हरहेड कॅबिनेट

जर तुमची सामग्री खाली बनवलेल्या कॅबिनेटमध्ये पूर्णपणे बसत नसेल, तर तुम्ही वरील कॅबिनेटदेखील बनवू शकता. या छोट्या कॅबिनेटमध्ये तुम्ही रोजच्या वस्तू ठेवू शकता आणि त्यामुळे सामान काढण्यासाठी तुम्हाला पुन्हा पुन्हा वाकवावे लागणार नाही.

  1. कॅबिनेटच्या आत बास्केट आणि धारक स्थापित करा

लहान गोष्टी ठेवण्यासाठी, आपण कॅबिनेटच्या आतील दरवाजावर बास्केट आणि धारक स्थापित करू शकता. टोपली आणि होल्डरमध्ये, आपण इतर लहान आणि मोठ्या बाटल्या आणि कुपी लटकवू शकता. अशा प्रकारे ते सामग्रीमध्ये हरवले जाणार नाहीत आणि तुम्हाला त्यांचा शोध घेण्यात वेळ वाया घालवावा लागणार नाही.

  1. आळशी सुसान कॅबिनेट

आळशी सुसान कॅबिनेटरीसह, तुम्ही कोपऱ्यांमध्ये बांधलेल्या कॅबिनेटचा पूर्ण वापर करू शकाल. या कॅबिनेटमध्ये ठेवलेल्या गोष्टी काढणे खूप कठीण आहे, आळशी सुसान कॅबिनेट हे काम थोडे सोपे करतात. बाजारात अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत आणि तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार निवड करू शकता.

  1. फोल्ड करण्यायोग्य टेबल

जर तुम्हाला तुमचा डायनिंग टेबल स्वयंपाकघरात बसवायचा असेल तर ते होऊ शकते. आत्तापर्यंत तुम्ही भिंतींचा पुरेपूर वापर केला असेल, पण कदाचित अशी भिंत या वापरापासून वंचित राहिली असेल. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही त्या भिंतीवर फोल्डेबल टेबल आणि खुर्ची लावू शकता आणि तुम्ही एकत्र बसून जेवणाचा आनंद घेऊ शकता.

अनलिमिटेड कहानियां-आर्टिकल पढ़ने के लिएसब्सक्राइब करें